ABD Ortaklıklar Hukukunun Tasarı Türk Ticaret Kanunundaki Ortaklıklar Hukukuna Etkileri
ABD ORTAKLIKLAR HUKUKUNUN TASARI TÜRK TİCARET KANUNUNDAKİ ORTAKLIKLAR HUKUKUNA ETKİLERİ
Mustafa Can TOPLU
- Abd'de Şirket Kurma
- Kurumsal Yönetim İlkeleri
- Tek Kişilik Anonim Şirketler
- Ülkemizde Neden Ticaret Komisyonu Kurulmalı
- Tasarı Ttk'da Ortaklıklar Hukuku
İÇİNDEKİLER
GİRİŞ
I. ÇALIŞMANIN AMACI 17
II. ABD HUKUKUNUN ORTAKLIKLARLA İLGİLİ ÖRGÜTLENMESİ VE ÖNEMİ 18
III. ABD ORTAKLIKLAR HUKUKUNUN, AB HUKUKUNA ETKİLERİ 21
IV. ÇALIŞMA METODU VE SİSTEMATİĞİ 24
BİRİNCİ BÖLÜM
TİCARİ ORGANİZASYONLAR
I. TİCARİ ORGANİZASYON ŞEKİLLERİ 25
A. Temel Ticari Organizasyon Şekilleri 25
1. Gerçek Kişi Tacirler (Individual Proprietorships) 25
2. Ortaklıklar (General Partnerships) 27
3. Anonim Ortaklıklar (Business Corporations) 28
4. Sınırlı Sorumlu Ortaklıklar (Limited Liability Partnerships) 29
5. Güvene Dayalı Ortaklık (Business Trusts) 30
6. Sermayesi Paylara Bölünmüş Ortaklık (Joint-Stock Company) 31
7. Limited Ortaklıklar (Limited Partnership Association) 32
B. Özel Oluşturulan Ticari Organizasyon Şekilleri 32
1. Ortak Girişim (Joint Venture) 33
2. Adi Ortaklıklar (Unincorporated Associations) 34
3. Kooperatif (Cooperatives) 34
4. Franchise İş Modeli (The Franchise Business Format) 35
a. Tanım ve Türleri 35
b. Anlaşma 36
c. Federal Düzenlemeler Altında Özel Korumalar 36
d. Kamuyu Aydınlatma 37
e. Sorumluluk 37
C. Uluslararası Ticari Organizasyon Şekilleri 38
1. İhraç Satım (Export Sales) 38
2. Acenta (Agency) 38
3. Distribütör (Distributorship) 39
4. Lisans (Licansing) 39
5. Elektronik Ticaret (E- Ticaret) 39
İKİNCİ BÖLÜM
ANONİM ORTAKLIKLAR
II. ANONİM ORTAKLIKLAR(CORPORATIONS) 41
A. Hukuki Yapı 41
B. Anonim Ortaklığın Sınıflandırılması 42
1. Kamu, Yarı Kamu ve Özel Anonim Ortaklıklar 42
2. Kamu Hizmetleri İfa Amacıyla Kurulan Anonim Ortaklıklar 43
3. Yerli ve Yabancı Anonim Ortaklıklar 43
4. Özel Hizmet Amaçlı Anonim Ortaklıkları 43
5. Kapalı Anonim Ortaklıklar 43
6. Subchapter S Corporation 44
7. Mesleki Anonim Ortaklıklar 44
8. Kar Amacı Olmayan Anonim Ortaklıklar 44
C. Anonim Ortaklıklar ve Yönetsel Kuruluşlar 45
1. İzin Yetkisi 45
2. Düzenleme Yetkisi 46
a. Kişilik Olarak Anonim Ortaklığın Korunması 46
b. Vatandaş Olarak Anonim Ortaklığın Korunması 46
D. Kuruluş İşlemleri 46
1. Kuruluş Sistemi 47
2. Kuruluş Aşamaları 47
a. Ana Sözleşmenin Hazırlanması 47
aa. Kurucular 48
bb. Kuruluş Şekli 48
cc. Ana Sözleşmenin İçeriği 49
b. Kuruluş İçin Başvuru 50
3. Kuruluş İşlemlerinde Eksiklik 50
a. Fiili Durum 52
b. Hukuki Engeller 52
c. Kurucuların Sorumluluğu 53
4. Ana Sözleşme Şartlarının Yerine Getirilmemesi 53
E. Anonim Ortaklığın Varlığını Tanıma 53
1. Perdeyi Kaldırma İlkesi (Piercing the Corporate Veil) 54
2. Ortaklığı Yönetenlerin Hukuka Aykırı İşlemleri 54
F. Anonim Ortaklığın Özellikleri 55
1. Payların Serbestçe Devredilebilmesi 55
2. Sınırlı Sorumluluk 55
a. Sınırlı Sorumluluğa İstisnalar 56
aa. Ücret Talepleri 56
bb. Bedeli Tamamen Ödenmemiş Payların Devri Halinde 56
cc. Yetkisiz Dağıtım 56
dd. Mesleki Anonim Ortaklıklar 56
3. Süreklilik 57
