Ticari İşletme Hukuku

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 7
2. Baskıya Önsöz 9
3. Baskıya Önsöz 11
4. Baskıya Önsöz 13
5. Baskıya Önsöz 15
Kısaltmalar 35
TİCARİ İŞLETME HUKUKU
§1. TİCARET HUKUKUNA GİRİŞ 39
I. DÜNYA TİCARET SİSTEMİNİN KURUMSAL YAPISI 39
II. TÜRK TİCARET HUKUKU 45
A. Ticaret Hukuku Kavramı 45
B. Ticaret Hukukunun Tarihçesi 48
C. Ticaret Hukukunun Sistemleri 49
1. Subjektif Sistem 49
2. Objektif Sistem 50
3. Modern Sistem 50
D. Ticaret Hukukunun Uluslararası Alanda Düzenlenişi 51
E. Türk Ticaret Hukukunun Gelişimi 54
§2. TİCARİ İŞLETME KAVRAMI 61
I. GENEL OLARAK 61
II. TİCARİ İŞLETME 62
A. Genel Olarak 62
B. Tanımı ve Unsurları 63
1. Tanımı 63
2. Unsurları 63
a. Gelir Sağlama Amacı 63
b. Devamlılık 65
c. Bağımsızlık 66
ç. Amaçlanan Gelirin Esnaf İşletmesi İçin Öngörülen Sınırı Aşan Düzeyde Olması 67
III. TİCARİ İŞLETMEDE MERKEZ VE ŞUBE KAVRAMLARI 70
A. Merkez 70
B. Şube 72
1. Tanımı ve Unsurları 72
2. Şube Olmaya Bağlanan Hukuki Sonuçlar 75
IV. TİCARİ İŞLETMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ 76
A. Maddi Unsur 77
B. Maddi Olmayan Unsur 78
1. Genel Olarak 78
2. TTK’nın Saydığı Manevi Unsurlar 79
a. Ticaret Unvanı ve Diğer Fikri Mülkiyet Hakları 79
b. Hak ve Alacaklar 79
c. Kiracılık Hakkı 80
ç. Müşteri Çevresi 80
V. TİCARİ İŞLETMENİN DEVRİ 81
VI. TİCARİ İŞLEMLERDE TAŞINIR REHNİ 86
A. Genel Olarak 86
B. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu’na Genel Bakış 88
C. Özet 92
D. Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanununa İlişkin Değerlendirmemiz 93
§3. TİCARİ İŞLER VE TİCARİ İŞ OLMAYA BAĞLANAN HUKUKİ SONUÇLAR 95
I. TİCARİ İŞ KRİTERLERİ 96
A. TTK. m.3’e Göre Ticari İşler 96
1. TTK.’da Düzenlenen Bütün Hususlar 96
2. Bir Ticari İşletmeyi İlgilendiren Bütün İşlem ve Fiiller (Eylemler) 96
B. TTK. m.19’a Göre Ticari İşler 98
1. Ticari İş Karinesi 98
2. Taraflardan Biri İçin Ticari İş Niteliğinde Olan Sözleşmeler 99
II. TİCARİ İŞ SAYILMAYA BAĞLANAN ÖZEL SONUÇLAR 103
A. Ticari İşlerde Zamanaşımı 103
B. Ticari İşlerde Faiz 103
1. Faizin Çeşitleri 107
a. Niteliği Açısından Yapılan Faiz Ayrımı 107
aa. Kapital (Anapara) Faizi 107
bb. Temerrüt Faizi 108
b. Hesaplanması Bakımından Faiz 108
aa. Basit Faiz 108
bb. Mürekkep (Bileşik = Kombine) Faiz 108
c. Kaynağı Açısından Faiz 109
aa. İradi (Sözleşme veya Akdi) Faiz 109
bb. Kanuni Faiz 109
d. Ticari Nitelikte Olup Olmamasına Göre Faiz (Ticari Faiz – Adi Faiz Ayrımı) 110
2. Ticari İşlerde Faizin Özellikleri 110
a. Sözleşmede Kararlaştırılmamış Olsa Dahi Faiz Yürütülmesi 110
b. Kapital Faiz Oranının Serbestçe Belirlenebilmesi 111
c. Mürekkep (bileşik) Faiz veya Faize Faiz Yürütülmesi 113
ç. Temerrüt Faizinin İşlemeye Başlayacağı Tarih 114
3. Kanuni Faiz Oranları 115
a. Anapara Faizinde Kanuni Oran 115
b. Temerrüt Faizinde Kanuni Oran 116
