Türk İş ve Sosyal Güvenlik Hukukunda Mevsimlik İş Sözleşmesi

Didem Yardımcıoğlu

Mevsimlik iş sözleşmesi, uygulamada sıklıkla karşılaşılan bir iş sözleşmesi türü olmakla birlikte mevsimlik işler, bu işleri konu edinen mevsimlik iş sözleşmelerinin türü ve mevsimlik iş sözleşmeleri ile çalışan işçilerin iş ve sosyal güvenlik hukuku mevzuatı karşısındaki durumları yeterli açıklıkta belirlenmiş değildir. Bu konudaki eksiklikler ve uygulamada yol açtığı sorunlar, mevsimlik iş sözleşmesi konusunda kapsamlı bir araştırma yapılmasını gerekli kılmıştır. Bu çalışmada, değişen Kanunlar ve Yargıtay içtihatları nezdinde mevsimlik iş sözleşmesi kavramı, bireysel ve toplu iş hukuku ile sosyal güvenlik hukuku bakımından ayrıntılı ve sistematik biçimde incelenmiştir. Ayrıca mevsimlik iş sözleşmeleri ile gerek turizm sektöründe gerekse mevsimlik tarım ve hayvancılık işlerinde çalışan yabancı işçilerin sayısının yüksekliği ve bu işçilere getirilen çalışma izni muafiyetleri nedeniyle yabancı mevsimlik işçilerin hukuki durumları ve uygulamada karşılaşılabilecek sorunlara da değinilmiştir. Mevsimlik iş sözleşmeleri ile çalışan işçilerin kanuni haklarını karşılaştırmalı hukuktan da faydalanarak daha ileri bir seviyeye taşıyabilmek ve mevsimlik iş sözleşmelerinin özelliklerini ortaya koyarak, hukuk uygulayıcılarına yeni bir bakış açısıyla bu alandaki problemlerin giderilmesine yönelik çözüm önerileri sunmak amacıyla detaylı bir çalışma ortaya konulmuştur.(ARKA KAPAKTAN)
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
BİRİNCİ BÖLÜM
TEMEL KAVRAMLAR VE ULUSLARARASI DÜZENLEMELER
§1. TEMEL KAVRAMLAR
I. MEVSİMLİK İŞ KAVRAMI
II. MEVSİMLİK İŞYERİ KAVRAMI
III. MEVSİMLİK İŞÇİ KAVRAMI
§2. ULUSLARARASI BELGELERDEKİ DÜZENLEMELER
I. AVRUPA SOSYAL GÜVENLİK SÖZLEŞMESİ
II. AVRUPA SOSYAL ŞARTI
III. ULUSLARARASI ÇALIŞMA ÖRGÜTÜNÜN DÜZENLEMELERİ
§3. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLARIN AVRUPA BİRLİĞİ HUKUKUNDAKİ GÖRÜNÜMÜ
I. GENEL OLARAK
II. MEVSİMLİK İŞÇİLERE DAİR 2014/36/EU SAYILI AVRUPA BİRLİĞİ PARLAMENTOSU VE KONSEY DİREKTİFİ
§4. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİ İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLARIN ÇEŞİTLİ ÜLKE HUKUKLARINDAKİ GÖRÜNÜMÜ
I. ALMAN HUKUKUNDA
II. FRANSIZ HUKUKUNDA
III. İTALYAN HUKUKUNDA IV. İSPANYOL HUKUKUNDA V. AVUSTURYA HUKUKUNDA VI. AMERİKAN HUKUKUNDA
İKİNCİ BÖLÜM
BİREYSEL İŞ HUKUKU AÇISINDAN MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİ
§5. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİ KAVRAMI
I. GENEL OLARAK
II. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI
III. BELİRLİ VE BELİRSİZ SÜRELİ MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMELERİ
§6. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMELERİNİN DİĞER ÇALIŞMA ŞEKİLLERİ VE BENZER İŞ SÖZLEŞMELERİ İLE İLİŞKİSİ
I. SÜREKSİZ İŞLER
II. GEÇİCİ İŞLER
III. ARALIKLI ÇALIŞMA
IV. KISMİ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMELERİ
VI. TAKIM SÖZLEŞMESİ
VII. KAMPANYA İŞLERİ
VIII. GEÇİCİ (ÖDÜNÇ) İŞ İLİŞKİSİ
IX. DENEME SÜRELİ MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMELERİ
§7. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNİN KURULMASI
I. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNDE TARAFLARIN EHLİYETİ
II. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNDE ŞEKİL
III. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMELERİNİN HÜKÜMSÜZLÜĞÜ
§8. TARAFLARIN MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORÇLARI
I. GENEL OLARAK
II. TARAFLARIN ÇALIŞMA DÖNEMİNDEKİ BORÇLARI
III. TARAFLARIN ASKI DÖNEMİNDEKİ BORÇLARI
§9. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ
I. 6331 SAYILI KANUNUN MEVSİMLİK İŞLER BAKIMINDAN UYGULANMA ALANI
II. İŞVERENİN İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNİ SAĞLAMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ
§10. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNDE ÇALIŞMA VE DİNLENME SÜRELERİ
I. GENEL OLARAK
II. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMELERİ AÇISINDAN ÖNEM ARZ EDEN ÇALIŞMA VE DİNLENME SÜRELERİ
§11. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMELERİNİN SONA ERMESİ
I. FESİH DIŞI SONA ERME
II. FESİH YOLUYLA SONA ERME
III. TOPLU İŞÇİ ÇIKARMA
§12. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİNİN HUKUKİ SONUÇLARI
