Borçlar Hukuku Özel Hükümler Cilt II

BORÇLAR HUKUKU ÖZEL HÜKÜMLER CİLT 2

 

Prof. Dr. Mustafa Alper GÜMÜŞ

İÇİNDEKİLER

 

3 BASIYA ÖNSÖZ V

KISALTMALAR XXIX

GİRİŞ  1

§1 ESER SÖZLEŞMESİ

 

I    TANIMI, ÖZELLİKLERİ, YAPISAL UNSURLARI, ŞEKLİ,

TARAFLARI, DİĞER SÖZLEŞMELERDEN AYIRT EDİLMESİ 1

1  TANIM 1

2  ÖZELLİKLERİ 2

3  YAPISAL UNSURLARI 4

A  Meydana Getirme  4

B  Eser  4

C  Bedel  6

D  Tarafların Anlaşması 7

4  ŞEKİL 7

5  TARAFLAR                                                                                     7

6  ESER SÖZLEŞMESİNİN SATIŞ, HİZMET VE

VEKALET SÖZLEŞMESİNDEN AYIRT EDİLMESİ 8

II   YÜKLENİCİNİN BORÇLARI 10

1  ESER MEYDANA GETİRME BORCU 10

2 ESERİ ŞAHSEN VEYA KENDİ YÖNETİMİ ALTINDA

MEYDANA GETİRME BORCU 11

A  Genel Olarak  11

B  Alt Eser Sözleşmesi  12

a Genel Olarak  12

b Taraflar Arası İlişkiler  12

i    İş Sahibi ile (Asıl) Yüklenici Arasındaki İlişki 12

ii   Alt Yüklenici ile Yüklenici Arasındaki İlişki 14

iii  İş Sahibi ile Alt Yüklenici Arasındaki İlişki 15

3  ESERİN MEYDANA GETİRİLMESİNDE VASITA

OLARAK KULLANILAN (ESERE İLİŞKİN İŞİN

GÖRÜLMESİ İÇİN GEREKLİ OLAN) ARAÇ,

ALET VE MALZEMEYİ SAĞLAMA BORCU 15

A  Genel Olarak 15

B  Eseri Oluşturan Malzeme ve Hükümleri  16

4  ESERİ MEYDANA GETİRİLMESİNE ZAMANINDA

BAŞLAMA VE DEVAM ETME BORCU 21

A  Genel Olarak 21

B  İş Sahibinin, Yüklenicinin Eser Teslim Borcunun

Muacceliyeti Öncesi Eser Sözleşmesinden Dönme Hakkı

(TBK m473/1)  22

a  Genel Olarak  22

b  Şartları 22

i    Maddi Şartlar 22

ii   Şekli Şartlar 24

c  Hukuksal Sonuçları 24

C  İş Sahibinin Eser Tamamlanmadan Ayıplı veya Sözleşmeye

Aykırı Olacağının Belil Olduğu Durumlarda İşi Başkasına

Yaptırması (TBK m473/II) 26

a  Genel Olarak  26

b  Şartları 26

i    Maddi Şartlar 26

ii   Şekli Şartlar 27

c  Hukuksal Sonuçları 27

5  ESERİ TESLİM BORCU 28

A  Genel Olarak 28

B  Eksik İş 29

C  Ek İş 31

D  Teslim Kavramı 33

E  Teslim Borcunun Muacceliyeti 34

F   Teslim Borcunda Temerrüt ve Sonuçları 36

6  ÖZEN BORCU 44

7  SADAKAT BORCU 47

8  YÜKLENİCİNİN AYIBA KARŞI TEKEFFÜL

SORUMLULUĞU 49

A  Genel Olarak 49

B Şartları 50

a  Eserin Teslim Edilmiş Olması 50

b  Eserin Ayıplı Olması 51

i    Genel Olarak  51

ii   Sözleşmede Kararlaştırılan Niteliklerin Yokluğu 51

iii  Gerekli Niteliklerin Yokluğu 52

iv  Ayıp Türleri 52

v   Ayıp Sayılmayan Haller 55

c  Muayene ve İhbar (Gözden Geçirme ve Bildirim)