c. Yabancı Para Borçlarında Kanuni Faiz Oranı 118
C. Ticari İşlerde Müteselsil Sorumluluk Esası 118
1. Genel Olarak 118
2. Müştereken Borç Altına Girme 119
3. Ticari Borçlara Kefalet 121
§4. TİCARİ HÜKÜMLER VE UYUŞMAZLIKLARA
UYGULANMASI 123
I. TİCARİ HÜKÜMLER 123
II. TİCARİ İŞTEN KAYNAKLANAN UYUŞMAZLIĞIN ÇÖZÜMÜNDE UYGULANACAK HÜKÜMLERİN SIRASI 124
A. Emredici Hükümler 125
B. Sözleşme Hükümleri 125
C. Emredici Olmayan Ticari Hükümler 125
D. Ticari Örf ve Âdet 126
E. Genel Hükümler 128
§5. TİCARİ YARGI 131
I. TİCARİ DAVA TÜRLERİ 131
A. Mutlak (Salt) Ticari Davalar 131
1. TTK. m.4 f.1 b.a – f’da Sayılan İşlerden Doğan Davalar 132
a. TTK.’da Düzenlenen İş ve İşlemlerden Doğan Tüm Davalar 132
b. 4721 sayılı TMK.’da Düzenlenen Bazı İş ve İşlemlerden Doğan Davalar 132
c. 6098 sayılı TBK.’da Düzenlenen Bazı İş ve İşlerden Doğan Davalar 132
ç. Fikrî Mülkiyet Hukukuna Dair Mevzuattan Doğan İşler 132
d. Ticarete Ayrılmış Yerlere İlişkin Özel Düzenlemelerden Doğan İşler 132
e. Bankalar ve Diğer Finans Kuruluşlarına İlişkin Düzenlemelerden Doğan İşler 133
2. Özel Düzenlemelerdeki Açık Hüküm Gereğince Mutlak Ticari Sayılan Davalar 133
B. Havale, Saklama ve Fikir ve Sanat Eserlerine İlişkin Haklardan Doğan Davalar 133
C. Her İki Tarafın da Ticari İşletmesiyle İlgili Olan Uyuşmazlıklardan Doğan Davalar (Nispi Ticari Davalar) 134
II. TİCARİ DAVALARIN GÖRÜLECEĞİ MAHKEMELER 134
III. YARGILAMA USULÜ 136
§6. TACİR VE TACİR OLMANIN SONUÇLARI 137
I. TACİR SIFATININ KAZANILMASI 138
A. Gerçek Kişilerde Tacir Sıfatının Kazanılması 138
1. Ticari İşletmenin Kısmen Dahi Olsa Kendi Adına ve Fiilen İşletilmeye Başlanması 138
2. Ticari İşletme Açmasına Rağmen Fiilen İşletmeye Başlamayan Gerçek Kişinin Tacir Sayılması 139
a. Fiilen İşletmeye Başlamadan Reklamlar Yapmak Suretiyle 139
b. Fiilen İşletmeye Başlamadan Ticaret Siciline Tescil ve TTSG.’de İlanıyla 139
c. Tacir Sayılmaya Bağlanan Sonuçlar 139
3. Gerçek Kişinin Tacir Gibi Sorumlu Olması 140
4. Ticaretten Yasaklanan Kişilerin Tacir Sıfatları 140
B. Tüzel Kişilerde Tacir Sıfatının Kazanılması 141
1. Ticaret Şirketleri 141
2. Ticari İşletme İşleten Dernekler 142
3. Ticari İşletme İşleten Vakıflar 142
4. Kendi Kuruluş Kanunları Gereğince Özel Hukuk Hükümlerine Göre Yönetilmek veya Ticari Şekilde İşletilmek Üzere Kamu Tüzel Kişileri Tarafından Kurulan Kurum ve Kuruluşlar 143
a. Kamu İktisadi Teşebbüsleri ile Bunlara Ait Müesseseler 143
b. Özel Hukuk Hükümleri Uyarınca Yönetilen veya Ticari Şekilde İşletilen Diğer Kurum ve Kuruluşlar 144
C. Donatma İştiraki 145
Ç. Hakim Teşebbüsün Tacir Sıfatı 145
II. TACİR OLMANIN SONUÇLARI (TACİR OLMAYA BAĞLANAN HUKUKİ SONUÇLAR) 146
A. Ticaret Unvanı Seçme ve Kullanma 146
B. İflasa Tabi Olma 147
C. Ticaret Siciline Kaydolma 148
Ç. Ticari Defterleri Tutma ve Saklama 149
D. Ticaret ve Sanayi Odalarına Kaydolma 149
