Kooperatifler Kanunu Ve Açıklaması
Basım Tarihi
2007-05
Sayfa Sayısı
1317
Basım Yeri
Ankara
Stok Kodu
9789750205101
Baskı
5
"KOOPERATİFLER KANUNU VE AÇIKLAMASI
Defterler Belgeler Ve Muhasebe İşlemleri
(Kuruluştan Tasfiyeye Kadar)
Ahmet KURTULAN
- Kooperatif Ve Kuruluş
- Ortaklık Sıfatının Kazanılması Ve Kaybedilmesi
- Ortakların Hak Ve Ödevleri
- Kooperatif Hesapları
- Kooperatif Organları
- Kooperatiflerin Dağılması
- İlgili Bakanlığın (Ticaret Bakanlığının) Görev Ve Yetkileri
- Çeşitli Hükümler
İÇİNDEKİLER
GENEL AÇIKLAMA Birinci Kısım
KOOPERATİFLER KANUNU ve AÇIKLAMASI BİRİNCİ BÖLÜM
KOOPERATİF VE KURULUŞU
Madde 1 – A. TARİF 53
1. Tarifin Hukuki Analizi 53
1.1. Tüzel Kişiliğe Haiz Teşekkül Olmak 53
1.2. Amaç 54
1.3. Amaca Ulaşmak İçin Kullanılan Araçlar 54
1.4. Kooperatif Kurabilecek Kimseler 55
1.5. Ortak Sayısının Değişir Olması 56
1.6. Sermayesinin Değişir Olması 56
2. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 57
Madde 2 – B. KURULUŞ, MUTEBERLİK ŞARTLARI, İSİM KULLANMA YETKİSİ 58
1. En Az Kurucu Sayısı ve Sermaye Miktarı 58
2. Ana Sözleşmenin Hazırlanması, İmzalanması ve Tasdiki 59
3. Taşınmaz Mal Temlikinde Resmi Şekil Aranmayacağı 60
4. Sermaye Miktarı Sınırlandırılarak Kooperatif Kurulamayacağı 60
5. Kooperatif Adının Kullanılması 61
6. Kooperatif Unvanı 61
6.1. Unvanın Öğeleri 61
6.2. Unvanın Ekleri 61
6.2.1. Zorunlu Ekler 62
6.2.3. Yasak Ekler 62
6.2.4. Kullanılması Bakanlar Kurulunun İznine Tabi Ekler 64
7. Yargıtay Kararları 66
9. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 67
Madde 3 – C. İZİN VERME, TESCİL VE İLAN 68
1. Kuruluş İzninin Alınması 68
1.1. Kuruluşa İzin Verecek Merciler 68
1.1.1. STB’nin Kuruluş İznine Tabi Kooperatifler 68
1.1.2. TKB’nin Kuruluş İzine Tabi Kooperatifler 70
1.2. İzin Merciine Verilecek Dilekçe ve Eklenecek Belgeler 70
1.3. İzin Merciinin Yapacağı İnceleme ve İzin 73
2. Kooperatifin Tescil ve İlanı 74
2.1. Ticaret Sicili Memurluğuna Verilecek Dilekçe ve Belgeler 74
2.2. Sicil Memurunun Görev ve Yetkisi 76
2.3. Sicile Kayıt Talebinin Reddedilmesi 77
2.4. Sicile Kayıt Talebinin Reddine İtiraz 77
2.5. Sicile Kayıt Talebinin Kabul Edilmesi 78
2.6. Tescil ve İlan Edilecek Hususlar 78
2.7. Sicil Tasdiknamesinin Alınması 80
2.8. İlan İçin Tsg’ye Başvurulması ve İlanın Hukuki Sonuçları 80
2.9. Tescil ve İlan Yükümlülüğüne Uymamanın Yaptırımı 80
2.9.1. Cezai Yaptırımlar 80
2.9.2. Hukuki Yaptırımlar 81
3. Tescil Edilmemiş Kooperatifin Hukuki Durumu 81
4. Ana Sözleşme Değişikliği ve Takip Edilecek Yol 82
5. Yargıtay Kararları 84
6. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 85
D. ANASÖZLEŞMEYE KONACAK HÜKÜMLER 86
Madde 4 - I. Mecburi Hükümler 86
1. Kooperatifin Adı ve Merkezi 86
3. Ortaklık Sıfatını Kazandıran ve Kaybettiren Hal ve Şartlar 87
4. Ortakların Pay Tutarı ve Kooperatif Sermayesinin Ödenme Şekli, Nakdi Sermayenin
En Az 1/4'ünün Peşin Ödenmesi 87
5. Ortakların Ayni Sermaye Koyup Koyamayacakları 88
6. Kooperatifin Yükümlerinden Dolayı Ortakların Sorumluluk Durumu ve Derecesi 88
8. Kooperatifin Temsiline Ait Hükümler 89
9. Yıllık Gelir ve Gider Farklarının Hesaplama ve Kullanma Şekilleri 89
10. Kurucuların Adı, Soyadı, İş ve Konut Adresleri 89
11. Kanunun Diğer Maddeleriyle Ana Sözleşmeye Konulması Zorunlu Tutulan Hükümler 90
Madde 5 - II. İhtiyari Hükümler 91
1. Genel Kurulun Toplanması, Kararların Alınması ve Oyların Kullanılması Hakkındaki Hükümler 91
2. Kooperatifin Çalışma Şekline Dair Esaslar 91
3. Kooperatiflerin Birliklerle Olan Münasebetleri 91
4. Kooperatifin Diğer Bir Kooperatifle Birleşmesine Ait Hükümler 92
5. Kooperatifin Süresi 92
6. Kanunun Diğer Maddeleriyle Ana Sözleşmeye Konulması İhtiyari Tutulan Hükümler 93
7. Yargıtay Kararları 94
Madde 6 – III. Yorumlayıcı Hükümler 95
1. Madde Açıklaması 95
2. Yargıtay Kararları 95
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 96
Madde 7 - E. TÜZEL KİŞİLİĞİN KAZANILMASI VE SORUMLULUK 97
1. Tescilden Önce Kooperatifin Kuruluşundan Vazgeçilmesi 97
2. Tescilden Sonra Kooperatifin Kuruluşundan Vazgeçilemeyeceği 97
3. Tescilden Önce Kooperatif Adına Yapılan İşlemler 97
3.2. Kurucuların Yaptıkları Kuruluş Masrafları 98
4. Tüzel Kişiliğin Kazanılması ve Sonuçları 98
5. Kuruluştan Doğan Sorumluluk Halleri 99
5.1. Sorumlu Olan Kimseler 99
5.2. Kurucuların Sorumluluk Halleri 99
5.2.1. Hukuki Sorumluluk Halleri 99
5.2.2. Cezai Sorumluluk Halleri 100
5.3. İlk Yönetim ve Denetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluk Halleri 100
5.3.1. Hukuki Sorumluluk Halleri 101
5.4. Dava Açma Hakkı Olanlar ve Yetkili Mahkeme 101
5.5. Zamanaşımı ve İbra 101
6. Tüzel Kişiliğin Kazanılmasından Sonra Yapılması Gereken İşler 102
6.1. Gerekli Belgelerin İzin Merciine Verilmesi 102
6.2. İşe Başlamanın Vergi Dairesine Bildirilmesi ve Vergi Numarasının Alınması 102
6.3. Kanuni Defterlerin Tasdik Ettirilmesi 103
6.4. Çalışma Müdürlüğüne Yapılacak Bildirim 103
6.5. Sosyal Sigortalar Kurumuna Yapılacak Bildirim 104
6.6. Ticaret Odasına Kaydolunması 104
7. Yargıtay Kararları 104
İKİNCİ BÖLÜM
ORTAKLIK SIFATININ KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ
A. ORTAKLIĞA GİRME ŞARTLARI VE EK ÖDEMELER 107
Madde 8 - I. Ortaklığa Girme Şartları ve Ortak Sayısı:
(3476 s. k. m. 2 ile değişik) 107
1. Gerçek Kişilerin Ortaklığı 107
1.1. Medeni Hakları Kullanma Yeterliliğine Sahip Olmak – Fiil Ehliyeti 107
1.2. Yazılı Olarak Kooperatif Yönetim Kuruluna Başvurmak 109
1.3. Varsa Şahsi Sorumluluk ve Ek Ödemeleri Yazılı Olarak Kabul Etmek 109
1.4. Sermaye Payı Taahhüt Etmek ve Dörtte Birini Peşin Ödemek 109
1.5. Kooperatif Türüne Göre Ana Sözleşmelerle Getirilen Diğer Şartlar 110
1.6. Yönetim Kurulunun Ortaklık Şartlarını Araştırma Zorunluluğu 110
1.7. Yönetim Kurulunun Ortaklık İçin Karar Alması, İlgiliye Bildirilmesi ve Ortaklık Sıfatının Kazanılması 111
1.8. Yönetim Kurulu Kararı Alınmadan ya da Alınan Karar İlgiliye Bildirilmeden Ortaklık
Sıfatının Kazanılması Hali 111
2. Kooperatife Yedek Ortak Alınamayacağı 112
3. Yabancıların Kooperatife Ortak Olması 112
4. Yapı Kooperatiflerinde Konut, İşyeri ve Ortak Sayısının Genel Kurulunca
Belirlenmesi Zorunluluğu 112
5. Sonradan Ortak Olanlardan Fark Alınıp Alınamayacağı 113
6. Yargıtay Kararları 114
7. Uygulamaya İlişkin Görüş ve Öneriler 125
Madde 9 - II. Tüzel Kişilerin Ortaklığı 129
1. Madde Açıklaması 129
2. Yargıtay Kararları 130
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 132
B. ORTAKLIĞIN SONA ERMESİ 133
Madde 10 - I. Ortaklıktan Çıkma Serbestisi - Tazminat 133
1. Madde Açıklaması 133
Madde 11 - II. Ortaklıktan Çıkmanın Sınırlandırılması 134
1. Madde Açıklaması 134
Madde 12 - III. Bildirme Süresi ve Çıkma Zamanı 135
1. Çıkma İsteğinin Bildirileceği Süre 135
2. Bildirim Süresinin Kısaltılması ve Hesap Senesi İçinde Çıkışa İzin Verilmesi 135
Madde 13 - IV. Ortaklıktan Çıkmayı Kabulden Kaçınma 137
1. Ortaklıktan Çıkmayı Kabul Edecek Makam 137
2. Çıkma İsteğinin Kabul Edilmemesi Halinde Ortağın Yapacağı İşlem 137
3. Yargıtay Kararları 138
Madde 14 - V. Ortağın Ölümü ve Ortaklığın Devri 140
1. Ortağın Ölümü ve Mirasçıların Ortaklığı 140
2. Ortaklığın Devri, Şekli ve Şartları 141
3. Devir Sırasında Bağış Yapma Zorunluluğu Yoktur 142
4. Yargıtay Kararları 142
5. Uygulamaya İlişkin Görüş ve Öneriler 148
Madde 15- VI. Görev veya Hizmetin Bitmesi, Taşınmaz Mal veya İşletme Karşılığı Ortaklık 150
1. Görev veya Hizmetin Bitmesi 150
2. Taşınmaz Mal veya İşletme Karşılığı Ortaklık 150
Madde 16 - C. ORTAKLIKTAN ÇIKARILMA ESASLARI VE İTİRAZ 152
1. Ortaklıktan Çıkarılma Esasları 152
1.1. Çıkarılma Sebeplerinin Ana Sözleşmede Açıkça Gösterilmesi 152
1.2. Yönetim Kurulunun Çıkarma Kararı Alması 153
1.3. Çıkarılma Kararının Tutanağa ve Ortaklar Defterine Yazılması 154
1.4. Çıkarılma Kararının Ortağa Tebliğ Edilmesi 154
1.5. Çıkarılma Kararına İtiraz Edilmemesi Veya Dava Açılmaması 155
2. Çıkarılma Kararına Karşı Genel Kurula İtiraz Edilmesi veya Mahkemede İtiraz
Davası Açılması 156
2.1. Genel Kurula İtiraza veya İtiraz Davasına İlişkin Üç Aylık Hak Düşürücü Sürenin
Başlama ve Bitiş Tarihleri 157
2.3. Çıkarılma Kararına Karşı İtiraz Davası Açılması ve Sonuçları 158
4. Çıkarılma Kararına Karşı İlgili Bakanlığa Başvurulamayacağı 15 9
5. Genel Kurul veya Yönetim Kurulu Çıkarma Kararını Kaldırabilir 159
6. Yargıtay Kararları 160
7. Tebligat İle İlgili Yargıtay Kararları 179
8. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 185
Madde 17 - D. KOOPERATİFTEN ÇIKAN VEYA ÇIKARILAN ORTAKLARLA HESAPLAŞMA SÜRESİ VE YÜKÜMLÜLÜK 187
1. İadesi Talep Edilebilecek Haklar 187
2. İade Edilecek Hakların Hesabı 188
3. Ödeme Zamanı ve Zamanaşımı 188
4. Sermaye ve Mevduattan Kısmen veya Tamamen Yoksun Kalınamayacağı, Ortağın Alacak ve Haklarını Cari Fiyat veya Döviz Kuru Üzerinden Değerlendirilmesini veya
Faiz Verilmesini Talep Edemeyeceği 190
5. Yargıtay Kararları 191
6. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 198
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ORTAKLARIN HAK VE ÖDEVLERİ
Madde 18 - A. ORTAKLIK SENEDİ 199
1. Ortaklık Senedinin Şekli ve Senette Yer Alacak Hususlar 199
2. Ortaklık Senedinin Hukuki Niteliği 201
Madde 19 - B. ORTAKLIK PAYLARI, ŞAHSİ ALACAKLILAR 202
1. Sermaye Olarak Ortaklık Payı 202
2. Bir Ortağın Birden Fazla Pay Alması, Bir Paya Birden Fazla Kimsenin Sahip Olması 203
3. Kooperatiflerin Kredi Taleplerinin Öncelikle Karşılanması 203
4. Şahsi Alacaklılar 204
5. Yargıtay Kararları 205
6. Danıştay Kararları 206
7. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 206
Madde 20 - C. AYNİ SERMAYE 207
1. Madde Açıklaması 207
2. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 207
Madde 21 - 1. Değer Biçme, Bilirkişi 208
1. Madde Açıklaması 208
2. Karar Nisabı, Raporların Kabulü 210
Madde 22 - 2. Karar Nisabı, Raporların Kabulü 210
1. Madde Açıklaması 210
Madde 23 - Ç. HAK VE VECİBELERDE EŞİTLİK 211
1. Hak ve Vecibelerde Eşitlik İlkesi 211
2. Gecikme Faizi İstenebileceği, Bileşik Faiz Uygulanamayacağı, Ödemelerin
Öncelikle Gecikme Faizine Mahsup Edilebilmesi 212
3. Ortağın Yaptığı Kısmi Ödemeler ve BK Madde 84 Uygulaması 213
4. Uzun Yıllardır Aidat Ödemeyen Ortağın, Kooperatife Yapması Gereken
Ödemelerinin Hesaplanması 215
5. Yargıtay Kararları 217
6. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 230
1. Bilgi Edinmek Hakkı, Bilanço 233
Madde 24 - 1. Bilgi Edinmek Hakkı, Bilanço 233
1. Madde Açıklaması 233
2. Ticari Defterler ve Sır Saklama Hükümleri ve Ceza 235
Madde 25 - 2. Ticari Defterler ve Sır Saklama Hükümleri ve Ceza 235
1. Ortağın Ticari Defter ve Belgeleri İnceleme Hakkı 235
2. Ortağın Sır Saklama Yükümlülüğü ve Ceza 235
3. Genel Kurul Toplantılarına Katılma Hakkı (3476 S. Kanun m. 6 İle Değişik) 237
Madde 26 - 3. Genel Kurul Toplantılarına Katılma Hakkı 237
1. Genel Kurula Katılma Hakkı ve Bu Hakkın Doğal Sonuçları 237
2. Genel Kurula Katılma Hakkının Belgelenmesi 238
3. Genel Kurul Toplantısına Katılma Hakkı Bulunmayanlar 238
4. GK’ya Katılma Hakkı Olmakla Birlikte, Seçilme Hakkı Olmayanlar 238
5. Gk’ya Katılma Hakkı Olmakla Birlikte, Oy Hakkı Bulunmayanlar 239
6. GK’ya Katılma Hakkı Olmamakla Birlikte, Seçilme Hakkı Olanlar 240
7. Yargıtay Kararları 240
8. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 240
D. ORTAKLARIN ÖDEV VE SORUMLULUKLARI 241
Madde 27 - I. Süre ve Ortaklığın Yok Olması 241
1. Sermaye Yüklemleri ve Diğer Ödemelerin Yerine Getirilmemesi Nedeniyle
Ortaklığın Yok Olması 241
2. Ortaklığın Sona Erdirilebilmesi İçin Yapılması Zorunlu Olan İşlemler ve Sırası 242
3. Borçlu Ortaklar Hakkında İcra Takibi Yapılabilmesi 244
4. Ortaklığın Sona Erdirilmesinin Ortak Açısından Sonuçları 245
5. Yargıtay Kararları 24 6
Madde 28 - II. Kooperatifin Sorumluluğu 262
1. Madde Açıklaması 262
2. Yargıtay Kararları 262
Madde 29 - 1. Sınırsız Sorumluluk 267
1. Madde Açıklaması 267
Madde 30 - 2. Sınırlı Sorumluluk 269
1. Madde Açıklaması 269
2. Yargıtay Kararları 270
Madde 31 - 3. Ek Ödeme Yüklemi 271
1. Ek Ödeme Yükleminin Diğer Sorumluluk Hallerinden Farkı 271
2. Ek Ödeme İsteminin Şartı 271
3. Ek Ödeme Yükleminin Miktar ve Oranı 273
4. Yargıtay Kararları 274
Madde 32 - 4. Caiz Olmayan Sınırlama 276
1. Madde Açıklaması 276
Madde 33 - 5. İflas Halinde Usul 276