Külfetlerinin Yerine Getirilmesi 56

i    Genel Olarak  56

ii   Muayene (Gözden Geçirme) Külfeti 56

iii  İhbar (Bildirim) Külfeti 57

iv  Muayene ve İhbar Külfetlerinin Yerine

Getirilmemesinin Sonuçları 59

d  Eserin “Kabul” Edilmemiş Olması 60

e  Ayıbın İş Sahibine Yüklenememesi 61

f   Sorumsuzluk Anlaşmasının Mevcut Olmaması 62

C İş Sahibine Tanınan Seçimlik Haklar 63

a  Genel  Olarak 63

b Sözleşmeden dönme 64

i    Şartları ve Sonuçları 64

ii   Dönme Hakkının Sınırlanması 65

c  Bedel İndirimi 66

d Ayıbın Giderilmesi 67

e Zararın Tazminini Talep Hakkı 68

D  İspat 70

E Ayıba Karşı Tekeffülden Doğan Seçimlik Hakların

Diğer Hukuksal Taleplerle İlişkisi ve Ayıp Hükümlerinin

Yedek Hukuk Kuralı Niteliği 71

F   Zamanaşımı 71

a  Genel  Olarak 71

b  Ayıplı İfadan Doğan Alacak Haklarının Tabi

Olduğu Zamanaşımı 72

i    Genel Olarak 72

ii   Süre 74

aa Taşınmaz yapı eserleri dışındaki eserlerde 74

bb Taşınmaz yapı eserlerinde 74

cc Yüklenicinin ağır kusurunun varlığı 75

iii  Zamanaşımının Kesilmesi ve Durması 76

iv  Sonuçlar 76

III İŞ SAHİBİNİN BORÇLARI 77

1  BEDEL (ÜCRET) ÖDEME BORCU 77

A  Genel Olarak 77

B  Bedel Türleri ve Bedel Tutarının Belirlenmesi 77

a  Genel Olarak 77

b  Bedel Türleri 79

i    Kesin Bedel 79

ii   Gerçek Olmayan Yaklaşık Bedel 81

c  Bedel Tutarının Hiç Belirlenmemesi ve (Gerçek)

Yaklaşık Bedel 81

i    Genel Olarak 81

ii   Yaklaşık Bedelinin Aşılmasına Bağlı Olarak

İş  Sahibinin Yükleniciye Karşı Sahip Olduğu

Hukuksal Olanaklar (TBK m482) 82

aa Genel Olarak 82

bb Kural: TBK m482/I Hükmü 82

cc İstisna: İş Sahibinin Arsa veya Arazisinde

Yapılan Yapılardaki Durum 85

dd Yüklenicinin İhbar Yükümü 86

iii  Bedel Tutarı Üzerinde Anlaşma Olmadığı Hallerde

Bedel Tutarının Belirlenmesi (TBK m481) 87

C  Bedel Alacağının Muacceliyet Anı 88

D  Olağanüstü Hallerde Yüklenicinin Kesin (Götürü)