E. Basiretli İş Adamı Gibi Hareket Etme 149
F. Ücret ve Faiz İsteme 151
G. Ticari İş Karinesine Tabi Olma 151
H. Fatura Verme 151
I. Ücret ve Cezai Şartın İndirilmesini İsteyememe 152
İ. Fatura ve Teyit Mektubuna Sekiz Gün İçerisinde İtiraz Etme 154
J. Ticari Örf ve Âdetin Uygulanması 154
K. İhtar ve İhbarları Belirli Şekillerde Yapma 154
L. Satış ve Mal Değişimlerinde Özel Hükümlere Tabi Olma 155
1. Kısım Kısım Yerine Getirilecek Satışlar 155
2. Alıcının Temerrüdü 155
3. Satılan veya Değişilen Malın Ayıplı Olması 156
M. Hapis Hakkından Yararlanmada Kolaylık 156
III. TACİR SIFATININ SON BULMASI 157
§7. ESNAF 159
§8. TİCARET SİCİLİ 161
I. TİCARET SİCİLİ ÖRGÜTÜ VE YÖNETİMİ 161
II. TİCARET SİCİLİNİN ALENİYETİ (KAMUYA AÇIKLIK PRENSİBİ) 163
III. SİCİL İŞLEMLERİ 163
IV. TESCİL PROSEDÜRÜ 164
A. Tescil Çeşitleri 164
1. Talep Üzerine Tescil 164
2. Re’sen veya Bildirim Üzerine Tescil 165
B. Sicil Müdürünün İnceleme Yetkisi 165
C. Sicil Müdürünün İncelemesinin Sonuçları 165
D. Muvakkat (Geçici) Tescil 166
V. TESCİLİN SONUÇLARI (SİCİLİN KAMUYA AÇIK OLMASININ SONUÇLARI) 167
A. Tescilin İzhari (Açıklayıcı) ve İhdasi (Yaratıcı) Sonuçları 167
1. Tescilin İzhari (Açıklayıcı) Sonucu 167
2. Tescilin İhdasi (Kurucu) Sonucu 168
B. Tescilin Müspet (Olumlu) ve Menfi (Olumsuz) Sonucu 168
1. Tescilin Müspet (Olumlu) Sonucu 168
2. Tescilin Menfi (Olumsuz) Sonucu 169
VI. TİCARET SİCİLİNDEN DOĞAN SORUMLULUK 169
A. Hukuki Sorumluluk 169
B. Cezai Sorumluluk 170
§ 9. TİCARET UNVANI VE DİĞER TİCARİ ADLAR 171
I. TİCARET UNVANI 171
A. Ticaret Unvanının Şekli 173
1. Gerçek Kişi Tacirin Ticaret Unvanı 173
2. Ticaret Şirketlerinin Ticaret Unvanı 174
a. Kollektif Şirket 174
b. Komandit Şirket 174
c. Anonim, Limited ve Kooperatif Şirketler 175
3. Tacir Sayılan Diğer Tüzel Kişiler 175
4. Donatma iştiraki 175
B. Zorunlu ve İhtiyari Ek Seçmede Kanuni Sınır 176
C. Ticaret Unvanının Korunması 177
1. Hukuki Sorumluluk 178
2. Cezai Sorumluluk 180
II. İŞLETME ADI 180
§ 10. MARKA 183
I. GENEL OLARAK 183
II. MARKANIN TÜRLERİ 184
A. Mal ve Hizmet Markası 184
1. Mal Markası 184
2. Hizmet Markası 184
B. Ferdi ve Ortak Marka 185
1. Ferdi marka 185
2. Ortak Marka 185
C. Garanti Markası 186
III. MARKANIN TESCİLİ 188
A. Marka Olarak Tescil Edilebilecek İşaretler 188
1. Ayırt Edici Özelliği Olan, Konusunun Açık Ve Kesin Olarak Anlaşılmasını Sağlayabilecek İşaretler Tescil Edilir 188
a. Sicile Tescil Edilebilir Bir İşaret Olması 188
b. Ayırt edici özelliği Olması 189
c. Konusunun Açık ve Kesin Olarak anlaşılmasını Sağlayacak Nitelikte Olması 189
B. Tescili Reddedilecek İşaretler 189
1. Marka Tescilinde Mutlak Red Nedenleri 189
a. Genel Olarak 189
aa. Ayırt Edici Özelliği Olmayan, Konusunun Açık Ve Kesin Olarak Anlaşılmasını Sağlayabilecek Nitelikte Olmayan İşaretler (SMK. 4) 190
bb. Herhangi Bir Ayırt Edici Niteliğe Sahip Olmayan İşaretler 190