1. Madde Açıklaması 276
Madde 34 - 6. Sorumluluk Hükümlerinin Değiştirilmesi 279
1. Madde Açıklaması 279
2. Yargıtay Kararları 280
Madde 35 - 7. Kooperatife Yeni Giren Ortakların Sorumluluğu 281
1. Madde Açıklaması 281
2. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 282
Madde 36 - 8. Bir Ortağın Ayrılmasından veya Kooperatifin Dağılmasından
Sonra Sorumluluk 283
1. Bir Ortağın Ölümünden veya Ayrılmasından Sonra Doğan Sorumluluk 283
2. Kooperatifin Dağılmasından Sonraki Sorumluluk 285
Madde 37 - 9. Sorumlulukta Zamanaşımı 287
1. Madde Açıklaması 287
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM:
KOOPERATİF HESAPLARI
Madde 38 - A. GELİR GİDER FARKLARI, BÖLÜNMESİ VE PAYLARA FAİZ VERİLMESİ 289
2. Hasılanın Tamamının Gelir Gider Farkı Olarak Yedek Akçeye Eklenmesi 290
3. Olumlu Gelir Gider Farkının Ortaklar Arasında Bölüşümü 290
4. Olumlu Gelir Gider Farkının Sermaye Payına Faiz Verilerek Dağıtımı 291
5. Ortak Dışı İşlemlerden Elde Edilen Hasılanın Ortaklara Dağıtımı veya Özel Fonda Toplanması 293
6. Olumsuz Gelir Gider Farkının Kapatılması 294
7. Yargıtay Kararları 294
8. Danıştay Kararları 295
Madde 39 - B. YEDEK AKÇE AYRIMI 296
1. Madde Açıklaması 296
2. Danıştay Kararları 297
Madde 40 - C. ORTAK VE PERSONEL İÇİN YARDIM FONLARI 298
1. Madde Açıklaması 298
Madde 41 - D. GELİR GİDER FARKINDAN İLK AYRILACAK FONLAR 299
1. Olumlu Gelir Gider Farkının Bölüşümünde Takip Edilecek Sıra 299
2. Yedek Akçelerin ve Fonların Kullanış Şekli ve Şartı 300
3.1. Kooperatifin Kurumlar Vergisinden Muaf Olması Halinde 300
3.2. Kooperatifin Kurumlar Vergisi Mükellefi Olması Halinde 301
BEŞİNCİ BÖLÜM
KOOPERATİF ORGANLARI
A. GENEL KURUL 303
Madde 42 - I. Yetki 303
1. Genel Kurul Kooperatifin En Yetkili Organıdır 303
2. Genel Kurulun Devir ve Terk Edemeyeceği Yetkiler 304
3. Yargıtay Kararları 308
4. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 310
Madde 43 - 1. Çağrıya Yetkisi Olanlar 314
1. Genel Açıklama 314
2. Genel Kurulu Olağan Toplantıya Çağırmaya Yetkili Olanlar 314
3. Genel Kurulu Olağanüstü Toplantıya Çağırmaya Yetkili Olanlar 317
4. Yargıtay Kararları 319
5. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 320
Madde 44 - 2. Ortakların İsteği, Bakanlıkların Çağrısı, Mahkemenin İzni 321
2. İlgili Bakanlığın Genel Kurulu Toplantıya Çağırması 322
3. Ortakların Mahkemeden İzin Alarak Genel Kurulu Bizzat Toplantıya Çağırması 323
4. Yargıtay Kararları 324
Madde 45 - 3. Şekil 332
1. Toplantı Şekilleri ve Zamanı 332
2. Yönetim Kurulunca Toplantı Kararının Alınması 333
3. Çağrının Şekli ve Zamanı 334
4. Genel Kurul Toplantısından Önce Hazırlanacak Belgeler 335
4.1. Ortaklar Listesinin Hazırlanması ve İmzalanması 335
4.2. Yönetim Kurulu Yıllık Çalışma Raporunun Hazırlanması 336
4.3. Denetim Kurulu Yıllık Çalışma Raporunun Hazırlanması 336
4.4. Bilanço, Envanter ve Gelir Gider Tablosunun Hazırlanması 336
4.5. Bütçe ve Gelecek Yılın Çalışma Programının Hazırlanması 337
4.6. Diğer Özel Bilgi ve Belgelerin Hazırlanması 3 38
5. Temsilci Talebinde Bulunulması 338
6. Toplantı Yeri 338
7. Ortaklar Cetvelinin İmzalanması Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar ve Kimlik
Kontrolü 339
8. Toplantı Nisabı (Yeter Sayısı) 339
9. Toplantı Nisabının Belirlenmesi 341
10. Toplantının Açılması, Başkanlık Divanı, Genel Kurulun Sevk ve İdaresi 342
11. Toplantı Tutanağı ve Yazılması 343
11.1. Tutanağın Giriş Bölümünün Yazılması 344
11.2. Toplantının Açıldığının ve Başkanlık Divanı Oluşturulduğunun Yazılması 345
11.3. Gündeme Madde İlavesinin Yazılması 345
11.4. Tutanağın Yazılmasında Dikkat Edilecek Diğer Hususlar 345
11.5. Tutanağın İmzalanması 347
11.6. Genel Kurul Toplantısı Sonrasında Dikkat Edilecek Hususlar 347
12. İl STM’ye Verilecek Belgeler 348
13. Ticaret Sicili Memurluğuna Verilecek Belgeler 349
14. Genel Kurulu Olağan Toplantıya Çağırmamanın Yaptırımı 351
15. Yargıtay Kararları 351
16. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 354
Madde 46 - III. Gündem 357
1. Gündemin Hazırlanması, Toplantı Çağrısına ve İlana Yazılması 357
2. Gündeme Konulması Zorunlu Olan Hususlar ve Şartı 359
3. Gündemde Olmadığı Halde, Gündeme Alınabilecek Hususlar ve Şartı 360
3.1. Konuya İlişkin Genel Açıklama 360
3.2. Gündemde Olmadığı Halde Genel Kurul Gündemine Alınıp Görüşülebilecek Hususlar ve
Buna İlişkin Prosedür 361
4. Gündeme Alınması Zorunlu Bulunan Hususlarla Gündeme İlave Edilebilecek
Hususlar Arasındaki Fark 366
5. İlan Edilen Gündemdeki Maddeler Sırayla Görüşülür 367
6. Yargıtay Kararları 367
7. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 368
Madde 47 - IV. Bütün Pay Sahiplerinin Hazır Bulunması Hali 370
1. Madde Açıklaması 370
2. Yargıtay Kararları 3 71
V. Oy Hakkı 375
Madde 48 - 1. Genel Olarak 375
1. Madde Açıklaması 375
Madde 49 - 2. Temsil 376
1. Genel Kurul Toplantılarında Temsil Şartları 376
2. Temsilci (İzin) Belgesinde Bulunması Gerekli Bilgiler 378
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 379
Madde 50 - 3. Oya Katılamayacaklar 380
2. Şahsi Bir İşe veya Davaya Dair Olan Görüşmelerde Oy Hakkının Kullanılamaması 381
VI. Kararlar 383
Madde 51 - 1. Genel Olarak 383
1. Normal Karar Nisabı (Yarıdan Bir Fazla) 383
2. Özel Karar Nisapları 384
2.1. Kullanılan Oyların 2/3 Çoğunluğuyla Alınacak Kararlar 384
2.2. Bütün Ortakların 3/4 Çoğunluğuyla Alınacak Kararlar 385
2.3. Çoğunlukla Verilebilecek Kararlar 385
2.3.1. Ortak Sayısının 2/3’ü İle Toplanıp, Çoğunlukla Verilebilecek Kararlar 385
2.3.2. Ortak Sayısının 1/2’si İle Toplanıp, Çoğunlukla Verilebilecek Kararlar 386
2.3.3. Toplantı Nisabı Aranmayıp, Çoğunlukla Verilebilecek Kararlar 386
3. Oylama (Oyların Kullanılması) 386
4. Karar Nisabının Hesabında Dikkate Alınacak Hususlar 387
5. Genel Kurul Kararlarının Geçerlilik Şartı 388
5.1. Toplantıda İlgili Bakanlık Temsilcisi Bulunmalıdır 388
5.2. Toplantı ve Karar Nisabına Uyulmalıdır 388
5.3. Belgeler Usulüne Uygun Olarak Düzenlenmelidir 389
5.4. Kararlar, Kanun ve Ana Sözleşmenin Emredici Hükümlerine Aykırı Olmamalıdır 389
5.5. Kararların Geçerliliği İçin Aranan Diğer Özel Şartlar 390
6. Kararların Etki ve Sonuçları 390
6.2. İbra 390
7. Yargıtay Kararları 391
8. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 396
Madde 52 - 2. Ortakların Paylarının Artırılması 397
1. Ortakların Şahsi Sorumluluklarının Ağırlaştırılması, Ek Ödeme İhdası 397
2. Kredi Artışından Yararlanabilmek İçin Aranılan Karar Nisabı 399
4. Yargıtay Kararları 400
5. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 400
Madde 53 - 3. Kararların Bozulması ve Şartlar 401
1. Batıl Olan (Ölü Doğmuş) Kararlar 401
2. İptali İstenilebilecek Genel Kurul Kararları 402
2.1. Kanuna Aykırı Olan Genel Kurul Kararları 402
2.2. Ana Sözleşme Hükümlerine Aykırı Olan Kararlar 403
2.3. İyi Niyet Esaslarına Aykırı Olan Kararlar 403
3. İptal Davasının Tarafları 404
3.1. Dava Açmaya Hakkı Olanlar (Davacılar) 404
3.2. Davalı Olan Taraf 405
4. İptal Davasının Açılmasına İlişkin Hükümler 406
4.1. İptal Davası Açılmasında Süre 406
4.2. İptal Davası Açılabilecek Mahkeme 406
4.3. Davanın İlanı 406
4.4. Teminat İstenilmesi ve Zararların Ödenmesi 407
4.5. Davaların Birleştirilmesi, Duruşmanın Başlaması ve Yargılama Usulü 407
5. İptal Kararının Tesiri ve Tescili 407
6. Yargıtay Kararları 407
7. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 423
Madde 54 - 4. Mektupla Oy Verme ve Temsilciler Toplantısı 424
1. Mektupla Oy Verme 424
2. Temsilciler Topluluğu 425
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 426
B. YÖNETİM KURULU 427
Madde 55 - I. Ödevi ve Üye Sayısı 427
1. Kooperatiflerde Yönetimin Önemi 427
2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Atanması ve Seçimi 429
2.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ana Sözleşme İle Atanması 429
2.2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Genel Kurulca Seçimi 429
2.3. Yönetim Kurulunca Üye Seçilmesi 430
3. YK Üye Sayısı, Asil ve Yedek Üyelerin Ortak Olma Şartı 430
4. Tüzel Kişilerin Yönetim Kurulu Üyeliği 431
5. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Görev Bölümü 432
6. Yönetim Kurulu Toplantıları 432
6.1. Yönetim Kurulunun Toplantı Zamanı ve Yeri 433
6.2. Yönetim Kurulunu Toplantıya Çağırma 433
6.3. Yönetim Kurulunda Toplantı ve Karar Nisabı, Oyların Eşitliği 434
6.4. Müzakerelere İştirak Edemeyecek Olanlar 434
6.5. Yönetim Kurulu Kararların Deftere Yazılması 435
6.6. Denetçilerin Toplantıda Hazır Bulunması 435
6.7. Toplantıya Katılmayan Üyelerin Durumu 435
7. Yönetim Kurulunun Görevleri 435
7.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Birlikte Yapacakları Görevler 436
7.2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Münferiden Yapacakları Görevler 437
8. Yargıtay Kararları 438
9. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 439
Madde 56 - II - Üyelik Şartları ve Ücret 441
1. Yönetim Kurulu Üyelerinde Aranılan Şartlar 441
2. Üyelik Şartlarının Denetçilerce Araştırılması 444
3. Haklarında Kamu Davası Açılan YK Üyelerinin Durumu 445
4. Boşalan Yönetim Kurulu Üyeliğine Atama 446
4.1. Toplantı Nisabının Kaybedilmesi Halinde Atama 446
4.1.1. Yedek Üye Varsa 446
4.1.2. Yedek Üye Yoksa 446
4.2. Toplantı Nisabının Kaybedilmemesi Halinde Atama 446
4.2.1. Yedek Üye Varsa 446
4.2.2. Yedek Üye Yoksa 447
5. Murahhas Üye Seçimi ve Tescili 447
6. Yönetim Kurulu Üyelerine Yapılabilecek Ödemeler 447
7. Yönetim Kurulu Üyeleri İçin Kooperatifçe SSK (veya Bağ-Kur) Primi ile İhbar ve
Kıdem Tazminatı Ödenemeyeceği 449
8. Yönetim Kurulu Üyelerinin Mal Bildiriminde Bulunmaları 450
9. Yargıtay Kararları 451
10. Danıştay Kararları 453
11. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 453
Madde 57 - III. Üyelik Süresi 456
1. Madde Açıklaması 456
2. Yargıtay Kararları 456
IV. Yönetim ve Temsil 459
Madde 58 - 1. Yetkilerin Devri 459
1. Kooperatifin Bizzat Yönetim Kurulu Tarafından Yönetilmesi ve Temsil Edilmesi 459
2. Kooperatifi Yönetim ve Temsil Yetkisinin Devredilmesi 460
2.1. Yetkilerin Yönetim Kurulu Üyelerine Devredilmesi 460
2.2. Yetkilerin Üçüncü Kişilere (Müdürlere) Devredilmesi 461
2.3. Müdürlerin Görev Süresi, Tayin ve Azilleri İle Tescil ve İlanı 462
2.4. Müdürlerin ve Tayin Eden YK Üyelerinin Sorumluluğu 463
Madde 59 - 2. Şümulü ve Sınırlandırılması 467
1. Temsil Yetkisinin Kapsamı 467
2. Temsil Yetkisinin Sınırlandırılamayacağı 468
3. Temsil Yetkisinin Sınırlandırılabileceği Haller 468
4. Yönetime veya Temsile Yetkili Olanların Haksız Fiillerinden Doğan Sorumluluğu 469
5. Kooperatiflerce Taşınmaz Mal Satın Alınması 469
6. Yönetim Kurulu Üyeleri İle Kooperatif Personelinin Kooperatifle Ticari İş Yapma
Yasağı 471
7. İlan, Reklam ve Açıklamalarda Uyulacak Esaslar 472
8. Genel Kurulun Devredemeyeceği Yetkilerin Kullanılamayacağı 473
9. Yargıtay Kararları 473
10. Danıştay Kararları 486
11. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 486
Madde 60 - 3. İmza 487
Madde 61 - 4. Tescil 487
1. Maddelerin Açıklamaları 487
2. Yargıtay Kararları 488
Madde 62 - 5. Üyelerin Titizlik Derecesi ve Sorumlulukları 490
1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Titizlik (Özen Borcu) Derecesi 490
2. Yönetim Kurulu Üyeleri İle Kooperatif Memurlarının Genel Olarak Hukuki
Sorumluluk Halleri 491
3. YK Üyelerinin Zincirleme Hukuki Sorumluluk Halleri 492
3.1. KK’da Sayılan Zincirleme Sorumluluk Halleri 492
3.2. TTK’da Sayılan Zincirleme Sorumluluk Halleri 493
4. Yönetim Kurulu Üyelerinin Şahsi Hukuki Sorumluluk Halleri 493
4.1. Murahhas Üyelerin Hukuki Sorumluluğu 493
4.2. Yeni Seçilen veya Tayin Olunan Üyelerin Hukuki Sorumluluğu 494
4.3. YK Üyelerinin, Kendilerinin veya Yakınlarının Menfaatleri İle İlgili Hususların
Görüşülmesine Katılmaları Halinde Sorumluluk 494
4.4. Kooperatifle Ticari İş Yapma Yasağına Uyulmamasından Doğan Sorumluluk 495
5. Hukuki Sorumluluğun Takibi ve Yetkili Mahkeme 495
5.1. Yetkili Mahkeme 495
5.2. YK Üyeleri Aleyhine ve Kooperatif Adına Dava Açılması 495
5.3. Dava Açmada Süre ve Zamanaşımı 496
5.4. Kooperatif Adına Dava Açacak Olanlar 496
5.5. Ortakların ve Kooperatif Alacaklılarının Dava Açması 497
5.6. Üçüncü Şahısların Dava Açması 497
5.7. İflas İdaresinin ve Tasfiye Memurlarının Dava Açması 497
6. Hukuki Sorumluluktan Kurtulma Halleri 498
