Adaletin Gizli Katili "Hukuk"

Av. Ahmet Nesil SARIKAYA

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ  5

ÖZET . 7

ABSTRACT  9

KISALTMALAR  11

İÇİNDEKİLER . 13

GİRİŞ . 17

BİRİNCİ BÖLÜM

TOPLUMSAL YAPIDA HUKUK, ADALET VE

YARGISAL OTORİTE

1.1. Genel Anlamıyla Hukuk  21

1.2. Hukuk ve Hukuk Felsefesİ  24

1.3. Adalet  28

1.4. Yargısal Otorİte  30

1.5. Toplumsal Yapının Bu Kavramlarla Olan İlİşkİsİ . 33

1.5.1. Toplum ve Hukuk İlİşkİsİ . 35

1.5.2. Toplum ve Adalet İlİşkİsİ  39

1.6. MAX WEBER'İN ADALET VE HUKUK KURAMI  41

1.6.1. Neden Weber? . 41

1.6.2. Weber'e Göre Hukukİ Normların Ortaya Çıkışı ve

Oluşturulması  42

1.6.3. Hukuk ve Yargılama Tarİhİnİn Toplumsal Aktörlerİ . 45

1.6.4. Hukukçu Olmayan Hâkİmlerİn Adaletİ  47

İKİNCİ BÖLÜM

HUKUK TOPLUM İLİŞKİSİNİN TARİHSELLİĞİ

2.1. Hukuk-Tarİh İlİşkİsİ  49

İçindekiler

14

2.2. Çeşİtlİ Toplumların Hukuk ve Adalet Gelİşİmİ . 51

2.2.1. Nİl Vadİsİ Toplumları . 52

2.2.2. Mezopotamya Toplumları  56

2.2.2.1. Sümerler . 57

2.2.2.2. Akadlar . 60

2.2.2.3. Babİl . 61

2.3. Roma İmparatorluğunda Hukuk ve Toplum, Akdenİz

Havzası Toplumları . 64

2.3.1. Senatuslar Aracılığıyla Toplumun Hukuka Katılımı  65

2.3.2. Magİstralar ve Hesap Verİlebİlİrlİk  66

2.3.3. Halk Meclİslerİ . 67

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

MERKEZİ SİYASAL BİRLİKLERİN (MODERN

DEVLETLERİN) OLUŞUMUNDAN SONRA HUKUK

VE HUKUKUN KÜRESELLEŞMESİ

3.1. Modern Sosyal ve Sİyasal Yapıların Hukuk İhtİyacı  71

3.2. Toplumdakİ Dezavantajlı Grupların Adalet Beklentİsİ:

Sosyal Adalet . 73

3.3. Adaletİn Hukuk Elİyle Tesİs Edİlmesİnİn Zorunluluğu  75

3.4. Adalet ve Hukuk Ayrımının Toplumlarda Fark Edİlmesİ  77

3.5. Adalet Nedİr ve Hukuk Ne Değİldİr?  80

3.6. Hukuk ve Adaletİn Farkları . 81

3.6.1. Hİtler Almanya’sında Hukuk ve Adalet Ayrımı  83

3.7. Küreselleşmenİn Etkİsİ . 84

3.8. Adalet ve Sosyal Adalet Kavramı . 88

3.8.1. Adalet Kavramı. 89

3.8.2. Sosyal Adalet Kavramı . 91

Ahmet Nesil SARIKAYA

15

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TOPLUMSAL ADALETİ SAĞLAMADA YARGISAL