cc. Tasviri İşaretler 190
çç. Aynı veya Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzer İşaretler 190
dd. Ticaret Alanında Herkes Tarafından Kullanılan Veya Belirli Bir Meslek, Sanat Veya Ticaret Grubuna Mensup Olanları Ayırt Etmeye Yarayan İşaretler 191
ee. Malın Şeklini veya Mala Asli Değerini Veren Şekli İçeren İşaretler 191
ff. Halkı Yanıltacak İşaretler 191
gg. Paris Sözleşmesinin 2’nci Mükerrer 6’ncı Maddesine Göre Reddedilecek İşaretler 192
ğğ. Halka Mal Olmuş Diğer İşaretler 192
hh. Dinî Değerleri Veya Sembolleri İçeren İşaretler 192
ıı. Kamu Düzenine Veya Genel Ahlaka Aykırı İşaretler 192
ii. Tescilli Coğrafi İşaretten Oluşan Ya Da Tescilli Coğrafi İşaret İçeren İşaretler (SMK. 5.i) 193
b. Mutlak Red Nedenlerine İlişkin İstisnalar 193
aa. Kullanım Yoluyla Ayırt Edicilik Kazanma 193
bb. Muvafakatname 193
2. Nispi Red Nedenleri 194
a. Tescil Edilmiş veya Tescil İçin Başvurusu Yapılmış Bir Marka İle Aynı veya Benzer Olan ve Aynı veya Benzer mal ya da hizmetleri kapsayan işaretler 194
b. Marka Sahibinin Ticari Vekili Veya Temsilcisi Tarafından Marka Sahibin İzni Olmaksızın Markanın Kendi Adına Tescili İçin Başvuruda Bulunma 194
c. Tescilsiz Bir Marka Veya Ticaret Sırasında Kullanılan Tescilsiz Başka Bir İşaret Sahibinin İtirazı 195
d. Paris Sözleşmesi Anlamında Tanınmış Markalar 195
e. Toplumda Belirli Tanınmışlık Düzeyine Ulaşmış Markalar 195
f. Tescil Başvurusu Yapılan Markanın Başkasına Ait Kişi İsmini, Ticaret Ünvanını, Fotoğrafını, Telif Hakkını veya Herhangi Bir Sınai Mülkiyet Hakkını İçermesi 196
g. Süresi İçinde Yenilenmeyen Ortak Marka veya Garanti Markasıyla Aynı veya Benzer Markaların Tesciline İlişkin üç yıl İçinde Yapılan Başvuru 196
ğ. Süresi İçinde Yenilenmeyen Markalarla Aynı veya Benzer Markaların Tescili İlişkin İki yıl İçinde Yapılan Başvuru 196
h. Kötüniyetli Başvurular 197
B. Tescil Başvurusu, İncelenmesi ve İtirazlar 197
1. Tescil Başvurusu 197
a. Başvuruda Bulunacak Kişiler 197
b. Başvuruda Aranan Hususlar 197
aa. Başvuru Belgeleri, Başvurunun Sınıflandırılması ve Başvurunun Bölünmesi 198
aaa. Başvuru Belgeleri 198
bbb. Başvurunun Sınıflandırılması 198
ccc. Başvurunun Bölünmesi 198
bb. Rüçhan Hakkının Etkisi 199
aaa. Rüçhan Hakkını Doğuran Hususlar 199
bbb. Rüçhan Hakkı Talebi ve hükmü 200
cc. Madrid Protokolü Kapsamında Yapılan Uluslararası Marka Başvurularının Doğrudan Etkisi 201
2. Başvurunun İncelenmesi 201
a. Başvurunun Şeklen İncelenmesi ve Eksikliklerin Giderilmesi 201
b. Başvurunun Mutlak Ret Nedenleri Açısından İncelenmesi 202
3. Başvuruya İtiraz 203
a. Başvurunun Yayınlanması ve Üçüncü kişilerin görüşleri 203
aa. Başvurunun Bültende Yayınlanması 203
bb. Üçüncü Kişilerin Görüşleri 203
b. Yayıma İtiraz 203
c. Yayıma İtirazın İncelenmesi 204
4. Kurum Kararlarına İtiraz 205
a. İtiraz Edecek Kişiler 205
