İhracat Ve İhraç Kayıtlı Satışlar

İHRACAT VE İHRAÇ KAYITLI SATIŞLAR



Zekai ÖZCAN ( SMMM )



- Mal ve Hizmet İhracı İstisnası

- Roaming Hizmetleri

- Yolcu Beraberi Satışlar

- Bavul Ticareti

- Fuar, Panayır ve Sergilere Katılım İstisnası

- İhraç Kayıtlı Teslimler

- Dahilde İşleme ve Geçici Kabul’de Tecil–Terkin Uygulaması

- Transit Ticaret

- Danıştay Kararları ve Özelge Örnekleri

- Dış Ticaret Firması Örnek Hesap Planı

İçindekiler

Önsöz                                                                                                   5

BİRİNCİ BÖLÜM:

İHRACAT

A İHRACAT İSTİSNASI                                                                         15

1.1.         İhracat Yönetmeliği Kapsamında İhracat           15

1.1.         Ön İzne Bağlı İhracat                                           16

1.1.         Kayda Bağlı İhracat              16

1.1.         Kredili İhracat        16

1.1.         Konsinye İhracat   17

1.1.         Konsinye İhracatta Katma Değer Vergisini Doğuran Olay                                              18

1.1.         Konsinye İhracatın Muhasebeleştirilmesi                                                                                                                                        19

1.1.         Yurt Dışı Fuar ve Sergilere Katılım ve İhracat     20

1.1.         İthal Edilmiş Malın İhracı                                                                                                                                   21

1.1.         Serbest Bölgelere Yapılacak İhracat                  21

1.1.         Ticari Kiralama Yoluyla Yapılacak İhracat           22

1.1.         Takas ve Bağlı Muamele Kapsamında Yapılacak İhracat  23

1.1.         Bedelsiz İhracat    23

1.1.         Transit Ticaret                                       25

1.1.         Savunma Sanayi Dışındaki Alanlarda Offset Kapsamında Yapılacak İhracat 27

1.2.         Katma Değer Vergisi Kanununa Göre İhracat    27

1.2.         Mal İhracatı            27

1.2.         İhracatta Vergiyi Doğuran Olay                                                                                                                                        28

1.2.         TFRS/UFRS Standartlarına Göre İhracat Hasılatının Doğduğu Tarih                                                              34

1.2.         İhracat İşleminin Muhasebeleştirilmesi              35

1.2.         Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ne Kargo İle Yapılan İhracatlar        38

1.2.         Yurt Dışı Edilen Malın Geri Gelmesi     42

1.2.         Geri Gelen Mala İlişkin Katma Değer Vergisinin Nakden Veya Mahsuben İadesinin

Henüz Yapılmamış Olması    42

1.2.         Geri Gelen Mala İlişkin Katma Değer Vergisinin Nakden Veya Mahsuben İadesinin Yapılmış Olması        44

1.2.         Geri Gelen Mala İlişkin Katma Değer Vergisinin İndirim Yoluyla Giderilmiş Veya

Sonraki Döneme Devredilmiş Olması                                                                44

1.2.         Yurt Dışı Edildikten Sonra Zayi Olan Mallar                       44

1.2.         Yurt Dışındaki Şubeye Gönderilen Mallar           45

1.2.         Yurt Dışındaki Firmadan Alınan Reklamasyon Faturaları                                 46

1.2.         İhracat Bedellerinin Yurda Getirilmesi                47

27108022008 Tarihinden Önceki Düzenleme                      47

272- 08022008 Tarihinden Sonraki Düzenleme                                                                                                                                                               49

1.2.         Gelmeyen İhracat Bedellerinin Değerlemesi                                                     49

1.1.         Serbest Bölgelere Yapılan Mal İhracatları  50

1.2.1.       Serbest Bölgelere Yapılan Kısım Kısım Mal Tesliminde Vergiyi Doğuran Olay              53

1.2.         İhracattan Kaynaklanan Kur Farklarının Katma Değer Vergisi Karşısındaki Durumu   54