Bedel Anlaşması ile Bağlılığının Sınırlandırılması

(TBK m480/II) 89

a  Genel Olarak 89

b  Şartları 90

i    Olağanüstü Durumun Varlığı 90

ii   Yüklenicinin Aşırı İfa Yükü 92

iii  Yüklenicinin Olağanüstü Durumu

İş Sahibine Gecikmeksizin İhbar Etmesi 93

iv Olağanüstü Durumun Yükleniciye Yüklenememesi 93

c  Hukuksal Sonuçları 93

IV ESERİN veya ESERİ OLUŞTURAN MALZEMENİN TELEF

(YOK) OLMASI 95

1  GENEL OLARAK 95

2  ESERİN TESLİMDEN ÖNCE BEKLENMEDİK OLAY

SEBEBİYLE TELEF OLMASI 96

A  Genel Olarak 96

B  Şartları 96

C  Hukuksal Sonuçları 97

3  MALZEMENİN TELEF OLMASI 98

4  ESERİN İŞ SAHİBİNİN TEHLİKE ALANINDA

GERÇEKLEŞEN SEBEPLERLE TELEF OLMASI 99

A  Genel Olarak 99

B  Şartları 99

C  Hukuksal Sonuçları 100

V   ESER SÖZLEŞMESİNE ÖZGÜ SONA ERME HALLERİ  101

1  İŞ SAHİBİNİN BEDEL VE TAZMİNAT ÖDEYEREK

SÖZLEŞMEYİ FESİH HAKKI 101

A  Genel Olarak 101

B  Şartları 102

C  Hukuksal Sonuçları 103

2  YÜKLENİCİNİN ESER MEYDANA GETİRME

(VEYA TESLİM) BORCUNUN İŞ SAHİBİYLE İLGİLİ

SEBEPLER NEDENİYLE İMKANSIZLAŞMASI 106

A  Genel Olarak 106

B  Yüklenicinin Eser Meydana Getirme Borcunun

İş Sahibinin Riziko Alanında Gerçekleşen ve

İş Sahibinin Sorumlu Olmadığı Sebeplerle

İmkansızlaşması (TBK m485/I) 108

a  Şartları 108

b  Hukuksal Sonuçları 109

C  Yüklenicinin Eser Meydana Getirme Borcunun

İş Sahibinin Sorumlu Olduğu Sebeplerle

(Kusuruyla) İmkansızlaşması (TBK m485/II) 110

a  Şartları 110

b  Hukuksal Sonuçları 110

3  YÜKLENİCİNİN ÖLÜMÜNÜN VEYA KUSURU

OLAMAKSIZIN ESERİ MEYDANA GETİRMEDE

YETERSİZ HALE GELMESİNİN (ESERİ

TAMAMLAMA YETENEĞİNİ KAYBETMESİNİN)

ESER SÖZLEŞMESİNE ETKİSİ 111

A  Genel Olarak 111

B  Şartları 111

C  Sonuçları                                                                                      112

VI ARSA PAYI KARŞILIĞI YAPI SÖZLEŞMESİ ve SÖZLEŞMEYE

BAĞLI BİR KISIM SORUNLAR 113

1  ARSA PAYI KARŞILIĞI YAPI SÖZLEŞMESİNİN TANIMI,

HUKUKSAL NİTELİĞİ 113

2  UYGULAMADAKİ ARSA PAYI KARŞILIĞI YAPI

SÖZLEŞMESİ TİPLERİ 114

3  ARSA PAYI KARŞILIĞI YAPI SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ

VE TADİLİ 116

4  ARSA PAYI KARŞILIĞI YAPI SÖZLEŞMESİNE

UYGULANACAK HÜKÜMLER 117

 

§2 VEKALET SÖZLEŞMESİ

 

