Edime Uygun İfa Kuralı ve Bu Kuralın İhlaline Bağlanan Hukuki Sonuçlar
Dr. Eyüp İPEK
Konu Başlıkları
- Borç İlişkisinden Doğan Yükümlerin Tespiti Ve Tasnifi
- Edime Uygun İfa Kuralı Ve Bu Kuralın İstisnaları
- Edime Uygun İfa Kuralının İhlâline Bağlanan Hukukî Sonuçlar
- İÇİNDEKİLER
- ÖNSÖZ iii
- İÇİNDEKİLER . v
- KISALTMALAR xiii
- GİRİŞ . 1
- KONUNUN TAKDİMİ. 1
- II.KONUNUN ÖNEMİ . 6
- III.KONUNUN SINIRLANDIRILMASI . 10
- BİRİNCİ BÖLÜM
- BORÇ İLİŞKİSİNDEN DOĞAN YÜKÜMLERİN TESPİTİ VE TASNİFİ
- § 1. KAVRAMLAR ARASINDAKİ HUKUKÎ İRTİBAT . 13
- BORÇ VE BORÇ İLİŞKİSİ KAVRAMLARI 14
- II.BORÇ VE BORÇ İLİŞKİSİ ARASINDAKI FARKLAR. 16
- Doğum Anları Bakımından Farklar 16
- Kapsam Bakımından Farklar 17
- Devredilebilme Bakımından Farklar 18
- Sona Erme Bakımından Farklar . 19
- § 2. BORÇ İLİŞKİSİNDEN DOĞAN YÜKÜMLERİN TESPİTİ VE
- TASNİFİ 20
- GENEL OLARAK. 20
- II.EDİM YÜKÜMLERİ 23
- Edim Kavramı 24
- Edim Fiili ve Edim Sonucu Ayrımı 26
- Edimin Unsur ve Şartları 29
- 1.Edim Hukuken Korunan Bir Menfaat Olmalıdır . 29
- 2.Edim Başlangıçta İmkânsız Olmamalıdır 31
- 3.Edim; Emredici Hukuk Kurallarına, Genel Ahlâka,
- Kamu Düzenine ve Kişilik Haklarına Aykırı Olmamalıdır 35
- 4.Edim Belirli veya Belirlenebilir Olmalıdır 38
- 5.İvaz Miktarının Belirlenmesi 41
- Edim Yükümlerinin Muhtevası 45
- Vi
- Edim Yükümüne İlişkin Sınıflandırmalar .48
- 1.Genel Olarak .48
- 2.Doğuş Sırasına Göre48
- a.Birincil Edim Yükümleri.49
- b.İkincil Edim Yükümleri 50
- 3.Hukukî İşlemin Tipini Belirleme Kıstasına Göre 51
- a.Aslî Edim Yükümü . 52
- Hukukî İşlemin Tipini Belirleme 53
- İfa Davasının Temelini Oluşturma 55
- b.Yan Edim Yükümü .56
- Aslî Edim Yükümünden Farkları 58
- Doğuş Kaynaklarına Göre Yan Edim Yükümleri60
- i.Kanundan Doğan Yan Edim Yükümleri60
- ii.Sözleşmeden Doğan Yan Edim Yükümü .61
- iii.Dürüstlük Kuralından Doğan Yan Edim Yükümü 62
- 4.İfa Süresi Açısından Edim Yükümleri.63
- a.Anî Edimler.63
- b.Sürekli Edimler .65
- c.Dönemli Edimler.66
- III.YAN YÜKÜMLER.67
- Yan Yüküm Kavramı .67
- Yan Yükümlerin Tespitinde Dürüstlük Kuralının Rolü69
- Yan Yükümlere İlişkin Sınıflandırmalar 71
- 1.Bağımlı Yan Yükümler – Bağımsız Yan Yükümler71
- 2.İfaya Yardımcı Yan Yükümler – Koruma Yükümleri.72
- a.İfaya Yardımcı Yan Yükümler73
- Hazırlama ve Sağlama Yükümü74
- Borcun Konusunu Muhafaza Yükümü 75
- Açıklama ve Aydınlatma Yükümü 75