1.3.         Yüklenilen Katma Değer Vergisinin Hesaplanması     56

1.2.1.1.    Yüklenilen Katma Değer Vergisinin Hesaplanmasına İlişkin Örnek Uygulama             57

1.4.         Hızlandırılmış Katma Değer Vergisi İade Sistemi (HİS)               67

4.2.               HİS Uygulaması Kapsamına Giren Mükellefler           67

4.3.               HİS Uygulamasına Göre İade Taleplerinin Yerine Getirilmesi     68

4.4.               HİS Sertifikasının İptal Edilmesi (Hızlandırılmış KDV İadesi Sisteminden

Yararlanma Hakkının Kaybedilmesi)         68

1.5.         İhracatta Götürü Gider Uygulaması          70

1.6.         Şüpheli Hale Gelen İhracat Bedelleri İçin Karşılık Ayrılması      71

1.7.         Yurt Dışına Numune Gönderilen Malda Katma Değer Vergisi İstisnası         73

1.8.         Geçici İhracat          74

5.4.1.       Geçici İhracatta Katma Değer Vergisi Uygulaması      76

5.4.2.       Geçici İhracatın Muhasebeleştirilmesi                                      78

6.1.               İhracat İstisnasında Katma Değer Vergisi İadesi         79

6.1.               Nakden Katma Değer Vergisi İadesi                           79

6.1.               Nakden Katma Değer Vergisi İade İşleminde İstenilen Belgeler   81

6.1.               Mahsuben Katma Değer Vergisi İadesi       84

6.1.               Mahsuben Katma Değer Vergisi İade İşleminde İstenilen Belgeler              85

6.1.               İndirim Yoluyla Giderilen Veya Devreden Katma Değer Vergisi İçerisinde Kalan Katma

Değer Vergisinin Daha Sonra Düzeltme Beyannamesi İle İade İstenilmesi   86

6.1.               Yüklenilen Katma Değer Vergisinin Bir Kısmının İade Alınması Bir Kısmının da İndirim Yoluyla Giderilmesi              87

6.1.               Aynı Dönem KDV Beyannamesinde Bulunan Birbirinden Farklı İade Doğuran İşlemlerinden Sadece Birisi İçin YMM Raporu Yazdırılması    88

6.1.               Amortismana Tabi İktisadi Kıymet (ATİK) Dolayısıyla Yüklenilen Katma Değer

Vergisinin İadesi       89

6.1.               Devralınan Şirketin Vergi İade Alacağının Yeni Şirket Tarafından Kullanılması          91

6.1.               İhracat Bedelinin t Olarak Alınmasının Katma Değer Vergisi İadesine Etkisi               91

6.1.               Katma Değer Vergisi İade Alacağının Haczedilmesi    92

6.1.               Bedelsiz İhracatta Katma Değer Vergisi İadesi           93

6.1.               Katma Değer Vergisi İade Alacağının Temlik Edilmesi                                94

6.1.               İhracat Tarihinden Sonraki Dönem Ait Olan Katma Değer Vergisinin İadeye Konu

Edilmesi                   96

6.2.               İhracat İşlemlerinin Katma Değer Vergisi Beyannamesinde Gösterilmesi    98