I    YASAL DÜZENLEME, UYGULAMA ALANI  121

II   TANIM 121

III ÖZELLİKLERİ 122

IV  YAPISAL UNSURLARI 124

1  BİR İŞ VEYA HİZMETİN GÖRÜLMESİ 124

2  İŞ VEYA HİZMET GÖRMENİN BAĞIMSIZLIĞI 125

3  BAŞKASI MENFAATİNE VE HESABINA HAREKET 126

A  Başkası Menfaatine Hareket 126

B  Başkasının Hesabına Hareket 127

4  GÜVEN İLİŞKİSİ VE HER ZAMANLI FESİH HAKKI 127

A  Güven İlişkisi 127

B Her Zamanlı Fesih Hakkı 128

5  VEKALET SÖZLEŞMESİNİN ZORUNLU OLMAYAN

UNSURU OLARAK ÜCRET 129

6  VEKİLİN  AYRICA BİR SONUÇ BORÇLANIP

BORÇLANMADIĞI SORUNU 130

7 TBK m502/II HÜKMÜ KARŞISINDA İŞGÖRME

SÖZLEŞMELERİ ALANINDA İSİMSİZ SÖZLEŞMELERE

YER OLUP OLMADIĞI SORUNU 131

V   UYGULAMADAN VEKALET SÖZLEŞMESİ ÖRNEKLERİ 132

VI  VEKALET SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI ve ŞEKLİ 137

VII     VEKALETİN KAPSAMI 140

VIIIBİRDEN FAZLA VEKİLİN SORUMLULUĞU 146

IX  VEKİLİN BORÇLARI 147

1  YÜKLENDİĞİ İŞ VEYA HİZMETİ SÖZLEŞMEYE

UYGUN GÖRME YÜKÜMÜ (SÖZLEŞMEYE UYGUN

İŞ GÖRME BORCU) 147

2  İŞ VEYA HİZMETİ KİŞİSEL OLARAK

GÖRME BORCU 147

A  Genel Olarak 147

B  Vekilin Caiz Olan ve Olmayan İkameden Doğan

Sorumluluğu 150

a  Vekilin Caiz Olmayan İkameden Doğan

Sorumluluğu 150

b Vekilin Caiz Olan İkameden Doğan Sorumluluğu 151

c Vekalet Verenin Alt Vekile Yönelik Talep Hakkı 152

3  SADAKAT BORCU 154

4  VEKALET VERENİN TALİMATLARINA UYMA

BORCU 156

5  ÖZEN BORCU 159

A  Vekilin Vekalet Sözleşmesini İhlali Olarak Vekilin

Özen Yükümü İhlali  (TBK m506/II) 159

a  Genel Olarak 159

b  Vekilin Özen Yükümünün Hukuksal Niteliği  161

B  Vekalet Sözleşmesinde Vekilin İhmali Olarak

“Özensizlik” (TBK m506/III) 161

a  Genel Olarak 161

b  Vekalet Sözleşmesinde Kusurun Tespitinde Aranacak

Olan Özenin Ölçüsü 162

aa Genel Olarak 162

bb Yasal Kural: Aşırı Objektifleştirilmiş Özen

Ölçüsü Olarak  “Basiretli Vekilin Davranışı” ve

Uygulama Alanı 162

C  Vekalet Sözleşmesinde Sorumsuzluk

Anlaşmalarının Geçerliliği Sorunu  165

D  Vekalet Sözleşmesinin Çeşitli Görünümlerinde

Yargı Kararlarına Yansımış Özen Yükümü İhlalleri 166

a  Mimarlık Sözleşmesinde 166

b  Hekimlik Sözleşmesinde 167

c Avukatlık Sözleşmesinde 170

d Türk Hukuk Uygulamasına İlişkin Önemli Bir Sorun:

Vekalet Sözleşmesine Dayalı Temsil Yetkisinin

Kötüye Kullanılması 172

6  ALDIKLARINI VERME (İADE) BORCU 174

7  HESAP VERME BORCU 176

X   VEKALET VERENİN BORÇLARI   178

1  ÜCRET ÖDEME BORCU 178

A  Genel Olarak 178

B  Avukatlık Sözleşmesinde Ücret 180

C  İvazlı Vekalet Sözleşmesinde Özensiz ve Kötü İfanın

Ücret Alacağına Etkisi 181

2  VEKİLİN YAPTIĞI HARCAMA VE  SARFİYATI

GİDERME BORCU 182

3  VEKİLİ BORÇTAN KURTARMA YÜKÜMÜ 184

4  VEKİLİN VEKALETİ GÖRÜRKEN UĞRADIĞI

ZARARLARI TAZMİN ETME BORCU 185

5  VEKİLE AVANS VERME BORCU 187

XI DOLAYLI TEMSİLE DAYALI VEKALETTE

UYGULANABİLİR HÜKÜMLER 187

1  GENEL OLARAK 187

2  YASAL ALACAK DEVRİ (TBK m509/III) 188

A  Şartları 188

B  Yasal Alacak Devrinin Hukuksal Niteliği ve Sonuçları 190

3  AYIRMA HAKKI (TBK m509/III) 191

A  Genel Olarak  191

B  Ayırma Hakkının Şartları 192

C  Ayırma Hakkının Hukuki Niteliği ve Kullanılması  194

D  İflas Masasının TBK m509/III c2’ye Göre Sahip Olduğu

Hapis Hakkının Anlamı 194

XII     VEKALET SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ  195

1  GENEL OLARAK 195

2  VEKİLİN VE VEKALET VERENİN HER ZAMANLI

FESİH HAKLARI 195

A  Genel Olarak 195

B  Her Zamanlı Fesih Hakkının Emredici Niteliği 197

C  Her Zamanlı Fesih Hakkının Kullanılmasının

Sonuçları  198

3  ÖLÜM, EHLİYETSİZLİK ve İFLAS 201

4  TBK m512 ve 513’e DAYALI SONA ERMENİN

HÜKÜM ve SONUÇ DOĞURDUĞU AN 203

 

§3 SİMSARLIK SÖZLEŞMESİ

 

