Dr. Burcu DEĞİRMENCİOĞLU
İÇİNDEKİLER
SUNUŞ 7
TEŞEKKÜR 9
İÇİNDEKİLER11
RESİMLERİN LİSTESİ 14
KISALTMALAR15
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
MODERN EGEMENLİK ANLAYIŞINDA YAŞANAN
DÖNÜŞÜM: WESTPHALIAN MODEL
A Westphalian Egemenlik Anlayışı 23
1 Westphalian Modelin Teorik Temeli23
a Modern Devletin Omurgası: “Egemenlik Kavramı” 23
b Teorik Temelleri Bağlamında Modern Egemenlik Anlayışının
Analizi 25
c Westphalian Modelin Kodları36
d “Babil”den Kaçış: “Modern Devlet” 42
B Bir Modern Devlet Modeli Olarak “Ulus Devlet” 48
1 “Hayal Edilmiş Bir Cemaat” Olarak Ulusun İnşası58
a Ulus Devletin İnşasında Kullanılan Kurum, Kavram ve Semboller61
i Ulusun Gerçekleştirildiği Mekân Olarak “Vatan” 62
ii Ulusun Simgesi: “Bayrak” 66
iii Ulus Devletin İnşasında İşlevsel Bir Mekanizma Olarak
“Sivil Din” ve Sivil Dinin Müjdelediği “Şehitlik” 69
iv Ulus Devlet İnşasında İki Önemli Araç: Milli Eğitim ve
Ortak Dil 80
(1) “Milli” Eğitim Politikalarının İnşası 80
(2) Ortak Bir Dil Olarak Devlet Dilinin Belirlenmesi89
v Ulus İnşasında Kullanışlı Bir Araç Olarak Sübjektif Millet
Anlayışı 102
vi Ulus İnşasında Bir Sapma Olarak “Irk” 106
C Modern Devletin Homojenleştirme İdealinin Marjinal Bir Örneği:
Holocaust 110
İKİNCİ BÖLÜM
ULUS DÜZEYİNDEN KÜRESEL ALANA:
SINIRLI ALANLARDA “HOMOJENLİK” ÇABASI
A Yeni Dünya Düzeni Tarafından Benimsenen Kozmopolit Toplum
Gayesinin Tarihsel Kökleri 127
1 Kozmopolit Dünya İdeali 127
2 Tüm Dünyaya Hâkim Olan Tek Bir Yönetim: Dante Alighieri’nin
“Evrensel Monarşi”si 131
3 Ebedi Barış Üzerine İnşa Edilen Bir “Dünya Cumhuriyeti”:
Immanuel Kant’ın “Ebedi Barış Üzerine Felsefi Deneme”si 132
4 “Dünya Cumhuriyeti”nin Hayata Geçirilmesi Yolundaki Atılan İlk
Adımlar 136
B “Dünyanın Her Yerinde” Homojenleştirme Çabasının Ana Aktörü
Olarak Birleşmiş Milletler140
1 Modern Devletin Meşru Şiddet Tekelinden Uluslararası Kuvvet
Kullanma Yasağına: Ebedi Barışın Sağlanması 147
2 Ebedi Barışın Teminat Olarak “Ekonomik” ve “Sosyal” Alanda
İşbirliği 156
a “Defakto Bir Dünya Hükümeti”ne Giden Yolda Ekonomik ve
Sosyal Konsey ile Uzmanlık Kuruluşlarının Misyonu 157
i Sosyal, Kültürel, Eğitim ve Sağlık Alanlarında
Entegrasyonu Amaçlayan Uzmanlık Örgütleri 159
ii Ekonomik, Finans ve Ticari Alanlarda Uyumlaşmayı
Amaçlayan Uzmanlık Örgütleri 165
3 Ebedi Barış Düzeninin Temel Prensibi Olarak “İnsan Hakları” 171
a Ebedi Barışa Giden Yolda İlk Basamak: “Nürnberg
Yargılamaları” 171
b Ebedi Barışın Nihai Noktası Olarak: BM Sisteminde İnsan
Haklarının Korunması ve Güçlendirilmesi 185