B HİZMET İHRACATI İSTİSNASI  101

1.10.2.1.                      Hizmet İhracatı İstisnası                           101

1.11.         Hizmet Yurt Dışındaki Müşteri İçin Yapılmalıdır       101

1.12.         Hizmetten Yurt Dışında Faydalanılmalıdır                                102

1.13.         Fatura Yurt Dışındaki Müşteri Adına Düzenlenilmelidir             105

1.14.         Hizmet Bedeli Döviz Olarak Türkiye'ye Getirilmelidir                106

1.10.2.2.                      Serbest Bölgeye Yapılan Hizmet İhracatının Katma Değer Vergisi Karşısındaki

Durumu    108

1.1.         Hizmet İhracatı İstisnasında İade İşlemleri       109

1.1.         Nakden Katma Değer Vergisi İadesi                  109

312 Nakden Katma Değer Vergisi İade İşleminde İstenilen Belgeler             109

1.1.         Mahsuben Katma Değer Vergisi İadesi             110

1.1.         Mahsuben Katma Değer Vergisi İade İşleminde İstenilen Belgeler               110

1.2.         Hizmet İhracatı İstisnasının Katma Değer Vergisi Beyannamesinde Gösterilmesi       111

1.2.1.       SERBEST BÖLGELERDEKİ MÜŞTERİLER İÇİN YAPILAN FASON HİZMETLER   113

1 Serbest Bölgelerdeki Müşteriler İçin Yapılan Fason Hizmetler     113

1.2.1.1.    Serbest Bölgedeki Müşteriler İçin Yapılan Fason Hizmetlerde KDV İadesi   113

4.2.               ROAMING HİZMETLERİ İSTİSNASI                                                                    114

1 Roaming Hizmetleri İstisnası                           114

İKİNCİ BÖLÜM YOLCU BERABERİ EŞYA VE BAVUL TİCARETİ

5.4.1.       YOLCU BERABERİ EŞYA        117

143 Seri Numaralı KDV Genel Tebliği Çerçevesinde Yapılan İstisna Uygulaması        117

6.1.               Türkiye'de İkâmet Etmeyen Yolculara Tanınan İstisnadan Faydalanabilecekler            119

6.2.               İstisna Kapsamında Satış Yapabilecek Satıcılar                                                               119

6.3.               Satıcıların Uyacaklan Esaslar               119

6.4.               Alıcıların Uyacakları Esaslar ,120

6.5.               Mal Teslimi Sırasında Tahsil Edilen Katma Değer Vergisinin Alıcıya İade Edilmesi      120

1.10.2.1.                      Katma Değer Vergisinin Gümrükten Çıkarken İade Alınması           121

1.10.2.2.                      Katma Değer Vergisinin Gümrükten Çıktıktan Sonra İade Alınması               121

1.10.2.3.                      Katma Değer Vergisinin Elden İade Alınması                                   121

1.10.2.4.                      Katma Değer Vergisinin Avans Olarak İade Alınması                       121

1.10.2.5.                      Katma Değer Vergisinin Yetki Belgesine Sahip Aracı Firmalardan İade Alınması         122

6.6.               Nakden Katma Değer Vergisi İadesi İçin İstenilen Belgeler           122

6.7.               Mahsuben Katma Değer Vergisi İadesi İçin İstenilen Belgeler       122

1843 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği Kapsamındaki Satışların KDV

Beyannamesinde Gösterilmesi ve Muhasebeleştirilmesi 123

5.4.2.       BAVUL TİCARETİ                                                                                                 126

1 61 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği Kapsamında Bavul Ticareti      126

2.1.             Bavul Ticareti Kapsamında Mal Teslim Edebilecekler                      129

2.2.             Bavul Ticareti Kapsamında Mal Alabilecekler                                   129

2.3.             Bavul Ticareti Kapsamında Yapılan Satışlara Ait Dövizin Yurda Getirilmesi   129

2.4.             Özel Fatura İle Mal Tesliminde Bulunanlara Tecil-Terkin Kapsamında Mal Verilmesi    129

2.5.             Nakden Katma Değer Vergisi İadesi İçin İstenilen Belgeler           130

2.6.             Mahsuben Katma Değer Vergisi İadesi İçin İstenilen Belgeler       130

2.7.             Bavul Ticareti İşlemlerinin Katma Değer Vergisi Beyannamesinde Gösterilmesi ve Muhasebeleştirilmesi               131

1.1.         TAŞIMACILIK FAALİYETİ VE FUAR PANAYIR VE SERGİLERE KATILIM İÇİN

SATIN ALINACAK MAL VE HİZMETLERDE İSTİSNA UYGULAMASI   134

1 Uygulamanın Genel Esasları             134

1.2.1.       Katma Değer Vergisi İadesi İçin İstenilen Belgeler          136

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İHRAÇ KAYITLI SATIŞLAR

A GENEL OLARAK TECİL-TERKİN SİSTEMİ         139

1.2.1.1.    İhraç Kayıtlı Mal Teslimlerinde Katma Değer Vergisi İade Hakkı    141

1.2.1.2.    İhraç Kayıtlı Mal Tesliminde İhtiyarilik               144

1.2.1.3.    İhraç Kayıtlı Mal Tesliminin Muhasebeleştirilmesi            144

1.2.1.3.    İmalatçı Firmanın Muhasebe Kayıtları 144

1.2.1.3.    İhracatçı Firmanın Muhasebe Kayıtları                                               146

