Müteselsil Sorumlulukta Zarar Verenlerin Birbirine Karşı Rücu İlişkisi

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Özet 7
Kısaltmalar 13
Giriş 15
1. Bölüm
MÜTESELSİL SORUMLULUK KAVRAMINA İLİŞKİN
GENEL DEĞERLENDİRMELER
I. MÜTESELSİL SORUMLULUK KAVRAMI 19
A. Genel Olarak 19
B. Müteselsil Borçlulukla İlişkisi 20
C. 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu ile Müteselsil Sorumluluk Konusunda Getirilen Yenilikler 22
1. Tam Teselsül–Eksik Teselsül Ayrımı Kaldırılmıştır 23
2. BK. m. 51/2’de Düzenlenen Eksik Teselsülde Rücu Sıralaması Kaldırılmıştır 24
3. Ödeme Yapan Borçlunun Alacaklının Haklarına Halef Olacaktır 24
4. Borçlulardan Biri Lehine Kesilen Zamanaşımı Diğer Borçlular Açısından da Kesilmiş Sayılacaktır 25
5. Alacaklının Borçlulardan Biriyle Yaptığı İbra Anlaşması Diğer Borçluları, İbra Edilen Borçlunun İç İlişkide Payına Düşen Miktar Kadar Borçtan Kurtarmaktadır 26
6. Rücu Zamanaşımı Kabul Edilmiştir 27
II. MÜTESELSİL SORUMLULUĞUN AMACI VE İŞLEVİ 27
III. MÜTESELSİL SORUMLULUĞU DOĞURAN SEBEPLER 29
A. Birden Fazla Kişinin Aynı Sebepten Dolayı Sorumlulukları 29
1. Birden Fazla Kişinin Kusur Sorumluluğu 29
a. Birden Fazla Kişinin “Ortak” Kusur Sorumluluğu 30
b. Birden Fazla Kişinin “Bağımsız” Kusur Sorumluluğu 31
2. Birden Fazla Kişinin Kanuna Dayalı Sorumluluğu 32
3. Birden Fazla Kişinin Sözleşme Sorumluluğu 32
B. Birden Fazla Kişinin Çeşitli Sebeplerden Dolayı Sorumluluğu 33
IV. MÜTESELSİL SORUMLULUĞUN YAPISAL ÖZELLİKLERİ 33
A. Genel Olarak 33
B. Zararın Bölünemeyen Tek Bir Zarar Olması 34
C. Sorumluluk Sebeplerinin Gerçekleşmesi 35
D. Hukuka Aykırılık 35
E. Aynı Zarara Birlikte Sebep Olma 36
F. İlliyet Bağı 38
V. MÜTESELSİL SORUMLULUĞUN HÜKÜM VE SONUÇLARI 40
A. Dış İlişki 40
1. Genel Olarak 40
2. Zarar Görenin Zarar Verenler Karşısında Durumu 41
3. Zarar Verenlerin Zarar Gören Karşısındaki Durumu 42
B. İç İlişki 45
2. Bölüm
İÇ İLİŞKİDE ZARAR VERENLER ARASINDAKİ RÜCU İLİŞKİSİ
I. İÇ İLİŞKİ, RÜCU VE HALEFİYET KAVRAMLARININ TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ 47
A. İç İlişkinin Tanımı, Tarafları ve İçeriğinde Yer Alan Talepler 47
1. İç İlişkinin Tanımı ve Oluşması 47
2. İç İlişkinin Tarafları 49
3. İç İlişkinin İçeriğinde Yer Alan Talepler 49
B. Rücu Hakkı 50
1. Genel Olarak 50
2. Rücu Hakkının Genel Koşulları 50
a. Alacaklının Tatmin Edilmiş Olması 51
b. Borçlunun Payından Fazla Ödemede Bulunması 52
c. İfanın Geçerli Olması 52
d. Rücu Edilecek Borçlunun İfadan Kaçınma İmkânına Sahip Olmaması 53