i Birleşmiş Milletler Şartı ve Şarta Dayalı Koruma
Mekanizmaları 185
(1) Şartın Getirdiği Misyonun Hayata Geçirilmesi: 1215
ve 1503 Usulü 188
(2) İnsan Hakları Konseyi ile Birlikte Devreye Giren Üç
Farklı Mekanizma: Evrensel Periyodik Gözden
Geçirme, Şikâyet Usulü ve Özel Usuller 190
(a) Benzersiz Bir Süreç Olarak Evrensel Periyodik
Gözden Geçirme 190
(b) Dünya Çapında Oluşturulan Bir Bireysel Başvuru
Mekanizması Olarak Şikâyet Usulü 194
(c) Tematik İnsan Hakları veya Ülkelere Özgü Bir
Mekanizma Olarak Özel Usuller196
ii İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi198
iii BM Nezdinde Oluşturulan Çok Taraflı İnsan Hakları
Sözleşmeleri ve Denetim Mekanizmaları 201
C Bölgesel Örgütler: Avrupa Konseyi Örneği 216
1 Birleşik Avrupa Ülküsü 216
a Birleşik Avrupa Ülküsünün Tarihsel Arka Planı 216
b Birleşik Avrupa Ülküsünün Hayata Geçirilmesi223
2 Barış ve Güvenliğin Sağlanması Noktasında “Avrupa”ya Biçilen Rol231
3 Birleşik Avrupa Ülküsüne Giden Yolda Ekonomik ve Sosyal
İşbirliğinin Sağlanması235
4 Avrupa Ülkeleri Arasındaki Birliğin Tutkalı: İnsan Hakları242
a Ortak Bir Avrupa Kamu Düzeninin Aracı Olarak Avrupa İnsan
Hakları Sözleşmesi 244
i Avrupa Kamu Düzeninin Muhafızları Olan Devletlere
Düşen Pay: İnsan Haklarına Saygı Yükümlülüğü 251
(1) Taraf Devletlerin Negatif Yükümlülükleri253
(2) Taraf Devletin Pozitif Yükümlülükleri 255
(3) Bireylerin Sisteme Dâhil Edilmesi: Sözleşme’nin
Yatay Etkisi260
b İnsan Haklarının Korunması ve Geliştirilmesinde AİHM’in Rolü
ve Etkisi264
i Ortak Avrupa Standardının Geliştirilmesinde AİHM’in
Kullandığı Yorum Yöntemleri264
ii AİHM Kararlarının Bağlayıcılığı ve İnfazı ile Bakanlar
Komitesinin Homojenleştirme Sürecine Katkısı 282
iii Hukuk Yoluyla Demokrasi Avrupa Komisyonu (Venedik
Komisyonu) Aracılığıyla AİHM’in Ulusal Prototipleri
Olarak Anayasa Mahkemelerinin İnşası Ve Türk Anayasa
Mahkemesi Özelinde Değerlendirilmesi289
SONUÇ 299
KAYNAKLAR305
RESİMLERİN LİSTESİ
Resim21 Türk Bayrağı68
Resim22 Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi Propaganda Posteri 114
Resim23 Nasyonal Sosyalist İşçi Partisi Seçim Posterleri 115
Resim24 Tanrı Bizimle” Posteri 116
Resim25 Porora Oteli 120
Resim26 Goebbels Tarafından Kullanılan Propaganda Afiş Örnekleri 122
Resim31 Olimpiyat bayrağı 129
Resim32 Milletler Cemiyeti Amblemi 139
Resim33 Dumbarton Oaks Önerileri, “Barışı İnşa Etmek” Slogan ve
Simgesi 144
Resim34 Avrupa Bayrağı 229
Resim35 Babil Kulesi Tablosu/Pieter Brueghel- Louise Weiss Binası 230
Resim36 Europe: Many Tongues One Voices” Parlamento Binası Afişi 231