b. İtiraz Usulü 205
c. Karara İtirazların İncelenmesi 205
d. Kurumun Nihai Kararlarına Karşı Yargı Yolu 206
C. Tescilin Hüküm ve Sonuçları 206
1. Tescil 206
2. On Yıllık Koruma Süresi Ve Yenileme 207
a. On Yıllık Koruma Süresi 207
b. Koruma Süresinin Devamı İçin Yenileme 207
IV. MARKA SAHİBİNİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 207
A. Hakları 207
1. Marka Sahibinin Münhasır Hakları 208
a. İzinsiz Kullanılmasının Önleme 208
aa. Tescilli Marka İle Aynı Olan Herhangi Bir İşaretin, Tescil Kapsamına Giren Mal Veya Hizmetlerde Kullanılması 208
bb. Halk Tarafından Tescilli Marka İle İlişkilendirilme İhtimali de Dâhil Karıştırılma İhtimali Bulunan Herhangi Bir İşaretin Kullanılması 208
cc. Tanınmış Tescilli Markaların Haklı Bir Sebep Olmaksızın Kullanılması 208
b. İşaretin Ticaret Alanında Kullanılmasını Yasaklama 209
aa. İşaretin, Mal Veya Ambalajı Üzerine Konulması 209
bb. İşareti Taşıyan Malların Piyasaya Sürülmesi, Teslim Edilebileceğinin Teklif Edilmesi, Bu Amaçlarla Stoklanması Veya İşaret Altında Hizmetlerin Sunulması Ya Da Sunulabileceğinin Teklif Edilmesi 209
cc. İşareti Taşıyan Malın İthal Ya Da İhraç Edilmesi 209
çç. İşaretin, Teşebbüsün İş Evrakı Ve Reklamlarında Kullanılması 209
dd. İşaretin Aynı Veya Benzerinin İnternet Ortamında Ticari Etki Yaratacak Biçimde Kullanılması 209
ee. İşaretin Ticaret Unvanı Ya Da İşletme Adı Olarak Kullanılması 209
ff. İşaretin Hukuka Uygun Olmayan Şekilde Karşılaştırmalı Reklamlarda Kullanılması 210
2. Münhasır Hakların Sınırları 210
a. Markanın Üçüncü Kişiler Tarafından Dürüstçe Ve Ticari Hayatın Olağan Akışı İçinde Kullanımı Engellenemez 210
aa. Gerçek Kişilerin Kendi Ad Veya Adresini Belirtmesi 210
bb. Mal ve Hizmetlere ilişkin Açıklamalar 210
cc. Mal Veya Hizmetin Kullanım Amacının Belirtilmesinin Gerekli Olduğu Hâllerde Kullanılması 210
b. Marka Hakkının Tükenmesi 211
B. Markayı Kullanma Yükümlülüğü 211
V. MARKAYLA İLGİLİ HUKUKİ İŞLEMLER 212
A. Devir 213
B. Rehin 214
C. Haciz 215
D. Lisans 215
VI. MARKA HAKKININ SONA ERMESİ 216
A. Koruma Süresinin Dolması ve Yenilememe 216
B. Marka Sahibinin Hakkından Vazgeçmesi 217
C. Markanın Hükümsüzlüğüne Karar Verilmesi veya İptal Edilmesi 218
1. Markanın Hükümsüzlüğü 218
a. Hükümsüzlük Halleri 218
aa. Kural: Mutlak Veya Nispi Red Nedenlerinin Varlığı 218
bb. İstisnalar: Sonradan Ayırdedici Nitelik Kazanma Ve Sessiz Kalma 218
aaa. Hükümsüzlük Talebinden Önce Ayırt Edici Nitelik Kazanmış Markalar Hükümsüz Kılınamaz 218
bbb. Marka Sahibin, Markanın Kullanıldığını Bildiği Veya Bilmesi Gerektiği Hâlde Bu Duruma Birbirini İzleyen Beş Yıl Boyunca Sessiz Kalması 219
ccc. Hükümsüzlüğün Def’i Olarak İleri Sürülmesi 220
b. Hükümsüzlük Davası 220
2. İptal 221
a. İptal Halleri 221
aa. Markanın Türkiye’de Ciddi Bir Biçimde Kullanılmaması Veya Beş Yıllık Süreyle Kesintisiz Ara Verilemesi Bir İptal Nedenidir 221