4. Merkezi Yönetim Anlayışı 57
5. Tüzel Kişilik 58
6. Vergilendirme 58
G. Anonim Ortaklığın Hakları 58
1. Belirli Haklar 58
a. Süreklilik 59
b. Anonim Ortaklık Unvanı 59
c. Anonim Ortaklık Mührü 59
d. İçtüzükler(Bylaws) 59
e. Pay 61
f. Sözleşme Yapmak 62
g. Kambiyo Senedi Düzenleme 63
h. Tahvil Çıkarma 63
ı. Mülkiyeti Hakkı 63
i. Kendi Paylarını İktisap 63
j. Diğer Eyaletlerde Faaliyette Bulunma 64
k. Bir Teşebbüse Katılmak 64
l. Çalışanların Menfaatine Ödemeler ve Hayır Amaçlı Katkılar 65
2. Konu (Ultra Vires Acts) 65
H. Birleşmeler ve Holdingleşmeler 66
1. Tanımlar 67
a. Birleşme 67
aa. Birleşmeye Pay Sahiplerinin İtirazı 67
bb. Asli Plan 68
c. Holdingleşme 68
2. Hukuki Geçerlilik 69
3. Halef Olan Anonim Ortaklığın Sorumluluğu 69
a. Birleşme 69
b. Aktiflerin Satın Alınması 70
İ. Kurumsal Yönetim 70
1. Organsal Yapı 72
a. Genel Kurul 72
aa. Seçim Müfettişleri 74
bb. Genel Kurul Toplantılarının Yeri 75
cc. Toplantı Çeşitleri ve Zamanı 75
dd. Toplantıya Katılma ve Oy Hakkına Haiz Olanlar 75
ee. Toplantının Yönetimi 76
ff. Toplantı ve Karar Nisabı 76
gg. Genel Kurul Toplanmaksızın Karar Alınması 77
hh. Genel Kurul Toplantılarına Karşı Kanun Yoları 77
b. Yönetim Kurulu 78
aa. Yönetim Kurulu Üye Sayısı ve Seçim Ehliyeti 78
bb. Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçimi 78
cc. Yönetim Kurulunda Toplantı ve Karar Nisabı 80
dd. Yönetim Kurulunun Yetkileri 80
ee. Yönetim Kurulunun Görev ve Sorumluluğu 80
c. Anonim Ortaklığın Çalışanları 81
d. Denetleme ve Denetçiler 81
2. Kurumsal Yönetimin Temel Unsurları 81
a. Adil Yönetim İlkesi 82
b. Şeffaflık İlkesi 82
c. Hesap Verilebilirlik 82
d. Sorumluluk İlkesi 82
J. Anonim Ortaklıkta Paylar 83
1. Payın Değeri 83
2. Payın Senede Bağlanması 84
3. Payların Türleri 85
4. Payların Süresi 87
5. Payların İktisabı 87
6. Payların Devri 89
a. Devirde Sınırlandırmalar 89
b. Pay Üzerindeki Menfaatin Devri 89
c. Devir Türleri 90
d. Devir İşleminin Etkisi 90
aa. Devir İşleminin Geçerliliği 90
bb. Tedavül Kabiliyeti 90
cc. Teminat İşlemleri 91
dd. Devir İşleminin Anonim Ortaklığa Etkisi 91
K. Pay Sahiplerinin Hakları 92
1. Yönetim ve Denetime İlişkin Haklar 92
a. Oy Hakkı 92
b. İnceleme Hakkı 95
2. Mali Nitelik Arz Eden Haklar 97
a. Kar Payı 97
b. Rüçhan Hakkı 99
c. Tasfiye Payı 99
3. Koruyucu Haklar 99
L. Pay Sahiplerinin Borçları 101
M. Tahviller (Bonds) 102
N. İntifa Senetleri 102
O. Menkul Kıymetler (Securities) 103
1. Tanım ve Tarihsel Gelişim 103
2. Menkul Kıymet Düzenlemeleri 105
a. Eyalet Düzenlemeleri 105
b. Federal Düzenlemeler 106
3. Menkul Kıymet İhracı 107
a. 1933 Tarihli Menkul Kıymetler Kanununa Göre 107
aa. Kayıt Prosedürü 108
bb. Diğer İşlemler 108
cc. İstisnalar 109
dd. Sorumluluk 109
aaa. İhraççının Yanlış ya da Hatalı Beyanlarından Dolayı Hukuki Sorumluluğu 109
bbb. Menkul Kıymetleri Satanların Hukuki Sorumluluğu 110
ccc. Cezai Sorumluluk 110
b. Menkul Kıymetler Borsa Kanununa Göre 110
aa. Kayıt İşlemleri 110
bb. Diğer Hükümler 111
c. Ulusal Sermaye Piyasası Islah Kanununa Göre 111
d. Uluslararası Finansal Raporlama Standartlarına Göre 112
P. Ana Sözleşme ve İçtüzük Değişiklikleri 113
