Adli Yargıdaki “Cerrahi Müdahalelerde Tıbbi Uygulama Hataları” Konulu Davaların Sağlık Hukuku Yönünden Değerlendirilmesi

Av. Ahmet Oğuzhan KARACA

İÇİNDEKİLER

Özet  3

İçindekiler . 7

Şekiller . 11

Çizelgeler . 12

GİRİŞ . 13

1.1. Kavramlar ve Tanımlar  15

1.1.1. Genel Olarak  15

1.1.2. Tıbbi Müdahale  16

1.1.3. Tıbbi Malpraktis(Tıbbi Uygulama Hatası)  16

1.1.4. Komplikasyon  17

1.1.5. Komplikasyon Malprakstis Ayrımı  17

1.1.6. Aydınlatılmış Onam . 20

1.2. Hekimin Hukuki (Tazminat) Sorumluluğu . 23

1.2.1. Genel Olarak  23

1.2.2. Hekimin Sorumluluğunun Türleri  23

1.2.2.1. Kusurlu Sorumluluk . 23

1.2.2.2. Kusursuz Sorumluluk . 23

1.2.3. Hekimin Sorumluluğunun Hukuki Nitelendirilmesi  24

1.2.3.1. CIC Sorumluluğu . 24

1.2.3.2. Sözleşmeden Doğan Sorumluluk . 24

1.2.3.2.1. Hizmet Sözleşmesi  24

1.2.3.2.2. Eser Sözleşmesi  25

1.2.3.2.3. Vekalet Sözleşmesi . 26

1.2.3.2.4. Sui Generis Sözleşme . 27

1.2.3.3. Haksız Fiilden Doğan Sorumluluk . 27

1.2.3.4. Vekaletsiz İş Görme . 28

1.2.4. Hastanede Çalışan Hekim ile Hasta Arasındaki İlişkinin

Hukuki Nitelendirilmesi  28

1.2.4.1. Özel Hastanede Çalışan Hekim- Hasta İlişkisinin Hukuki

Nitelendirilmesi  28

İçindekiler

8

1.2.4.2. Kamu Hastanelerinde Çalışan Hekim- Hasta İlişkisinin

Hukuki Nitelendirilmesi . 31

1.2.4.3. Aile Hekimliklerinde Çalışan Hekim- Hasta İlişkisinin

Hukuki Nitelendirilmesi . 32

1.2.5. Sözleşmeden Doğan Sorumluluğun Koşulları . 32

1.2.5.1. Bir Sözleşmenin Varlığı . 33

1.2.5.2. Sözleşmenin İhlal Edilmesi  33

1.2.5.2.1. Teşhis Koyma . 34

1.2.5.2.2. Aydınlatılmış Onam . 35

1.2.5.2.3. Hastayı Tedavi Etme  37

1.2.5.2.4. Sadakat ve Özen . 37

1.2.5.2.5. Tıbbi Müdahalede Yapılan İşlemleri Kayda Geçirme

ve Sır Saklama Sorumluluğu  38

1.2.5.3. Zarar . 39

1.2.5.4. Kusur  40

1.2.5.5. İlliyet Bağı  41

1.2.6. Hekimin Sözleşmesel ve Sözleşme Dışı Sorumluluğunun

Karşılaştırılması . 41

1.2.7. Hatalı Tıbbi Uygulama Nedeniyle Hekime Karşı

Açılabilecek Tazminat Davaları  42

1.2.7.1. Maddi Tazminat . 43

1.2.7.1.1. Bedensel Zarar  44

1.2.7.1.1.1. Tedavi Giderleri  44

1.2.7.1.1.2. Kazanç Kaybı, İş Gücünün Azalmasından ya da

Kaybedilmesinden Doğan Zararlar . 44

1.2.7.1.1.3. Ekonomik Geleceğin Sarsılmasından Doğan

Zararlar . 45

1.2.7.1.2. Ölüm . 45

1.2.7.2. Manevi Tazminat  46

1.2.7.2.1. Hastanın Ölümü Halinde Manevi Tazminat . 46

1.2.7.2.2. Hastanın Cismani Zarara Uğraması Halinde Manevi

Tazminat . 47

1.2.7.2.3. Cenin İçin Manevi Tazminat  47