bb. Markanın Tescilli Olduğu Mal Ve Hizmetler İçin Yaygın Hale Gelmesi 222
cc. Markanın Tescilli Olduğu Mal Ve Hizmetlerin Özellikle Niteliği Kalitesi Veya Coğrafi Kaynağı Konusunda Yanıltıcı Hale Gelmesi 222
dd. Ortak Marka Veya Garanti Markasının Teknik Şartnameye Aykırı Kullanımı 222
b. İptal Talebinin İleri Sürülmesi 223
VII. MARKA HAKKININ KORUNMASI 224
A. Marka Hakkına Tecavüz Sayılan Fiiller 224
1. Marka Sahibinin İzni Olmaksızın, Markayı 7. Maddede Belirtilen Biçimlerde Kullanmak 225
2. Marka Sahibinin İzni Olmaksızın, Markayı Veya Ayırt Edilemeyecek Kadar Benzerini Kullanmak Suretiyle Markayı Taklit Etmek 225
3. Marka Hakkına Tecavüz Oluşturan İşareti Taşıyan Ürünleri Ticarette Kullanmak 225
4. Marka Sahibi Tarafından Lisans yoluyla Verilmiş Hakları İzinsiz Genişletme veya Bu hakları Üçüncü Kişilere Devretmek 225
B. Marka Hakkına Tecavüzün Sonuçları 226
1. Özel Hukuk Sorumluluğu 226
a. Açılabilecek Davalar 226
aa. SMK. 149 Anlamında Açılacak Davalar 226
aaa. Fiilin Tecavüz Olup Olmadığının Tespitini 227
bbb. Muhtemel Tecavüzün Önlenmesi 227
ccc. Tecavüz Fiillerinin Durdurulmasını 227
ççç. Tecavüzün Kaldırılması 227
ddd. Tazminat Davası ve Yoksun Kalınan Kazanç (SMK. 150) 227
eee. Ürünlere El Koyma veya Mülkiyetini Hakkı Tanınması 229
fff. Ürünlerin İmhasını Talep Etme 229
ggg. Tecavüzün Mevcut Olmadığına İlişkin Hak Sahibinden Görüş Sorma Ve Cevap Verilmemesi Halinde Tespit Dava Açma (SMK. 154) 230
bb. Kullanım Kanıtı Savunması 230
c. Davacı ve Davalı Sıfatı 231
aa. Davacı 231
bb. Davalı 232
c. Görevli ve Yetkili Mahkeme 233
d. Zamanaşımı 233
2. Cezai Sorumluluk 234
§11. REKABET HUKUKU 235
I. GENEL OLARAK REKABET 235
II. REKABETE İLİŞKİN TÜRK HUKUKUNDA KANUNİ DÜZENLEMELER 236
A. Borçlar Kanundaki Düzenleme 236
B. İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun 237
C. Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun 238
D. Rekabetin Korunması Hakkında Kanun 239
1. Yasaklanan Faaliyetler 239
a. Rekabeti Sınırlayıcı Anlaşma, Uyumlu Eylemler ve Kararlar 239
b. Hakim Durumu Kötüye Kullanma 241
c. Birleşme ve Devralma Yoluyla Hakim Durum Yaratma veya Hakim Durumu Güçlendirme 241
2. Rekabet Kurulunun Yetkileri 241
3. Rekabetin Sınırlanmasının Özel Hukuk Alanındaki Sonuçları 242
a. Geçersizlik yaptırımı 242
b. Tazminat 242
aa. Tazminat Hakkı 242
bb. Zararın Tazmini 243
cc. İspat Yükü 243
III. TÜRK TİCARET KANUNU VE HAKSIZ REKABET 244
A. TANIMI VE UNSURLARI 244
B. BAŞLICA HAKSIZ REKABET HÂLLERİ 246
C. HAKSIZ REKABETİN SONUÇLARI 258
1. Hukuki Sorumluluk 258
a. Hukuki Sorumluluğa İlişkin Davalar 258
aa. Tespit Davası 258
bb. Men Davası 258
cc. Sonuçların Ortadan Kaldırılması (Ref) Davası 259
çç. Maddi Tazminat Davası 259
dd. Manevi Tazminat Davası 260
b. Davacı ve Davalı Olabilme Ehliyeti 260