- İşbirliği Yükümü .76
- b.Koruma Yükümleri .77
- 3.Yan Yüküm – Yan Edim Yükümü Farkları.81
- Edim Yükümünden Bağımsız Borç İlişkileri .83
- 1.Genel Olarak .83
- 2.Farklı Görünüm Şekilleri.86
- vii
- a.Sözleşme Görüşmelerinden Doğan Borç İlişkileri 87
- b.Sözleşmenin Müspet İhlâli 89
- c.Sözleşme Sonrası Yükümler . 90
- d.Üçüncü Kişiyi Koruyucu Etkili Sözleşme 90
- İKİNCİ BÖLÜM
- EDİME UYGUN İFA KURALI VE BU KURALIN İSTİSNALARI
- § 3. İFAYA İLİŞKİN HÜKÜMLERİN TÜRK BORÇLAR
- KANUNU’NDAKİ YERİ VE UYGULAMA ALANI 93
- § 4. İFA VE İFANIN HUKUKÎ NİTELİĞİ 94
- İFA KAVRAMI. 94
- II.ÖDEME KAVRAMI. 96
- III.İFANIN HUKUKÎ NİTELİĞİ. 97
- İfanin Hukukî Niteliğine İlişkin Görüşler 98
- 1.Sözleşme Görüşleri . 98
- a.Klâsik Sözleşme Görüşü . 99
- b.Real Sözleşme Görüşü 100
- 2.Borçlunun Tek Taraflı İfa İradesini Yeterli Sayan Görüşler .101
- 3.Maddî Fiil Görüşü .102
- 4.Sınırlı Sözleşme Görüşü104
- a.Yapmama Borçları Açısından .105
- b.Maddî Bir Fiilin İcrasına İlişkin Borçlar Açısından .105
- c.Bir Tasarruf İşleminin Yapılmasını Gerektiren
- Borçlar Açısından .106
- İfa Anlaşması Açısından .107
- Fiil Ehliyeti Açısından 109
- Tasarruf Yetkisi Açısından .111
- Görüşlerin Değerlendirilmesi ve Kanaatimiz .112
- 1.Sözleşme Görüşlerinin Değerlendirilmesi.113
- 2.Borçlunun Tek Tarafli İfa İradesini Yeterli Sayan
- Görüşün Değerlendirilmesi . 114
- 3.Maddî Fiil Görüşünün Değerlendirilmesi .115
- 4.Sınırlı Sözleşme Görüşünün Değerlendirilmesi 115
- Maddî Fiil Görüşü ile Sınırlı Sözleşme Görüşü
- Arasındaki Benzerlik ve Farklılıklar.117
- viii
- 1.Alacaklı ve Borçlu Arasında Aynı Konuda Birden Fazla
- Borcun Mevcut Bulunması. 118
- 2.Alacaklının Yerine Getirilen Edimi İfa Olarak Kabul
- Etmediğini Açıkça Beyan Etmesi . 120
- Kanaatimiz .121
- § 5. İFANIN KONUSU OLARAK EDİMİN BELİRLENMESİ 123
- GENEL OLARAK.123
- II.PARÇA BORCUNDA EDİMİN BELİRLENMESİ124
- III.CİNS BORCUNDA EDİMİN BELİRLENMESİ126
- IV.SEÇİMLİK BORÇLARDA EDİMİN BELİRLENMESİ .129
- Seçimlik Borç Kavramı 129
- Seçimlik Borcun Konusu 130
- Seçim Hakkının Kullanılması.131
- 1.Seçim Hakkının Hukukî Niteliği .131
- 2.Seçim Hakkının Sahibi 133
- 3.Seçim Hakkının Kullanılma Şekli ve Zamanı .134
- 4.Seçim Hakkının Kullanılmasının Hukukî Sonuçları .135
- Seçim Hakkının Kullanılmaması136
- 1.Seçim Hakkının Borçlu Tarafından Kullanılmaması 136
- 2.Seçim Hakkının Alacaklı Tarafından Kullanılmaması 138