I    GENEL OLARAK 205

II   UYGULAMA ALANI 205

III      YAPISAL UNSURLARI 206

1  Simsarlık Faaliyeti 206

2 Ücret 207

3  Tarafların anlaşması 207

IV HUKUKİ NİTELİĞİ 208

V   TARAFLAR     208

1  Genel Olarak 208

2 Birden Fazla Simsarın Atanması 209

VI  ŞEKİL ve GEÇERLİLİK 209

VII     SONA ERME 210

VIIISİMSARIN BORÇLARI 211

1  SİMSARLIK FAALİYETİNDE BULUNMA BORCU 211

2 KİŞİSEL İŞ GÖRME BORCU 212

3  SADAKAT BORCU 212

4 ÖZEN BORCU 214

5   VEKALET VERENİN TALİMATLARINA

UYMA BORCU 215

IX  VEKALET VERENİN BORÇLARI 215

1  ÜCRET ÖDEME BORCU 215

A  Ücret Ödeme Borcunun Doğmasının Şartları 215

B  Ücretin Tutarının Tespiti 220

C  Fahiş Simsarlık Ücretinin Talep Üzerine

Hakim Kararıyla İndirilmesi 221

2  SİMSARIN YAPTIĞI GİDERLERİ (MASRAFLARI)

KARŞILAMA BORCU 222

3  DİĞER BORÇLAR VE MÜNHASIRLIK KAYDI 223

 

§4 VEKALETSİZ İŞ GÖRME

 

I    GENEL OLARAK 225

II   VEKALETSİZ İŞ GÖRME TÜRLERİNİN UNSURLARI,

HÜKÜM ve SONUÇLARI 227

1  CAİZ GERÇEK VEKALETSİZ İŞ GÖRME 227

A  Genel Olarak 227

B Unsurları                                                                                     227

a  Objektif Unsurlar 227

i    İş Görme 227

ii   Başkasına Ait (Yabancı) Bir İşin Görülmesi 228

iii  İş Görme Yükümünün Yokluğu (Vekaletsizlik) 228

iv  İş Görmenin İş Sahibi İçin “Zorunlu” Olması 229

v   İş Sahibinin Yardım İhtiyacı 230

b  Sübjektif Unsur: Başkası İçin İş Görme İradesi  231

C Caiz Gerçek Vekaletsiz İş Görme Örnekler 232

D İş  Görenin Borçları 233

a  İş Sahibinin Menfaatine Uygun ve Özenli İş Görme ve

İşe Devam Etme Borcu 233

b İade (Teslim) Borcu 233

c  Diğer Yan Yükümlülükler 234

E İş Görenin Sorumluluğu 234

F   İş Görenin İş Sahibine Yönelik Talep Hakları

(İş Sahibinin Sorumluluğu) 236

a  Masrafların Giderimi Talebi 236

b  Borçtan Kurtarma Talebi 237

c Tazminat Talebi 238                                       d         Ücret Talebi       239

e  Söküp Alma Hakkı 240

f   Hapis hakkı 240

G Zamanaşımı 240

H  İş Görmeyi Uygun Bulma (İş Görmeye İcazet) 240

2  CAİZ OLMAYAN GERÇEK VEKALETSİZ İŞ GÖRME 242

3  KÖTÜNİYETLİ GERÇEK OLMAYAN VEKALETSİZ

İŞ GÖRME 243

A  Genel Olarak  243

B  Unsurları  244

C  İş Sahibinin Hakları 247

a  Kazanç Devri Talebi 247

b  Bilgi Alma ve Hesap Sorma Hakkı 248

c  İş Sahibinin İşin Özensiz Görülmesinden Doğan

Zararının Tazmini Talebi 248

D  İş Görenin Talepleri 248

E  Zamanaşımı 250

F   Kötüniyetli Gerçek Olmayan Vekaletsiz İş Görmenin

Haksız Fiil, Sebepsiz Zenginleşme ve Sözleşmesel

Talepler ile Olan İlişkisi 251

4  İYİNİYETLİ GERÇEK OLMAYAN VEKALETSİZ

İŞ GÖRME                                                                              252

 

§5 HAVALE

 