OTORİTELERİN ETKİN HALE GELMESİ

4.1. Yargısal Otorİtelere Toplumun İhtİyaç Duymasının

Sebeplerİ  93

4.1.1. Modern Devletİn, Toplumsal Meşruİyetİnİ Arttırma

İhtİyacı  93

4.1.2. Gelİşmİş ve Karmaşıklaşmış Toplumsal İlİşkİlerİn

Düzenlenmesİnde Sİyasİ Otorİtenİn Yetersİz Kalması . 96

4.2. Kendİlİğİnden Adalet . 97

4.3. Onarıcı Adalet Anlayışı İle Uzlaştırma Kurumunun

Tarİhsel Gelİşİmİ 98

4.4. Doğal (Tabİİ) Hukuk Kavramı  99

4.4.1. Doğal Haklar: Hobbes, Locke ve Rousseau . 100

4.4.2. Doğal Hukukun Yükselİşİ ve Düşüşü . 101

4.4.3. Doğal Hukukun Toplumsal Adalette Karşılığı . 101

4.5. Normlar Olarak Hukuk: Hans Kelsen . 102

4.6. Tüm Anlatılar Işığında Yargısal Otorİtelerİn Adaletİ

Sağlamada Yetersİz Kalmaları ve Toplumsal Paydaşlara

Dönüş  103

SONUÇ  107

KAYNAKÇA . 11 İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ  5

ÖZET . 7

ABSTRACT  9

KISALTMALAR  11

İÇİNDEKİLER . 13

GİRİŞ . 17

BİRİNCİ BÖLÜM

TOPLUMSAL YAPIDA HUKUK, ADALET VE

YARGISAL OTORİTE

1.1. Genel Anlamıyla Hukuk  21

1.2. Hukuk ve Hukuk Felsefesİ  24

1.3. Adalet  28

1.4. Yargısal Otorİte  30

1.5. Toplumsal Yapının Bu Kavramlarla Olan İlİşkİsİ . 33

1.5.1. Toplum ve Hukuk İlİşkİsİ . 35

1.5.2. Toplum ve Adalet İlİşkİsİ  39

1.6. MAX WEBER'İN ADALET VE HUKUK KURAMI  41

1.6.1. Neden Weber? . 41

1.6.2. Weber'e Göre Hukukİ Normların Ortaya Çıkışı ve

Oluşturulması  42

1.6.3. Hukuk ve Yargılama Tarİhİnİn Toplumsal Aktörlerİ . 45

1.6.4. Hukukçu Olmayan Hâkİmlerİn Adaletİ  47

İKİNCİ BÖLÜM

HUKUK TOPLUM İLİŞKİSİNİN TARİHSELLİĞİ

2.1. Hukuk-Tarİh İlİşkİsİ  49

İçindekiler

14

2.2. Çeşİtlİ Toplumların Hukuk ve Adalet Gelİşİmİ . 51

2.2.1. Nİl Vadİsİ Toplumları . 52

2.2.2. Mezopotamya Toplumları  56

2.2.2.1. Sümerler . 57

2.2.2.2. Akadlar . 60

2.2.2.3. Babİl . 61

2.3. Roma İmparatorluğunda Hukuk ve Toplum, Akdenİz

Havzası Toplumları . 64

2.3.1. Senatuslar Aracılığıyla Toplumun Hukuka Katılımı  65

2.3.2. Magİstralar ve Hesap Verİlebİlİrlİk  66

2.3.3. Halk Meclİslerİ . 67

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

MERKEZİ SİYASAL BİRLİKLERİN (MODERN

DEVLETLERİN) OLUŞUMUNDAN SONRA HUKUK

VE HUKUKUN KÜRESELLEŞMESİ

3.1. Modern Sosyal ve Sİyasal Yapıların Hukuk İhtİyacı  71

3.2. Toplumdakİ Dezavantajlı Grupların Adalet Beklentİsİ:

Sosyal Adalet . 73

3.3. Adaletİn Hukuk Elİyle Tesİs Edİlmesİnİn Zorunluluğu  75

3.4. Adalet ve Hukuk Ayrımının Toplumlarda Fark Edİlmesİ  77

3.5. Adalet Nedİr ve Hukuk Ne Değİldİr?  80

3.6. Hukuk ve Adaletİn Farkları . 81

3.6.1. Hİtler Almanya’sında Hukuk ve Adalet Ayrımı  83

3.7. Küreselleşmenİn Etkİsİ . 84

3.8. Adalet ve Sosyal Adalet Kavramı . 88

3.8.1. Adalet Kavramı. 89

3.8.2. Sosyal Adalet Kavramı . 91

Ahmet Nesil SARIKAYA

15

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TOPLUMSAL ADALETİ SAĞLAMADA YARGISAL

OTORİTELERİN ETKİN HALE GELMESİ

4.1. Yargısal Otorİtelere Toplumun İhtİyaç Duymasının

Sebeplerİ  93

4.1.1. Modern Devletİn, Toplumsal Meşruİyetİnİ Arttırma

İhtİyacı  93

4.1.2. Gelİşmİş ve Karmaşıklaşmış Toplumsal İlİşkİlerİn

Düzenlenmesİnde Sİyasİ Otorİtenİn Yetersİz Kalması . 96

4.2. Kendİlİğİnden Adalet . 97

4.3. Onarıcı Adalet Anlayışı İle Uzlaştırma Kurumunun

Tarİhsel Gelİşİmİ 98

4.4. Doğal (Tabİİ) Hukuk Kavramı  99

4.4.1. Doğal Haklar: Hobbes, Locke ve Rousseau . 100

4.4.2. Doğal Hukukun Yükselİşİ ve Düşüşü . 101

4.4.3. Doğal Hukukun Toplumsal Adalette Karşılığı . 101

4.5. Normlar Olarak Hukuk: Hans Kelsen . 102

4.6. Tüm Anlatılar Işığında Yargısal Otorİtelerİn Adaletİ

Sağlamada Yetersİz Kalmaları ve Toplumsal Paydaşlara

Dönüş  103

SONUÇ  107

KAYNAKÇA . 11