1.2.1.4.    İhraç Kayıtlı Mal Tesliminde Bulunabilecek Mükellefler    146

4.2.               İmalatçılar              146

5.4.1.       Sanayi Siciline Kayıtlı Olup, Sanayi Sicil Belgesi Almış Olmak                         147

6.1.               Sanayi Sicil Belgesinde Yazılı Olmayan Eşyanın İhraç Kayıtlı Teslimi                                             149

6.2.               Fason Olarak Üretilen Mallann İhraç Kayıtlı Teslimi         151

6.3.               imal Edilecek Ürünün İmalat Safhalarının Bir Bölümünün Fason Olarak Yaptınlması    151

6.4.               İmal Edilecek Ürünün Bir Kısmının Fason Olarak Yaptırılması                                        151

5.4.2.       Sanayi Odalan, Ticaret Odalan veya Esnaf ve Sanatkarlar Derneklerine Kayıtlı  Olmaları                            154

1.10.2.1.                      Sanayi Odalanna Kayıt         154

1.10.2.2.                      Ticaret Odalarına Kayıt                                                                       154

1.10.2.3.                      Esnaf ve Sanatkarlar Odalanna Kayıt                                                                                                155

5.4.3.       İmalat İşinde En Az 5 (Beş) İşçi Çalıştırmak                                       155

5.4.4.       Sanayi Sicil Belgesinde Yer Alan Üretim Konusunda Gerekli Araç Parkına Sahip

Olmak                                                                                                                   157

5.4.5.       İmalatçı Olmayan Mükellefler Tarafından Dış Ticaret Sermaye Şirketlerine Yapılan Teslimler                     158

4.3.               Türkiye'de İkamet Etmeyenlere Döviz Karşılığı Satışlarda Katma Değer Vergisi İhracat İstisnası İzin Belgesi Alan Mükelleflere Yapılan Teslimler                158

4.4.               Özel Finans Kurumlan           159

4.5.               İmalatçı Olmayan Mükellefler Tarafından Sektörel Dış Ticaret Şirketlerine Yapılan

Teslimler                159

4.6.               Geçici Kabul ve Dahilde İşleme Rejimi Kapsamında İhraç Edilecek Tekstil ve Konfeksiyon Ürünlerinin İmalinde Kullanılan Maddelerin, Dahilde İşleme veya Geçici

Kabul İzin Belgesine Sahip İmalatçı-İhracatçılara Teslimi                159

4.7.               Dahilde İşleme ve Geçici Kabul Rejimi Kapsamında İthal Edilen Maddelerle Üretilen

Malların İhracatçılara Teslimi                                              ,                                                                                                             159

4.8.               İmalatçı Olmayan Mükellefler Tarafından Dış Ticaret Sermaye Şirketlerine Yapılan Teslimler                     160

Sektörel Dış Ticaret Şirketlerine 27 Seri Nolu KDV Genel Tebliğinde Tanımı Yapılan İmalatçı Vasfına Haiz Olmayan Ortakları İle İmalatçı Olup Olmadığına Bakılmaksızın Ortakları Dışındaki Firmalarca İhraç Kaydıyla Yapılan Mal Teslimleri   160

1.1.         İHRACATIN MÜCBİR SEBEP OLMAKSIZIN ÜÇ AYLIK SÜRE İÇERİSİNDE YAPILAMAMASI                   160

1 Vergi Usul Kanununa Göre Mücbir Sebep               161

1.2.1.       İhraç Kayıtlı Satışlarda Mücbir Sebep Uygulaması     163

1.2.         İHRAÇ KAYITLI SATIŞA KONU EŞYANIN YURT DIŞINDAN GERİ GELMESİ VE İMALATÇIYA İADE EDİLMESİ UYGULAMASI     166

1.2.1.1.    İhraç Kayıtlı Satışa Konu Eşyanın Yurt Dışından Geri Gelmesi   166

1.2.1.2.    İhraç Kayıtlı Malın İhracatçı Tarafından İmalatçısına İade Edilmesi           167

