^{Uluslararası İnsan Hakları Hukukunda}Nefret Söylemi ve Karşılaştırmalı Nefret Suçları

Dr. Yalçın ŞAHİNKAYA (Cumhuriyet Savcısı)

• GİRİŞ-1
• BİRİNCİ BÖLÜM
• ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNDANEFRET SÖYLEMİ
• I. -KAVRAMSAL ÇERÇEVE-5
• A. -Nefret Söylemi ve İlişkili Kavramlar-5
• 1. -Nefret Söylemi-5
• a. -Nefret Söyleminin Kapsamı-8
• b. -Nefret Söylemi ve İfade Özgürlüğü-11
• c. -Nefret Söylemi ve Ayrımcılık Yasağı-14
• d. -Nefret Söylemi, Hakaret ve Karalama-16
• e. -Siyasi Konuşma ve Nefret Söylemi-18
• 2. -Nefret Suçu-20
• B. -Nefret Söylemi ve Suçlarının Etkileri-24
• C. -İnsan Hakları İhlali Olarak Nefret Söylemi ve Suçları-32
• II. -BİRLEŞMİŞ MİLLETLER İNSAN HAKLARI KORUMA SİSTEMİ VE NEFRET SÖYLEMİ-36
• A. -Genel Olarak-36
• B. -İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi-37
• C. -Soykırımın Önlenmesi Sözleşmesi-38
• D. -Komiteli Sözleşmeler: Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi ile Her Türlü Irk Ayrımcılığının Önlenmesi Sözleşmesi-39
• 1. -Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi-39
• a. -Sözleşme Düzenlemesi-39
• b. -İnsan Hakları Komitesinin Konuya İlişkin Kararları-42
• 2. -Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına Dair Uluslararası Sözleşme-48
• a. -Genel Olarak-48
• b. -CERD Komitesi’ne Yapılan Başvurular-52
• 3. -İki Sözleşmenin Karşılaştırılması-55
• E. -BM Ayrımcılık Karşıtı Diğer Sözleşmeler-57
• III. -ULUSLARARASI CEZA HUKUKUNDA NEFRET SÖYLEMİ-58
• A. -Genel Olarak-58
• B. -Nuremberg Yargılamaları-59
• C. -Ruanda İçin Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTR)-61
• D. -Eski Yugoslavya İçin Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY)-64
• E. -Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICC)-68
• IV. -BÖLGESEL İNSAN HAKLARI KORUMA SİSTEMLERİ VE NEFRET SÖYLEMİ-70
• A. -Avrupa-70
• 1. -Yargısal Koruma Dışındaki Çalışmalar-70
• a. -Avrupa Konseyi-70
• b. -Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT)-77
• (1)-Genel Olarak-77
• (2)-Nefret Söylemi ve Suçlarıyla Mücadele-79
• c. -Avrupa Birliği’nin Nefret Söylemi İle İlgili Düzenlemeleri-81
• (1)-AB ve Ayrımcılıkla Mücadele-81
• (2)-Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı İle Mücadele Çerçeve Kararı-82
• (3)-Diğer Çalışmalar-87
• 2. -Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Mahkemesine Göre Nefret Söylemi-88
• a. -İfade Özgürlüğünün Demokratik Bir Toplumda Önemi-88
• b. -İfade Özgürlüğünün Sınırları-90
• (1)-Genel Olarak-90
• (2)-Hakların Kötüye Kullanılması Yasağı-92
• (3)-Takdir Hakkı Doktrini, Başkalarının Hakları ve Nefret Söylemi-96
• c. -AİHM’ne Göre Nefret Söyleminin Belirlenmesi-98
• (1)-Genel Olarak-98
• (2)-Söylem Sahibinin Amacı-101
• (3)-Söz konusu İfadenin İçeriği-102
• (a)-Irkçı Nefret-104
• (b)-Etnik ve Ulusal Kimliğe Yönelik Nefret-110