- 3.Seçim Hakkının Üçüncü Kişi Tarafından Kullanılmaması .141
- İmkânsızlığın Seçimlik Borçlara Etkisi 142
- 1.Başlangıçtaki İmkânsızlık Hâlinde143
- 2.Sonraki İmkânsızlık Hâlinde .144
- a.Kusursuz Sonraki İmkânsızlık 144
- b.Kusurlu Sonraki İmkânsızlık 146
- Borçlunun Kusuruyla Meydana Gelen İmkânsızlık 146
- Alacaklının Kusuruyla Meydana Gelen İmkânsızlık.147
- 3.Seçim Hakkının Kullanılmasından Sonraki İmkânsızlık.149
- Seçimlik Borçların Benzer Müesseselerle Kıyaslanması 150
- 1.Cins Borcundan Farkı150
- 2.Şarta Bağlı Borçtan Farkı 152
- 3.Cezaî Şarttan Farkı 153
- 4.Alacaklı Lehine Seçimlik Haklardan Farkı .156
- § 6. EDİME UYGUN İFA KURALI 157
- ix
- GENEL OLARAK.157
- II.EDİME UYGUN İFA KAVRAMI159
- III.İFANIN BÜTÜNLÜĞÜ KAVRAMI164
- IV.BORÇLU VE ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN İFASI166
- Genel Olarak 166
- Borçlunun Şahsen İfa Yükümü Altında Olması .167
- 1.Şahsen İfa Yükümünün Sözleşmeyle Kararlaştırılması 167
- 2.Borçlunun Kişisel Özelliklerinin Ön Plana Çıktığı
- Yapma Borçları. 167
- 3.Yapmama Borçları 168
- Üçüncü Kişinin İfası.168
- 1.Borçlunun Bilgisi ve İsteği Dâhilinde Yapılan İfa 168
- 2.Borçlunun Bilgisi Dışında Yapılan İfa 169
- 3.Borçlunun Karşı Çıkmasına Rağmen Yapılan İfa .170
- § 7. EDİME UYGUN İFANIN HÜKÜM VE SONUÇLARI .171
- § 8. EDİME UYGUN İFA KURALININ İSTİSNALARI174
- SEÇİMLİK YETKİ .175
- Kavram.175
- Seçimlik Yetkinin Türleri.176
- 1.İradî Seçimlik Yetki 176
- 2.Kanunî Seçimlik Yetki 176
- Seçimlik Yetki Kullanılmasının Hukukî Sonuçları 177
- 1.Seçimlik Yetkinin Borçluya Tanınması Hâlinde.178
- 2.Seçimlik Yetkinin Alacaklıya Tanınması Hâlinde 179
- Seçimlik Yetki ile Seçimlik Borç Arasındaki Farklar 183
- II.İFA YERİNE GEÇEN EDİM184
- Kavram.184
- İfa Yerine Geçen Edim Anlaşmasının Hukukî Niteliği 186
- İfa Yerine Geçen Edimin Benzer Müesseselerden Farkı 191
- 1.Seçimlik Yetkiden Farkı191
- 2.Edimi Değiştirme Sözleşmesinden Farkı 192
- 3.Borcun Yenilenmesinden Farkı.194
- İfa Yerine Geçen Edimin Hukukî Sonuçları 196
- III.İFA UĞRUNA EDİM .200
- Kavram.200
- x
- İfa Uğruna Edimin Hukukî Niteliği 202
- İfa Uğruna Edimin Benzer Müesseselerden Farkı 205
- 1.İfa Yerine Geçen Edimden Farkı.205
- 2.Borcun Yenilenmesinden Farkı .207
- 3.Alacağın Devrinden Farkı .208
- 4.Havaleden Farkı 210
- 5.Teminat Amacıyla İfadan Farkı.213
