İbrahim Ermenek

Medeni Usul HukukundaDavaların Birleştirilmesi ve Ayrılması


Basım Tarihi
2014
Sayfa Sayısı
346
Kapak Türü
Karton
Kağıt Türü
1. Hamur
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789754648942
Baskı
1
Dili
Türkçe



Yrd. Doç. Dr. İbrahim ERMENEK

İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR CETVELİ 19
GİRİŞ 23

BİRİNCİ BÖLÜM
DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASI HAKKINDA GENEL BİLGİLER
§ 1. Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılmasının Önemi, Amacı ve Bazı Usul Hukuku İlkeleri İle Arasındaki İlişki 25
A) Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılmasının Önemi ve Amacı 25
B) Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Arasındaki İlişki 29
C) Usul Ekonomisi İlkesi ile Davaların Birleştirilmesi ve
Ayrılması Arasındaki İlişki 30
I. Genel Olarak 30
II. Usul Ekonomisi İlkesinin Unsurları İle
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Arasındaki İlişki 33
1. Makul Sürede Yargılanma Unsuru İle İlişkisi 33
2. Makul Giderle Yargılanma Unsuru İle İlişkisi 37
3. Yargılamanın Düzenli Yürütülmesi Unsuru İle İlişkisi 39
D) Hukukî Dinlenilme Hakkı, Hukukî Güvenlik İlkesi ve
Adalete Erişim Hakkı İle Davaların Birleştirilmesi ve
Ayrılması Arasındaki İlişki 41
E) Tabiî Hâkim İlkesi İle Davaların Birleştirilmesi ve
Ayrılması Arasındaki İlişki 45
§ 2. Diğer Yargı Kollarında ve Avrupa İnsan Hakları MahkemesindeDavaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 51
A) Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinde Davaların
Birleştirilmesi ve Ayrılması 51
B) Anayasa Yargısında Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 54
C) İdari Yargıda Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 55
D) Ceza Yargısında Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 59
§ 3. Mukayeseli Hukukta Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 63
A) Roma Hukukunda 63
B) Amerikan Hukukunda Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 64
I. Genel Olarak 64
II. Davaların Birleştirilmesi 65
III. Davaların Ayrılması 68
C) Alman Hukukunda Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 70
I. Genel Olarak 70
II. Davaların Birleştirilmesi 71
III. Davaların Ayrılması 72
D) İsviçre Hukukunda Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 74
I. Genel Olarak 74
II. Davaların Birleştirilmesi 75
III. Davaların Ayrılması 76
E) Avusturya Hukukunda Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 76
I. Genel Olarak 76
II. Davaların Birleştirilmesi 77
III. Davaların Ayrılması 78
F) Türk Hukukunda Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 79
I. Mecelle-i Ahkâm-ı Adliye’de Davaların Birleştirilmesi ve
Ayrılması 79
II. 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nda
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 80
III. Medenî Usul Kanunu Tasarılarında Davaların
Birleştirilmesi ve Ayrılması 83
1) 1948 Tarihli Hukukta Yargılama Usulü
Kanunu Tasarısı 83
2) 1952 Tarihli Hukukta Yargılama Usulü
Kanun Tasarısı 84
3) 1955 Tarihli Hukukta Muhakeme Usulü
Kanunu Lâyihası 84
4) 1959 Tarihli Hukuk Muhakemeleri Usulü
Kanunu Tasarısı (Su Komisyonu Tasarısı) 84
5) 1971 Tarihli Hukuk Yargılama Usulü
Kanunu Tasarısı 85
6) 1993 Tarihli Hukuk Yargılama Usulü
Kanunu Tasarısı 85
IV. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 86
1) Genel Olarak 86
2) Davaların Birleştirilmesi 87
3) Davaların Ayrılması 88