6.1. Kusur Olmadığının İspat Edilmesi 498
6.1.1. Yönetim Kurulu Kararına Ret Oyu Vermiş Olmak 498
6.1.2. Mazereti Dolayısıyla Toplantıda Hazır Bulunmamak 498
6.2. Genel Kurulda Aklanma (İbra) 499
6.3. Sorumlulukta Zamanaşımı 500
7. YK Üyeleri İle Kooperatif Memurlarının Cezai Sorumluluk Halleri 500
7.1. YK Üyeleri İle Kooperatif Memurlarının Devlet Memurları Gibi Ceza Görmeleri
(TCK’ya Göre Sorumluluk) 500
7.2. Yeni Türk Ceza Kanunu İle Getirilen Cezai Yaptırımlar 501
7.3. Yönetim Kurulu Üyeleri İle Kooperatif Memurlarının KK’ya Göre Cezai Sorumluluk
Halleri 502
8. Yargıtay Ceza Dairesi Kararları 502
9. Yargıtay Hukuk Dairesi Kararları 545
10. Danıştay Kararları 557
11. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 558
Madde 63 - V. Kooperatifin Aczi Halinde Yapılacak İşler 562
1. Genel Açıklama 562
2. Aciz Belirtileri ve Ara Bilanço Düzenlenmesi 562
3. Kooperatif Mevcudunun Borçlarını Karşılayamaması Halinde Yapılacak İşler 563
4. Koop. Varlığının Yarısının Karşılıksız Kalması Halinde Yapılacak İşler 564
5. Yargıtay Kararları 565
Madde 64 - VI. İşten Çıkarma 566
1. Madde Açıklaması 566
2. İşlerin Görülmesi İçin Görevlendirilen Temsilciler ve Vekiller 566
2.1. Tacire (Kooperatife) Bağlı Yardımcılar 566
2.1.1. Temsil Yetkisi Bulunanlar 566
2.1.2. Temsil Yetkisi Bulunmayanlar 567
2.2. Tacire Bağlı (Kooperatife) Olmayan Yardımcılar 567
2.2.1. Temsil Yetkisi Bulunanlar 567
2.2.2. Temsil Yetkisi Bulunmayanlar 567
C. DENETÇİLER 568
Madde 65 - I. Seçim 568
1. Kooperatiflerde Denetimin Önemi 568
2. Denetimin Amacı ve Yararları 568
3. Denetim Türleri 569
4. Denetçilerin Adedi ve Görev Süresi 570
5. Denetçilerde Aranılan Şartlar 571
6. Denetçiliğe Seçilemeyecek Olan Kimseler 571
7. Denetçilerin Atanması ve Seçimi 572
7.1. İlk Denetim Kurulu Üyelerinin Ana Sözleşme İle Atanması 572
7.2. Denetim Kurulu Üyelerinin Genel Kurulca Seçimi 572
8. Denetçiliğin Açılması, Diğer Denetçilerin ve Mahkemenin Denetçi Tayini 573
9. Özel Denetçi (Hesap Tetkik Komisyonu) Seçimi 573
10. Denetçilik Görevinin Sona Ermesi 574
11. Denetçilerin Tescil ve İlanı 574
12. Yargıtay Kararları 574
13. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 577
II. Çalışma 578
Madde 66 - 1. İnceleme Yükümlülüğü 578
1. KK’ya Göre Denetçilerin Görev ve Yükümlülükleri 578
1.1. Genel Olarak İnceleme Yükümlülüğü 578
1.2. İşletme Hesabiyle Bilançonun Defterlerle Uygunluk Halinde Bulunup Bulunmadığının İncelenmesi 578
1.3. Defterlerin Düzenli Bir Şekilde Tutulup Tutulmadığının İncelenmesi 579
1.4. İşletmenin Neticeleriyle Mameleki Hakkında Uyulması Gerekli Hükümlere Göre İşlem
Yapılıp Yapılmadığının İncelenmesi 579
1.5. Ortaklar Listesinin Usulüne Uygun Olarak Tutulup Tutulmadığının İncelenmesi 580
1.6. Denetçilerin Ortaklara Açıklama Yapma Yükümlülüğü 580
1.7. YK Üyelerinin Üyelik Şartlarını Taşıyıp Taşımadıklarının Araştırılması 581
1.8. Boşalan Yönetim Kurulu Üyeliğine Yedek Üye Çağrılması 581
2. TTK’ya Göre Denetçilerin Görev ve Yükümlülükleri 581
2.1. İlk Denetçilerin, Kuruluştaki Yolsuzlukları Araştırması 581
2.2. Kooperatif Kasasını Teftiş Etmek 581
2.3. Kıymetli Evrakların Mevcut Olup Olmadığını Araştırmak 582
2.4. Tasfiye İşlemlerine Nezaret Etmek 582
2.5. Genel Kurulu Toplantıya Çağırmak 582
2.6. Yönetim Kurulu Üyeleri Aleyhine Dava Açmak 583
3. İncelenmek Üzere Defter ve Belgelerin Denetçilere Verilmesi 583
4. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 584
Madde 67 - 2. Rapor Düzenlenmesi 585
1. Yıllık Rapor Düzenleme Yükümlülüğü 585
2. Noksanlıkları ve Mevzuata Aykırılıkları Haber Verme Yükümlülüğü 586
3. Toplantılara Katılma Yükümlülüğü 587
Madde 68 - 3. Sır Saklama Yükümlülüğü 588
1. Madde Açıklaması 588
2. Denetçilerin Sorumluluğu 588
2.1. Hukuki Sorumluluk 588
2.1.1. Hukuki Sorumluluk Halleri 588
2.1.2. Hukuki Sorumlulukta Takip 589
2.2. Cezai Sorumlulukları 592
1. Madde Açıklaması 592
2. Yargıtay Kararları 592
ALTINCI BÖLÜM
KOOPERATİF BİRLİKLERİ, KOOPERATİFLER MERKEZ BİRLİKLERİ, TÜRKİYE MİLLÎ KOOPERATİFLER BİRLİĞİ VE DANIŞMA KURULU
Madde 70 - Görev ve Sorumluluk 595
1. Kooperatiflerin Üst Kuruluşları 595
2. Üst Birliklerin Görev ve Amaçları 595
3. Üst Birlik Yönetim Kurulu Üyeleri İle Memurlarının Hukuki ve Cezai Sorumlulukları 597
4. Yargıtay Kararları 597
Madde 71 - Yükümlülük 599
1. Madde Açıklaması 599
Madde 72 - A. KOOPERATİF BİRLİKLERİ 600
1. Kooperatif Birliklerinin Kurulması 600
2. İlgili Bakanlık Tarafından Bölgelerin Belirlenmesi 603
1. Madde Açıklaması 603
2. Temsilcilerini Seçmeyen/Seçemeyen Kooperatiflerin Temsili 604
Madde 74 - 2. Yönetim Kurulu 606
1. Madde Açıklaması 606
2. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 606
Madde 75- 3. Denetim ve Eğitim 607
1. Üst Kuruluşların Denetim ve Eğitim Yapması 607
2. Denetim ve Eğitim Giderlerine Katılma 607
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 608
Madde 76 - B. KOOPERATİFLER MERKEZ BİRLİKLERİ 609
1. Kooperatifler Merkez Birliğinin Kurulması 609
2. Kooperatifler Merkez Birliği Genel Kurulu 610
3. Kooperatifler Merkez Birliği Yönetim Kurulu 611
4. Birden Fazla Merkez Birliği Kurulamayacağı 611
Madde 77 - C. TÜRKİYE MİLLİ KOOPERATİFLER BİRLİĞİ 612
1. Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin (TMKB) Kurulması 612
2. Türkiye Milli Kooperatifler Birliğine Katılma Şartları 612
3. Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Genel Kurulu 613
4. Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Yönetim Kurulu 615
1. Madde Açıklaması 615
2. Yargıtay Kararları 617
Madde 79 62 0
1. Madde Açıklaması 620
Madde 80 - E. DANIŞMA KURULU 620
1. Madde Açıklaması 620
YEDİNCİ BÖLÜM
KOOPERATİFLERİN DAĞILMASI
Madde 81 - A. DAĞILMA SEBEPLERİ 624
1.1. Ana Sözleşme Gereğince Dağılma 624
1.2. Genel Kurul Kararıyla Dağılma 624
1.3. İflasın Açılmasıyla Dağılma 627
1.3.1. İflas Yoluyla Adi Takip 627
1.3.2. Kambiyo Senetleri Hakkındaki Hususi Takip 627
1.3.3. Doğrudan Doğruya İflas Halleri 628
1.3.4. İflas Davası, Kararın Tebliğ ve İlanı 628
1.3.5. İflasın Hukuki Sonuçları 629
1.4. İlgili Bakanlığın Mahkemeden Alacağı Karar Üzerine Dağılma 630
1.4.1. Ortak Sayısının 7’den Aşağı Düşmesi 630
1.4.2. Kanunen Lüzumlu Organlarından Birinin Mevcut Olmaması 630
1.4.3. Amaç ve Konusuna Aykırı Hareket Edildiğinin Tespit Olunması 631
1.4.4. Sermayesinin 2/3’ünün Kaybedilmesi 631
1.5. Diğer Bir Kooperatifle Birleşmesi veya Devralınması Halinde Dağılma 632
1.6. Üç Yıl Olağan Genel Kurulunu Yapmaması Halinde Dağılma 632
1.7. Amacına Ulaşma İmkanının Bulunmadığının Tespiti Halinde Dağılma 633
1.8. Konut Yapı Kooperatiflerinin Amacına Ulaşması Sonucu Dağılması Veya Amacının Değiştirilmesi 633
2. Kooperatifin Tasfiyesi 634
2.1. İcra İflas Kanununa Göre Tasfiye (İflasın Tasfiyesi) 635
2.2. KK ve TTK’ya Göre Tasfiye ve Uygulanacak Hükümler 636
2.2.1. Genel Kurul veya Mahkemece Tasfiyeye Karar Verilmesi 637
2.2.2. Dağılmanın Tescili, İlanı ve İbraz Edilecek Belgeler 637
2.3. Tasfiye Kurulu 639
2.3.1. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Tayini 639
2.3.2. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Nitelikleri 640
2.3.3. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Ticaret Siciline Tescil ve İlanı 640
2.3.4. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Ücreti 641
2.3.5. Tasfiye Kurulunun Temsil Yetkisi 641
2.3.6. Tasfiye Kurulunun Çalışması 641
2.3.7. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Yükümlülüğü 642
2.3.8. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Cezai ve Hukuki Sorumluluğu 642
2.3.9. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Vergi Kanunları Karşısındaki Yükümlülük ve Sorumlulukları 643
2.3.10. Tasfiye Kurulu Üyeliğinin Sona Ermesi 644
2.4. Tasfiyenin Etkileri 644
2.4.1. Tasfiyenin Kooperatif Tüzel Kişiliği ve Unvanı İle Temsiline Etkisi 644
2.4.2. Tasfiyenin Genel Kurulun Görev ve Yetkileri İle Toplantı ve Karar Nisabına Etkisi 645
2.4.3. Tasfiyenin Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkisine Etkisi 646
2.4.4. Tasfiyenin Denetim Kurulunun Görev ve Yetkisine Etkisi 646
2.4.5. Tasfiyenin Ortaklara Etkisi 646
2.5. Tasfiye İşlemlerinin Yürütülmesi ve Sonuçlandırılması 647
2.5.1. İlk Envanter ve Açılış Bilançosu ile Ortaklar Listesinin Hazırlanması 647
2.5.2. Kooperatif Malları ile Defterlerine El Konulması 647
2.5.3. Tasfiyenin Vergi Dairesine Bildirilmesi 647
2.5.4. Gerekli Defterlerin Tutulması 647
2.5.5. Alacaklıların Daveti ve Korunması 648
2.5.6. Genel Olarak Yapılacak Diğer İşler 648
2.5.7. Aktiflerin Paraya Çevrilmesi ve Alacakların Tahsili 649
2.5.9. Son ve Kesin (Kapanış) Bilançonun Hazırlanması ve Son Genel Kurulun Toplanması 649
2.5.10. Tasfiye Artığının Ortaklar Arasında Paylaştırılması, Şartı ve Şekli 650
2.5.11. Kooperatif Unvanının Sicilden Silinmesi 651
2.5.12. Defterlerin Saklanması 651
3. Süresi Sone Eren Kooperatifin Hukuki Durumu 651
4. Yargıtay Kararları 652
5. Danıştay Kararları 665
6. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 665
Madde 82 - B. TİCARET SİCİLİNE BİLDİRME 668
1. Madde Açıklaması 668
Madde 83 - C. TASFİYE MAMELEKİN PAYLAŞTIRILMASI 669
1. Tasfiye Mamelekinin Ortaklara Paylaştırılma Şartı 670
3. Yargıtay Kararları 670
4. Danıştay Kararları 671
Madde 84 - D. BİRLEŞME SURETİYLE DAĞILMA 675
1. Madde Açıklaması 676
Madde 85 - E. BİR KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ TARAFINDAN DEVRALINMAK 678
1. Madde Açıklaması 678
SEKİZİNCİ BÖLÜM
İLGİLİ BAKANLIĞIN (TİCARET BAKANLIĞININ)
GÖREV VE YETKİLERİ
A. GENEL OLARAK BAKANLIĞIN GÖREV VE YETKİLERİ 681
Madde 86 - A. GENEL OLARAK BAKANLIĞIN GÖREV VE YETKİLERİ 681
1. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarına Yol Göstermek ve Yardımcı Olmak 681
2. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarını Teftiş Etmek, Denetlemek veya Denetlettirmek 682
3. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarının Dağılmasını Gerektiren Sebepleri Mahkemeye Bildirmek 682
4. İlgili Kurum ve Kuruluşlar Nezdinde Teşebbüslerde Bulunmak ve Koordinatör
Olarak Görev Yapmak 682
5. Düzenleyici Tasarruflarda Bulunmak 683
Madde 87 - B. İLGİLİ BAKANLIK (TİCARET BAKANLIĞI) TEMSİLCİLERİ VE KARARLARIN YÜRÜRLÜK ŞARTI 684
1. Genel Kurul Toplantılarında Temsilci Bulundurulması 684
2. Toplantının Açılması ve Devamı 685
3. Temsilci Talebi 685
4. Temsilci Ücretinin Miktarı ve Yatırılacağı Yer 685
5. Temsilcinin Nitelikleri ve Görevleri 686
6. Talep Edilmesine Rağmen Temsilcinin Gelmemesi 687
7. Yargıtay Kararları 687
8. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 688
Madde 88 - C. ÖRNEK ANASÖZLEŞME HAZIRLANMASI 689
Madde 89 - D. MUHASEBE USULÜ VE DEFTERLER 690
1. Madde Açıklaması 690
Madde 90 - E. TEFTİŞ VE DENETLEME 691
1. İlgili Bakanlığın Teftiş ve Denetimi 691
2. Talimatlara Uyma Mecburiyeti 692
3. Kredi Veren Kurum ve Kuruluşların Denetimi 692
4. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarında Görevli Bulunanların Yükümlülüğü 693
5. Yargıtay Kararları 693
6. Danıştay Kararları 694
7. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 694
Madde 91 - F. TEFTİŞ VE DENETLEME İLE GÖREVLENDİRME 696
1. Madde Açıklaması 696
DOKUZUNCU BÖLÜM
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Madde 92 - A. SİYASİ FAALİYET YASAĞI 697
Madde 93 - B. MUAFLIKLAR 697
1. Vergi Mükellefi ve Sorumlusu Kime Denir? Muafiyet ve İstisna Nedir? 698
2. KK’ya Göre Kooperatiflerde ve Üst Kuruluşlarında Muafiyet ve İstisna 699
2.2. Her Nevi Defterler İle Ana Sözleşmelerin Tasdiki Sırasındaki Her Nevi Harç ve Damga Vergisi Muafiyeti 700
2.3. Sahip Olunan Taşınmaz Mallardan Alınacak Vergilerdeki Muafiyet 700
2.4. Ortakların Temlik Edecekleri Taşınmazların Vergi ve Harç Muafiyeti 702
2.5. Çıkma İsteğinin Reddi Halinde, Noter Aracılığıyla Yapılacak Bildirimle İlgili Damga
Vergisi, Harç ve Resim İstisnası 703
2.6. Taşınmaz Malların İrtifak Haklarının ve Taşınmaz Mükellefiyetinin Kooperatiflere
Sermaye Olarak Konulması Halinde Vergilendirme 703
2.7. Kooperatiflerde Kurumlar Vergisi Muafiyeti ve İstisnası 704
2.7.1. Kooperatiflere Tanınan KV Muafiyeti ve Şartları 706
2.7.2. Kooperatiflerde Risturn İstisnası 711
3. Kooperatiflerin Önem Arzeden Bazı Vergiler Karşısındaki Durumu 716
3.1. Kooperatiflerin Vergi Kesintisi Yapma Zorunluluğu 716