I    GENEL OLARAK 253

II   HUKUKİ NİTELİK 253

III      BENZER KURUMLARDAN FARKLARI 256

IV HAVALENİN KONUSU, ŞEKLİ ve TÜRLERİ 256

V   HAVALEDE İLİŞKİLER 257

1  HAVALE EDEN ve HAVALE ÖDEYİCİSİ ARASINDAKİ

KARŞILIK İLİŞKİSİ 257

2  HAVALE EDEN ve HAVALE ALICISI ARASINDAKİ

KAZANDIRMA İLİŞKİSİ 260

3  HAVALE ÖDEYİCİSİ ve HAVALE ALICISI ARASINDAKİ

ÖDEME İLİŞKİSİ 263

VI HAVALENİN SONA ERMESİ 265

VII     HAVALEDEKİ KARŞILIK VE/VEYA KAZANDIRMA

İLİŞKİLERİNDEKİ GEÇERSİZLİK VE SAKATLIKLARA

BAĞLI SEBEPSİZ ZENGİNLEŞME SORUNLARI 267

 

§6 SAKLAMA SÖZLEŞMELERİ

 

I    GENEL OLARAK 271

II   GENEL SAKLAMA SÖZLEŞMESİ 272

1  TANIM ve YAPISAL UNSURLARI 272

2  KONUSU     273

3 HUKUKİ NİTELİĞİ 274

4  SAKLAYANIN BORÇLARI 274

A  Saklananı “Koruyarak Özenli Saklama Borcu”  274

B  Saklayanın Kişisel Olarak Saklama Borcu 276

C  Saklananı Kullanmama Borcu 276

D  Geri Verme (İade) Borcu 277

E Diğer Yan Yükümler 279

5  SAKLATANIN BORÇLARI 280

A  Teslim Borcu  280

B  Saklayanın Yaptığı Masrafları Giderme ve Zararları

Tazmin Borcu 280

C  İvazlı Saklamada Ücret Ödeme Borcu 281

6  GENEL SAKLAMA SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 282

A  Saklatanın Herzamanlı İade İsteme Hakkı  282

B Saklayanın Herzamanlı  İade Etme Hakkı 284

III      GÜVENİLİR KİŞİ’YE (YEDİEMİN’E) TEVDİ 285

IV  USULSÜZ TEVDİ (MİSLİ ŞEYLERİN SAKLANMASI) 286

1  GENEL OLARAK 286

2  SONUÇLARI 287

3  USULSÜZ TEVDİ’NİN KULLANIM ÖDÜNCÜ (KARZ)

SÖZLEŞMESİ İLE İLİŞKİSİ 288

V   ARDİYE (ARDİYECİYE BIRAKMA) SÖZLEŞMESİ 289

1  TANIMI, ÖZELLİKLERİ, DİĞER TİCARİ

SAKLAMA İŞLEMLERİNDEN AYIRT EDİLMESİ 289

2  MEYDANA GELMESİ ve ŞEKLİ 293

3  ARDİYECİNİN BORÇLARI 297

A  Özenli Saklama Borcu 297

B  Diğer Borçları 301

4  ARDİYECİNİN HAKLARI 303

A  Ardiye Ücreti Alacağı 303

B  Masrafların Giderimi Talebi 306

C  Hapis Hakkı 307

5  SAKLANAN TİCARİ MALLARIN GERİ VERİLMESİ 308

A  Genel Olarak 308

B  Ardiyecinin Saklananı Karıştırarak Saklaması 309

VI AÇIK TEVDİ ve TOPLU SAKLAMA 313

VII     GARAJ, OTOPARK ve BENZERİ YERLERİ İŞLETENLERİN

SORUMLULUĞU (TBK m579) 314

 

§7 KEFALET SÖZLEŞMESİ

 