R. Anonim Ortaklığın Feshi ve Tasfiyesi 113
1. Fesih 113
2. Tasfiye 115
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜZEL KİŞİLİĞİ OLMAYAN ORTAKLIKLAR
III. ORTAKLIK (GENERAL PARTNERSHIP) 117
A. Tanım ve Unsurları 118
B. Kuruluş İşlemleri 121
1. Ortaklık Sözleşmesi 121
2. Diğer İşlemler 123
C. Ortaklığın Varlığını İspat 123
1. Yönetim 123
2. Kar ve Zarar Paylaşımı 123
3. Sadece Kar Paylaşımının Düzenlenmiş Olması 123
4. Müşterek Mülkiyet 124
5. Sermaye Katkısı 124
6. Sabit Ücret Ödenmesi 124
D. Ortaklar Arasında İlişkiler 124
1. Ortakların Çoğunluk Yetkileri 124
2. Her Bir Ortağın Yetkisi 125
3. Ortakların Geleneklerden Kaynaklanan Yetkileri 126
4. Yetkilerin Sınırlandırılması 127
5. Yasaklanmış İşlemler 127
a. Olağanüstü İşlemler 127
b. Kefalet 127
c. Tahkim 128
d. Tek Başına İkrar ya da İtirafta Bulunma Yasağı (Confession of Judgement) 128
e. Alacaklılara Devir İşlemleri 128
E. Ortakların Hak ve Yükümlülükleri 128
1. Ortakların Hakları 128
a. Yönetim ve Denetim 129
b. Kar Payı 129
c. Ücret 129
d. Ödünçlerin Geri Ödenmesi 130
e. Faiz Ödenmesi 130
f. Katkı ve Teminat 130
g. Tasfiye Payı 131
h. Temsil 131
2. Ortakların Yükümlükleri 132
a. Sadakat ve İyiniyet Yükümlülüğü 132
b. Ortaklık Sözleşmesinden Doğan Yükümlülüklere Uyma 133
c. Gereken Özeni Gösterme Yükümlülüğü 133
d. Bilgilendirme Yükümlülüğü 133
e. Muhasebe İle İlgili Yükümlülük 133
F. Sorumluluk 133
1. Ortakların Sorumluluğunun Niteliği ve Şumulü 134
2. Ortakların Yükümlülüklerini İhlal Etmesi Halinde Sorumluluk 134
3. Yeni Ortakların Sorumluluğu 134
4. Ortaklığın Fesih Edilmesinin Ortakların Sorumluluğuna Etkisi 135
5. Alacaklıların Taleplerinin Karşılanması 135
G. Ticaret Unvanı 135
H. Ortaklık Payının Devri 136
İ. Ortaklık Mülkiyeti 136
J. Ortaklığın Dava Ehliyeti 137
K. Fesih ve Sona Erme 137
1. İradi Sebeplerle Fesih 138
a. Anlaşma 138
b. Çıkma ve Çıkarılma 139
2. İrade Dışı Fesih 140
a. Ölüm 140
b. İflas 140
c. Hukuka Aykırılık 140
3. Mahkeme Kararı ile Fesih 140
a. Akıl Hastalığı 141
b. Ehliyetsizlik 141
c. Suistimal 141
d. İmkansızlık 141
e. Başarı Eksikliği 141
f. Adalet İlkesi 141
L. Sona Erme Sonuçları 142
1. Ortaklara Bildirim 142
2. Üçüncü Kişilere Bildirim 143
M. Tasfiye Halinde Ortaklık İlişkileri 143
1. Aktiflerin Dağıtımı 144
2. Ortaklığın Ticari Faaliyete Devam Etmesi 145
N. Değerlendirme 145
IV. LİMİTED ORTAKLIK (LIMITED PARTNERSHIP) 145
A. Kuruluş İşlemleri 146
B. Limited Ortaklığın Nitelikleri 147
1. Sermaye 148
2. Ticaret Unvanı 148
3. Yönetim ve Denetim 148
4. Dava Açma Hakkı 149
C. Sona Erme ve Tasfiye 149
D. Değerlendirme 150
V. SINIRLI SORUMLU ORTAKLIKLAR (LIMITED LIABILITY COMPANIES
(LLC)) 150
A. Kuruluş 150
B. Sınırlı Sorumlu Şirketlerin (LLC) Özellikleri 151
1. Sermaye 151
2. Ticaret Unvanı 151
3. Yönetim ve Denetim 152
4. Kar ve Zararın Paylaşımı 152
5. Payın Devri 153
6. Vergi 153
7. Sona Erme ve Tasfiye 153
C. LLC ve Diğer Ortaklıklar 154
1. LLC’nin S Corporation’dan Farkı 154
2. LLC’nin Limited Ortaklıklardan Farkı 154
C. Değerlendirme 155
VI. SINIRLI SORUMLU ORTAKLIKLAR (LIMITED LIABILITY PARTNERSHIPS) 155
SONUÇ 157
Kaynakça 163
Kavram Dizini 167