3.1.1. Kooperatiflerin GV Kesintisi Yapma Sorumluluğu 716
3.1.2. Kooperatiflerin KV Kesintisi Yapma Sorumluluğu 717
3.2. Kooperatiflerin KDV Yükümlülüğü ve İstisnası 718
3.3. Kooperatiflerin Elde Ettikleri Mevduat Faizlerinin Vergilendirilmesi 718
3.4. Kooperatiflerin Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 719
3.4.1. Kooperatif Taşınmaz Mallarının Tevkifat Yapmakla Sorumlu Bulunan Kişilere Kiraya Verilmesi Halinde Vergilendirme 720
3.4.2. Kooperatif Taşınmaz Mallarının Tevkifat Yapmakla Sorumlu Bulunmayan Kişilere
Kiraya Verilmesi Halinde Vergilendirme 720
4. Yapı Kooperatiflerinin Önemli Bazı Vergiler Karşısındaki Durumu 720
4.1. Yapı Kooperatifleri Malzeme Satın Alırken KDV Ödeyeceklerdir 721
4.2. Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan İnşaat Taahhüt İşlerinde KDV İstisnası ve Şartı 721
4.2.1. İnşaat Taahhüt İşleri İstisnası Kapsamına Giren İşler 722
4.2.2. İnşaat Taahhüt İşleri İstisnası Kapsamına Girmeyen İşler 724
4.3. Konut Yapı Kooperatiflerinin Konut Tesliminde KDV İstisnası 725
4.4. Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatiflerinde Arsa ve İşyeri Teslimlerinde KDV İstisnası 725
4.5. Yapı Kooperatiflerince Müteahhitlere Ödenen Hakediş Bedelleri Üzerinden Gelir Vergisi Tevkifatı Yapılacağı 726
4.6. Yapı Kooperatiflerinde; Ortakları İçin Sosyal, Kültürel, Ekonomik ve Turizm Amaçlı
Tesislerin Kurulup İşletilmesi Halinde KV Uygulaması 726
4.7. Ortak Kullanım Alanları Genel Giderlerinin Yapı Kooperatiflerince Karşılanması Halinde Kurumlar Vergisi Uygulaması 727
4.8. Tasfiye Haline Giren Yapı Kooperatiflerinin Taşınmaz Mallarının Ortak Olmayanlara
Satılması 727
4.9. Yapı Kooperatiflerinin Sahibi Oldukları Arsayı Daire ve İşyeri Karşılığında Müteahhide Vermeleri Halinde Vergilendirme 728
4.10. Yapı Kooperatiflerine Konut ve İşyeri Karşılığı Arsa Temin Edilmesi Halinde
Vergilendirme 729
5. Kooperatiflerde Vergi Levhası Asma Zorunluluğunun Bulunmadığı 730
6. Kooperatiflerin Vergi Numarası Alması ve Kullanması Zorunluluğu 730
7. Yargıtay Kararları 731
8. Danıştay Kararları 736
Madde 94 - C. TANITMA VE EĞİTİM HİZMETLERİNİ SAĞLIYACAK FON 749
Madde 95 - D. UYUŞMAZLIKLAR, HAKEM KURULLARI 749
Madde 96 - 751
Madde 97 - 751
1. Maddelere İlişkin Açıklama 751
Madde 98 - F. ANONİM ŞİRKET HÜKÜMLERİNE ATIF 753
1. Madde Açıklaması 753
Madde 99 - G. DAVALARIN NİTELİĞİ VE MUHAKEME USULÜ 753
1. Madde Açıklaması 753
2. Yargıtay Kararları 754
Madde 100 - H. KALDIRILAN HÜKÜMLER 756
Ek Madde 1 - İlgili Bakanlık 756
1. Madde Açıklaması 756
Ek Madde 2 - Cezai Sorumluluk 756
1. Genel Açıklama 757
2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Cezai Sorumlulukları 758
2.1. Üç Aydan İki Yıla Kadar Hapis ve Yüzbin Liradan Birmilyon Liraya Kadar Ağır Para
Cezasını Gerektiren Fiiller 758
2.2. Bir Aydan Altı Aya Kadar Hapis ve Ellibin Liradan Beşyüzbin Liraya Kadar Ağır Para
Cezasını Gerektiren Fiiller 759
3. Denetim Kurulu Üyelerinin Cezai Sorumluluğu 759
4. Kooperatif Memurlarının Cezai Sorumluluğu 760
5. Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların Paraya Çevrilemeyeceği 760
6. İlgili Bakanlığın Davalara Müdahale Talebi 760
7. Yargı Kararları 760
Geçici Madde 1 - Geçici Hükümler 766
Geçici Madde 2 - 767
İ. YÜRÜRLÜĞE GİRME 767
Madde 101 - İ. YÜRÜRLÜĞE GİRME 767
I. KANUNU YÜRÜTECEK MAKAM 767
Madde 102 - I. KANUNU YÜRÜTECEK MAKAM 767
İkinci Kısım
TARIM SATIŞ KOOPERATİF ve BİRLİKLERİ HAKKINDA
KANUN ile AÇIKLAMASI ve GEREKÇESİ
A. TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ VE BİRLİKLERİ HAKKINDA KANUN TASARISI GENEL GEREKÇESİ 771
B. TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ VE BİRLİKLERİ HAKKINDA GENEL
BİLGİLER 772
1. TSK İle İlgili Hukuki Mevzuatın Gelişimi 772
2. Tarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinin Gelişimi 773
3. TSK ve Birliklerinin Yeniden Yapılandırılma İhtiyacı ve Bu Kapsamda Sağlanan
İmkanlar 776
4. 4572 Sayılı Kanunun Getirdiği Temel Değişiklikler 778
5. Örnek Anasözleşmelerin Getirdiği Temel Değişiklikler 779
6. Tabandan Tavana Doğru Demokratik Örgütlenme, Ortakların Kooperatiflerini Sahiplenmesinin Önemi 780
7. TSK ve Birliklerinin Yeniden Düzenlenmesi ve Temel Hedefler 781
8. Yeniden Yapılandırma İle İlgili Yürütülen Çalışmalar 784
C. TSK VE BİRLİKLERİ HAKKINDA KANUN VE AÇIKLAMASI 784
Madde 1 - Amaç, Kuruluş ve Sermaye 784
1. Madde Gerekçesi 785
3. Tarım Satış Kooperatifinin Amacı 786
4. Amaca Ulaşmak İçin Kullanılan Araçlar 787
5. TSK ve Birliğini Kurabilecek Olanlar ve Ortaklık Şartları 787
5.1. Birlik Kuruluşu 787
5.2. Tarım Satış Kooperatifinin Kuruluşu 788
6. Ortakların Sorumluluğu 788
6.1. Kooperatifin Borçlarından Dolayı Ortakların Sorumluluğu 788
6.2. Bilanço Açıklarından Dolayı Ortakların Sorumluluğu 789
7. Değişir Ortaklı ve Değişir Sermayeli Olma, Sermaye Payları 791
9. Tüzel Kişiliğe Haiz Olmak 792
Madde 2 - Tanımlar 792
1. Madde Gerekçesi 792
2. Madde Açıklaması 792
Madde 3 - Çalışma Konuları 792
1. Madde Gerekçesi 793
2. Çalışma Konuları 793
3. İşletme ve Tesis Kurulması 793
4. Ürün Alım ve Değerlendirme İşlemleri 794
Madde 4 - Organlar, Temsil, Genel Müdürlük ve Personel 796
1. Madde Gerekçesi 797
3. Genel Kurul 798
3.1. Toplantı Süresi 798
3.2. Genel Kurula Katılma Hakkı 799
3.3. Kooperatiflerde YK ve DK Asil ve Yedek Üyelerinin Seçimi İle Divan Teşekkülüne
Yetecek Sayıda GK Toplantısına Katılma Hakkına Haiz Ortak Bulunmaması Halinde
Seçim 803
3.4. Oy Hakkı 803
4. Yönetim Kurulu 804
4.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçilme Şartları 805
4.2. YK Üyelerinin Seçilme Şartlarının Araştırılması 806
4.3. Kooperatif YK Üye Sayısı ve Görev Süresi 806
4.4. YK Üyelerinin Görev ve Yetkileri 807
4.5. YK Üyelerinin Tek Başlarına Yapabilecekleri Görevler 809
4.6. Yönetim Kurulu Toplantıları ve Çalışma Şekli 809
4.7. YK Üyelerinin Katılamayacağı Görüşmeler 810
4.8. Kooperatifin Acze Düşmesi Halinde YK’nın Yapacağı İşlem 811
4.9. YK’nın Bilanço ile Gelir Gider Cetvelini Hazırlaması 811
4.10. YK Üyeliğinin Boşalması 811
4.11. Boşalan YK Üyeliklerinin Tamamlanması 812
4.12. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ücretleri 813
4.13. YK Üyelerinin Hukuki ve Cezai Sorumlulukları 814
4.14. YK Üyelerinin Yapamayacakları (Yasak) İşlemler 815
5. Denetim Kurulu 815
5.1. Denetim Kurulu Üyelerinin Seçimi ve Şartları 815
5.2. DK Üyelerinin Görev Süresi, Tekrar Seçilebilmesi ve Görevden Alınması 816
5.3. Denetim Kurulu Üyeliğinin Sona Ermesi 81 6
5.4. Boşalan DK Üyeliklerinin Doldurulması 817
5.5. Denetçilerin Ücretleri 817
5.6. DK Üyelerinin Görev ve Yetkileri ile Çalışma Şekli 817
5.7. DK Üyelerinin Hukukî Sorumlulukları 818
5.8. Denetçilerin İnceleme ve Rapor Yazma Yükümlülüğü 818
5.9. Denetçilerin Sır Saklama Yükümlülüğü 819
5.10. DK Üyelerinin Cezaî Sorumlulukları 819
5.11. DK Üyelerinin Yapamayacakları İşlemler 820
5.12. STB’nin Denetçi Atanması 820
6. Genel Kurula Katılacak Temsilcilerin Seçimi, Görev Süresi ve Azli 821
7.1. Yönetim Kurulunun Temsil ve İlzamı 822
7.2. Genel Müdür, Müdür ve Diğer Personelde Aranacak Şartlar 824
8. Yargıtay Kararları 825
Madde 5 - Bağımsız Denetim ve Birliklerce Belirlenecek İlke ve Esaslara
Uyma Zorunluluğu 828
1. Madde Gerekçesi 828
2. Bağımsız Denetim 829
3. Bağımsız Denetim Kuruluşlarının Belirlenmesi ve Görevlendirilmesi 831
4. Kooperatiflerin İlke ve Esaslara Uyma Zorunluluğu 831
Madde 6 - Muafiyet ve İstisnalar 832
1. Madde Gerekçesi 833
2. Maddeye İlişkin Genel Açıklama 834
3. Ortak İçi - Ortak Dışı İşlem 834
4. Madde Değişikliği ile İlgili Öneriler 835
Madde 7 - Örnek Anasözleşmeler 836
1. Madde Gerekçesi 836
2. Anasözleşme Hazırlanması 836
3. Anasözleşme Değişikliği 837
4. Kanun ve Anasözleşme Değişikliği Hakkında Öneriler 837
4.1. 4572 Sayılı Kanun’da Değiştirilmesi ve Bu Kanuna İlave Edilmesi Önerilen Maddeler 838
4.2. TSKB Anas’nde Değiştirilmesi ve İlave Edilmesi Önerilen Maddeler 840
4.3. TSK Anasözleşmesi’nde Değiştirilmesi ve İlave Edilmesi Önerilen Maddeler 846
Madde 8 - Yürürlükten Kaldırılan, Uygulanacak ve Uygulanmayacak
Hükümler 853
1. Madde Gerekçesi 854
2. Yürürlükten Kaldırılan Hükümler 854
3. Uygulanacak Hükümler 854
4. Uygulanmayacak Hükümler 856
Geçici Madde 1 - 857
1. Madde Gerekçesi 861
2. Özel Fonu’n Kullanımı 864
Geçici Madde 2 - 865
Madde 9 - Yürürlük 866
Madde 10 - Yürütme 866
Üçüncü Kısım
DEFTERLER ve BELGELER, TEKDÜZEN MUHASEBE SİSTEMİ UYGULAMA ESASLARI,MİZAN ve BİLANÇO, GELİR TABLOSU,
BÜTÇE, HESAP PLANI ve İŞLEMLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ BİRİNCİ BÖLÜM
KOOPERATİFLERDE TUTULACAK DEFTERLER
1. Defter Tutmanın Amacı 869
2. Defter Tutma Yükümlülüğünün Başlaması 869
2.1. TTK’ya Göre Defter Tutma Yükümlülüğünün Başlaması 869
2.2. VUK’a Göre Defter Tutma Yükümlülüğünün Başlaması 870
3. Defter Tutma Yükümlülüğünün Sona Ermesi 870
3.1. TTK’ya Göre Defter Tutma Yükümlülüğünün Sona Ermesi 870
3.2. VUK’a Göre Defter Tutma Yükümlülüğünün Sona Ermesi 871
4. Kooperatiflerin Tutacakları Defterler 871
4.1. Kanuni Defterler 873
4.1.1. Yevmiye Defteri 873
4.1.2. Defteri Kebir (Büyük Defter) 874
4.1.3. Envanter ve Bilanço Defteri 875
4.1.4. Genel Kurul Karar Defteri 878
4.1.6. Ortaklar Defteri 879
4.2. Diğer Kanuni Defterler 880
4.2.1. İmalat Defteri 881
4.2.2. Ambar Defteri 881
4.2.3. Çiftçi İşletme Defteri 882
4.2.4. Müfredat Defteri 882
4.3. Yardımcı Defterler 882
4.3.1. Kasa Defteri 883
4.3.2. Stok Giriş-Çıkış Defteri 884
4.3.3. Sabit Kıymetler ve Demirbaş Defteri 884
4.3.4. Kıymetli Evrak Defteri 885
4.3.5. Teftiş Defteri 886
4.3.6. Gelen Giden Evrak Defteri 886
İKİNCİ BÖLÜM
DEFTERLERİN TASDİKİ VE BEYAN EDİLMESİ
1. Defterlerin Açılış Tasdikleri 887
1.1. Açılış Tasdikine Tabi Defterler 887
1.2. Açılış Tasdikinin Zamanı 888
1.2.1. TTK ve KMY’e Göre Defterlerin Açılış Tasdiki Zamanı 888
1.2.2. VUK’a Göre Açılış Tasdiki Zamanı 888
2. Defterlerin Kapanış Tasdikleri 889
2.1. Kapanış Tasdikine Tabi Defterler 889
2.2. Kapanış Tasdiki Zamanı 889
3. Tasdik Yenileme (Ara Tasdiki) 890
4. Tasdik Makamı 890
5. Tasdik Şerhi ve Şekli 890
6. Defterlerin Ticaret Siciline ve Defterdarlığa veya Malmüdürlüğüne
Bildirilmesi 891
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HESAP DÖNEMİ, KAYIT NİZAMI VE ZAMANI
1. Hesap Dönemi 893
1.1. Türk Ticaret Kanununda Hesap Dönemi 893
1.2. Vergi Usul Kanununda Hesap Dönemi 893
2. Kayıt Nizamı 893
2.1. Kayıtların Türkçe Tutulması Zorunluluğu 894
2.2. Mürekkep veya Makine ile Yazılması 894
2.3. Yanlış Kayıtların Düzeltilmesi 894
2.4. Boş Satırlar Bırakılamayacağı, Sayfaların Yok Edilemeyeceği 895
3. Kayıt Zamanı 895
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DEFTER VE BELGELERİN SAKLANMASI,
ZAYİ OLMASI, TESLİM VE İBRAZI
1. Saklanması Zorunlu Olan Defterler ve Belgeler 897
2. Saklama Süresi 897
3. Saklama Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi 898
4. Defter ve Belgelerin Zayi Olması 898
4.1. Zayi Halinde Yapılacak İşlem 898
4.2. Zayi Belgesi Verilmesinin Koşulları 899
5. Defter ve Belgelerin Teslim Mükellefiyeti 899
6. Defter ve Belgelerin İbraz Mükellefiyeti 900
7. Yargıtay Kararları 901
8. Danıştay Kararları 905
2. Tamamlayıcı Yemin 905
3. Defterlerin Kooperatif Aleyhine Delil Olması 906
4. Defterlerin Kooperatif Lehine Delil Olması 907
5. Kooperatif Defterlerinin Karşı Taraf Aleyhine Delil Olması 908
6. Yargıtay Kararları 908
ALTINCI BÖLÜM
DEFTERLERLE İLGİLİ SORUMLULUK HALLERİ
1. Sorumlu Olan Kimseler 913
2. Cezai Sorumluluk 914
2.1. TTK’ya Göre Cezai Sorumluluk 914
2.2. VUK’a Göre Cezai Sorumluluk 914
2.3. İİK’ya Göre Cezai Sorumluluk 915
2.4. KK’ya Göre Cezai Sorumluluk 915
3. Suçun Savcılığa Bildirilmesi Zorunluluğu 915
YEDİNCİ BÖLÜM
MUHASEBEYLE İLGİLİ BELGELER
1. Genel Olarak Belgeler 917
2. Fişler 917
3. Makbuz 918
4. Çek 918
5. Fatura 919
6. Perakende Satış Vesikası 921
7. Gider Pusulası 921
8. Müstahsil Makbuzu 921
9. Ücret Bordrosu 922
10. Yargıtay Kararları 923
2. Düzenlemenin Amacı 924
3. Düzenlemenin Niteliği 924
4. Düzenlemenin Kapsamı 925
5. Muhasebe Usul ve Esasları 925
5.1. Muhasebenin Temel Kavramları 925
5.1.1. Sosyal Sorumluluk Kavramı 926
5.1.2. Kişilik Kavramı 926
5.1.3. İşletmenin Sürekliliği Kavramı 926
5.1.4. Dönemsellik Kavramı 926
5.1.5. Parayla Ölçülme Kavramı 926
5.1.6. Maliyet Esası Kavramı 927