3. Rücu Hakkının Kapsamı 54
4. Müteselsil Borçlulardan Birinin Aczi Halinde Rücu 56
C. Halefiyet 58
1. Genel Olarak 58
2. Halefiyetin Kapsamı 61
3. Halefiyetin Şartları 61
a. Teselsül İlişkisinin Varlığı 62
b. Alacaklının Tatmin Edilmesi 62
c. Rücu Hakkının Varlığı 63
4. Halefiyetin Sağladığı Yararlar 63
5. Halefiyetin Hüküm ve Sonuçları 64
D. Rücu Talebinin Halefiyete Dayalı Olan Taleple İlişkisi 66
E. Rücu ve Halefiyette Karşılaşılan Özel Durumlar 69
II. TAZMİNATIN İÇ İLİŞKİDE PAYLAŞTIRILMASI 70
A. Paylaştırma İlkeleri 70
1. Genel Olarak 70
2. Müteselsil Sorumlulukta Paylaştırma İlkesi 72
B. Tazminatın İç ilişkide Paylaştırılmasında Hâkim Tarafından Esas Alınacak Ölçütler 74
1. Hakkaniyet 74
2. Zarara Sebep Olma Derecesi 76
3. Zarardan Yararlanma Oranı 76
4. Kusurun Ağırlığı ve Yaratılan Tehlikenin Yoğunluğu 77
5. Kişisel Def’ilerin İleri Sürülmesi 80
C. Tazminatın Sorumluluk Sebeplerine Göre Paylaştırılması 81
1. Aynı Sebepten Dolayı Birden Fazla Kişinin Sorumluluğu 81
a. Birden Fazla Kişinin Kusur Sorumluluğu 81
b. Birden Fazla Kişinin Sözleşmesel Sorumluluğu 82
c. Birden Fazla Kişinin Kanuna Dayalı Sorumluluğu 84
2. Çeşitli Sebeplerden Dolayı Birden Fazla Kişinin Sorumluluğu 86
a. Eski Borçlar Kanunu Dönemindeki Paylaşım Düzeni 86
b. Türk Borçlar Kanunu ile Getirilen Paylaşım Düzeni 89
III. RÜCU HAKKINDAN ÖNCEDEN VAZGEÇİLMESİ, HAKKIN KAYBEDİLMESİ VE SORUMSUZLUK ANLAŞMALARI 90
A. Haktan Önceden Vazgeçilmesi 90
B. Hakkın Kaybedilmesi 91
C. Sorumsuzluk Anlaşmaları 92
3. Bölüm
RÜCU VE HALEFİYET HAKKINA DAYALI
ALACAKLARDA UYGULANACAK ZAMANAŞIMI
I. RÜCU HAKKI BAKIMINDAN ZAMANAŞIMI 95
A. Rücu Zamanaşımına İlişkin 818 Sayılı Borçlar Kanununda Yer Alan Tartışmalar 96
1. Tam Teselsülde 96
2. Eksik Teselsülde 98
B. TBK. m. 73’te Öngörülen Rücu Talebine İlişkin Zamanaşımı 99
1. Zamanaşımı Süreleri ve Başlangıçları 99
2. Bildirim Külfeti 100
3. Düzenlemeye Yönelik Eleştiriler 102
II. HALEFİYET HAKKI BAKIMINDAN ZAMANAŞIMI 105
4. Bölüm
RÜCU HAKKININ DAVA YOLU İLE İLERİ SÜRÜLMESİ VE
UYGULANACAK USUL HUKUKU
I. RÜCU DAVASINDA GÖREVLİ VE YETKİLİ MAHKEME 107
II. RÜCU DAVASINDA İSPAT VE DAVANIN KAPSAMI 108
III. ASIL DAVANIN DİĞER SORUMLULARA İHBARI 109
A. Genel Olarak Davanın İhbarı ve Şartları 109
B. Davanın İhbarı Usûlü 111
C. İhbar Üzerine Üçüncü Kişinin Tutumu 112
1. İhbara Cevapsız Kalınması 112
2. İhbar Üzerine Davaya Fer’i Müdahil Olarak Katılma 113
D. İhbar Yapılmamasının Sonuçları 114
Sonuç 117
Kaynakça 121
Kavramlar Dizini 129