Konut Finansman Sisteminde İhraç Edilen Menkul Kıymetler Ve Teminatları

KONUT FİNANSMAN SİSTEMİNDE İHRAÇ EDİLEN MENKUL KIYMETLER VE TEMİNATLARI



Aslı MAKARACI



- Konut Finansman Sisteminde Menkul Kıymet İhracı

- İpotek Teminatlı Menkul Kıymet Ve İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetlere İlişkin Teminatlar



KONUT FİNANSMAN

SİSTEMİNDE İHRAÇ EDİLEN

MENKUL KIYMETLER VE

TEMİNATLARI

Dr. ASLI MAKARACI

Bahçeşehir Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Öğretim Görevlisi



ÖNSÖZ .......................................................................................... vii

TEŞEKKÜR .................................................................................... ix

İÇİNDEKİLER .............................................................................. xi

KISALTMALAR ........................................................................ xvii

GİRİŞ ............................................................................................... 1

Birinci Bölüm

KONUT FİNANSMAN

SİSTEMİNDE MENKUL

KIYMET İHRACI

A. İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler .........................................14

1. İpotek Teminatlı Menkul Kıymetin Tanımı ve Hukuki

Niteliği ................................................................................. 15

2. İpotek Teminatlı Menkul Kıymet İhraç Eden

Kuruluşlar ............................................................................ 23

a. İpotek Teminatlı Menkul Kıymet İhraç Edebilecek

Bankalar ......................................................................... 24

b. İpotek Finansmanı Kuruluşu .......................................... 24

c. İpotek Teminatlı Menkul Kıymet İhraççısı Olmanın

Şartları ............................................................................ 28

3. İpotek Teminatlı Menkul Kıymet İhracı ............................ 35

İÇİNDEKİLERxii

a. İpotek Teminatlı Menkul Kıymet İhracının Türleri ...... 35

aa. İpotek Teminatlı Menkul Kıymetin Banka

Tarafından İhracı ...................................................... 35

bb. İpotek Teminatlı Menkul Kıymetin İpotek

Finansmanı Kuruluşu Tarafından İhracı .................. 36

b. İpotek Teminatlı Menkul Kıymetlere İlişkin

Sınırlamalar .................................................................... 45

aa. İhraç Aşamasında Öngörülen Sınırlamalar .............. 46

bb. İpotek Teminatlı Menkul Kıymet Hamillerinin

Vadeyi Bekleme Zorunluluğu ................................... 46

c. İpotek Teminatlı Menkul Kıymet İhracında

Sermaye Piyasası Kurulu'nun Görevleri ......................... 47

B. İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetler............................................. 49

1. Konut Finansmanı Fonu ve Organizasyonu ......................... 53

a. Konut Finansmanı Fonunun Tanımı ve Hukuki

Niteliği ........................................................................... 53

aa. Trust .......................................................................... 54

bb. “Trust”ın Kara Avrupa Hukukunda Görünümü ...... 58

cc. Türk Hukukundaki Düzenleme ............................... 68

b. Konut Finansmanı Fonunun Kuruluşu .......................... 72

c. Konut Finansmanı Fonunun Organizasyonu ................. 76

aa. Kurucular .................................................................. 76

bb. Fon Kurulu ................................................................ 80

cc. Denetçiler.................................................................. 85

dd. Hizmet sağlayıcılar ................................................... 89

d. Konut Finansmanı Fonuna Dahil Varlıklar ................... 92

aa. İpotek Teminatlı Konut Kredisi Alacakları .............. 93

bb. Türev Araçlar ............................................................ 98

cc. Nakit Benzeri Kısa Vadeli Yatırımlar ....................... 99

dd. Yedek Hesaplardaki Varlıklar ................................. 100

e. Fon Varlıklarının Değerinin Hesaplanması ve Kaydı .. 100xiii

f. Fondan Yapılabilecek Harcamalar ................................101

g. Fonun Sona Ermesi .......................................................102

2. İpoteğe Dayalı Menkul Kıymet İhracına Genel Bakış ...... 103

C. İpotek Teminatlı Menkul Kıymetlerin ve İpoteğe Dayalı

Menkul Kıymetlerin Birbirinden ve Benzer Menkul

Kıymetlerden Farkı .................................................................. 107

1. İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetlerin ve İpotek

Teminatlı Menkul Kıymetlerin Birbirinden Farkı ............. 108

2. İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetlerin Yatırım Fonu

Katılma Belgelerinden Farkı ...............................................111

3. İpotek Teminatlı Menkul Kıymetler ile İpoteğe Dayalı

Menkul Kıymetlerin Rehinli Tahvillerden Farkı ................113

4. İpotek Teminatlı Menkul Kıymetlerin ve İpoteğe

Dayalı Menkul Kıymetlerin Seri Olarak İhraç Edilen

İpotekli Borç Senedi ve İrat Senetlerinden Farkı ................116

İkinci Bölüm

İPOTEK TEMİNATLI

MENKUL KIYMET VE

İPOTEĞE DAYALI MENKUL

KIYMETLERE İLİŞKİN

TEMİNATLAR

A. İpotek Teminatlı Menkul Kıymet Hamilinin Teminat

Havuzu Üzerinde Sahip Olduğu Teminat ............................... 124

1. Teminat Havuzu ................................................................ 124

a. Teminat Havuzunun Tanımı ve Hukuki Niteliği ........ 125

b. Teminat Havuzunda Yer Alan Varlıklar ...................... 129

aa. İpotek Teminatlı Kredi Alacakları ......................... 129

bb. İkame Varlıklar ....................................................... 136

cc. Türev Araçlar .......................................................... 137xiv

c. Teminat Havuzunda Yer Alan Varlıklara İlişkin

Sınırlamalar .................................................................. 138

d. Teminat Sorumlusu ...................................................... 140

aa. Teminat Sorumlusunun Nitelikleri ve Atanması .... 140

bb. Teminat Sorumlusunun Görevleri ...........................143

2. Teminat Havuzunda Yer Alan Varlıkların Korunmasına

İlişkin Tedbirler ................................................................. 146

a. Teminat Uyum İlkeleri ..................................................147

b. İhraççının Teminat Havuzu Üzerindeki Yetkilerine

İlişkin Sınırlamalar ...................................................... 154

c. Üçüncü Kişilerin Haklarına İlişkin Sınırlamalar ..........155

aa. Haciz ve İf las Yasağı ................................................155

bb. Teminat Havuzunu Koruyucu Sözleşmelerin

Feshedilememesi ......................................................159

3. İpotek Teminatlı Menkul Kıymet Hamilinin Teminat

Havuzu Üzerinde Sahip Olduğu Hak ............................... 160

B. İpoteğe Dayalı Menkul Kıymet Hamilinin Sahip Olduğu

Teminat .....................................................................................172

1. Fonda Yer Alan Varlıkların Korunmasına İlişkin

Tedbirler ..............................................................................174

a. Denge İlkesi ..................................................................174

b. Fonda Yer Alan İpoteğe Dayalı Menkul Kıymetlere

İlişkin Sınırlama ............................................................176

c. Fonun Yeniden Yapılandırılması ...................................177

d. Fon Kurulunun Fon Hakkında Yapabileceği

İşlemlere İlişkin Sınırlamalar ........................................178

aa. Borçlandırıcı İşlemlere İlişkin Sınırlama .................178

bb. Tasarruf İşlemlerine İlişkin Sınırlama .....................182

e. Üçüncü Kişilerin Haklarına İlişkin Sınırlamalar ......... 184

2. Fonda Yer Alan Varlıkların Kalitesini Arttırmaya

Yönelik İşlemler ..................................................................185xv

a. Farklı Sınıf larda İpoteğe Dayalı Menkul Kıymet

İhracı .............................................................................185

b. Üçüncü Kişilerin Teminat Göstermesi ......................... 188

c. Yedek Hesap Oluşturulması ......................................... 188

d. İpotek Teminatlı Konut Kredilerinin Fondan

Çıkarılması ya da Değiştirilmesi .................................. 189

e. Kredi Verenin İpoteğe Dayalı Menkul Kıymet Satın

Alması .......................................................................... 190

3. İpoteğe Dayalı Menkul Kıymet Hamilinin Nakit

Akımlarından Alacağı Tahsil Edememesi Halinde

Sahip Olduğu Hak ............................................................. 190

a. Sermaye Piyasası Kurulu'nun Alacağı Tedbirler ............191

b. İpoteğe Dayalı Menkul Kıymet Hamillerinin

Başvurabileceği Hukuki İmkanlar ................................194

SONUÇ .........................................................................................197

KAYNAKÇA ............................................................................... 201