5.1.7. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı 927
5.1.8. Tutarlılık Kavramı 927
5.1.9. Tam Açıklama Kavramı 927
5.1.10. İhtiyatlılık Kavramı 927
5.1.11. Önemlilik Kavramı 927
5.1.12. Özün Önceliği Kavramı 928
5.2. Muhasebe Politikalarının Açıklanması 928
5.3. Mali T
Defterler Belgeler Ve Muhasebe İşlemleri
(Kuruluştan Tasfiyeye Kadar)
Ahmet KURTULAN
- Kooperatif Ve Kuruluş
- Ortaklık Sıfatının Kazanılması Ve Kaybedilmesi
- Ortakların Hak Ve Ödevleri
- Kooperatif Hesapları
- Kooperatif Organları
- Kooperatiflerin Dağılması
- İlgili Bakanlığın (Ticaret Bakanlığının) Görev Ve Yetkileri
- Çeşitli Hükümler
İÇİNDEKİLER
GENEL AÇIKLAMA Birinci Kısım
KOOPERATİFLER KANUNU ve AÇIKLAMASI BİRİNCİ BÖLÜM
KOOPERATİF VE KURULUŞU
Madde 1 – A. TARİF 53
1. Tarifin Hukuki Analizi 53
1.1. Tüzel Kişiliğe Haiz Teşekkül Olmak 53
1.2. Amaç 54
1.3. Amaca Ulaşmak İçin Kullanılan Araçlar 54
1.4. Kooperatif Kurabilecek Kimseler 55
1.5. Ortak Sayısının Değişir Olması 56
1.6. Sermayesinin Değişir Olması 56
2. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 57
Madde 2 – B. KURULUŞ, MUTEBERLİK ŞARTLARI, İSİM KULLANMA YETKİSİ 58
1. En Az Kurucu Sayısı ve Sermaye Miktarı 58
2. Ana Sözleşmenin Hazırlanması, İmzalanması ve Tasdiki 59
3. Taşınmaz Mal Temlikinde Resmi Şekil Aranmayacağı 60
4. Sermaye Miktarı Sınırlandırılarak Kooperatif Kurulamayacağı 60
5. Kooperatif Adının Kullanılması 61
6. Kooperatif Unvanı 61
6.1. Unvanın Öğeleri 61
6.2. Unvanın Ekleri 61
6.2.1. Zorunlu Ekler 62
6.2.3. Yasak Ekler 62
6.2.4. Kullanılması Bakanlar Kurulunun İznine Tabi Ekler 64
7. Yargıtay Kararları 66
9. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 67
Madde 3 – C. İZİN VERME, TESCİL VE İLAN 68
1. Kuruluş İzninin Alınması 68
1.1. Kuruluşa İzin Verecek Merciler 68
1.1.1. STB’nin Kuruluş İznine Tabi Kooperatifler 68
1.1.2. TKB’nin Kuruluş İzine Tabi Kooperatifler 70
1.2. İzin Merciine Verilecek Dilekçe ve Eklenecek Belgeler 70
1.3. İzin Merciinin Yapacağı İnceleme ve İzin 73
2. Kooperatifin Tescil ve İlanı 74
2.1. Ticaret Sicili Memurluğuna Verilecek Dilekçe ve Belgeler 74
2.2. Sicil Memurunun Görev ve Yetkisi 76
2.3. Sicile Kayıt Talebinin Reddedilmesi 77
2.4. Sicile Kayıt Talebinin Reddine İtiraz 77
2.5. Sicile Kayıt Talebinin Kabul Edilmesi 78
2.6. Tescil ve İlan Edilecek Hususlar 78
2.7. Sicil Tasdiknamesinin Alınması 80
2.8. İlan İçin Tsg’ye Başvurulması ve İlanın Hukuki Sonuçları 80
2.9. Tescil ve İlan Yükümlülüğüne Uymamanın Yaptırımı 80
2.9.1. Cezai Yaptırımlar 80
2.9.2. Hukuki Yaptırımlar 81
3. Tescil Edilmemiş Kooperatifin Hukuki Durumu 81
4. Ana Sözleşme Değişikliği ve Takip Edilecek Yol 82
5. Yargıtay Kararları 84
6. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 85
D. ANASÖZLEŞMEYE KONACAK HÜKÜMLER 86
Madde 4 - I. Mecburi Hükümler 86
1. Kooperatifin Adı ve Merkezi 86
3. Ortaklık Sıfatını Kazandıran ve Kaybettiren Hal ve Şartlar 87
4. Ortakların Pay Tutarı ve Kooperatif Sermayesinin Ödenme Şekli, Nakdi Sermayenin
En Az 1/4'ünün Peşin Ödenmesi 87
5. Ortakların Ayni Sermaye Koyup Koyamayacakları 88
6. Kooperatifin Yükümlerinden Dolayı Ortakların Sorumluluk Durumu ve Derecesi 88
8. Kooperatifin Temsiline Ait Hükümler 89
9. Yıllık Gelir ve Gider Farklarının Hesaplama ve Kullanma Şekilleri 89
10. Kurucuların Adı, Soyadı, İş ve Konut Adresleri 89
11. Kanunun Diğer Maddeleriyle Ana Sözleşmeye Konulması Zorunlu Tutulan Hükümler 90
Madde 5 - II. İhtiyari Hükümler 91
1. Genel Kurulun Toplanması, Kararların Alınması ve Oyların Kullanılması Hakkındaki Hükümler 91
2. Kooperatifin Çalışma Şekline Dair Esaslar 91
3. Kooperatiflerin Birliklerle Olan Münasebetleri 91
4. Kooperatifin Diğer Bir Kooperatifle Birleşmesine Ait Hükümler 92
5. Kooperatifin Süresi 92
6. Kanunun Diğer Maddeleriyle Ana Sözleşmeye Konulması İhtiyari Tutulan Hükümler 93
7. Yargıtay Kararları 94
Madde 6 – III. Yorumlayıcı Hükümler 95
1. Madde Açıklaması 95
2. Yargıtay Kararları 95
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 96
Madde 7 - E. TÜZEL KİŞİLİĞİN KAZANILMASI VE SORUMLULUK 97
1. Tescilden Önce Kooperatifin Kuruluşundan Vazgeçilmesi 97
2. Tescilden Sonra Kooperatifin Kuruluşundan Vazgeçilemeyeceği 97
3. Tescilden Önce Kooperatif Adına Yapılan İşlemler 97
3.2. Kurucuların Yaptıkları Kuruluş Masrafları 98
4. Tüzel Kişiliğin Kazanılması ve Sonuçları 98
5. Kuruluştan Doğan Sorumluluk Halleri 99
5.1. Sorumlu Olan Kimseler 99
5.2. Kurucuların Sorumluluk Halleri 99
5.2.1. Hukuki Sorumluluk Halleri 99
5.2.2. Cezai Sorumluluk Halleri 100
5.3. İlk Yönetim ve Denetim Kurulu Üyelerinin Sorumluluk Halleri 100
5.3.1. Hukuki Sorumluluk Halleri 101
5.4. Dava Açma Hakkı Olanlar ve Yetkili Mahkeme 101
5.5. Zamanaşımı ve İbra 101
6. Tüzel Kişiliğin Kazanılmasından Sonra Yapılması Gereken İşler 102
6.1. Gerekli Belgelerin İzin Merciine Verilmesi 102
6.2. İşe Başlamanın Vergi Dairesine Bildirilmesi ve Vergi Numarasının Alınması 102
6.3. Kanuni Defterlerin Tasdik Ettirilmesi 103
6.4. Çalışma Müdürlüğüne Yapılacak Bildirim 103
6.5. Sosyal Sigortalar Kurumuna Yapılacak Bildirim 104
6.6. Ticaret Odasına Kaydolunması 104
7. Yargıtay Kararları 104
İKİNCİ BÖLÜM
ORTAKLIK SIFATININ KAZANILMASI VE KAYBEDİLMESİ
A. ORTAKLIĞA GİRME ŞARTLARI VE EK ÖDEMELER 107
Madde 8 - I. Ortaklığa Girme Şartları ve Ortak Sayısı:
(3476 s. k. m. 2 ile değişik) 107
1. Gerçek Kişilerin Ortaklığı 107
1.1. Medeni Hakları Kullanma Yeterliliğine Sahip Olmak – Fiil Ehliyeti 107
1.2. Yazılı Olarak Kooperatif Yönetim Kuruluna Başvurmak 109
1.3. Varsa Şahsi Sorumluluk ve Ek Ödemeleri Yazılı Olarak Kabul Etmek 109
1.4. Sermaye Payı Taahhüt Etmek ve Dörtte Birini Peşin Ödemek 109
1.5. Kooperatif Türüne Göre Ana Sözleşmelerle Getirilen Diğer Şartlar 110
1.6. Yönetim Kurulunun Ortaklık Şartlarını Araştırma Zorunluluğu 110
1.7. Yönetim Kurulunun Ortaklık İçin Karar Alması, İlgiliye Bildirilmesi ve Ortaklık Sıfatının Kazanılması 111
1.8. Yönetim Kurulu Kararı Alınmadan ya da Alınan Karar İlgiliye Bildirilmeden Ortaklık
Sıfatının Kazanılması Hali 111
2. Kooperatife Yedek Ortak Alınamayacağı 112
3. Yabancıların Kooperatife Ortak Olması 112
4. Yapı Kooperatiflerinde Konut, İşyeri ve Ortak Sayısının Genel Kurulunca
Belirlenmesi Zorunluluğu 112
5. Sonradan Ortak Olanlardan Fark Alınıp Alınamayacağı 113
6. Yargıtay Kararları 114
7. Uygulamaya İlişkin Görüş ve Öneriler 125
Madde 9 - II. Tüzel Kişilerin Ortaklığı 129
1. Madde Açıklaması 129
2. Yargıtay Kararları 130
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 132
B. ORTAKLIĞIN SONA ERMESİ 133
Madde 10 - I. Ortaklıktan Çıkma Serbestisi - Tazminat 133
1. Madde Açıklaması 133
Madde 11 - II. Ortaklıktan Çıkmanın Sınırlandırılması 134
1. Madde Açıklaması 134
Madde 12 - III. Bildirme Süresi ve Çıkma Zamanı 135
1. Çıkma İsteğinin Bildirileceği Süre 135
2. Bildirim Süresinin Kısaltılması ve Hesap Senesi İçinde Çıkışa İzin Verilmesi 135
Madde 13 - IV. Ortaklıktan Çıkmayı Kabulden Kaçınma 137
1. Ortaklıktan Çıkmayı Kabul Edecek Makam 137
2. Çıkma İsteğinin Kabul Edilmemesi Halinde Ortağın Yapacağı İşlem 137
3. Yargıtay Kararları 138
Madde 14 - V. Ortağın Ölümü ve Ortaklığın Devri 140
1. Ortağın Ölümü ve Mirasçıların Ortaklığı 140
2. Ortaklığın Devri, Şekli ve Şartları 141
3. Devir Sırasında Bağış Yapma Zorunluluğu Yoktur 142
4. Yargıtay Kararları 142
5. Uygulamaya İlişkin Görüş ve Öneriler 148
Madde 15- VI. Görev veya Hizmetin Bitmesi, Taşınmaz Mal veya İşletme Karşılığı Ortaklık 150
1. Görev veya Hizmetin Bitmesi 150
2. Taşınmaz Mal veya İşletme Karşılığı Ortaklık 150
Madde 16 - C. ORTAKLIKTAN ÇIKARILMA ESASLARI VE İTİRAZ 152
1. Ortaklıktan Çıkarılma Esasları 152
1.1. Çıkarılma Sebeplerinin Ana Sözleşmede Açıkça Gösterilmesi 152
1.2. Yönetim Kurulunun Çıkarma Kararı Alması 153
1.3. Çıkarılma Kararının Tutanağa ve Ortaklar Defterine Yazılması 154
1.4. Çıkarılma Kararının Ortağa Tebliğ Edilmesi 154
1.5. Çıkarılma Kararına İtiraz Edilmemesi Veya Dava Açılmaması 155
2. Çıkarılma Kararına Karşı Genel Kurula İtiraz Edilmesi veya Mahkemede İtiraz
Davası Açılması 156
2.1. Genel Kurula İtiraza veya İtiraz Davasına İlişkin Üç Aylık Hak Düşürücü Sürenin
Başlama ve Bitiş Tarihleri 157
2.3. Çıkarılma Kararına Karşı İtiraz Davası Açılması ve Sonuçları 158
4. Çıkarılma Kararına Karşı İlgili Bakanlığa Başvurulamayacağı 15 9
5. Genel Kurul veya Yönetim Kurulu Çıkarma Kararını Kaldırabilir 159
6. Yargıtay Kararları 160
7. Tebligat İle İlgili Yargıtay Kararları 179
8. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 185
Madde 17 - D. KOOPERATİFTEN ÇIKAN VEYA ÇIKARILAN ORTAKLARLA HESAPLAŞMA SÜRESİ VE YÜKÜMLÜLÜK 187
1. İadesi Talep Edilebilecek Haklar 187
2. İade Edilecek Hakların Hesabı 188
3. Ödeme Zamanı ve Zamanaşımı 188
4. Sermaye ve Mevduattan Kısmen veya Tamamen Yoksun Kalınamayacağı, Ortağın Alacak ve Haklarını Cari Fiyat veya Döviz Kuru Üzerinden Değerlendirilmesini veya
Faiz Verilmesini Talep Edemeyeceği 190
5. Yargıtay Kararları 191
6. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 198
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ORTAKLARIN HAK VE ÖDEVLERİ
Madde 18 - A. ORTAKLIK SENEDİ 199
1. Ortaklık Senedinin Şekli ve Senette Yer Alacak Hususlar 199
2. Ortaklık Senedinin Hukuki Niteliği 201
Madde 19 - B. ORTAKLIK PAYLARI, ŞAHSİ ALACAKLILAR 202
1. Sermaye Olarak Ortaklık Payı 202
2. Bir Ortağın Birden Fazla Pay Alması, Bir Paya Birden Fazla Kimsenin Sahip Olması 203
3. Kooperatiflerin Kredi Taleplerinin Öncelikle Karşılanması 203
4. Şahsi Alacaklılar 204
5. Yargıtay Kararları 205
6. Danıştay Kararları 206
7. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 206
Madde 20 - C. AYNİ SERMAYE 207
1. Madde Açıklaması 207
2. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 207
Madde 21 - 1. Değer Biçme, Bilirkişi 208
1. Madde Açıklaması 208
2. Karar Nisabı, Raporların Kabulü 210
Madde 22 - 2. Karar Nisabı, Raporların Kabulü 210
1. Madde Açıklaması 210
Madde 23 - Ç. HAK VE VECİBELERDE EŞİTLİK 211
1. Hak ve Vecibelerde Eşitlik İlkesi 211
2. Gecikme Faizi İstenebileceği, Bileşik Faiz Uygulanamayacağı, Ödemelerin
Öncelikle Gecikme Faizine Mahsup Edilebilmesi 212
3. Ortağın Yaptığı Kısmi Ödemeler ve BK Madde 84 Uygulaması 213
4. Uzun Yıllardır Aidat Ödemeyen Ortağın, Kooperatife Yapması Gereken
Ödemelerinin Hesaplanması 215
5. Yargıtay Kararları 217
6. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 230
1. Bilgi Edinmek Hakkı, Bilanço 233
Madde 24 - 1. Bilgi Edinmek Hakkı, Bilanço 233
1. Madde Açıklaması 233
2. Ticari Defterler ve Sır Saklama Hükümleri ve Ceza 235
Madde 25 - 2. Ticari Defterler ve Sır Saklama Hükümleri ve Ceza 235
1. Ortağın Ticari Defter ve Belgeleri İnceleme Hakkı 235
2. Ortağın Sır Saklama Yükümlülüğü ve Ceza 235
3. Genel Kurul Toplantılarına Katılma Hakkı (3476 S. Kanun m. 6 İle Değişik) 237
Madde 26 - 3. Genel Kurul Toplantılarına Katılma Hakkı 237
1. Genel Kurula Katılma Hakkı ve Bu Hakkın Doğal Sonuçları 237
2. Genel Kurula Katılma Hakkının Belgelenmesi 238
3. Genel Kurul Toplantısına Katılma Hakkı Bulunmayanlar 238
4. GK’ya Katılma Hakkı Olmakla Birlikte, Seçilme Hakkı Olmayanlar 238
5. Gk’ya Katılma Hakkı Olmakla Birlikte, Oy Hakkı Bulunmayanlar 239
6. GK’ya Katılma Hakkı Olmamakla Birlikte, Seçilme Hakkı Olanlar 240
7. Yargıtay Kararları 240
8. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 240
D. ORTAKLARIN ÖDEV VE SORUMLULUKLARI 241
Madde 27 - I. Süre ve Ortaklığın Yok Olması 241
1. Sermaye Yüklemleri ve Diğer Ödemelerin Yerine Getirilmemesi Nedeniyle
Ortaklığın Yok Olması 241
2. Ortaklığın Sona Erdirilebilmesi İçin Yapılması Zorunlu Olan İşlemler ve Sırası 242
3. Borçlu Ortaklar Hakkında İcra Takibi Yapılabilmesi 244
4. Ortaklığın Sona Erdirilmesinin Ortak Açısından Sonuçları 245
5. Yargıtay Kararları 24 6
Madde 28 - II. Kooperatifin Sorumluluğu 262
1. Madde Açıklaması 262
2. Yargıtay Kararları 262
Madde 29 - 1. Sınırsız Sorumluluk 267
1. Madde Açıklaması 267
Madde 30 - 2. Sınırlı Sorumluluk 269
1. Madde Açıklaması 269
2. Yargıtay Kararları 270
Madde 31 - 3. Ek Ödeme Yüklemi 271
1. Ek Ödeme Yükleminin Diğer Sorumluluk Hallerinden Farkı 271
2. Ek Ödeme İsteminin Şartı 271
3. Ek Ödeme Yükleminin Miktar ve Oranı 273
4. Yargıtay Kararları 274