1.2.1.2.    İhraç Kayıtlı Malın Aynı Dönem İçerisinde İmalatçısına İade Edilmesi        167

1.2.1.2.    Aynı Dönem İçerisinde İmalatçısına İade Edilen İhraç Kayıtlı Malın Muhasebeleştirilmesi                                          168

1.2.1.2.    İmalatçı Firmanın Muhasebe Kayıtlan                                                                      168

1.2.1.2.    İhracatçı Firmanın Muhasebe Kayıtlan      169

22 İhraç Kayıtlı Malın Sonraki Dönemlerde İmalatçı Firmaya İade Edilmesi 169

4.2.               İhraç Kayıtlı Malın Sonraki Dönemlerde İmalatçı Firmaya İade Edilmesinin Muhasebeleştirilmesi                                               170

5.4.1.       İmalatçı Firmanın Muhasebe Kayıtlan       170

2212 İhracatçı Firmanın Muhasebe Kayıtlan                                             172

1.3.         İHRAÇ KAYITLI SATIŞLARDA ORTAYA ÇIKAN KUR FARKI VE FİYAT FARKI    173

6.1.               Kur Farkı                                                                                173

6.1.               İhraç Kayıtlı Satışlarda İmalatçı Lehine Ortaya Çıkan Kur Farkları             177

111 İmalatçı Lehine Ortaya Çıkan Kur Farklarının Muhasebeleştirilmesi     179

1.10.2.1.                      İmalatçı Firmanın Muhasebe Kayıtları'                                      179

1.10.2.2.                      İhracatçı Firmanın Muhasebe Kayıtlan      180

6.1.               İhraç Kayıtlı Satışlarda İmalatçı Aleyhine Ortaya Çıkan Kur Farkları          181

6.1.               İmalatçı Aleyhine Ortaya Çıkan Kur Farklarının Muhasebeleştirilmesi                                       182

6.1.               İmalatçı Firmanın Muhasebe Kayıtlan                                     182

6.1.               İhracatçı Firmanın Muhasebe Kayıtlan      182

6.2.               Fiyat Farkı                                                                              183

E İHRAÇ KAYITLI SATIŞLARDA KATMA DEĞER VERGİSİ BEYANNAME ÖRNEKLERİ                           186

1 Katma Değer Vergisi Beyanname Örnekleri             186

2.1.             İHRAÇ KAYITLI TESLİMLERDE KATMA DEĞER VERGİSİ İADESİ                      194

1 İhraç Kayıtlı Teslimlerde Katma Değer Vergisi İadesi              194

2.2.             DAHİLDE İŞLEME VE GEÇİCİ KABUL REJİMİNDE TECİL-TERKİN UYGULAMASI 196

1 Dahilde İşleme ve Geçici Kabul Rejiminde Tecil-Terkin Uygulaması       196

3.4.3.2.9.                    Uygulamadan Yararlanacak Mükellefler                   197

3.4.3.2.10.                Uygulamanın Esasları               198

3.4.3.2.11.                Dahilde İşleme ve Geçici Kabul Kapsamındaki Mal Alımlarında Terkin ve İade İşlemleri             199

14 Dahilde İşleme ve Geçici Kabul Rejiminde Tecil-Terkin Uygulamasının

Muhasebeleştirilmesi ve Katma Değer Vergisi Beyannamesinde Gösterilmesi            201

1.1.         Satıcının Muhasebe Kayıtları ve Katma Değer Vergisi Beyannamesinde Gösterilmesi                201

142- Alıcı Firmanın Muhasebe Kayıtları              204

H İHRAÇ KAYITLI SATIŞLARDA ÖZELLİKLİ DURUMLAR                                                  205

1.2.1.       İhraç Kayıtlı Satılan Eşyanın Başka Bir Firma Tarafından Yurt Dışına Çıkarılması Halinde Tecil-Terkin Uygulaması                                 205

1.2.2.       İhraç Kayıtlı Satılan Malın Bir Kısmının İhracatçı Tarafından Bir Kısmının da Üçüncü Bir Firma Tarafından Yurt Dışına Çıkarılması Halinde Tecil-Terkin Uygulaması       206