I    GENEL OLARAK 319

II   TANIM 320

III      TARAFLARI 322

IV KEFİLİN KEFALET BORCUNUN ÖZELLİKLERİ 322

1  FER’İLİK 322

2  TALİLİK     323

3  FARKLILIK   324

V   KEFALET SÖZLEŞMESİ İLE TEMİNAT ALTINA ALINAN

ASIL BORCUN ÖZELLİKLERİ 325

1  YABANCILIK 325

2  BELİRLİLİK 326

VI KEFALET SÖZLEŞMESİNİN ÖZELLİKLERİ 329

VII BENZER KURUMLARLA KARŞILAŞTIRILMASI 330

1  KEFALET ve BORCA KATILMA 330

2  KEFALET ve AVAL 332

VIIIKEFALET SÖZLEŞMESİ HÜKÜMLERİNİN

EMREDİCİLİĞİ (TBK m582/III) 333

IX KEFALET SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI ve

GEÇERLİLİK ŞARTLARI 334

1  GEÇERLİ BİR ASIL BORCUN VARLIĞI 334

A  Genel Olarak  334

B  İstisna: Kefalet Şekil ve Hükümlerine Tabi

Garanti Sözleşmesi 337

2  EHLİYET 340

A  Gerçek Kişilerin Fiil Ehliyeti  340

a Genel Olarak 340

b Eşin Yazılı Rızası (TBK m584) 341

i    Genel Olarak 341

ii   Ehliyet Sınırlamasının Şartları 342

iii  Rızanın Aranacağı Diğer Durumlar  344

iv  Eşin Rıza Vermesi ve Sonuçları 347

B  Tüzel Kişilerin Hak Ehliyeti 349

3  İRADE SAKATLIĞI   350

4  HUKUKA VE AHLAKA AYKIRILIK 351

5 KEFALET SÖZLEŞMESİNİN ŞEKLİ (TBK m583) 351

A  Genel Olarak  351

B  Şeklin Kapsamı 353

a Belirli Unsularda El  Yazısı Zorunluluğu 353

b Şeklin Kapsamına Giren Unsurlar 354

C  Kefalet Sözleşmesinin Şekle Aykırılığının Yaptırımı 365

X   KEFALETİN ŞEKLİNE, KEFİL OLMA EHLİYETİNE VE EŞİN

RIZASINA İLİŞKİN HÜKÜMLERİN, GERÇEK KİŞİLERCE

VERİLEN KİŞİSEL GÜVENCELERE UYGULANMASI

(TBK m603)     368

XI KEFALET TÜRLERİ 372

1  ADİ  KEFALET (TBK m585) 372

A  Genel Olarak Adi Kefalet ve TBK m585’in Emredici

Nitelik Taşıyıp Taşımadığı Sorunu  372

B  Adi Kefalete Özgü Def’iler 374

a Tartışma (Peşin Dava) Def’i 374

b  Rehnin Paraya Çevrilmesi Def’i 379

c  Açığın Kapatılmasına Kefalette Def’iler 382

2  MÜTESELSİL KEFALET (TBK m586) 382

A  Genel Olarak 382

B  Müteselsil Kefaletin Sonuçları 392

C  Teslime Bağlı Taşınır Rehni ve Alacak Rehninin Öncelikli

Paraya Çevrilmesi Zorunluluğu 394

D  İİK m68/b Hükmünün Müteselsil Kefil İçin

Uygulanabilirliği Sorunu 398

3  GENİŞ ANLAMDA BİRLİKTE KEFALET 398

A  Genel Olarak 398

B  Dar Anlamda Birlikte Kefalet 399

a Genel Olarak 399

b  Türleri                                                                             400

