Medeni Hukuk Davaları

"6100 SAYILI YENİ HUKUK MUHAKEMELERİ KANUNU'NA GÖRE



MEDENİ HUKUK DAVALARI



Ömer Uğur GENÇCAN ( Yargıtay Üyesi )



- Medeni Hukuk Genel Bilgiler

- Medeni Hukuk Başlangıç Hükümleri

- Medeni Hukuk Davaları (Sulh Hukuk ve Asliye Hukuk Mahkemesi)



İÇİNDEKİLER



ÖNSÖZ YERİNE.....................................................................................................7



İÇİNDEKİLER.........................................................................................................9



KAYNAKÇA..........................................................................................................49



KISALTMALAR....................................................................................................57



GİRİŞ......................................................................................................................59



BİRİNCİ KISIM MEDENİ HUKUKUN GENEL BİLGİLERİ



& 1. MEDENİ HUKUKUN KONUSU..............................................................63



I. SOSYAL HAYAT KAVRAMI..................................................................63



II. SOSYAL HAYATI DÜZENLEYEN KURALLAR..................................63



A- Din Kuralları........................................................................................63



B- Ahlak Kuralları....................................................................................65



1- Objektif Ahlak Kuralları...............................................................65



2- Sübjektif Ahlak Kuralları..............................................................66



C- Görgü Kuralları....................................................................................67



D- Hukuk Kuralları...................................................................................68



& 2. MEDENİ HUKUKUN TANIMI VE ANLAMI ..........................................69



I. MEDENİ HUKUKUN TANIMI................................................................69



II. MEDENİ HUKUKUN ANLAMI...............................................................69



A- Pozitif (Yürürlükteki/Miispet/Dogmatik/Olan/Yaşayan) Anlamı........69



1- Maddi Anlamı...............................................................................70



2- Şekli Anlamı.................................................................................70



B- Mevzu (Vazedilmiş/Konulmuş) Anlamı..............................................70



C- Tabii (Olması Gereken/İdeal) Anlamı..................................................70



D- Tarihi Anlamı.......................................................................................71



E- Mukayeseli Anlamı..............................................................................71



F- Politik Anlamı......................................................................................71



& 3. MEDENİ HUKUKUN İŞLEVİ....................................................................72



I. AD ALETİ GERÇEKLEŞTİRMEK............................................................72

A- Denkleştirici Adalet.............................................................................72



B- Paylaştırırcı Adalet...............................................................................72



II. GÜVENLİĞİ GERÇEKLEŞTİRMEK.......................................................72



A- Şekil Güvenliği....................................................................................73



B- Sicil Güvenliği.....................................................................................73



III. HUZURU GERÇEKLEŞTİRMEK.............................................................74



IV. GEREKSİNİMLERİ KARŞILAMAK.......................................................74



& 4. MEDENİ HUKUKUN DÜZENİ VE SİSTEMİ...........................................76



I. MEDENİ HUKUKUN DÜZENİ................................................................76



II. MEDENİ HUKUKUN SİSTEMİ...............................................................76



A- Kişiler Hukuku.....................................................................................77



B- Aile Hukuku.........................................................................................77



C- Miras Hukuku......................................................................................77



D- Eşya Hukuku........................................................................................78



& 5. MEDENİ HUKUKUN KURUMLARI VE KURALLARI.........................79



I. MEDENİ HUKUKUN KURUMLARI.......................................................79



II. MEDENİ HUKUKUN KURALLARI........................................................79



A- Emredici (Buyurucu/Amir) Kurallar....................................................79



B- Yedek (Emredici/Âmir Olmayan) Kurallar..........................................81



1- Tamamlayıcı Kurallar....................................................................81



2- Yorumlayıcı (Tefsir Edici) Kurallar..............................................81



C- Tanımlayıcı Kurallar............................................................................81



& 6. MEDENİ HUKUKUN YAPTIRIMLARI....................................................82



I. YOKLUK ..................................................................................................82



II. HÜKÜMSÜZLÜK (GEÇERSİZLİK)........................................................83



A- Mutlak Hükümsüzlük...........................................................................84



1- Tam Mutlak Hükümsüzlük............................................................86



2- Kısmi Mutlak Hükümsüzlük.........................................................86



B- Nisbi Hükümsüzlük..............................................................................86



1- Bozulabilir Nisbi Hükümsüzlük....................................................87



2- Düzelebilir Nisbi Hükümsüzlük....................................................87



C- Askıda Hükümsüzlük...........................................................................88



III. SINIRLI ETKİSİZLİK...............................................................................88



IV. TAZMİNAT (GİDERİM)...........................................................................89



A- Maddi Tazminat...................................................................................89



B- Manevi Tazminat.................................................................................89

İKİNCİ KISIM MEDENİ HUKUKUN BAŞLANGIÇ HÜKÜMLERİ (TMK m. 1-7)



& 7. MEDENİ HUKUKUN YARATIM KAYNAĞI (TMK m. 1).....................93



I. GENEL OLARAK......................................................................................93



II. YARATIM KAYNAĞI..............................................................................93



A- Kanunların Yaratım Kaynağı...............................................................93



B- Tüzüklerin Yaratım Kaynağı................................................................94



C- Yönetmeliklerin Yaratım Kaynağı.......................................................94



D- Örf ve Adet Hukukunun Yaratım Kaynağı..........................................94



E- Hâkimin Kendisinin Yaratım Kaynağı Olması....................................94



& 8. MEDENİ HUKUKUN YÜRÜTÜM KAYNAĞI (TMK m. 1)....................95



I. ASIL KAYNAKLAR.................................................................................95



A- Uluslararası Antlaşmalar......................................................................95



B- Kanunlar...............................................................................................96



