6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Uyarınca İşyerinde Durdurulan İşlerde İzinsiz Çalıştırma Suçu

Av. Mehmet Burak ASLAN

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ  5

İÇİNDEKİLER  7

KISALTMALAR .11

GİRİŞ . 13

BÖLÜM

GENEL BİLGİLER VE TEMEL KAVRAMLAR

İş Sağlığı ve Güvenliği Kavramı ve Tarihçesi .17

İş Sağlığı Kavramı 17

İş Güvenliği Kavramı18

İş Sağlığı ve Güvenliği Alanındaki Gelişmeler ve 6331 Sayılı İş Sağlığı

ve Güvenliği Kanunu’nun Tarihçesi 18

İş Sağlığı ve Güvenliği Hukukunda Temel İlkeler .21

İşçinin Korunması İlkesi21

İşçi Lehine Yorum İlkesi 21

İşçi.22

İşveren23

Genel Olarak23

İşverenin Sorumluluğu.24

İşveren Vekili.24

Genel Olarak24

İşveren Vekilinin Sorumluluğu.27

Alt İşveren.30

Genel Olarak30

Alt İşverenin Sorumluluğu .32

İ. İşyeri ve İşletme.33

İşyeri.33

İşletme .35

İş Sağlığı ve Güvenliği Bağlamında Tarafların Hak ve Yükümlülükleri.36

Genel Olarak.36

8 İçindekiler

İşverenin Yükümlülükleri36

Genel Olarak36

Önlem Alma Yükümlülüğü37

Denetleme Yükümlülüğü.39

Çalışanları Eğitme Yükümlülüğü.39

İş Güvenliği Hizmetlerini Sağlama Yükümlülüğü 41

a) İş Güvenliği Uzmanı Çalıştırma Yükümlülüğü42

b) İşyeri Hekimi İstihdam Etme Yükümlülüğü 45

İş Sağlığı ve Güvenliği Kurulu Oluşturma Yükümlülüğü 46

Risk Değerlendirmesi Yapma Yükümlülüğü 47

Çalışanların Hak ve Yükümlülükleri .49

Çalışanların Yükümlülükleri49

Yükümlülüklere Aykırılıkların Çalışan Bakımından Sonuçları51

a) Tazminat 51

b) Disiplin Cezası .53

c) Sözleşmenin Feshi.53

Çalışanların Hakları.55

a) Eğitim ve Bilgilendirilme Hakkı 55

b) Katılım Hakkı .55

c) Çalışmaktan Kaçınma Hakkı .56

Denetim Mekanizması ve Teftiş İstatistikleri.58

Denetim.58

Teftiş İstatistikleri59

BÖLÜM

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİNE AYKIRI HAREKET ETMENİN

BİR SONUCU OLARAK “İŞİN DURDURULMASI”

İşin Durdurulması61

Genel Olarak.61

İşin Durdurulmasını Gerektirecek Durumlar.66

İşyerindeki Çalışma Yöntem ve Şekillerinde veya İş

Ekipmanlarında Çalışanlar İçin Hayati Tehlike Oluşturan Bir

Hususun Tespiti 66

Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan Maden, Metal ve Yapı İşleri ile

Tehlikeli Kimyasallarla Çalışılan İşlerin Yapıldığı veya Büyük

Endüstriyel Kazaların Olabileceği İşyerlerinde, Risk

Değerlendirmesi Yapılmamış Olması68

İçindekiler 9

Çok Tehlikeli Sınıfta Yer Alan ve İhale ile Alınan İşlerde;

Teknolojik Gelişme, İş Gücü Kapasitesinin Artırılması, Üretim

Metotlarında Yenilik Gibi Bir Kısım Unsurlar Sağlanmadan Üretim

ve/veya İmalat Planlarına, İş Programlarına Aykırı Hareket

Edilerek Üretim Zorlaması Nedeniyle Hayati Tehlike Oluşturacak

Şekilde Çalışma Biçimleri68

İşin Durdurulması Kararı69

III. Kararın Uygulanması71

Acil Hallerde Kararın Alınması ve Uygulanması72

Karara İtiraz75

İşin Durdurulmasının Geçici Olarak Kaldırılması .78

VII. Durdurma Kararının Kaldırılması 79

VIII. Durdurmanın Sonuçları.80

İşi Durdurma Kararına Riayet Etmemenin Yaptırımı83

III. BÖLÜM

DURDURULAN İŞLERDE İZİNSİZ ÇALIŞTIRMA SUÇU

Suç Tipi Hakkında Genel Bilgiler.87

Korunan Hukuki Değer90

III. Suçun Unsurları.93

Tipikliğin Maddi Unsurları93

Fail .93

a) Genel Olarak.93

b) Özgü Suç Bağlamında Durdurulan İşlerde İzinsiz Çalıştırma

Suçunun Faili .94

Mağdur.97

Suçun Konusu.99

Fiil .100

a) Durdurulan İşlerde İzinsiz Çalıştırma Yapma .100

b) Eksikliklerin Giderilmesi İçin Yapılan Geçici Çalışmalar107

Netice 110

Tipikliğin Manevi Unsurları.113

Kast ve Taksir113

Amaç ve Saik 116

Hukuka Aykırılık Unsuru 118

Nitelikli Hal.122

Suçun Özel Görünüş Biçimleri Bakımından Değerlendirilmesi .123

Teşebbüs.123

10 İçindekiler

Durdurulan İşlerde İzinsiz Çalıştırma Suçunda Gönüllü Vazgeçme.128

İştirak.129

Genel Olarak.129

Bir Özgü Suç Olarak Durdurulan İşlerde İzinsiz Çalıştırma Suçuna

İştirak132

İçtima .134

Genel Olarak.134

Durdurulan İşlerde İzinsiz Çalıştırma Suçu ve Mühür Bozma Suçu

Arasındaki İlişki .139

a) Genel Olarak139

b) Normlar Çatışması Bağlamında Değerlendirme 141

c) Fikri İçtima Bağlamında Değerlendirme .144

Etkin Pişmanlık 145

VII. Zamanaşımı146

Dava Zamanaşımı .146

Ceza Zamanaşımı148

VIII. Yaptırım ve Kovuşturma Usulü.149

Genel Olarak149

Şikayet .150

Görevli ve Yetkili Mahkeme.151

SONUÇ.153

KAYNAKÇA159