İKİNCİ BÖLÜM
DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE
AYRILMASININ ŞARTLARI, USULÜ, HUKUKÎ NİTELİĞİ, DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASI KARARLARI
§ 4. Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılmasının Hukukî Niteliği 91
A) Genel Olarak 91
B) Maddî Hukuk İşlemi – Usulî İşlem Ayrımı Açısından
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılmasının Hukukî Niteliği 91
I. Maddî Hukuk İşlemi - Usulî İşlem Ayrımı 91
II. Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılmasının Usulî İşlemler İçindeki Yeri 93
1) Genel Olarak 93
2) Mahkeme Usul İşlemi - Taraf Usul İşlemi
Ayrımı Açısından Davaların Birleştirilmesi ve
Ayrılması Müesseseleri 94
3) Değerlendirme 97
§ 5. Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Talepleri ile Bu Taleplerin İncelenmesi 100
A) Genel Olarak 100
B) Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Talebinin
İleri Sürülmesi 101
I. Görevli ve Yetkili Mahkemenin Tespiti 101
1) Birleştirilecek Davaların Aynı Sıfat ve
Düzeydeki Mahkemede Açılmış Olması 101
a) Yargı Yolu İlişkisi Bakımından 101
b) Tahkim Usulü Bakımından 102
i. Genel Olarak 102
ii. Hakem mahkemesinde görülen davaların
hukuk mahkemesinde görülen davalarla
birleştirilip birleştirilemeyeceği sorunu 104
iii. Hukuk mahkemesinde görülen davaların
hakem mahkemesinde görülen davalarla
birleştirilip birleştirilemeyeceği sorunu 105
c) Görev ilişkisi bakımından 106
i. Her iki mahkemenin de aynı düzeyde olması 106
ii. Her iki mahkemenin de aynı sıfatta olması 107
aa) Genel Olarak 107
bb) Asliye hukuk mahkemesinin bazı davalara
özel mahkeme sıfatı ile bakması 109
cc) HSYK tarafından belirlenen
uzmanlık mahkemeleri 112
dd) Aynı mahkeme içinde yaratılan
yasal işbölümü 113
2) Davaların Birleştirilmesi Bakımından
Aynı Yargı Çevresi – Ayrı Yargı Çevresi Ayrımı ve
Davaların Birleştirilmesi Talebinin İleri Sürülmesi 115
a) Genel Olarak 115
b) Talebin Aynı Yargı Çevresi İçinde Açılan Davalarda
İleri Sürülmesi 117
c) Talebin Ayrı Yargı Çevreleri İçinde Açılan Davalarda
İleri Sürülmesi 121
d) Yargıtay’ın ve Bölge Adliye Mahkemelerinin
İlk Derece Mahkemesi Sıfatı İle Baktıkları Davalarda
Davaların Birleştirilmesi Talebinin İleri Sürülmesi 123
i. Bölge Adliye Mahkemelerinin İlk Derece
Mahkemesi Sıfatı İle Baktığı Davalarda
Davaların Birleştirilmesi Talebinin
İleri Sürülmesi 123
ii. Yargıtay’ın İlk Derece Mahkemesi Olarak
Baktığı Davalarda Davaların Birleştirilmesi
Talebinin ileri sürülmesi 124
3) Kanun Yollarında Davaların Birleştirilmesi
Talebinin İleri Sürülmesi 124
a) İstinaf Aşamasında Davaların Birleştirilmesi
Talebinin İleri Sürülmesi 124
b) Temyiz Aşamasında Davaların Birleştirilmesi
Talebinin İleri Sürülmesi 127
c) Yargılamanın Yenilenmesi Aşamasında
Davaların Birleştirilmesi Talebinin
İleri Sürülmesi 127
4) Davaların Ayrılması Talebinin İleri Sürülmesi 128
II. Birleştirme ve Ayrılma Taleplerinin İncelenmesi 129
1) Ön Sorun – Bekletici Sorun Ayrımı Açısından
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Taleplerinin
İncelenmesinin Hukukî Niteliği 129
2) Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Taleplerinin
İncelenme Zamanı 132
3) Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Taleplerinin
İncelenme Şekli 134
III. Ayrı Yargılama Usulüne ve Ayrı Yargılama İlkelerine
Tâbi Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 137
1) Ayrı Yargılama Usulüne Tâbi Davaların
Birleştirilmesi ve Ayrılması 137
2) Ayrı Yargılama İlkelerine Tâbi Davaların
Birleştirilmesi ve Ayrılması 139
§ 6. Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Açısından Davalar Arasında Bağlantı Bulunması Koşulu 142
A) Genel Olarak 142
B) Davaların Birleştirilmesinde Bağlantı Koşulu 144
I. Genel Olarak 144
II. Davaların Aynı veya Benzer Sebepten Doğmuş Olması 145
1) Hukuk Muhakemeleri Kanunu Çerçevesinde
Dava Sebebi 145
a) Ferdileştirme Teorisi 146
b) Vakıalara Dayandırma Teorisi 147
c) Değerlendirme 148
2) Davaların Aynı Sebepten Doğmuş Olması 155
3) Davaların Benzer Sebepten Doğmuş Olması 155
a) Genel Olarak 155
b) Görünüşte Benzerlik 158
c) Amaçsal Benzerlik 159
III. Davalardan Birisi Hakkında Verilecek Hükmün
Diğerini Etkileyecek Nitelikte Bulunması 160
1) Genel Olarak 160
2) Talep Sonucuna Yönelik Bazı Tespitler 161
a) Eski maddî hukuk teorisi 162
b) İki unsurlu dava konusu teorisi 162
c) Tek Unsurlu Dava Konusu Teorisi 162
d) Yeni maddî hukuk teorisi 163
e) Göreceli dava konusu teorisi 164
3) Değerlendirme 165
C) Davaların Ayrılması Bağlamında Bağlantı Koşulu 168
I. Genel Olarak 168
II. Davaların Birlikte Görüldüğü Diğer Hallerde
Bağlantı Koşulu 169
1) Objektif Dava Birleşmesi 169
2) İhtiyari Dava Arkadaşlığı 170
3) Karşı Dava 171
a) Genel Olarak Karşı Davanın Koşulları,
Davanın Birleştirilmesi ve Ayrılması ile İlişkisi 171
b) Takas veya Mahsup Talebi Nedeni ile
Ortaya Çıkan Özel Bağlantı Koşulu 174
i) Mahsup talebinin karşı davaya etkisi 174
ii) Takas talebinin karşı davaya etkisi 176
aa) Takas hakkının davadan önce
kullanılmış olması 176
bb) Takas hakkının ilk defa asıl davada
ileri sürülmesi 176
cc) Takas hakkının karşı dava vasıtası ile ileri sürülmesi 182
§ 7. Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılmasında Hâkimin Takdir Yetkisi 183
A) Genel Olarak 183
B) Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Halinde
Hâkimin Takdir Yetkisi 186
I. Davaların Birleştirilmesinde Hâkimin Takdir Yetkisi 186
II. Davaların Ayrılmasında Hâkimin Takdir Yetkisi 188
1) Genel Olarak 188
2) Usul Ekonomisi İlkesinin Takdir Yetkisinin
Kullanılmasına Etkisi 191
C) Takdir Yetkisinin Denetimi 193
I. Genel Olarak 193
II. İstinaf Aşamasında Takdir Yetkisinin Denetlenmesi 194
1) Genel Olarak 194
2) Türk Hukuku Bakımından Sorunun Değerlendirilmesi 196
III. Temyiz Aşamasında Takdir Yetkisinin Denetlenmesi 197
1) Genel Olarak 197
2) Türk Hukuku Bakımından Sorunun Değerlendirilmesi 199
§ 8. Davaların Birleştirilmesi ve Davaların Ayrılması Kararları 202
A) Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılmasına Alternatif İmkânlar 202
I. Genel Olarak 202
II. Davaların Birleştirilmesi, Ön Sorun ve Bekletici Sorun 202
III. Davaların Ayrılması, Ön sorun, Bekletici Sorun ve
Kısmî Karar 206
1) Davaların Ayrılmasının Ön Sorun ve
Bekletici Sorun ile İlişkisi 206
2) Davaların Ayrılması ve Kısmî Karar İlişkisi 208
B) Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması Kararlarının
Hukukî Niteliği 214
I. Genel Olarak 214
II. Hukuk Muhakemeleri Kanunu Bağlamında
Ara Karar –Nihaî Karar Ayrımı ve Bu Ayrımın
Gösterdiği Özellikler 217
III. Ara Karar –Nihaî Karar Ayrımında Davaların
Birleştirilmesi ve Ayrılması Kararlarının Yeri 223
1) Genel Olarak 223
2) Davaların Birleştirilmesi Kararlarından Dönmenin
Mümkün Olup Olmadığı Sorunu 225
a) Masrafların Yatırılmaması Halinde Davaların
Birleştirilmesi Kararından Dönmenin Mümkün
Olup Olmadığı Sorunu 225
b) Koşulları Olmaksızın Birleştirilen Davalarda
Verilen Ayırma Kararlarının Hukukî Niteliği 227
i. Genel olarak 227
ii. Yetki kurallarının kötüye kullanılması halinde
davaların ayrılması 228
iii. Karşı davanın koşulları olmaması nedeni ile
davaların ayrılması 229
iv. Koşulları olmadığı halde birlikte açılmış veya
sonradan birleştirilmiş davaların ayrılması 230
3) Hâkimin Takdir Yetkisinin Birleştirme Kararının
Hukukî Niteliğinin Tespitine Etkisi 233
4) Davaların Birleştirilmesi Müessesesinin
Amacının Birleştirme Kararının Hukukî Niteliğinin
Tespitine Etkisi 234
5) Değerlendirme 235
C) Birleştirme ve Ayrılma Kararına Karşı Kanun Yolları 236
I. İstinaf Kanun Yolu 236
1) İstinaf Yoluna Başvuru ve Başvurunun İncelenmesi 236
2) Birleştirme ve Ayrılma Kararının Kaldırılmasının
Sonuçları 239
II. Temyiz Kanun Yolu 240
1) Temyiz Kanun Yoluna Başvuru ve
Başvurunun İncelenmesi 240
2) Birleştirme ve Ayrılma Kararının Bozulmasının
Sonuçları 241