aa Adi Birlikte Kefalet (TBK m587/I)  400

bb Müteselsil Birlikte Kefalet (TBK m587/II) 403

C  Yan (Bağımsız Toplu) Kefalet 407

D  Kısmi Kefalet 409

4  LİMİTLİ KEFALET 409

5  KEFİLE KEFALET 409

6 AÇIĞA (ZARARA) KEFALET 410

7  RÜCUA KEFALET 411

XII     KEFALET SÖZLEŞMESİNDE KEFİLİN

SORUMLULUĞUNUN KAPSAMI 411

XIII KEFİLİN KEFALET BORCUNUN MUACCELİYETİ 420

A Genel Olarak 420

B       Kefile Yönelik Takibin Ayni Teminat Karşılığı

Hakim Kararıyla Durdurulması 423

C Asıl Borçlunun Yurt Dışındaki Yerleşim Yerinin

Varlığının Kefile Yönelik Takibe Etkisi 427

XIV ZAMANAŞIMI 427

XV KEFALET SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 428

1  GENEL SONA ERME SEBEPLERİ 428

2  KEFALET SÖZLEŞMESİNE ÖZGÜ SONA ERME

SEBEPLERİ     433

A  Gerçek Kişi Tarafından Verilen Kefalette

On Yılın Dolması (TBK m598/III) 433

B  Süreli Kefalette Sürenin Dolması (TBK m600) 436

C  Belirsiz Süreli Kefaletin Sona Ermesi (TBK m601) 441

D  Kefilin Kefalet Sözleşmesinden Dönmesi (TBK m599) 449

a Genel Olarak 449

b Şartları 450

c  Dönmenin Sonuçları 453

E  Kefilin Ödeme Teklifinin Alacaklı Tarafından Haklı

Sebep Olmaksızın Kabul Edilmemesi (TBK m593)  454

F   Kefilin Özel Düşüncesinin (Saikinin) Boşa Çıkmasına

Dayalı Olarak Kefalet Sözleşmesinin Sona Ermesi

(TBK m587/III) 458

G  Çalışanlara Kefalette Kefaletin Sona Ermesi 462

H  TBK m592’deki  Yükümlülüklerin Yerine

Getirilmemesi 463

XVI KEFALET SÖZLEŞMESİNDE İLİŞKİLER  464

1  ALACAKLI ve KEFİL ARASINDAKİ İLİŞKİ 464

A  Kefilin Kefalet Borcunu Ödeme Yükümü 464

B  Kefilin Alacaklıya Karşı Sahip Olduğu Savunma

Vasıtaları                                                                                     464

a Kefilin Alacaklıya Karşı Borçluya Ait Savunma Vasıtalarını

İleri Sürmesi (TBK m591) 464

b  Kefilin Alacaklıya Karşı Kendisine Ait Savunma

Vasıtalarını İleri Sürmesi 472

C  Alacaklının Teminatların  ve Rüçhan Korunmasına Yönelik

Yükümleri (TBK m592/I) 473

D  Alacaklının Teminatları ve İspat Araçlarını Teslim ve

Bilgi Verme Külfeti (TBK m592/III) 476

E  Çalışanlara Kefalette Alacaklının Gözetim Yükümü

(TBK m592/II) 480

F   Alacaklının TBK m594/I’e Dayalı Bildirim Yükümü 481

G  Asıl Borçlunun İflası ve Konkordato Prosedüründe

Alacaklının Kefile Karşı Yüklendiği Yasal Yükümler

(TBK m594/IIIII) 482

2  KEFİL ve ASIL BORÇLU ARASINDAKİ İLİŞKİ 487

A  Kefilin Asıl Borçluya Karşı Sahip Olduğu

Yasal Rücu Hakkı (TBK m596) 487

a Genel Olarak 487

b  Şartları 489

c  Hukuksal Sonuçları 491

i    Genel Olarak 491

ii   Alacaklının Kısmen Tatmini 492

iii  Alacak Hakkına İlişkin Teminatların Durumu 493

iv Yasal Rücu Hakkının İleri Sürülemediği Haller 494

v   Rehinli Taşınmaz Maliki ile Kefil Arasındaki

İlişki 495

vi  Yasal Rücu Alacağının Zamanaşımı 495

B  Kefilin Kefalet Borcunu Ödediğini Bildirim Külfeti

(TBK m 597) 496

C  Kefilin Güvence Verilmesini veya Borçtan

Kurtarılmasını Talep Hakkı (TBK m595) 498

XVIIGARANTİ SÖZLEŞMESİ 501

1  TANIMI ve UNSURLARI 501

2  ÜÇÜNCÜ KİŞİNİN FİİLİNİ ÜSTELENME (TAAHHÜT)

KURUMU (TBK m128) İLE OLAN İLİŞKİSİ

ÇERÇEVESİNDE GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN

HUKUKSAL NİTELİĞİ 505

3  TÜRLERİ 507

A  Kefalet Benzeri (Teminat Amaçlı) Garanti Sözleşmesi 508

B  Saf Garanti Sözleşmesi 509

4  ŞEKİL ve EHLİYET 509

5  KEFALET SÖZLEŞMESİNİN GARANTİ

SÖZLEŞMESİNDEN AYIRT EDİLMESİ SORUNU 509

A  Genel Olarak 509

B Ayırımda Yararlanılacak Ölçütler 510

6  GARANTİ SÖZLEŞMESİNDE RİZİKONUN

GERÇEKLEŞMESİNİN SONUÇLARI 516

 

KAYNAKÇA  521