Anayasa Hukukunda Seçme Hakkı

Av.Binnur Akkurt

Devletlerin iç hukuklarında, seçme hakkının da içerisinde bulunduğu belirli temel hak ve hürriyetler, anayasa ve ilgili kanunlar tarafından düzenlenme altına alınmış, sınırları tanımlanmış ve bireylere de etkili bir şekilde kullanım imkânı tanınmıştır. Seçme hakkının varlığı, demokratik bir seçim müessesinin bulunmasına bağlıdır. Demokratik bir seçimle iktidara gelmeyen yönetim, diktatör rejimin başlıca kaynağıdır. Seçme hakkı Türkiye’de sadece Türk vatandaşlarına tanınmıştır. Ancak seçme hakkı ile ilgili çağdaş düzenlemelerde yerleşik yabancılara yerel seçimlerde seçme hakkı tanınmasına yönelik bir eğilim söz konusudur. Seçme hakkı, Anayasalarda, bir temel hak ve özgürlük olarak düzenlenmiş ve kabul edilmiş haklardandır. Ancak seçme hakkı da toplumun bu haklar ile ilgili beklentisinin en adil yollardan sağlanması için diğer haklar gibi sınırlandırılabilmektedir. Demokrasi ile yönetilen ülkelerin olmazsa olmazı seçme hakkını kullanılmasının, kişilere külfet ve zahmet olacak şekilde yansıtılmaması ve seçme hakkının kullanılmasını teşvik eden yöntemler bulunması gerekir. Bu nedenle, ülkenin her toprağında, seçimlerin güvenli bir şekilde gerçekleşmesi sağlanmalı, seçmenler üzerlerinde etki ve baskı olmadan seçim sandıklarına gitmeleri ve tercihlerini özgür bir şekilde sandığa yansıtabilmeleri gerekmektedir.