aa. Aktif Dava Ehliyeti (Davacı olabilecekler) 260
aaa. Zarar Gören Veya Böyle Bir Tehlikeyle Karşılaşabilecek Olan Kimse 260
bbb. Müşteriler 261
ccc. Mesleki ve Ekonomik Birlikler 261
bb. Pasif Dava Ehliyeti (Davalı Olabilecekler) 261
aaa. Fail 261
bbb. Çalıştıran (İstihdam Eden Kişi) 262
ccc. Basın, Yayın, İletişim ve Bilişim Kuruluşları 262
c. Kararların İlanı 264
d. Zamanaşımı 264
2. Cezai Sorumluluk 264
§12. TİCARİ DEFTERLER 267
I. KAVRAM 267
II. TİCARİ DEFTER TUTMA VE ENVANTER ÇIKARMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 267
A. Defter Tutma Yükümlülüğü ve Tabi Olduğu Esaslar 267
1. Defter Tutma Yükümlülüğünün Kapsamı 268
2. Yükümlülüğün Konusu Olan Defterlerin Belirlenmesi 270
3. Defterlerin Tutulmasında Şekil Şartları 271
B. Envanter Çıkarmak Yükümlülüğü 272
III. AÇILIŞ BİLANÇOSU VE YILSONU FİNANSAL TABLOLARI 273
IV. TİCARİ DEFTER VE BELGELERİN SAKLANMASI YÜKÜMLÜLÜĞÜ 273
A. Genel Esaslar 273
B. Saklamanın Gerçekleştirileceği Ortam 274
C. Saklama Süresi 274
Ç. Defter ve Belgelerin Zayi Olması 275
V. TİCARİ DEFTER VE BELGELERİN HUKUKİ UYUŞMAZLIKLARDAKİ FONKSİYONU 276
A. Ticari Defterlerin İncelenmek Üzere İbrazı ve Teslimi 276
B. Ticari Defterlerin İspat Fonksiyonu 277
1. Genel Olarak 277
2. Ticari Defterlerin Sahibi Aleyhine Kanıt Olması 278
a. İbraz Edilmemesi İhtimali 278
b. İbraz Edilmesi İhtimali 278
3. Ticari Defterlerin Sahibi Lehine Kanıt Olması 279
VI. KAMU GÖZETİMİ, MUHASEBE VE DENETİM STANDARTLARI KURUMUNUN YETKİSİ 281
§13. CARİ HESAP 283
I. TANIMI, ŞEKLİ VE ESASLARI 283
II. CARİ HESAPTA BAKİYE 285
III. BAKİYENİN HACZİ 286
IV. CARİ HESABIN SONA ERMESİ 286
V. CARİ HESAPTA ZAMANAŞIMI 287
§14. TACİR YARDIMCILARI 289
I. BAĞIMLI TACİR YARDIMCILARI 290
A. Ticari Temsilci 290
1. Tanımı 290
2. Hukuki Niteliği 290
3. Tayini 291
a. Tayinin Şekli 291
b. Tayine Yetkili Kişi 292
c. Tayin Edilecek Kişi 293
4. Temsil Yetkisinin Kapsamı 294
a. Yetki Kapsamına Dâhil İşlemler 294
b. Ticari Temsilcinin Temsil Yetkisinin Doğal ve Kanuni Sınırlamaları 295
c. Temsil Yetkisinin Tacirin İradesi ile Sınırlandırılması 296
aa. Ticari Temsilcinin Yetkisinin Şube İşleriyle Sınırlandırılması 296
bb. Ticari temsilcinin Yetkisinin Birlikte Temsil Yoluyla Sınırlandırılması 297
5. Ticari Temsilcinin Rekabet Yasağına Tabi Olması 298
6. Ticari Temsilcinin Temsil Yetkisinin Sona Ermesi 298
a. Azil ve İstifa 298
b. Ölüm ve Fiil Ehliyetinin Kaybı 299
c. İflas 300
ç. İşletmenin Devri ve Tasfiyesi 300
B. Ticari Vekil 301
1. Tanım 301
2. Tayini 301
3. Yetkileri ve Sınırlandırılması 302
4. Rekabet Yasağı 303
5. Temsil Yetkisinin Sona Ermesi 304
C. Diğer Tacir Yardımcıları 304
1. Kavram 304
2. Yetkileri 304
3. Rekabet Yasağı ve Temsil Yetkisinin Sona Ermesi 305
Ç. Pazarlamacı 306
1. Tanımı 306
2. Pazarlamacılık İlişkisinin Kurulması 306
3. Pazarlamacının Yükümlülükleri 306