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DAVALARIN BİRLEŞTİRİLMESİ VE AYRILMASININ SONUÇLARI VE BAZI ÖZEL DURUMLAR
§ 9. Davaların Birleştirilmesi Kararının Sonuçları 243
A) Genel Olarak Davaların Birleştirilmesi Kararları ve
Birleştirme Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 243
I. Genel Olarak Davaların Birleştirilmesi Kararları 243
II. Davaların Birleştirilmesi Kararı Üzerine
Yapılacak İşlemler 244
1) Birleştirme Kararı Veren Mahkeme Tarafından
Yapılacak İşlemler 244
2) Birleştirilen Davalara Bakmakla Görevli
Mahkeme Tarafından Yapılacak İşlemler 245
B) Davaların Birleştirilmesi Halinde Tahkikatın
Ortak Yürütülmesi 247
I. Davaların Mevcut Durumunun ve
Bağımsızlıklarının Korunması 247
II. Birleştirme Kararının Davanın Taraflarına Etkisi 249
1) Dava Arkadaşlığı Bakımından Davaların
Birleştirilmesinin Etkisi 249
2) Davaya Son Veren Taraf İşlemlerinin Birleşen
Davalara Etkisi 252
3) Taraflardan Birisinin İkrarının Birleşen
Davalara Etkisi 254
4) Davaların Birleştirilmesinin Tanıklık Sıfatına Etkisi 255
5) Davaların Birleştirilmesi Halinde Fer’i Müdahale ve
Davanın İhbarı 257
6) Birleştirilen Davalarda Verilen Nihaî Kararların
Birbirine Etkisi 258
III. Birleştirilen Davalarda Delillerin Toplanması ve
Değerlendirilmesi 263
C) Yargılama Sonunda Verilecek Karar ve
Yargılama Giderleri 266
I. Yargılama Sonunda Verilecek Karar 266
II. Davaların Birleştirilmesi Kararının
Yargılama Giderlerine Etkisi 269
III. Davaların Birleştirilmesi Kararının
Vekâlet Ücretine Etkisi 270
1) Genel Olarak 270
2) Müteselsil Sorumluluğu Gerektiren Hallerde
Vekâlet Ücreti 271
3) Seri Davalarda Vekâlet Ücreti 273
§ 10. Davaların Ayrılması Kararının Sonuçları 275
A) Genel Olarak Davaların Ayrılması Kararları ve
Ayrılma Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 275
I. Genel Olarak Davaların Ayrılması Kararları 275
II. Davaların Ayrılması Kararı Üzerine Yapılacak İşlemler 277
1) Davaların Birleştirilmesi Koşullarını Taşıyan
Davaların Ayrılması Üzerine Yapılacak İşlemler 277
2) Davaların Birleştirilmesi Koşullarını Taşımayan
Davaların Ayrılması Üzerine Yapılacak İşlemler 279
B) Davaların Ayrılması Kararının Etkileri 282
C) Yargılama Sonunda Verilecek Karar ve
Yargılama Giderleri 283