Madde 32 - 4. Caiz Olmayan Sınırlama 276
1. Madde Açıklaması 276
Madde 33 - 5. İflas Halinde Usul 276
1. Madde Açıklaması 276
Madde 34 - 6. Sorumluluk Hükümlerinin Değiştirilmesi 279
1. Madde Açıklaması 279
2. Yargıtay Kararları 280
Madde 35 - 7. Kooperatife Yeni Giren Ortakların Sorumluluğu 281
1. Madde Açıklaması 281
2. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 282
Madde 36 - 8. Bir Ortağın Ayrılmasından veya Kooperatifin Dağılmasından
Sonra Sorumluluk 283
1. Bir Ortağın Ölümünden veya Ayrılmasından Sonra Doğan Sorumluluk 283
2. Kooperatifin Dağılmasından Sonraki Sorumluluk 285
Madde 37 - 9. Sorumlulukta Zamanaşımı 287
1. Madde Açıklaması 287
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM:
KOOPERATİF HESAPLARI
Madde 38 - A. GELİR GİDER FARKLARI, BÖLÜNMESİ VE PAYLARA FAİZ VERİLMESİ 289
2. Hasılanın Tamamının Gelir Gider Farkı Olarak Yedek Akçeye Eklenmesi 290
3. Olumlu Gelir Gider Farkının Ortaklar Arasında Bölüşümü 290
4. Olumlu Gelir Gider Farkının Sermaye Payına Faiz Verilerek Dağıtımı 291
5. Ortak Dışı İşlemlerden Elde Edilen Hasılanın Ortaklara Dağıtımı veya Özel Fonda Toplanması 293
6. Olumsuz Gelir Gider Farkının Kapatılması 294
7. Yargıtay Kararları 294
8. Danıştay Kararları 295
Madde 39 - B. YEDEK AKÇE AYRIMI 296
1. Madde Açıklaması 296
2. Danıştay Kararları 297
Madde 40 - C. ORTAK VE PERSONEL İÇİN YARDIM FONLARI 298
1. Madde Açıklaması 298
Madde 41 - D. GELİR GİDER FARKINDAN İLK AYRILACAK FONLAR 299
1. Olumlu Gelir Gider Farkının Bölüşümünde Takip Edilecek Sıra 299
2. Yedek Akçelerin ve Fonların Kullanış Şekli ve Şartı 300
3.1. Kooperatifin Kurumlar Vergisinden Muaf Olması Halinde 300
3.2. Kooperatifin Kurumlar Vergisi Mükellefi Olması Halinde 301
BEŞİNCİ BÖLÜM
KOOPERATİF ORGANLARI
A. GENEL KURUL 303
Madde 42 - I. Yetki 303
1. Genel Kurul Kooperatifin En Yetkili Organıdır 303
2. Genel Kurulun Devir ve Terk Edemeyeceği Yetkiler 304
3. Yargıtay Kararları 308
4. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 310
Madde 43 - 1. Çağrıya Yetkisi Olanlar 314
1. Genel Açıklama 314
2. Genel Kurulu Olağan Toplantıya Çağırmaya Yetkili Olanlar 314
3. Genel Kurulu Olağanüstü Toplantıya Çağırmaya Yetkili Olanlar 317
4. Yargıtay Kararları 319
5. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 320
Madde 44 - 2. Ortakların İsteği, Bakanlıkların Çağrısı, Mahkemenin İzni 321
2. İlgili Bakanlığın Genel Kurulu Toplantıya Çağırması 322
3. Ortakların Mahkemeden İzin Alarak Genel Kurulu Bizzat Toplantıya Çağırması 323
4. Yargıtay Kararları 324
Madde 45 - 3. Şekil 332
1. Toplantı Şekilleri ve Zamanı 332
2. Yönetim Kurulunca Toplantı Kararının Alınması 333
3. Çağrının Şekli ve Zamanı 334
4. Genel Kurul Toplantısından Önce Hazırlanacak Belgeler 335
4.1. Ortaklar Listesinin Hazırlanması ve İmzalanması 335
4.2. Yönetim Kurulu Yıllık Çalışma Raporunun Hazırlanması 336
4.3. Denetim Kurulu Yıllık Çalışma Raporunun Hazırlanması 336
4.4. Bilanço, Envanter ve Gelir Gider Tablosunun Hazırlanması 336
4.5. Bütçe ve Gelecek Yılın Çalışma Programının Hazırlanması 337
4.6. Diğer Özel Bilgi ve Belgelerin Hazırlanması 3 38
5. Temsilci Talebinde Bulunulması 338
6. Toplantı Yeri 338
7. Ortaklar Cetvelinin İmzalanması Sırasında Dikkat Edilecek Hususlar ve Kimlik
Kontrolü 339
8. Toplantı Nisabı (Yeter Sayısı) 339
9. Toplantı Nisabının Belirlenmesi 341
10. Toplantının Açılması, Başkanlık Divanı, Genel Kurulun Sevk ve İdaresi 342
11. Toplantı Tutanağı ve Yazılması 343
11.1. Tutanağın Giriş Bölümünün Yazılması 344
11.2. Toplantının Açıldığının ve Başkanlık Divanı Oluşturulduğunun Yazılması 345
11.3. Gündeme Madde İlavesinin Yazılması 345
11.4. Tutanağın Yazılmasında Dikkat Edilecek Diğer Hususlar 345
11.5. Tutanağın İmzalanması 347
11.6. Genel Kurul Toplantısı Sonrasında Dikkat Edilecek Hususlar 347
12. İl STM’ye Verilecek Belgeler 348
13. Ticaret Sicili Memurluğuna Verilecek Belgeler 349
14. Genel Kurulu Olağan Toplantıya Çağırmamanın Yaptırımı 351
15. Yargıtay Kararları 351
16. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 354
Madde 46 - III. Gündem 357
1. Gündemin Hazırlanması, Toplantı Çağrısına ve İlana Yazılması 357
2. Gündeme Konulması Zorunlu Olan Hususlar ve Şartı 359
3. Gündemde Olmadığı Halde, Gündeme Alınabilecek Hususlar ve Şartı 360
3.1. Konuya İlişkin Genel Açıklama 360
3.2. Gündemde Olmadığı Halde Genel Kurul Gündemine Alınıp Görüşülebilecek Hususlar ve
Buna İlişkin Prosedür 361
4. Gündeme Alınması Zorunlu Bulunan Hususlarla Gündeme İlave Edilebilecek
Hususlar Arasındaki Fark 366
5. İlan Edilen Gündemdeki Maddeler Sırayla Görüşülür 367
6. Yargıtay Kararları 367
7. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 368
Madde 47 - IV. Bütün Pay Sahiplerinin Hazır Bulunması Hali 370
1. Madde Açıklaması 370
2. Yargıtay Kararları 3 71
V. Oy Hakkı 375
Madde 48 - 1. Genel Olarak 375
1. Madde Açıklaması 375
Madde 49 - 2. Temsil 376
1. Genel Kurul Toplantılarında Temsil Şartları 376
2. Temsilci (İzin) Belgesinde Bulunması Gerekli Bilgiler 378
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 379
Madde 50 - 3. Oya Katılamayacaklar 380
2. Şahsi Bir İşe veya Davaya Dair Olan Görüşmelerde Oy Hakkının Kullanılamaması 381
VI. Kararlar 383
Madde 51 - 1. Genel Olarak 383
1. Normal Karar Nisabı (Yarıdan Bir Fazla) 383
2. Özel Karar Nisapları 384
2.1. Kullanılan Oyların 2/3 Çoğunluğuyla Alınacak Kararlar 384
2.2. Bütün Ortakların 3/4 Çoğunluğuyla Alınacak Kararlar 385
2.3. Çoğunlukla Verilebilecek Kararlar 385
2.3.1. Ortak Sayısının 2/3’ü İle Toplanıp, Çoğunlukla Verilebilecek Kararlar 385
2.3.2. Ortak Sayısının 1/2’si İle Toplanıp, Çoğunlukla Verilebilecek Kararlar 386
2.3.3. Toplantı Nisabı Aranmayıp, Çoğunlukla Verilebilecek Kararlar 386
3. Oylama (Oyların Kullanılması) 386
4. Karar Nisabının Hesabında Dikkate Alınacak Hususlar 387
5. Genel Kurul Kararlarının Geçerlilik Şartı 388
5.1. Toplantıda İlgili Bakanlık Temsilcisi Bulunmalıdır 388
5.2. Toplantı ve Karar Nisabına Uyulmalıdır 388
5.3. Belgeler Usulüne Uygun Olarak Düzenlenmelidir 389
5.4. Kararlar, Kanun ve Ana Sözleşmenin Emredici Hükümlerine Aykırı Olmamalıdır 389
5.5. Kararların Geçerliliği İçin Aranan Diğer Özel Şartlar 390
6. Kararların Etki ve Sonuçları 390
6.2. İbra 390
7. Yargıtay Kararları 391
8. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 396
Madde 52 - 2. Ortakların Paylarının Artırılması 397
1. Ortakların Şahsi Sorumluluklarının Ağırlaştırılması, Ek Ödeme İhdası 397
2. Kredi Artışından Yararlanabilmek İçin Aranılan Karar Nisabı 399
4. Yargıtay Kararları 400
5. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 400
Madde 53 - 3. Kararların Bozulması ve Şartlar 401
1. Batıl Olan (Ölü Doğmuş) Kararlar 401
2. İptali İstenilebilecek Genel Kurul Kararları 402
2.1. Kanuna Aykırı Olan Genel Kurul Kararları 402
2.2. Ana Sözleşme Hükümlerine Aykırı Olan Kararlar 403
2.3. İyi Niyet Esaslarına Aykırı Olan Kararlar 403
3. İptal Davasının Tarafları 404
3.1. Dava Açmaya Hakkı Olanlar (Davacılar) 404
3.2. Davalı Olan Taraf 405
4. İptal Davasının Açılmasına İlişkin Hükümler 406
4.1. İptal Davası Açılmasında Süre 406
4.2. İptal Davası Açılabilecek Mahkeme 406
4.3. Davanın İlanı 406
4.4. Teminat İstenilmesi ve Zararların Ödenmesi 407
4.5. Davaların Birleştirilmesi, Duruşmanın Başlaması ve Yargılama Usulü 407
5. İptal Kararının Tesiri ve Tescili 407
6. Yargıtay Kararları 407
7. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 423
Madde 54 - 4. Mektupla Oy Verme ve Temsilciler Toplantısı 424
1. Mektupla Oy Verme 424
2. Temsilciler Topluluğu 425
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 426
B. YÖNETİM KURULU 427
Madde 55 - I. Ödevi ve Üye Sayısı 427
1. Kooperatiflerde Yönetimin Önemi 427
2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Atanması ve Seçimi 429
2.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ana Sözleşme İle Atanması 429
2.2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Genel Kurulca Seçimi 429
2.3. Yönetim Kurulunca Üye Seçilmesi 430
3. YK Üye Sayısı, Asil ve Yedek Üyelerin Ortak Olma Şartı 430
4. Tüzel Kişilerin Yönetim Kurulu Üyeliği 431
5. Yönetim Kurulunun Yapısı ve Görev Bölümü 432
6. Yönetim Kurulu Toplantıları 432
6.1. Yönetim Kurulunun Toplantı Zamanı ve Yeri 433
6.2. Yönetim Kurulunu Toplantıya Çağırma 433
6.3. Yönetim Kurulunda Toplantı ve Karar Nisabı, Oyların Eşitliği 434
6.4. Müzakerelere İştirak Edemeyecek Olanlar 434
6.5. Yönetim Kurulu Kararların Deftere Yazılması 435
6.6. Denetçilerin Toplantıda Hazır Bulunması 435
6.7. Toplantıya Katılmayan Üyelerin Durumu 435
7. Yönetim Kurulunun Görevleri 435
7.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Birlikte Yapacakları Görevler 436
7.2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Münferiden Yapacakları Görevler 437
8. Yargıtay Kararları 438
9. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 439
Madde 56 - II - Üyelik Şartları ve Ücret 441
1. Yönetim Kurulu Üyelerinde Aranılan Şartlar 441
2. Üyelik Şartlarının Denetçilerce Araştırılması 444
3. Haklarında Kamu Davası Açılan YK Üyelerinin Durumu 445
4. Boşalan Yönetim Kurulu Üyeliğine Atama 446
4.1. Toplantı Nisabının Kaybedilmesi Halinde Atama 446
4.1.1. Yedek Üye Varsa 446
4.1.2. Yedek Üye Yoksa 446
4.2. Toplantı Nisabının Kaybedilmemesi Halinde Atama 446
4.2.1. Yedek Üye Varsa 446
4.2.2. Yedek Üye Yoksa 447
5. Murahhas Üye Seçimi ve Tescili 447
6. Yönetim Kurulu Üyelerine Yapılabilecek Ödemeler 447
7. Yönetim Kurulu Üyeleri İçin Kooperatifçe SSK (veya Bağ-Kur) Primi ile İhbar ve
Kıdem Tazminatı Ödenemeyeceği 449
8. Yönetim Kurulu Üyelerinin Mal Bildiriminde Bulunmaları 450
9. Yargıtay Kararları 451
10. Danıştay Kararları 453
11. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 453
Madde 57 - III. Üyelik Süresi 456
1. Madde Açıklaması 456
2. Yargıtay Kararları 456
IV. Yönetim ve Temsil 459
Madde 58 - 1. Yetkilerin Devri 459
1. Kooperatifin Bizzat Yönetim Kurulu Tarafından Yönetilmesi ve Temsil Edilmesi 459
2. Kooperatifi Yönetim ve Temsil Yetkisinin Devredilmesi 460
2.1. Yetkilerin Yönetim Kurulu Üyelerine Devredilmesi 460
2.2. Yetkilerin Üçüncü Kişilere (Müdürlere) Devredilmesi 461
2.3. Müdürlerin Görev Süresi, Tayin ve Azilleri İle Tescil ve İlanı 462
2.4. Müdürlerin ve Tayin Eden YK Üyelerinin Sorumluluğu 463
Madde 59 - 2. Şümulü ve Sınırlandırılması 467
1. Temsil Yetkisinin Kapsamı 467
2. Temsil Yetkisinin Sınırlandırılamayacağı 468
3. Temsil Yetkisinin Sınırlandırılabileceği Haller 468
4. Yönetime veya Temsile Yetkili Olanların Haksız Fiillerinden Doğan Sorumluluğu 469
5. Kooperatiflerce Taşınmaz Mal Satın Alınması 469
6. Yönetim Kurulu Üyeleri İle Kooperatif Personelinin Kooperatifle Ticari İş Yapma
Yasağı 471
7. İlan, Reklam ve Açıklamalarda Uyulacak Esaslar 472
8. Genel Kurulun Devredemeyeceği Yetkilerin Kullanılamayacağı 473
9. Yargıtay Kararları 473
10. Danıştay Kararları 486
11. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 486
Madde 60 - 3. İmza 487
Madde 61 - 4. Tescil 487
1. Maddelerin Açıklamaları 487
2. Yargıtay Kararları 488
Madde 62 - 5. Üyelerin Titizlik Derecesi ve Sorumlulukları 490
1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Titizlik (Özen Borcu) Derecesi 490
2. Yönetim Kurulu Üyeleri İle Kooperatif Memurlarının Genel Olarak Hukuki
Sorumluluk Halleri 491
3. YK Üyelerinin Zincirleme Hukuki Sorumluluk Halleri 492
3.1. KK’da Sayılan Zincirleme Sorumluluk Halleri 492
3.2. TTK’da Sayılan Zincirleme Sorumluluk Halleri 493
4. Yönetim Kurulu Üyelerinin Şahsi Hukuki Sorumluluk Halleri 493
4.1. Murahhas Üyelerin Hukuki Sorumluluğu 493
4.2. Yeni Seçilen veya Tayin Olunan Üyelerin Hukuki Sorumluluğu 494
4.3. YK Üyelerinin, Kendilerinin veya Yakınlarının Menfaatleri İle İlgili Hususların
Görüşülmesine Katılmaları Halinde Sorumluluk 494
4.4. Kooperatifle Ticari İş Yapma Yasağına Uyulmamasından Doğan Sorumluluk 495
5. Hukuki Sorumluluğun Takibi ve Yetkili Mahkeme 495
5.1. Yetkili Mahkeme 495
5.2. YK Üyeleri Aleyhine ve Kooperatif Adına Dava Açılması 495
5.3. Dava Açmada Süre ve Zamanaşımı 496
5.4. Kooperatif Adına Dava Açacak Olanlar 496
5.5. Ortakların ve Kooperatif Alacaklılarının Dava Açması 497
5.6. Üçüncü Şahısların Dava Açması 497
5.7. İflas İdaresinin ve Tasfiye Memurlarının Dava Açması 497