1.2.7.2.4. Manevi Tazminat Miktarının Belirlenmesinde Esas

Alınan Ölçütler . 47

Ahmet Oğuzhan KARACA

9

1.3. Cerrahi Müdahale Olgularında Tıbbi Uygulama

Hatalarından Cezai Sorumluluk . 49

1.3.1. Genel Olarak  49

1.3.2. Hekimin Malpraktis Olarak Nitelendirilen Müdahaleleri  49

1.3.2.1. Hekimin Tanı, Teşhis Kusuru  49

1.3.2.2. Hekimin Hastayı Aydınlatma Yükümlülüğünde Kusuru . 50

1.3.2.3. Hekimin Tedavi Kusuru . 50

1.3.2.4. Hekimin Tedavi İçin Araç ve Yöntem Seçiminde Kusuru  50

1.3.2.5. Hekimin Tıp Kurallarının Uygulanmasında Kusuru  51

1.3.2.6. Hekimin Hal ve Şartların Gerektirdiği Özeni

Göstermesinde Kusuru . 51

1.3.2.7. Hekimin Hastayı Takip ve Kontrolünde Kusuru . 51

1.3.2.8. Hekimin Beceri ve Organizasyon Kusuru . 51

1.3.2.9. Hekimin Acil Durumlardaki Müdahalelerinde Kusuru  52

1.3.3.Taksirle Öldürme ve Yaralama Suçları . 52

1.3.3.1. Genel Olarak  52

1.3.3.2. Suçla Korunan Hukuki Değer  53

1.3.3.3. Suçun Faili ve Mağduru . 54

1.3.3.4. Suçun Maddi Unsuru  54

1.3.3.5. Suçun Manevi Unsuru  55

1.3.3.6. Hukuka Aykırılık Unsuru . 56

1.3.3.7. Suçun Nitelikli Halleri  56

1.3.3.8. Suçun Özel Görünüş Şekilleri  57

1.3.3.9. Soruşturma ve Kovuşturma  58

1.3.3.10. Bilirkişi Raporları . 60

1.3.3.11. Yaptırım . 61

1.3.3.12. Zamanaşımı  61

1.3.4. Görevi Kötüye Kullanma Suçu  62

1.3.4.1. Maddi Unsur . 63

1.3.4.1.1. Kamu Görevlisinin Görevine Giren Bir İşin

Bulunması . 63

1.3.4.1.2. Kamu Görevlisinin Görevi Gereği Yapmakla

Yükümlü Olduğu İşi İhmal Etmesi veya Geciktirmesi . 63

İçindekiler

10

1.3.4.1.3. Kamu Görevlisinin Görevinin Gereklerin İhmal

Etmesi veya Geciktirmesinin Bir Kamu Zararı ya da

Kişiler Yönünden Mağduriyet yahut Haksız Kazanç

Doğurması . 63

1.3.4.2. Suçun Tamamlanma Anı  64

1.3.4.3. Manevi Unsur . 64

1.3.5. Robotik Cerrahiden Sorumluluk  64

1.4. Ekip Halinde Yürütülen Faaliyetlerden Cezai Sorumluluk  71

1.4.1. Özet  71

1.4.2. Genel Olarak  71

1.4.3. Ekip Halinde Yürütülen Faaliyet ve Güven İlkesi . 75

1.4.4. Güven İlkesinin Sınırları  76

1.4.4.1. İş Paylaşımı ve Sorumluluk  76

1.4.4.1.1. İş Bölümü  77

1.4.4.1.2. Sorumluluk . 79

1.4.4.2. Tıp Ceza Hukuku’nda Hekimin Güven İlkesi

Kapsamında Sorumluluk Alanının Belirlenmesi  80

1.4.5. Türk Hukuku Uygulaması ve Güven İlkesi Açısından Tck

M.22/5’in Yorumu . 82

GEREÇ VE YÖNTEM 87

BULGULAR . 89

3.1. Yargıtay Kararları . 89

3.1.1. Hukuk Genel Kurulu ve Hukuk Daireleri Kararları  89

TARTIŞMA. 247

SONUÇ VE ÖNERİLER . 269

KAYNAKLAR  271

ÖZ GEÇMİŞ . 274