1.2.3.       İhraç Kayıtlı Satışa Ait Satış Faturasının İhracattan Sonraki Bir Tarihte Düzenlenmesi Halinde Tecil-Terkin Uygulaması         207

1.2.4.       İhraç Kayıtlı Satışa Ait Faturanın Dövizli Olarak Düzenlenmesi                       210

1.2.5.       Tasfiye Halindeki İşletmelerin Tecil-Terkin Uygulamasından Faydalanması 211

1.2.5.       Türk Ticaret Kanunu Açısından Tasfiye               211

1.2.5.       6762 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Tasfiye                                                              211

5126102 Sayılı Türk Ticaret Kanununa Göre Tasfiye         212

1.2.5.       Kurumlar Vergisi Kanunu Açısından Tasfiye      213

1.2.5.       Tasfiye Halindeki İşletmelerde Tecil-Terkin Uygulaması 216

1.2.6.       İhraç Kayıtlı Teslim Alınan Eşyanın Bedelsiz İhraç Edilmesi Halinde Tecil-Terkin Uygulaması    217

1.2.7.       Tevkifat Kapsamında Yer Alan Malların İhraç Kayıtlı Teslimi           218

1.2.8.       İhracatçı Tarafından İhraç Kayıtlı Olarak Teslim Alınan Eşya Üzerinde Değişiklik Yapılması       220

1.2.9.       İhracatçı Firma Tarafından İhraç Kayıtlı Alınan Malların Montaj Yapılıp İhraç Edilmesinde Tecil-Terkin Uygulaması                                               222

1.2.10.     Ambalaj Malzemelerinin Tecil-Terkin Kapsamında İşlem Görmesi  227

1.2.11.     Mamul Halde Katma Değer Vergisi Ödenerek Alınan Eşyaların İhraç Kayıtlı

Teslimi    229

1.2.12.     İhraç Kayıtlı Satışlardan Doğan İade Alacağının İndirim Yoluyla Giderilmesi               230

1.2.13.     Süs Bitkilerinin İhraç Kayıtlı Tesliminde Tecil-Terkin Uygulaması   231

1.2.14.     Gümrük Beyannamesinde İmalatçının Adının Yer Almaması Halinde Tecil-Terkin Uygulaması    232

1.2.15.     İhraç Kayıtlı Satışların Götürü Gider İndiriminden Faydalanılmada Dikkate Alınıp Alınmayacağı               236

•Ji

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TRANSİT TİCARET

A TRANSİT TİCARET              239

1 Transit Ticaret Kavramı     239

1.1.         Transit Ticaretin Katma Değer Vergisi Karşısındaki Durumu           239

1.2.         Transit Ticaretin Ba ve Bs Formlarında Gösterilmesi       240

1.3.         Transit Ticaretin Götürü Gider Hesaplaması Karşısındaki Durumu 240

1.4.         Transit Ticaretin Muhasebeleştirilmesi ve Katma Değer Vergisi Beyannamesinde Gösterilmesi               241

BEŞİNCİ BÖLÜM ÖZELGE VE DANIŞTAY KARARLARI

1.2.1.       MAL VE HİZMET İHRACI İLE İLGİLİ DANIŞTAY KARARLARI VE ÖZELGE ÖRNEKLERİ    245

1.2.1.1.    Danıştay Kararları 245

1.2.1.2.    Özelge Örnekleri   246

1.2.2.       YOLCU BERABERİ SATIŞ VE BAVUL TİCARETİ İLE İLGİLİ DANIŞTAY

KARARLARI VE ÖZELGE ÖRNEKLERİ                  259

4.2.               Danıştay Kararları 259

4.3.               Özelge Örnekleri                                   259

1.2.3.       İHRAÇ KAYITLI SATIŞLARLA İLGİLİ DANIŞTAY KARARLARI VE ÖZELGE ÖRNEKLERİ                                                                                 261

5.4.1.       Danıştay Kararları 261

5.4.2.       Özelge Örnekleri   265

ALTINCI BÖLÜM DIŞ TİCARET FİRMASI ÖRNEK HESAP PLANI

Yararlanılan Kaynaklar          301

Kavram Dizini      303