6. Hukuki Sorumluluktan Kurtulma Halleri 498
6.1. Kusur Olmadığının İspat Edilmesi 498
6.1.1. Yönetim Kurulu Kararına Ret Oyu Vermiş Olmak 498
6.1.2. Mazereti Dolayısıyla Toplantıda Hazır Bulunmamak 498
6.2. Genel Kurulda Aklanma (İbra) 499
6.3. Sorumlulukta Zamanaşımı 500
7. YK Üyeleri İle Kooperatif Memurlarının Cezai Sorumluluk Halleri 500
7.1. YK Üyeleri İle Kooperatif Memurlarının Devlet Memurları Gibi Ceza Görmeleri
(TCK’ya Göre Sorumluluk) 500
7.2. Yeni Türk Ceza Kanunu İle Getirilen Cezai Yaptırımlar 501
7.3. Yönetim Kurulu Üyeleri İle Kooperatif Memurlarının KK’ya Göre Cezai Sorumluluk
Halleri 502
8. Yargıtay Ceza Dairesi Kararları 502
9. Yargıtay Hukuk Dairesi Kararları 545
10. Danıştay Kararları 557
11. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 558
Madde 63 - V. Kooperatifin Aczi Halinde Yapılacak İşler 562
1. Genel Açıklama 562
2. Aciz Belirtileri ve Ara Bilanço Düzenlenmesi 562
3. Kooperatif Mevcudunun Borçlarını Karşılayamaması Halinde Yapılacak İşler 563
4. Koop. Varlığının Yarısının Karşılıksız Kalması Halinde Yapılacak İşler 564
5. Yargıtay Kararları 565
Madde 64 - VI. İşten Çıkarma 566
1. Madde Açıklaması 566
2. İşlerin Görülmesi İçin Görevlendirilen Temsilciler ve Vekiller 566
2.1. Tacire (Kooperatife) Bağlı Yardımcılar 566
2.1.1. Temsil Yetkisi Bulunanlar 566
2.1.2. Temsil Yetkisi Bulunmayanlar 567
2.2. Tacire Bağlı (Kooperatife) Olmayan Yardımcılar 567
2.2.1. Temsil Yetkisi Bulunanlar 567
2.2.2. Temsil Yetkisi Bulunmayanlar 567
C. DENETÇİLER 568
Madde 65 - I. Seçim 568
1. Kooperatiflerde Denetimin Önemi 568
2. Denetimin Amacı ve Yararları 568
3. Denetim Türleri 569
4. Denetçilerin Adedi ve Görev Süresi 570
5. Denetçilerde Aranılan Şartlar 571
6. Denetçiliğe Seçilemeyecek Olan Kimseler 571
7. Denetçilerin Atanması ve Seçimi 572
7.1. İlk Denetim Kurulu Üyelerinin Ana Sözleşme İle Atanması 572
7.2. Denetim Kurulu Üyelerinin Genel Kurulca Seçimi 572
8. Denetçiliğin Açılması, Diğer Denetçilerin ve Mahkemenin Denetçi Tayini 573
9. Özel Denetçi (Hesap Tetkik Komisyonu) Seçimi 573
10. Denetçilik Görevinin Sona Ermesi 574
11. Denetçilerin Tescil ve İlanı 574
12. Yargıtay Kararları 574
13. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 577
II. Çalışma 578
Madde 66 - 1. İnceleme Yükümlülüğü 578
1. KK’ya Göre Denetçilerin Görev ve Yükümlülükleri 578
1.1. Genel Olarak İnceleme Yükümlülüğü 578
1.2. İşletme Hesabiyle Bilançonun Defterlerle Uygunluk Halinde Bulunup Bulunmadığının İncelenmesi 578
1.3. Defterlerin Düzenli Bir Şekilde Tutulup Tutulmadığının İncelenmesi 579
1.4. İşletmenin Neticeleriyle Mameleki Hakkında Uyulması Gerekli Hükümlere Göre İşlem
Yapılıp Yapılmadığının İncelenmesi 579
1.5. Ortaklar Listesinin Usulüne Uygun Olarak Tutulup Tutulmadığının İncelenmesi 580
1.6. Denetçilerin Ortaklara Açıklama Yapma Yükümlülüğü 580
1.7. YK Üyelerinin Üyelik Şartlarını Taşıyıp Taşımadıklarının Araştırılması 581
1.8. Boşalan Yönetim Kurulu Üyeliğine Yedek Üye Çağrılması 581
2. TTK’ya Göre Denetçilerin Görev ve Yükümlülükleri 581
2.1. İlk Denetçilerin, Kuruluştaki Yolsuzlukları Araştırması 581
2.2. Kooperatif Kasasını Teftiş Etmek 581
2.3. Kıymetli Evrakların Mevcut Olup Olmadığını Araştırmak 582
2.4. Tasfiye İşlemlerine Nezaret Etmek 582
2.5. Genel Kurulu Toplantıya Çağırmak 582
2.6. Yönetim Kurulu Üyeleri Aleyhine Dava Açmak 583
3. İncelenmek Üzere Defter ve Belgelerin Denetçilere Verilmesi 583
4. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 584
Madde 67 - 2. Rapor Düzenlenmesi 585
1. Yıllık Rapor Düzenleme Yükümlülüğü 585
2. Noksanlıkları ve Mevzuata Aykırılıkları Haber Verme Yükümlülüğü 586
3. Toplantılara Katılma Yükümlülüğü 587
Madde 68 - 3. Sır Saklama Yükümlülüğü 588
1. Madde Açıklaması 588
2. Denetçilerin Sorumluluğu 588
2.1. Hukuki Sorumluluk 588
2.1.1. Hukuki Sorumluluk Halleri 588
2.1.2. Hukuki Sorumlulukta Takip 589
2.2. Cezai Sorumlulukları 592
1. Madde Açıklaması 592
2. Yargıtay Kararları 592
ALTINCI BÖLÜM
KOOPERATİF BİRLİKLERİ, KOOPERATİFLER MERKEZ BİRLİKLERİ, TÜRKİYE MİLLÎ KOOPERATİFLER BİRLİĞİ VE DANIŞMA KURULU
Madde 70 - Görev ve Sorumluluk 595
1. Kooperatiflerin Üst Kuruluşları 595
2. Üst Birliklerin Görev ve Amaçları 595
3. Üst Birlik Yönetim Kurulu Üyeleri İle Memurlarının Hukuki ve Cezai Sorumlulukları 597
4. Yargıtay Kararları 597
Madde 71 - Yükümlülük 599
1. Madde Açıklaması 599
Madde 72 - A. KOOPERATİF BİRLİKLERİ 600
1. Kooperatif Birliklerinin Kurulması 600
2. İlgili Bakanlık Tarafından Bölgelerin Belirlenmesi 603
1. Madde Açıklaması 603
2. Temsilcilerini Seçmeyen/Seçemeyen Kooperatiflerin Temsili 604
Madde 74 - 2. Yönetim Kurulu 606
1. Madde Açıklaması 606
2. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 606
Madde 75- 3. Denetim ve Eğitim 607
1. Üst Kuruluşların Denetim ve Eğitim Yapması 607
2. Denetim ve Eğitim Giderlerine Katılma 607
3. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 608
Madde 76 - B. KOOPERATİFLER MERKEZ BİRLİKLERİ 609
1. Kooperatifler Merkez Birliğinin Kurulması 609
2. Kooperatifler Merkez Birliği Genel Kurulu 610
3. Kooperatifler Merkez Birliği Yönetim Kurulu 611
4. Birden Fazla Merkez Birliği Kurulamayacağı 611
Madde 77 - C. TÜRKİYE MİLLİ KOOPERATİFLER BİRLİĞİ 612
1. Türkiye Milli Kooperatifler Birliğinin (TMKB) Kurulması 612
2. Türkiye Milli Kooperatifler Birliğine Katılma Şartları 612
3. Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Genel Kurulu 613
4. Türkiye Milli Kooperatifler Birliği Yönetim Kurulu 615
1. Madde Açıklaması 615
2. Yargıtay Kararları 617
Madde 79 62 0
1. Madde Açıklaması 620
Madde 80 - E. DANIŞMA KURULU 620
1. Madde Açıklaması 620
YEDİNCİ BÖLÜM
KOOPERATİFLERİN DAĞILMASI
Madde 81 - A. DAĞILMA SEBEPLERİ 624
1.1. Ana Sözleşme Gereğince Dağılma 624
1.2. Genel Kurul Kararıyla Dağılma 624
1.3. İflasın Açılmasıyla Dağılma 627
1.3.1. İflas Yoluyla Adi Takip 627
1.3.2. Kambiyo Senetleri Hakkındaki Hususi Takip 627
1.3.3. Doğrudan Doğruya İflas Halleri 628
1.3.4. İflas Davası, Kararın Tebliğ ve İlanı 628
1.3.5. İflasın Hukuki Sonuçları 629
1.4. İlgili Bakanlığın Mahkemeden Alacağı Karar Üzerine Dağılma 630
1.4.1. Ortak Sayısının 7’den Aşağı Düşmesi 630
1.4.2. Kanunen Lüzumlu Organlarından Birinin Mevcut Olmaması 630
1.4.3. Amaç ve Konusuna Aykırı Hareket Edildiğinin Tespit Olunması 631
1.4.4. Sermayesinin 2/3’ünün Kaybedilmesi 631
1.5. Diğer Bir Kooperatifle Birleşmesi veya Devralınması Halinde Dağılma 632
1.6. Üç Yıl Olağan Genel Kurulunu Yapmaması Halinde Dağılma 632
1.7. Amacına Ulaşma İmkanının Bulunmadığının Tespiti Halinde Dağılma 633
1.8. Konut Yapı Kooperatiflerinin Amacına Ulaşması Sonucu Dağılması Veya Amacının Değiştirilmesi 633
2. Kooperatifin Tasfiyesi 634
2.1. İcra İflas Kanununa Göre Tasfiye (İflasın Tasfiyesi) 635
2.2. KK ve TTK’ya Göre Tasfiye ve Uygulanacak Hükümler 636
2.2.1. Genel Kurul veya Mahkemece Tasfiyeye Karar Verilmesi 637
2.2.2. Dağılmanın Tescili, İlanı ve İbraz Edilecek Belgeler 637
2.3. Tasfiye Kurulu 639
2.3.1. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Tayini 639
2.3.2. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Nitelikleri 640
2.3.3. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Ticaret Siciline Tescil ve İlanı 640
2.3.4. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Ücreti 641
2.3.5. Tasfiye Kurulunun Temsil Yetkisi 641
2.3.6. Tasfiye Kurulunun Çalışması 641
2.3.7. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Yükümlülüğü 642
2.3.8. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Cezai ve Hukuki Sorumluluğu 642
2.3.9. Tasfiye Kurulu Üyelerinin Vergi Kanunları Karşısındaki Yükümlülük ve Sorumlulukları 643
2.3.10. Tasfiye Kurulu Üyeliğinin Sona Ermesi 644
2.4. Tasfiyenin Etkileri 644
2.4.1. Tasfiyenin Kooperatif Tüzel Kişiliği ve Unvanı İle Temsiline Etkisi 644
2.4.2. Tasfiyenin Genel Kurulun Görev ve Yetkileri İle Toplantı ve Karar Nisabına Etkisi 645
2.4.3. Tasfiyenin Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkisine Etkisi 646
2.4.4. Tasfiyenin Denetim Kurulunun Görev ve Yetkisine Etkisi 646
2.4.5. Tasfiyenin Ortaklara Etkisi 646
2.5. Tasfiye İşlemlerinin Yürütülmesi ve Sonuçlandırılması 647
2.5.1. İlk Envanter ve Açılış Bilançosu ile Ortaklar Listesinin Hazırlanması 647
2.5.2. Kooperatif Malları ile Defterlerine El Konulması 647
2.5.3. Tasfiyenin Vergi Dairesine Bildirilmesi 647
2.5.4. Gerekli Defterlerin Tutulması 647
2.5.5. Alacaklıların Daveti ve Korunması 648
2.5.6. Genel Olarak Yapılacak Diğer İşler 648
2.5.7. Aktiflerin Paraya Çevrilmesi ve Alacakların Tahsili 649
2.5.9. Son ve Kesin (Kapanış) Bilançonun Hazırlanması ve Son Genel Kurulun Toplanması 649
2.5.10. Tasfiye Artığının Ortaklar Arasında Paylaştırılması, Şartı ve Şekli 650
2.5.11. Kooperatif Unvanının Sicilden Silinmesi 651
2.5.12. Defterlerin Saklanması 651
3. Süresi Sone Eren Kooperatifin Hukuki Durumu 651
4. Yargıtay Kararları 652
5. Danıştay Kararları 665
6. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 665
Madde 82 - B. TİCARET SİCİLİNE BİLDİRME 668
1. Madde Açıklaması 668
Madde 83 - C. TASFİYE MAMELEKİN PAYLAŞTIRILMASI 669
1. Tasfiye Mamelekinin Ortaklara Paylaştırılma Şartı 670
3. Yargıtay Kararları 670
4. Danıştay Kararları 671
Madde 84 - D. BİRLEŞME SURETİYLE DAĞILMA 675
1. Madde Açıklaması 676
Madde 85 - E. BİR KAMU TÜZEL KİŞİLİĞİ TARAFINDAN DEVRALINMAK 678
1. Madde Açıklaması 678
SEKİZİNCİ BÖLÜM
İLGİLİ BAKANLIĞIN (TİCARET BAKANLIĞININ)
GÖREV VE YETKİLERİ
A. GENEL OLARAK BAKANLIĞIN GÖREV VE YETKİLERİ 681
Madde 86 - A. GENEL OLARAK BAKANLIĞIN GÖREV VE YETKİLERİ 681
1. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarına Yol Göstermek ve Yardımcı Olmak 681
2. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarını Teftiş Etmek, Denetlemek veya Denetlettirmek 682
3. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarının Dağılmasını Gerektiren Sebepleri Mahkemeye Bildirmek 682
4. İlgili Kurum ve Kuruluşlar Nezdinde Teşebbüslerde Bulunmak ve Koordinatör
Olarak Görev Yapmak 682
5. Düzenleyici Tasarruflarda Bulunmak 683
Madde 87 - B. İLGİLİ BAKANLIK (TİCARET BAKANLIĞI) TEMSİLCİLERİ VE KARARLARIN YÜRÜRLÜK ŞARTI 684
1. Genel Kurul Toplantılarında Temsilci Bulundurulması 684
2. Toplantının Açılması ve Devamı 685
3. Temsilci Talebi 685
4. Temsilci Ücretinin Miktarı ve Yatırılacağı Yer 685
5. Temsilcinin Nitelikleri ve Görevleri 686
6. Talep Edilmesine Rağmen Temsilcinin Gelmemesi 687
7. Yargıtay Kararları 687
8. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 688
Madde 88 - C. ÖRNEK ANASÖZLEŞME HAZIRLANMASI 689
Madde 89 - D. MUHASEBE USULÜ VE DEFTERLER 690
1. Madde Açıklaması 690
Madde 90 - E. TEFTİŞ VE DENETLEME 691
1. İlgili Bakanlığın Teftiş ve Denetimi 691
2. Talimatlara Uyma Mecburiyeti 692
3. Kredi Veren Kurum ve Kuruluşların Denetimi 692
4. Kooperatif ve Üst Kuruluşlarında Görevli Bulunanların Yükümlülüğü 693
5. Yargıtay Kararları 693
6. Danıştay Kararları 694
7. Uygulamaya İlişkin Görüşler ve Öneriler 694
Madde 91 - F. TEFTİŞ VE DENETLEME İLE GÖREVLENDİRME 696
1. Madde Açıklaması 696
DOKUZUNCU BÖLÜM
ÇEŞİTLİ HÜKÜMLER
Madde 92 - A. SİYASİ FAALİYET YASAĞI 697
Madde 93 - B. MUAFLIKLAR 697
1. Vergi Mükellefi ve Sorumlusu Kime Denir? Muafiyet ve İstisna Nedir? 698
2. KK’ya Göre Kooperatiflerde ve Üst Kuruluşlarında Muafiyet ve İstisna 699
2.2. Her Nevi Defterler İle Ana Sözleşmelerin Tasdiki Sırasındaki Her Nevi Harç ve Damga Vergisi Muafiyeti 700
2.3. Sahip Olunan Taşınmaz Mallardan Alınacak Vergilerdeki Muafiyet 700
2.4. Ortakların Temlik Edecekleri Taşınmazların Vergi ve Harç Muafiyeti 702
2.5. Çıkma İsteğinin Reddi Halinde, Noter Aracılığıyla Yapılacak Bildirimle İlgili Damga
Vergisi, Harç ve Resim İstisnası 703
2.6. Taşınmaz Malların İrtifak Haklarının ve Taşınmaz Mükellefiyetinin Kooperatiflere
Sermaye Olarak Konulması Halinde Vergilendirme 703
2.7. Kooperatiflerde Kurumlar Vergisi Muafiyeti ve İstisnası 704
2.7.1. Kooperatiflere Tanınan KV Muafiyeti ve Şartları 706
2.7.2. Kooperatiflerde Risturn İstisnası 711
3. Kooperatiflerin Önem Arzeden Bazı Vergiler Karşısındaki Durumu 716
3.1. Kooperatiflerin Vergi Kesintisi Yapma Zorunluluğu 716
3.1.1. Kooperatiflerin GV Kesintisi Yapma Sorumluluğu 716
3.1.2. Kooperatiflerin KV Kesintisi Yapma Sorumluluğu 717