C- Kanun Hükmünde Kararnameler ........................................................97



D- Tüzükler...............................................................................................97



E- Yönetmelikler.......................................................................................98



F- İçtihadı Birleştirme (Tevhidi İçtihat) Kararları....................................98



II. TAMAMLAYICI KAYNAKLAR.............................................................98



A- Örf ve Adet Hukuku.............................................................................99



1- Genel Olarak .................................................................................99



2- Çeşitleri.........................................................................................99



a. Genel Örf ve Adet Hukuku.....................................................99



b. Kısmi Örf ve Adet Hukuku....................................................99



3- Unsurları........................................................................................99



a. Süreklilik................................................................................99



b. Benimseme...........................................................................100



c. Yaptırım................................................................................100



B- Hâkimin Yarattığı Hukuk...................................................................100



1- Koşulları......................................................................................100



a. Asıl Kaynaklarda Hüküm Bulunmamalıdır..........................101



b. Örf ve Âdet Hukukunda Hüküm Bulunmamalıdır................101



2- Sonuçları.....................................................................................101



a. Asıl Kaynak Sayılamaz........................................................101



b. Bağlayıcı Değildir................................................................101



i 9. MEDENİ HUKUKUN YARDIM KAYNAĞI (TMK m. 1)......................102

I. BİLİMSEL GÖRÜŞLER (İLMİ İÇTİHATLAR/DOKTRİN/ÖĞRETİ).. 102



A- Genel Olarak......................................................................................102



B- Açıklama Usulü..................................................................................103



1 - Açıklama Şekli............................................................................103



a. Sistematik Eserler.................................................................104



b. Şerhler..................................................................................104



c. Monografiler.........................................................................104



d. Tezler....................................................................................105



e. Makaleler..............................................................................105



f. Eleştiri Yazıları.....................................................................105



g. Açıklamalı Kanun Metinleri.................................................105



h. Bibliyografyalar....................................................................106



ı. İçtihat Derlemeleri................................................................106



2- Açıklama Yeri.............................................................................106



a. Sempozyumlar......................................................................106



b. Seminerler............................................................................107



c. Paneller.................................................................................107



d. Kurslar..................................................................................107



e. Kolokyumlar.........................................................................108



f. Dersler..................................................................................108



II. YARGI KARARLARI (MAHKEME İÇTİHATLARI)...........................108



A- Oluşumu.............................................................................................108



1- Daire Kararları.............................................................................109



2- Genel Kurul Kararları..................................................................109



B- Niteliği...............................................................................................109



1- Olay Kararlan..............................................................................109



2- İlke Kararları...............................................................................110



& 10. MEDENİ HUKUKUN YER BAKIMINDAN UYGULANMASI



(TMK m. 1)................................................................................................111



I. GENEL OLARAK....................................................................................111



II. MEDENİ HUKUKUN YERELLİĞİ İLKESİ..........................................111



III. MEDENİ HUKUKUN KİŞİSELLİĞİ İLKESİ........................................114



& 11. MEDENİ HUKUKUN ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMASI



(TMK m. 1)................................................................................................115



I. ÇATIŞMA BAKIMINDAN UYGULAMA.............................................115



A- Yeni Kuralın Önceliği İlkesi..............................................................115



B- Özel Kuralın Önceliği İlkesi..............................................................116



II. GEÇMİŞE ETKİ BAKIMINDAN UYGULAMA....................................116



A- Geçmişe Etkili Olmama Kuralı (4722 SK m. 1)................................116

İÇİNDEKİLER 13



1- Önceki Olayların Hukuki Sonuçları............................................116



2- Önceki İşlemlerin Hukuki Sonuçları...........................................116



B- Geçmişe Etkili Olma Kuralı (4722 SK m. 2-4)..................................117



1- Kamu Düzeni (4722 SK m. 2).....................................................117



2- Genel Ahlak (4722 SK m. 2).......................................................117



3- İçeriği Kanunla Belirlenen İlişkiler (4722 SK m. 3)...................117



4- Kazanılmamış Haklar (4722 SK m. 4)........................................118



& 12. MEDENİ HUKUKUN ANLAM BAKIMINDAN UYGULANMASI



(TMK m. 1)................................................................................................119



I. YORUM TEORİLERİ..............................................................................119



A- Sübjektif Yorum Teorisi....................................................................119



B- Objektif Yorum Teorisi......................................................................120



C- Karma Yorum Teorisi........................................................................120



D- Serbest Yorum Teorisi.......................................................................120



D. YORUM ÇEŞİTLERİ...............................................................................120



A- Yargısal Yorum..................................................................................121



B- Bilimsel Yorum..................................................................................121



C- Yasama Yorumu................................................................................121



ffl. YORUM YÖNTEMLERİ.........................................................................121



A- Söze Bağlı Yorum..............................................................................122



B- Sistematiğe Bağlı Yorum...................................................................122



C- Amaca Bağlı Yorum..........................................................................123



D- Sürece Bağlı Yorum...........................................................................123



E- Gerçeğe Bağlı Yorum........................................................................123



IV. YORUM ŞEKİLLERİ..............................................................................124



A- Daraltıcı Yorum.................................................................................124



B- Genişletici Yorum..............................................................................124



& 13. MEDENİ HUKUKUN KAPSAM BAKIMINDAN UYGULANMASI



(TMK m. 1).......................:........................................................................125



I. KİŞİLER HUKUKU (4722 SK m. 5-8)....................................................125



A- Fiil Ehliyeti (4722 SK m. 5)...............................................................125



B- Gaiplik Kararı (4722 SK m. 6)...........................................................125



C- Dernekler (4722 SK m. 7)..................................................................125



D- Vakıflar (4722 SK m. 8).....................................................................126



&#