Başak İrem COŞKUN
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ.7
İÇİNDEKİLER .9
KISALTMALAR 15
GİRİŞ .19
KONUNUN TAKDİMİ, ÖNEMİ VE İNCELEME PLANI19
KONUNUN TAKDİMİ 19
KONUNUN ÖNEMİ 23
III. KONUNUN SINIRLANDIRILMASI VE İNCELEME
PLANI.24
BİRİNCİ BÖLÜM
AVRUPA BİRLİĞİ’NDE ULUSLARARASI KORUMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜNE VE BİRLİK SINIR REJİMİNE
GENEL BAKIŞ
1. AVRUPA BİRLİĞİ’NDE ULUSLARARASI KORUMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN GENEL GÖRÜNÜMÜ29
Uluslararası Hukuk Ekseninde Uluslararası Koruma
Yükümlülüğünün Genel Görünümü30
Uluslararası Koruma Kavramı 30
Uluslararası Koruma Yükümlülüğünün Kişi
Bakımından Kapsamı35
Uluslararası Koruma Yükümlülüğünün Konu
Bakımından Kapsamı39
Geri Göndermeme İlkesi (The Principle
of Non-Refoulement).40
10
İlgili Uluslararası Sözleşmelerdeki
Görünümü41
Uygulamadaki Karşılığı 44
Sığınma (Aramak için Ayrılma) Hakkı46
Ayrılma Hakkı.49
Sığınma Arama Hakkı.52
Uluslararası Koruma Yükümlülüğünün Yer
Bakımından Kapsamı56
Genel Olarak 56
Görünümü 59
AİHM’nin “Sınır Ötesi Yetki” İçtihadı62
Avrupa Birliği’nde “Ek” Uluslararası Koruma
Yükümlülüğü 68
Avrupa Birliği Koruma Rejiminin
Kaynakları.69
Uluslararası Koruma Hukuku ve İnsan
Hakları Hukuku’nun Etkisi 69
Ortak Avrupa Sığınma Sistemi 72
Avrupa Birliği Temel Haklar Şartı.76
Tamamlayıcı Etkisi .77
Kişi Bakımından Tamamlayıcı Etkisi78
Konu Bakımından Tamamlayıcı Etkisi81
Sığınma Sağlanma Hakkı
Bakımından .81
Sığınma Prosedürlerine Etkili Erişim
Hakkı Bakımından.84
Yer Bakımından Tamamlayıcı Etkisi.85
11
III. Değerlendirme ve Sonuç.89
2. BİRLİK SINIR REJİMİ VE ENTEGRE SINIR YÖNETİMİNİN
GENEL GÖRÜNÜMÜ.90
Tarihi Gelişim: Sınır Kontrol Yetkisi Neden, Nasıl ve
Ne Ölçüde Birlik Düzeyine Taşınmıştır? 91
Birinci Etap: İç Sınırların Kaldırılması
Gündemi92
İkinci Etap: Schengen İş Birliği ve Uygulama
Sözleşmesi.95
Üçüncü Etap: Maastricht Antlaşması ve Üçlü
Sütun Sistemi 98
Dördüncü Etap: Amsterdam Antlaşması ve
Entegre Sınır Yönetimi’nin
Kavramsallaşması .100
Genel Olarak 100
Entegre Yönetim Sistemi’nin
Kavramsallaşması 103
Beşinci Etap: Lizbon Antlaşması ve Entegre
Sınır Yönetimi’nin Ortak Rejim Haline
Getirilmesi.107
Güncel Yasal Çerçeve .113
Schengen Uygulama Sözleşmesi.114
Schengen Sınır Kodu 115
III. Değerlendirme ve Sonuç.119
İKİNCİ BÖLÜM
ÜÇÜNCÜ ÜLKE TEDBİRLERİ VE BUNLARIN AVRUPA
BİRLİĞİ’NDEKİ ULUSLARARASI KORUMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ İLE UYUMUNUN DEĞERLENDİRMESİ
3. BİRLİK VİZE REJİMİ AÇISINDAN 124
Avrupa Birliği Vize Rejiminin Genel Görünümü127
Vize Listeleri Tüzüğü 128
12
Vize Formatı Tüzüğü .130
VIS Tüzüğü131
Avrupa Birliği Ortak Vize Tüzüğü 133
Kapsamı 134
Usul ve Esasları.136
Birinci Aşama.136
İkinci Aşama 138
Üçüncü Aşama .140
İnsani Vize (Humanitarian Visa)141
VİZE REJİMİNİN AVRUPA BİRLİĞİ’NDEKİ ULUSLARARASI KORUMA
YÜKÜMLÜLÜĞÜ İLE UYUMUNUN DEĞERLENDİRMESİ .143
İkincil Mevzuat Açısından Değerlendirme144
Vize Listeleri Tüzüğü Bakımından .144
Vize Formatı Bakımından.147
VIS Tüzüğü Bakımından.147
Vize Kodu Bakımından149
Vize Başvurusunun Yetkili Mercide
Yapılması Bakımından150
Vize Başvurusunun Kabul
Edilebilirlik Değerlendirmesi
Bakımından .151
Vize Başvurusunun Esastan
Değerlendirilmesi Bakımından .153
İnsani Vize Bakımından 154
Takdir Hakkı Sorunu155
Özel Prosedürlerden Yoksunluk Sorunu159
Bütüncül Olarak Değerlendirme ve Öneriler160
4. BİRLİK TAŞIYICI YAPTIRIMLARI REJİMİ AÇISINDAN165
13
Avrupa Birliği Taşıyıcı Yaptırımları Rejiminin Genel
Görünümü .170
Genel Sorumluluk .171
Uygulama Sözleşmesi’nin 26’ncı
Maddesi Çerçevesinde .171
Tamamlayıcı Direktif Çerçevesinde 172
Hava Yolu Özelinde Sorumluluk175
Deniz Yolu Özelinde Sorumluluk.178
Avrupa Birliği Göç İrtibat Görevlilerinin
Rejimdeki Etkisi181
Taşıyıcı Yaptırımları Rejiminin Avrupa Birliği’ndeki
Uluslararası Koruma Yükümlülüğüne Uyumunun
Değerlendirmesi185
Rejimdeki Temel Sorunlar Açısından
Değerlendirme.185
Sığınmacıların Rejim Kapsamına Girip
Girmediği Sorunu.185
Sınır ve Göç Kontrol Yetkisinin Özel
Kişilere “Eksik” Aktarımı Sorunu
(Imperfect Delegation).188
Rejime İçkin Gizli Zorlama Etkisi
(Hidden Coercion) .193
Bütüncül Değerlendirme ve Öneriler197
SONUÇ.203
KAYNAKÇA .211