- 6.Kredi Kartından Farkı .215
- 7.Soyut Borç Tanımasından (İkrarından) Farkı219
- İfa Uğruna Edimin Hukukî Sonuçları.221
- 1.İfa Uğruna Edimin Alacak Üzerindeki Etkisi221
- a.Alacağa Başvurulması Bozucu Şarta Bağlanmıştır .222
- b.Alacak İçin Zamanaşımı Kesilmiştir.224
- c.Alacaklının Alacağı Talep Hakkı Vardır.224
- d.Alacağın Sona Ermesine Yol Açmaktadır 225
- 2.Alacaklının İfa Uğruna Teslim Edilen Şeyi Paraya
- Çevirme Yükümü226
- 3.İfa Uğruna Edimi Paraya Çevirme Masrafları.227
- 4.Alacaklının Artan Meblağı Borçluya İade Yükümü228
- ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
- EDİME UYGUN İFA KURALININ İHLÂLİNE BAĞLANAN HUKUKÎ SONUÇLAR
- § 9. TÜRK BORÇLAR KANUNUNDA DÜZENLENEN BORCA
- AYKIRILIK HÂLLERİ .230
- § 10. HİÇ İFA ETMEME HÂLLERİ 232
- İFA İMKÂNSIZLIĞI 232
- Genel Olarak 232
- Borçlunun Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı .236
- Borçlunun Sorumlu Olmadığı İfa İmkânsızlığı 237
- Alacaklının Sorumlu Olduğu İfa İmkânsızlığı .238
- II.ALACAKLININ HAKLI OLARAK İFAYI REDDETTİĞİ
- HÂLLER .241
- III.ALİUD İFA .242
- Aliud Kavramı 242
- Cins Borçlarında Aliud İfa242
- xi
- Parça Borçlarında Aliud İfa 245
- Aliud İfa Hâlinde Uygulanacak Hükümler.248
- § 11. BORÇLU TEMERRÜDÜ 250
- § 12. GEREĞİ GİBİ İFA ETMEME (KÖTÜ İFA) .254
- TERİM MESELESİ.254
- Gereği Gibi İfa Etmeme .255
- Kötü İfa 259
- Sözleşmenin Müspet İhlâli .260
- Kanaatimiz .263
- II.AYIPLI İFA 266
- Kavram.266
- Cins Borçlarında .270
- Parça Borçlarında .271
- Aliud İfadan Farkı 271
- Ayıplı İfaya İlişkin Hükümlerin Uygulama Alanı 274
- III.EKSİK İFA278
- Kavram.278
- Ayıplı İfadan Farkı .281
- 1.Nitelik Yönünden Farklar281
- 2.Uygulanacak Hükümler Yönünden Farklar.285
- IV.KISMÎ İFA287
- Kavram.287
- Alacaklının Kısmî İfayı Red Hakkı 291
- Alacaklının Kısmî İfayı Kabul Yükümü.293
- Faiz ve Masraflara İlişkin Özel Düzenleme .297
- § 13. AYNEN İFA TALEBİ .301
- § 14. AYNEN İFA TALEBİNİN ŞARTLARI303
- İFA DAVASI.303
- Verme Borçlarında .306
- Yapma Borçlarında.308
- Yapmama Borçlarında314
- II.CEBRÎ İCRA.315
- Verme Borçlarında .316
- Yapma Borçlarında.318
- xii
- 1.Borçlunun Şahsına Sıkı Sıkıya Bağlı Olmayan
- Yapma Borçlarında . 318
- 2.Borçlunun Şahsına Sıkı Sıkıya Bağlı Yapma Borçlarında 320
- 3.İrade Beyanında Bulunma Borçlarında .322
- Yapmama Borçlarında 324
- GENEL DEĞERLENDİRME VE SONUÇ 326
- KAYNAKÇA .333
- ÖZGEÇMİŞ. 357