I. İHBAR TAZMİNATI
II. KIDEM TAZMİNATI
III. ÖLÜM TAZMİNATI
IV. İBRA SÖZLEŞMESİ (İBRANAME)
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TOPLU İŞ HUKUKU AÇISINDAN MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİ
§13. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN SENDİKAL HAKLARI
I. MEVSİMLİK İŞÇİLERİN SENDİKA ÜYELİĞİ
II. ÖZEL İSTİHDAM BÜROSU ARACILIĞIYLA MEVSİMLİK TARIM İŞLERİNDE GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KURULAN HALLERDE İŞÇİLERİN SENDİKA ÜYELİĞİ
III. MEVSİMLİK İŞÇİLERİN DİĞER SENDİKAL HAKLARI
IV. 6098 SAYILI TÜRK BORÇLAR KANUNU KAPSAMINDAKİ MEVSİMLİK İŞÇİLERİN SENDİKAL TAZMİNATTAN YARARLANMA HAKLARI
V. MEVSİMLİK İŞÇİLERİN İŞYERİ YÖNETİMİNE KATILMALARI BAKIMINDAN ÖNEMLİ BİR SİSTEM: İŞYERİ İŞÇİ TEMSİLCİLİĞİ
§14. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ HAKKI
I. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA HAKLARI
II. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YAPMA YETKİSİNİN TESPİTİNDE MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN DURUMU
III. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNDEN YARARLANMA HAKLARI
IV. GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KAPSAMINDA ÇALIŞAN MEVSİMLİK İŞÇİLERİN HANGİ İŞYERİNDEKİ TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNDEN YARARLANACAKLARI SORUNU
§15. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN GREV HAKKI VE LOKAVTA UĞRAMASI
I. GENEL OLARAK
II. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN GREV OYLAMASI KARŞISINDAKİ DURUMU
III. GREV VE LOKAVTIN MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNE ETKİSİ
IV. GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KAPSAMINDA ÇALIŞAN MEVSİMLİK İŞÇİLERİN GREV VE LOKAVT KARARI KARŞISINDAKİ DURUMU
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
SOSYAL GÜVENLİK HUKUKU AÇISINDAN MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİ
§16. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN SİGORTALILIĞININ GENEL ESASLARI
I. GENEL OLARAK
II. SİGORTALILIK STATÜSÜ
III. SİGORTALILIĞIN BİLDİRİMİ
IV. SİGORTALILIĞIN BAŞLANGICI VE SONA ERMESİ
V. SİGORTALILIK HALLERİNİN ÇAKIŞMASI
§17. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN KISA VE UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARINDAN YARARLANMASI
I. KISA VADELİ SİGORTA KOLLARINDAN YARARLANMA
II. UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARINDAN YARARLANMA
III. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNİN ASKIYA ALINMASININ KISA VE UZUN VADELİ SİGORTA KOLLARINDAN YARARLANMAYA ETKİSİ
§18. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN İŞSİZLİK SİGORTASINDAN YARARLANMASI
I. ALMAN HUKUKUNDA
II. HUKUKUMUZDA İŞSİZLİK SİGORTASININ KAPSAMI VE MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN DURUMU
III. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN İŞSİZLİK SİGORTASI YARDIMLARINDAN FAYDALANMASI
§19. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞANLARIN GENEL SAĞLIK SİGORTALILIĞI
I. KAPSAM
II. MEVSİMLİK İŞÇİLERİN GENEL SAĞLIK SİGORTALILIĞI BAKIMINDAN ÖNEM ARZ EDEN DURUMLAR
§20. ÖZEL İSTİHDAM BÜROSU ARACILIĞIYLA MEVSİMLİK TARIM İŞLERİNDE GEÇİCİ İŞ İLİŞKİSİ KAPSAMINDA ÇALIŞTIRILAN MEVSİMLİK İŞÇİLERİN SİGORTALILIĞI
BEŞİNCİ BÖLÜM
MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİYLE ÇALIŞAN YABANCI İŞÇİLERE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
§21. YABANCILAR HUKUKU ALANINDAKİ ÇEŞİTLİ KAVRAMLARIN TANIMLANMASI VE MEVSİMLİK İŞÇİLİK İLE BAĞLANTISI
I. GENEL OLARAK
II. YABANCI KAVRAMININ TANIMI
III. YABANCI GERÇEK KİŞİLER
§22. YABANCI MEVSİMLİK İŞÇİLERİN ÜLKEMİZDE ÇALIŞMALARINA İLİŞKİN HÜKÜMLER
I. ÇALIŞMA İZNİ
II. ÇALIŞMA İZNİNİN MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNE ETKİSİ
III. MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMESİNİN ASKIYA ALINMASININ ÇALIŞMA İZNİ TALEPLERİNE ETKİSİ
§23. YABANCILIK UNSURU TAŞIYAN MEVSİMLİK İŞ SÖZLEŞMELERİNE UYGULANACAK HUKUK
§24. YABANCI MEVSİMLİK İŞÇİLERİN SENDİKAL HAKLARI
§25. YABANCI MEVSİMLİK İŞÇİLERİN SİGORTALILIĞI
I. GENEL OLARAK
II. YABANCI İŞÇİLERİN SİGORTALILIĞINA İLİŞKİN ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER
III. YABANCI İŞÇİLERİN SİGORTALILIĞINA İLİŞKİN İÇ HUKUKTAKİ DÜZENLEMELER
SONUÇ
KAYNAKÇA