4. Pazarlamacının Yetkileri 307
5. Pazarlamacılık İlişkisinin Sona Ermesi 308
II. BAĞIMSIZ TACİR YARDIMCILARI 309
A. Simsar 309
1. Mevzuattaki Yeri 309
2. Simsarın Tanımı ve Unsurları 310
3. Ücrete Hak Kazanma, Ücretin Miktarının Belirlenmesi ve Masrafların Ödenmesi 311
4. Simsarın Haklarını Kaybetmesi 312
5. Simsarlık İlişkisinin Sona Ermesi ve Zamanaşımı 313
B. Acente 314
1. Tanımı 314
2. Unsurları 314
a. Tacirden Bağımsız Olması 314
b. Bir Ticari İşletme İle İlgili Olması 315
c. Belirli Bir Yer veya Bölge İçinde Faaliyetin İcra Edilmesi 315
ç. Faaliyetin Süreklilik Arz Etmesi ve Meslek Edinilmesi 315
d. Faaliyetin Bir Sözleşmeye Dayanması 316
e. Aracılık Etme veya Sözleşme Yapma Yetkisi 316
3. Acentenin Hakları 317
a. Tekel Hakkı – (İnhihasr Hakkı) 317
b. Olağanüstü Masrafları İsteme Hakkı 317
c. Ücret ve Tahsil Komisyonu Hakkı 317
ç. Hapis Hakkı 320
4. Acentenin Temsil Yetkisinin Kapsamı 321
a. Beyanda Bulunma, Beyanları Kabul, Davacı ve Davalı Olabilme 321
b. Mal Bedellerini Kabul, Malları Teslim, Alacağın Yenilenmesi ve Alacağın Miktarının İndirilmesi 322
c. Sözleşme Yapma 322
ç. Acentenin Yetkisiz Temsilciliği 322
5. Acentenin Borç ve Yükümlülükleri 323
a. Rekabet Yasağı 323
b. Müvekkilinin İşlerini Görme ve Menfaatlerini Koruma 323
c. Haber Verme Yükümlülüğü 324
ç. Müvekkilinin Talimatlarına Uygun Hareket Etme 325
d. Önlemler Alma 325
e. Müvekkiline Ait Parayı Ödeme veya Teslim Etme 326
6. Acentelik Sözleşmesinin Sona Ermesi 326
a. Sona Erme Sebepleri 326
aa. Fesih 326
bb. Sürenin Dolması 326
cc. Ölüm, İflas ve Kısıtlanma 326
b. Sona Ermenin Sonuçları 327
aa. Genel Sonuçları 327
bb. Denkleştirme İstemi ve Rekabet Yasağı Anlaşması 327
aaa. Denkleştirme İstemi 327
bbb. Rekabet Yasağı Anlaşması 329
7. Acentelik İlişkisine Tabi Bazı İş ve İşlemler 330
C. Alım Satım İşlerinde Komisyoncu 330
1. Hukukumuzdaki Düzenlenişi 330
2. Tanımı ve Unsurları 331
3. Komisyoncunun Hakları 331
a. Masrafları, Avansları ve Faizleri İsteme Hakkı 331
b. Ücret İsteme Hakkı 332
c. Hapis ve Malı Açık Artırma İle Sattırma Hakları 332
ç. Komisyoncunun Kendisiyle İşlem Yapma Hakkı 333
4. Komisyoncunun Borçları 334
a. Bildirme ve Sigortalama Borcu 334
b. Özen Borcu 334
c. Bedel İle İlgili Müvekkilinin Talimatına Uyma Borcu 335
ç. Veresiye Satmama ve Teslim Almadan Ödememe Borcu 335
d. Garanti Borcu 336
5. Komisyonculuk Sözleşmesinin Sona Ermesi 336
6. Zamanaşımı 336
Ç. Taşıma İşleri Komisyoncusu 337
1. Kavram 337
2. Komisyoncunun “Eşyanın Taşıtılması” Borcu 337
3. Gönderenin Bildirimde Bulunma Yükümlülüğü 338
4. Komisyoncunun Ücret Alacağının Muacceliyeti 338
5. Hapis Hakkı 338
6. Komisyoncunun Taşıma İşini Üzerine Alması 339
7. Taşıma İşleri Komisyoncusunun Sorumluluğu 339
8. Zamanaşımı 339
Ticari İşletme Hukuku Örnek Test Soruları 341
Yararlanılan Kaynaklar 361
Kavramlar Dizini 367