21. Yüzyılda Orta Doğu _{Bölgesel Politikalar – Uluslararası Sorunlar – Küresel Aktörler}

İçindekiler

İçindekiler

Önsöz  5

Kısaltmalar  11

Giriş  13

Tarihsel Perspektiften 21. Yüzyıl Orta Doğu’sunu Anlamak  15

1. Arap Baharı, Bir Büyük Orta Doğu Projesi Mi?  17

2. Arap Baharı, 1848 Ruhu Mu?  18

3. Orta Doğu, Bir Yapaylıklar Diyarı Mı?  20

4. Arap Baharı, Din Savaşları Mı?  23

5. 19. Yüzyıl Orta Doğu’sunda Anayasal Devrimler  27

6. İki Savaş Arası Dönemde Sömürgecilik Karşıtı Hareketler  30

7. 1950’lerde Orta Doğu’da Soğuk Savaş  32

8. 1970’lerde Arap Milliyetçiliğinden Siyasi İslam’a Kayış  34

9. 1980'lerde Siyasi İslam’ın Yükselişi  36

10. İran Devrimi Ve I. İntifada Örnekleri  39

11. 2000’li Yıllarda İkinci İntifada Ve Şii Uyanışları  41

12. Arap Baharı’nın Bölgesel Politika Üzerine Etkileri  44

13. Sonuç Yerine  46

Soğuk Savaş’ın Ardından Rusya Suriye İttifakının Dönüşümü:

Teorik Bir Değerlendirme  49

1. İttifak Oluşumuna Yönelik Kuramsal Yaklaşımlar  50

A. Stephen Walt Ve Tehdit Dengesi Kuramı (Balance–Of–Threat)  51

B. Steven David Ve Toplu Dengeleme Kuramı (Omnibalancing)  54

2. Tarihi Arka Plan: Sovyetler Birliği Ve Suriye  56

3. İttifakın Yeniden Tanımlanması: Tehdit Algılamalarında Süreklilik Ve Değişim  59

A. Büyük Güç: Rusya  59

B. Bölgesel Müttefik: Suriye  63

4. İttifakın Seyri: Körfez Savaşı’ndan Suriye İç Savaşına  66

5. Sonuç  78

Çin’in Orta Doğu Ve Enerji Politikası  85

1. Giriş  85

2. Çin’in Dış Politika İlke Ve Hedefleri  86

3. Orta Doğu’ya Kadar Uzanan Bir Proje: “Bir Kuşak–Bir Yol”  91

4. Çin’in Güvenliği İçin Enerji’nin Önemi  94

5. Çin’in Orta Doğu Ülkeleri İle Diplomatik Ve Ticari İlişkileri  96

6. Çin’in Orta Doğu Ülkeleri İle Enerji İlişkileri  99

7. Sonuç  105

11 Eylül Olayları Sonrasında Abd’nin Orta Doğu Algısı  111

1. Giriş Yerine  111

2. Yeni Bir Tehdit Algılaması Olarak Terörizm  112

3. Terör Saldırıları Sonrasında Ortaya Çıkan Amerikan Militarizminin Tarihsel Temelleri  114

4. Amerikan Güvenlik Stratejisi Üzerine 11 Eylül’ün Yansımaları  118

5. Terörizme Karşı Transatlantik İşbirliğinin Güçlendirilmesi  124

6. Sonuç Yerine  130

Karşı Hegemonik İttifak Olarak İran–Venezuela İlişkileri  137

1. Giriş  137

2. Küresel İlişkiler Döneminde Abd Hegemonyası Ve Araçları  138

3. Cox Ve Hegemonya–Karşı Hegemonya Tartışmaları  140

4. İran: Sömürge Ülkeden Anti–Emperyalist Devrime  142

5. Chavez'in Venezuela'sı ''Arka Bahçeden'' Çıkıyor  147

6. Venezuela – İran İlişkileri: Karşı Hegemonik İttifak Girişimi  149

7. Sonuç  153

Latin Amerika – Orta Doğu İlişkileri  157

1. Giriş  157

2. İran İle İlişkiler  159

3. Filistin Ve İsrail İle İlişkiler  163

4. Güney Amerika Ve Arap Ülkeleri Zirvesi (Aspa)  166

5. Sonuç  171

İsrail – İran İlişkilerinin İsrail Dış Politikası Bağlamında Değerlendirilmesi  175

1. Öz  175

2. İran – İsrail İlişkilerine Tarihsel Bakış  175

3. Kuruluşundan Günümüze İsrail Dış Politikası  176

4. Temsil (Proxy) Savaşları  179

5. İran – Abd Nükleer Görüşmeleri  181

6. Sonuç  186

Yeniden Şekillenen Orta Doğu'da Kürtler  191

1. Giriş  191

2. Kürtler  191

3. Orta Doğu'da Kürt Sorununun Kökenleri  193

A. Bölünmüşlük Sorunu  193

B.Bir Sorun Olarak Merkezileşme  197

C.Ulus–Devlet Sorunu  198

4. Orta Doğu Yeniden Şekillenirken Kürtler  205

A. Mezhep Faktörü Ve Kürtler Arası Rekabet  205

B. Uluslararası Siyaset Bakımından Orta Doğu'da Kürtler  210

5. Sonuç  216

Orta Doğu’nun Ekonomi – Politiği: Teorik Bir Bakış  221

1. Giriş  221

2. Merkez–Batı Hegemonyasının Tarihi Ve İdeolojik Kökenleri  222

3. Hegemonyanın Çıkmazları: 1973 Petrol Krizi Ve 2008 Küresel Finans Krizi  229

4. Sonuç Yerine: Orta Doğu’nun Geleceği  232

Orta Doğu Ve Kuzey Afrika’da Gıda Güvenliği:

Gelişmeler Ve Sorunlar Açısından Bir Değerlendirme  237

1. Giriş  237

2. Orta Doğu Ve Kuzey Afrika’da Gıda Güvenliği: Binyıl Kalkınma Hedefleri Ve Dünya Gıda Zirvesi Açlık Hedefleri Çerçevesinde Sağlanan Gelişmeler  240

3. Orta Doğu Ve Kuzey Afrika’da Gıda Güvenliğinin Boyutları:  242

A. Bulunabilirlik  242

B. Erişilebilirlik  248

C. Kullanılabilirlik  250

D. İstikrar  255

4. Sonuç  256

Orta Doğu’da Su Ve Güvenlik  261

1. Giriş  261

2. Su Güvenliği  262

3. Orta Doğu’da Suların Durumu  265

4. İklim Değişikliğinin Orta Doğu Sularına Etkileri  267

5. Orta Doğu’da Sınıraşan Sular  271

6. Su Konusunda İşbirliği Ve Barış  274

7. Sonuç  278

Kavramlar Dizini  283