Serhan YILDIRIM
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 5
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR LİSTESİ . 13
GİRİŞ .15
BİRİNCİ BÖLÜM
ALMAN HUKUK TEORİSİNİN TARİHSEL ARKA PLANI
Alman Hukukunun Tekâmül Safhalarına Genel Bir Bakış. 19
Roma Hukukunun Yeniden Canlandırılması: Corpus Iuris Civilis ve Skolastik Tin 21
Corpus Iuris Civilis . 21
Birinci Safha: Glossatorlar . 23
İkinci Safha: Postglossatorlar 24
Almanya’da İktibas Öncesi Siyasal ve Hukukî Durum 25
Germenlerin Manevi Halefiyeti: Papa’nın Tacı . 25
Halk Hukuku “Volksrecht” Devri . 27
İktibas Sürecinin Tetkik Usûlü 28
İktibas Hadisesinin Temellendirilmesi. 28
İktibas Sürecinin İrdelenmesine Yönelik Modern Metot 31
İktibas Sürecinin Coğrafya ve Zaman Bakımından Ayrımı. 35
Roma Hukukunun Almanya’da İktibası 36
İktibasın Hazırlık Safhaları . 36
İktibasın Eğitim ve Öğretim Ayağı 37
Kilisenin ve Kanonik Hukukun Konumu 38
Hukuk Eserleri ve Hukukçular. 40
Roma Hukukunun İktibası ve Yerel Hukukun Konumu 42
Yerel Hukukun Yetersiz Oluşu 42
Yargı Teşkilatının Dönüşümü 44
İmparatorluk Yüksek Mahkemesinin Yapısı ve İşlevi 45
16. Yüzyılda İktibasın Seyri ve Millî Hukukun İnhitatı 46
Toplumsal Yaşamın Dönüşümü ve Gereksinimler. 47
10 İçindekiler
İktisadî Dönüşüm, Protestanlık ve Köylü Ayaklanmaları48
16. ve 17. Yüzyıl Hümanist Roma Hukuku Öğretisi.50
Pandekt Hukuk İlmi.52
Pandekt Hukuk İlminin Mânâsı ve İşlevi 52
Pandekt Hukuk İlminin Kaynakları .57
İKİNCİ BÖLÜM
TARİHÇİ HUKUK OKULU BAĞLAMINDA HUKUKUN DÖNÜŞÜMÜ
Giriş.59
Tarihçi Hukuk Okulunun Teşekkül Safhası61
Teorik Zemin 61
Siyasal Zemin ve Kanunlaştırma Tartışması .61
Savigny İle Teorik İnşa 63
Marburg Yılları ve Jakob Grimm 63
Genel Hatlarıyla Savigny Öğretisi.64
Hukukun Kaynağı Öğretisi: “Volksgeist” 65
Programın İlanı ve Tepkiler67
Tarihçi Hukuk Okulunun Yapısı ve Germenci Temâyüller.70
Roma Hukukunun Değeri ve Konumu 71
19. Yüzyıl Alman Hukuk Bilimi Açısından Roma Hukukunun Değeri.75
Alman Hukuku Kıskacında Roma Hukuku 76
Halk Hukuku ve Hukukçular Hukuku Tartışması 78
Savigny’nin Gözünde Kanun Koyucunun Konumu.80
Savigny’nin Hukuk Teorisinin Çözümlemesi .80
Hegel’in Hukuk Felsefesinin Konumu ve Etkileri 84
Hukukun Sosyolojikleştirilmesi Bağlamında Hegel 84
Kavram ve Terimlerin Belirlenmesi85
“Volksgeist” Kavramının Kökeni ve Evrilmesi 87
Hegel’de “Volksgeist” Kavramının Yapısı .90
Hegel’in Kanunlaştırma Tartışmasında Tutumu.94
İ. BGB’nin Teşekkülü95
Hâkim Hukukî Anlayış ve Germencilerin Durumu95
Siyasî Süreç ve Lex Lasker 96
Komisyonların Benimsediği Metot.98
İçindekiler 11
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ALMAN HUKUKUNUN ETKİLERİ
Pandekt Hukuk İlminin İsviçre Özel Hukukuna Etkileri 99
İsviçre’de Kanunlaştırma Fikri ve Tarihsel Arka Plan. 99
1881 Tarihli OR’nin Tarihsel Arka Planı ve Kökeni 105
BGB’nin 1912 Tarihli OR Üzerindeki Tesirleri . 106
İsviçre Mahkemelerinde BGB Hükümlerinin Kaynak Değeri . 107
Circolazione de modelli: Dolaşım Teorisi 107
ZGB’nin Özgünlüğü Bağlamında Genel Kısmının Önemi ve Sonuçları. 109
Genel Hatlarıyla Osmanlı’da Hukuk . 111
Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi Hukukta Modernleşme Hareketleri . 114
Genel Hatlarıyla Hukukun Dönüşümü. 114
İktibaslar Bağlamında Lozan Muahadesi. 122
Siyasal Açıdan Cumhuriyet Dönemi İktibas Hareketi 126
SONUÇ 133
KAYNAKÇA 137