3.2. Kooperatiflerin KDV Yükümlülüğü ve İstisnası 718
3.3. Kooperatiflerin Elde Ettikleri Mevduat Faizlerinin Vergilendirilmesi 718
3.4. Kooperatiflerin Kira Gelirlerinin Vergilendirilmesi 719
3.4.1. Kooperatif Taşınmaz Mallarının Tevkifat Yapmakla Sorumlu Bulunan Kişilere Kiraya Verilmesi Halinde Vergilendirme 720
3.4.2. Kooperatif Taşınmaz Mallarının Tevkifat Yapmakla Sorumlu Bulunmayan Kişilere
Kiraya Verilmesi Halinde Vergilendirme 720
4. Yapı Kooperatiflerinin Önemli Bazı Vergiler Karşısındaki Durumu 720
4.1. Yapı Kooperatifleri Malzeme Satın Alırken KDV Ödeyeceklerdir 721
4.2. Konut Yapı Kooperatiflerine Yapılan İnşaat Taahhüt İşlerinde KDV İstisnası ve Şartı 721
4.2.1. İnşaat Taahhüt İşleri İstisnası Kapsamına Giren İşler 722
4.2.2. İnşaat Taahhüt İşleri İstisnası Kapsamına Girmeyen İşler 724
4.3. Konut Yapı Kooperatiflerinin Konut Tesliminde KDV İstisnası 725
4.4. Küçük Sanayi Sitesi Yapı Kooperatiflerinde Arsa ve İşyeri Teslimlerinde KDV İstisnası 725
4.5. Yapı Kooperatiflerince Müteahhitlere Ödenen Hakediş Bedelleri Üzerinden Gelir Vergisi Tevkifatı Yapılacağı 726
4.6. Yapı Kooperatiflerinde; Ortakları İçin Sosyal, Kültürel, Ekonomik ve Turizm Amaçlı
Tesislerin Kurulup İşletilmesi Halinde KV Uygulaması 726
4.7. Ortak Kullanım Alanları Genel Giderlerinin Yapı Kooperatiflerince Karşılanması Halinde Kurumlar Vergisi Uygulaması 727
4.8. Tasfiye Haline Giren Yapı Kooperatiflerinin Taşınmaz Mallarının Ortak Olmayanlara
Satılması 727
4.9. Yapı Kooperatiflerinin Sahibi Oldukları Arsayı Daire ve İşyeri Karşılığında Müteahhide Vermeleri Halinde Vergilendirme 728
4.10. Yapı Kooperatiflerine Konut ve İşyeri Karşılığı Arsa Temin Edilmesi Halinde
Vergilendirme 729
5. Kooperatiflerde Vergi Levhası Asma Zorunluluğunun Bulunmadığı 730
6. Kooperatiflerin Vergi Numarası Alması ve Kullanması Zorunluluğu 730
7. Yargıtay Kararları 731
8. Danıştay Kararları 736
Madde 94 - C. TANITMA VE EĞİTİM HİZMETLERİNİ SAĞLIYACAK FON 749
Madde 95 - D. UYUŞMAZLIKLAR, HAKEM KURULLARI 749
Madde 96 - 751
Madde 97 - 751
1. Maddelere İlişkin Açıklama 751
Madde 98 - F. ANONİM ŞİRKET HÜKÜMLERİNE ATIF 753
1. Madde Açıklaması 753
Madde 99 - G. DAVALARIN NİTELİĞİ VE MUHAKEME USULÜ 753
1. Madde Açıklaması 753
2. Yargıtay Kararları 754
Madde 100 - H. KALDIRILAN HÜKÜMLER 756
Ek Madde 1 - İlgili Bakanlık 756
1. Madde Açıklaması 756
Ek Madde 2 - Cezai Sorumluluk 756
1. Genel Açıklama 757
2. Yönetim Kurulu Üyelerinin Cezai Sorumlulukları 758
2.1. Üç Aydan İki Yıla Kadar Hapis ve Yüzbin Liradan Birmilyon Liraya Kadar Ağır Para
Cezasını Gerektiren Fiiller 758
2.2. Bir Aydan Altı Aya Kadar Hapis ve Ellibin Liradan Beşyüzbin Liraya Kadar Ağır Para
Cezasını Gerektiren Fiiller 759
3. Denetim Kurulu Üyelerinin Cezai Sorumluluğu 759
4. Kooperatif Memurlarının Cezai Sorumluluğu 760
5. Hürriyeti Bağlayıcı Cezaların Paraya Çevrilemeyeceği 760
6. İlgili Bakanlığın Davalara Müdahale Talebi 760
7. Yargı Kararları 760
Geçici Madde 1 - Geçici Hükümler 766
Geçici Madde 2 - 767
İ. YÜRÜRLÜĞE GİRME 767
Madde 101 - İ. YÜRÜRLÜĞE GİRME 767
I. KANUNU YÜRÜTECEK MAKAM 767
Madde 102 - I. KANUNU YÜRÜTECEK MAKAM 767
İkinci Kısım
TARIM SATIŞ KOOPERATİF ve BİRLİKLERİ HAKKINDA
KANUN ile AÇIKLAMASI ve GEREKÇESİ
A. TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ VE BİRLİKLERİ HAKKINDA KANUN TASARISI GENEL GEREKÇESİ 771
B. TARIM SATIŞ KOOPERATİFLERİ VE BİRLİKLERİ HAKKINDA GENEL
BİLGİLER 772
1. TSK İle İlgili Hukuki Mevzuatın Gelişimi 772
2. Tarım Satış Kooperatifleri ve Birliklerinin Gelişimi 773
3. TSK ve Birliklerinin Yeniden Yapılandırılma İhtiyacı ve Bu Kapsamda Sağlanan
İmkanlar 776
4. 4572 Sayılı Kanunun Getirdiği Temel Değişiklikler 778
5. Örnek Anasözleşmelerin Getirdiği Temel Değişiklikler 779
6. Tabandan Tavana Doğru Demokratik Örgütlenme, Ortakların Kooperatiflerini Sahiplenmesinin Önemi 780
7. TSK ve Birliklerinin Yeniden Düzenlenmesi ve Temel Hedefler 781
8. Yeniden Yapılandırma İle İlgili Yürütülen Çalışmalar 784
C. TSK VE BİRLİKLERİ HAKKINDA KANUN VE AÇIKLAMASI 784
Madde 1 - Amaç, Kuruluş ve Sermaye 784
1. Madde Gerekçesi 785
3. Tarım Satış Kooperatifinin Amacı 786
4. Amaca Ulaşmak İçin Kullanılan Araçlar 787
5. TSK ve Birliğini Kurabilecek Olanlar ve Ortaklık Şartları 787
5.1. Birlik Kuruluşu 787
5.2. Tarım Satış Kooperatifinin Kuruluşu 788
6. Ortakların Sorumluluğu 788
6.1. Kooperatifin Borçlarından Dolayı Ortakların Sorumluluğu 788
6.2. Bilanço Açıklarından Dolayı Ortakların Sorumluluğu 789
7. Değişir Ortaklı ve Değişir Sermayeli Olma, Sermaye Payları 791
9. Tüzel Kişiliğe Haiz Olmak 792
Madde 2 - Tanımlar 792
1. Madde Gerekçesi 792
2. Madde Açıklaması 792
Madde 3 - Çalışma Konuları 792
1. Madde Gerekçesi 793
2. Çalışma Konuları 793
3. İşletme ve Tesis Kurulması 793
4. Ürün Alım ve Değerlendirme İşlemleri 794
Madde 4 - Organlar, Temsil, Genel Müdürlük ve Personel 796
1. Madde Gerekçesi 797
3. Genel Kurul 798
3.1. Toplantı Süresi 798
3.2. Genel Kurula Katılma Hakkı 799
3.3. Kooperatiflerde YK ve DK Asil ve Yedek Üyelerinin Seçimi İle Divan Teşekkülüne
Yetecek Sayıda GK Toplantısına Katılma Hakkına Haiz Ortak Bulunmaması Halinde
Seçim 803
3.4. Oy Hakkı 803
4. Yönetim Kurulu 804
4.1. Yönetim Kurulu Üyelerinin Seçilme Şartları 805
4.2. YK Üyelerinin Seçilme Şartlarının Araştırılması 806
4.3. Kooperatif YK Üye Sayısı ve Görev Süresi 806
4.4. YK Üyelerinin Görev ve Yetkileri 807
4.5. YK Üyelerinin Tek Başlarına Yapabilecekleri Görevler 809
4.6. Yönetim Kurulu Toplantıları ve Çalışma Şekli 809
4.7. YK Üyelerinin Katılamayacağı Görüşmeler 810
4.8. Kooperatifin Acze Düşmesi Halinde YK’nın Yapacağı İşlem 811
4.9. YK’nın Bilanço ile Gelir Gider Cetvelini Hazırlaması 811
4.10. YK Üyeliğinin Boşalması 811
4.11. Boşalan YK Üyeliklerinin Tamamlanması 812
4.12. Yönetim Kurulu Üyelerinin Ücretleri 813
4.13. YK Üyelerinin Hukuki ve Cezai Sorumlulukları 814
4.14. YK Üyelerinin Yapamayacakları (Yasak) İşlemler 815
5. Denetim Kurulu 815
5.1. Denetim Kurulu Üyelerinin Seçimi ve Şartları 815
5.2. DK Üyelerinin Görev Süresi, Tekrar Seçilebilmesi ve Görevden Alınması 816
5.3. Denetim Kurulu Üyeliğinin Sona Ermesi 81 6
5.4. Boşalan DK Üyeliklerinin Doldurulması 817
5.5. Denetçilerin Ücretleri 817
5.6. DK Üyelerinin Görev ve Yetkileri ile Çalışma Şekli 817
5.7. DK Üyelerinin Hukukî Sorumlulukları 818
5.8. Denetçilerin İnceleme ve Rapor Yazma Yükümlülüğü 818
5.9. Denetçilerin Sır Saklama Yükümlülüğü 819
5.10. DK Üyelerinin Cezaî Sorumlulukları 819
5.11. DK Üyelerinin Yapamayacakları İşlemler 820
5.12. STB’nin Denetçi Atanması 820
6. Genel Kurula Katılacak Temsilcilerin Seçimi, Görev Süresi ve Azli 821
7.1. Yönetim Kurulunun Temsil ve İlzamı 822
7.2. Genel Müdür, Müdür ve Diğer Personelde Aranacak Şartlar 824
8. Yargıtay Kararları 825
Madde 5 - Bağımsız Denetim ve Birliklerce Belirlenecek İlke ve Esaslara
Uyma Zorunluluğu 828
1. Madde Gerekçesi 828
2. Bağımsız Denetim 829
3. Bağımsız Denetim Kuruluşlarının Belirlenmesi ve Görevlendirilmesi 831
4. Kooperatiflerin İlke ve Esaslara Uyma Zorunluluğu 831
Madde 6 - Muafiyet ve İstisnalar 832
1. Madde Gerekçesi 833
2. Maddeye İlişkin Genel Açıklama 834
3. Ortak İçi - Ortak Dışı İşlem 834
4. Madde Değişikliği ile İlgili Öneriler 835
Madde 7 - Örnek Anasözleşmeler 836
1. Madde Gerekçesi 836
2. Anasözleşme Hazırlanması 836
3. Anasözleşme Değişikliği 837
4. Kanun ve Anasözleşme Değişikliği Hakkında Öneriler 837
4.1. 4572 Sayılı Kanun’da Değiştirilmesi ve Bu Kanuna İlave Edilmesi Önerilen Maddeler 838
4.2. TSKB Anas’nde Değiştirilmesi ve İlave Edilmesi Önerilen Maddeler 840
4.3. TSK Anasözleşmesi’nde Değiştirilmesi ve İlave Edilmesi Önerilen Maddeler 846
Madde 8 - Yürürlükten Kaldırılan, Uygulanacak ve Uygulanmayacak
Hükümler 853
1. Madde Gerekçesi 854
2. Yürürlükten Kaldırılan Hükümler 854
3. Uygulanacak Hükümler 854
4. Uygulanmayacak Hükümler 856
Geçici Madde 1 - 857
1. Madde Gerekçesi 861
2. Özel Fonu’n Kullanımı 864
Geçici Madde 2 - 865
Madde 9 - Yürürlük 866
Madde 10 - Yürütme 866
Üçüncü Kısım
DEFTERLER ve BELGELER, TEKDÜZEN MUHASEBE SİSTEMİ UYGULAMA ESASLARI,MİZAN ve BİLANÇO, GELİR TABLOSU,
BÜTÇE, HESAP PLANI ve İŞLEMLERİN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ BİRİNCİ BÖLÜM
KOOPERATİFLERDE TUTULACAK DEFTERLER
1. Defter Tutmanın Amacı 869
2. Defter Tutma Yükümlülüğünün Başlaması 869
2.1. TTK’ya Göre Defter Tutma Yükümlülüğünün Başlaması 869
2.2. VUK’a Göre Defter Tutma Yükümlülüğünün Başlaması 870
3. Defter Tutma Yükümlülüğünün Sona Ermesi 870
3.1. TTK’ya Göre Defter Tutma Yükümlülüğünün Sona Ermesi 870
3.2. VUK’a Göre Defter Tutma Yükümlülüğünün Sona Ermesi 871
4. Kooperatiflerin Tutacakları Defterler 871
4.1. Kanuni Defterler 873
4.1.1. Yevmiye Defteri 873
4.1.2. Defteri Kebir (Büyük Defter) 874
4.1.3. Envanter ve Bilanço Defteri 875
4.1.4. Genel Kurul Karar Defteri 878
4.1.6. Ortaklar Defteri 879
4.2. Diğer Kanuni Defterler 880
4.2.1. İmalat Defteri 881
4.2.2. Ambar Defteri 881
4.2.3. Çiftçi İşletme Defteri 882
4.2.4. Müfredat Defteri 882
4.3. Yardımcı Defterler 882
4.3.1. Kasa Defteri 883
4.3.2. Stok Giriş-Çıkış Defteri 884
4.3.3. Sabit Kıymetler ve Demirbaş Defteri 884
4.3.4. Kıymetli Evrak Defteri 885
4.3.5. Teftiş Defteri 886
4.3.6. Gelen Giden Evrak Defteri 886
İKİNCİ BÖLÜM
DEFTERLERİN TASDİKİ VE BEYAN EDİLMESİ
1. Defterlerin Açılış Tasdikleri 887
1.1. Açılış Tasdikine Tabi Defterler 887
1.2. Açılış Tasdikinin Zamanı 888
1.2.1. TTK ve KMY’e Göre Defterlerin Açılış Tasdiki Zamanı 888
1.2.2. VUK’a Göre Açılış Tasdiki Zamanı 888
2. Defterlerin Kapanış Tasdikleri 889
2.1. Kapanış Tasdikine Tabi Defterler 889
2.2. Kapanış Tasdiki Zamanı 889
3. Tasdik Yenileme (Ara Tasdiki) 890
4. Tasdik Makamı 890
5. Tasdik Şerhi ve Şekli 890
6. Defterlerin Ticaret Siciline ve Defterdarlığa veya Malmüdürlüğüne
Bildirilmesi 891
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HESAP DÖNEMİ, KAYIT NİZAMI VE ZAMANI
1. Hesap Dönemi 893
1.1. Türk Ticaret Kanununda Hesap Dönemi 893
1.2. Vergi Usul Kanununda Hesap Dönemi 893
2. Kayıt Nizamı 893
2.1. Kayıtların Türkçe Tutulması Zorunluluğu 894
2.2. Mürekkep veya Makine ile Yazılması 894
2.3. Yanlış Kayıtların Düzeltilmesi 894
2.4. Boş Satırlar Bırakılamayacağı, Sayfaların Yok Edilemeyeceği 895
3. Kayıt Zamanı 895
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DEFTER VE BELGELERİN SAKLANMASI,
ZAYİ OLMASI, TESLİM VE İBRAZI
1. Saklanması Zorunlu Olan Defterler ve Belgeler 897
2. Saklama Süresi 897
3. Saklama Yükümlülüğünün Yerine Getirilmesi 898
4. Defter ve Belgelerin Zayi Olması 898
4.1. Zayi Halinde Yapılacak İşlem 898
4.2. Zayi Belgesi Verilmesinin Koşulları 899
5. Defter ve Belgelerin Teslim Mükellefiyeti 899
6. Defter ve Belgelerin İbraz Mükellefiyeti 900
7. Yargıtay Kararları 901
8. Danıştay Kararları 905
2. Tamamlayıcı Yemin 905
3. Defterlerin Kooperatif Aleyhine Delil Olması 906
4. Defterlerin Kooperatif Lehine Delil Olması 907
5. Kooperatif Defterlerinin Karşı Taraf Aleyhine Delil Olması 908
6. Yargıtay Kararları 908
ALTINCI BÖLÜM
DEFTERLERLE İLGİLİ SORUMLULUK HALLERİ
1. Sorumlu Olan Kimseler 913
2. Cezai Sorumluluk 914
2.1. TTK’ya Göre Cezai Sorumluluk 914
2.2. VUK’a Göre Cezai Sorumluluk 914
2.3. İİK’ya Göre Cezai Sorumluluk 915
2.4. KK’ya Göre Cezai Sorumluluk 915
3. Suçun Savcılığa Bildirilmesi Zorunluluğu 915
YEDİNCİ BÖLÜM
MUHASEBEYLE İLGİLİ BELGELER
1. Genel Olarak Belgeler 917
2. Fişler 917
3. Makbuz 918
4. Çek 918
5. Fatura 919
6. Perakende Satış Vesikası 921
7. Gider Pusulası 921
8. Müstahsil Makbuzu 921
9. Ücret Bordrosu 922
10. Yargıtay Kararları 923
2. Düzenlemenin Amacı 924
3. Düzenlemenin Niteliği 924
4. Düzenlemenin Kapsamı 925
5. Muhasebe Usul ve Esasları 925
5.1. Muhasebenin Temel Kavramları 925
5.1.1. Sosyal Sorumluluk Kavramı 926
5.1.2. Kişilik Kavramı 926
5.1.3. İşletmenin Sürekliliği Kavramı 926
5.1.4. Dönemsellik Kavramı 926
5.1.5. Parayla Ölçülme Kavramı 926
5.1.6. Maliyet Esası Kavramı 927
5.1.7. Tarafsızlık ve Belgelendirme Kavramı 927
5.1.8. Tutarlılık Kavramı 927
5.1.9. Tam Açıklama Kavramı 927
5.1.10. İhtiyatlılık Kavramı 927
5.1.11. Önemlilik Kavramı 927
5.1.12. Özün Önceliği Kavramı 928
5.2. Muhasebe Politikalarının Açıklanması 928
5.3. Mali T
Yorumlar
Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