• (c)-Din ve İnanç Odaklı Nefret-114
• (d)-Cinsiyet, Cinsel Eğilim ve Diğer Dezavantajlılık Nedeniyle Nefret-118
• (e)-Terörü Övme ve Teröre Teşvik-119
• (4)-İfadenin Bağlamı-123
• B. -Inter-Amerikan İnsan Hakları Sistemi-125
• 1. -Sistemin Genel Özellikleri-125
• 2. -Sözleşmede İfade Özgürlüğünü Sınırlayan Düzenlemeler-126
• 3. -Mahkemenin Nefret Söylemi Konusundaki İçtihadı-127
• C. -Afrika İnsan Hakları Sistemi-131
• 1. -Sistemin Genel Özellikleri-131
• 2. -İfade Özgürlüğü ve Sınırları-133
• 3. -Komisyon ve Mahkemenin Yaklaşımı-133
• V. -NEFRET SÖYLEMİNE İLİŞKİN ULUSLARARASI İNSAN HAKLARI HUKUKUNDAKİ GELİŞİMİN ULUSAL MEVZUATLARA ETKİSİ-135
• İKİNCİ BÖLÜM
• KARŞILAŞTIRMALI NEFRET SUÇLARI
• I. -NEFRET SUÇLARI HUKUKUNUN ORTAYA ÇIKIŞI VE ÖNEMİ-139
• II. -NEFRET SUÇLARININ ÖZELLİKLERİ-143
• III. -NEFRET SUÇLARI İLE MÜCADELEDE SUÇ VE CEZA POLİTİKASI-146
• A. -Stratejik Yaklaşım-146
• B. -Veri Toplanması-150
• C. -Nefret Suçu Oluşturan Eylemlerin Sınıflandırılması-153
• D. -Nefret Suçlarında Ceza Politikası-159
• 1. -Pratik Nedenler-159
• 2. -Teorik Gerekçeler-161
• 3. -Bağımsız Suç Tipi veya Nitelikli Hal Tercihi-162
• a. -Düzenleme Çeşitliliği-162
• b. -Cezada Artışı Öngören Genel Nitelikte Hükümler-163
• c. -Özel Nitelikte Düzenleme-164
• d. -Tercih Edilen Ceza Düzenleme Şeklinin Yarar ve Sakıncaları-166
• 4. -Saikin Gösterilme Biçimi-168
• a. -Düşmanlık Modeli-168
• b. -Ayrımcı Seçim Modeli-169
• E. -Nefret Suçlarında Önyargı Saikinin İspatı-171
• IV. -ABD’NDE NEFRET SUÇLARIYLA MÜCADELE-173
• A. -Tarihi Gelişim-173
• B. -Yürürlükteki Federal Düzenlemeler-177
• 1. -2009 Yılına Kadar Yapılan Kanunlar-177
• 2. -2009 Tarihli Nefret Suçlarının Önlenmesi Kanunu-181
• C. -Amerikan Yüksek Mahkemesinin Nefret Söylemi ve Suçları Konusundaki İçtihadı-183
• V. -KORUNAN HUKUKSAL YARARA GÖRE TEMEL CEZA KANUNLARINDA NEFRET SUÇLARI-189
• A. -Genel Olarak-189
• B. -Türk Ceza Kanunu’ndaki Sınıflamaya Göre Korunan Hukuksal Yararlar ve Nefret Saikli Suçlar-192
• 1. -Soykırım ve İnsanlığa Karşı Suçlar-192
• 2. -Yaşam Hakkına ve Beden Bütünlüğüne Karşı Suçlar: Kasten Öldürme, Yaralama, İşkence ve Eziyet-193
• 3. -Hürriyete Karşı Suçlar-195
• 4. -Nefret ve Ayrımcılık-198
• 5. -Şerefe Karşı Suçlar: Hakaret-201
• 6. -Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar-203
• 7. -İbadethane ve Mezarlıklara Zarar Verilmesi-204
• 8. -Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik veya Aşağılama-205
• 9. -Devletin Egemenlik Alametlerini Aşağılama-210
• 10. -Türk Milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Devletin Kurum ve Organlarını Aşağılama-210
• 11. -Görevi Kötüye Kullanma ve Ceza Hükmü İçeren Özel Kanun Düzenlemeleri-212
• VI. -NEFRET SUÇLARININ SORUŞTURULMASI-213
• A. -Nefret Suçlarında Kolluk Araştırmasının Özellikleri-213
• B. -Savcının Rolü-218
•  
• SONUÇ-221
• KAYNAKÇA-229