§ 11. Bazı Özel Durumlarda Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 286
A) Hakem Yargılamasında Davaların Birleştirilmesi ve
Ayrılması 286
I. Genel Olarak 286
II. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda Öngörülen
Tahkim Hükümleri 287
III. Milletlerarası Tahkim Kanunu Hükümleri 289
IV. Bazı Milletlerarası Tahkim Kurumları Kuralları
Çerçevesinde Görülen Davalarda Davaların
Birleştirilmesi ve Ayrılması 291
1) ICC Tahkim Kurallarına Göre
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 291
a) Genel Olarak 291
b) Dava Arkadaşlığı ve Objektif Dava Birleşmesi
Nedeniyle Davaların Birlikte Görülmesi 292
c) Tahkim Davalarının Birleştirilmesi 293
2) ICSID Tahkim Kurallarına Göre
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 294
a) Genel Olarak 294
b) NAFTA Sözleşmesi Kurallarına Göre
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 295
c) ICSID Sözleşmesi Kapsamında Görülen
Davalarda Davaların Birleştirilmesi ve
Ayrılmasına Karar Verilip Verilemeyeceği Sorunu 297
3. UNCITRAL Tahkim Kurallarına Göre
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 300
V. Değerlendirme 303
B) Tüketici Hukukuna İlişkin Yargılamalarda
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 305
C) Çekişmesiz Yargıda Taleplerin Birleştirilmesi ve
Ayrılması 308
D) Kısmî Dava ve Belirsiz Alacak Davası Bakımından
Davaların Birleştirilmesi ve Ayrılması 310
Sonuç 313
Kaynakça 319
Kavram Dizini 343

Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Kapat