Avrupa Birliği Parlamentosu ve Parlamentonun Temsil Yeteneği

AVRUPA BİRLİĞİ PARLAMENTOSU VE PARLAMENTONUN TEMSİL YETENEĞİ



Mustafa GÜLER



Birinci Bölüm

AVRUPA BİRLİĞİ TARİHÇESİ, KURUMLARI, STATÜSÜ VE HUKUKU

1. -TARİHÇE-3

1. 1. Topluluklar Öncesi Avrupa'da Bütünleşme Fikirleri-3

1. 2. -Topluluklar Dönemi-9

1. 2. 1. -Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu (AKÇT)-9

1. 2. 2. -Avrupa Ekonomik Topluluğu (AET) ve Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (AAET) Antlaşmaları-11

1. 3. Tek Avrupa Senedi-12

1. 4. Maastricht Antlaşması-12

1. 5. Amsterdam Antlaşması-14

1. 6. Nice Antlaşması-15

1. 7. Avrupa İçin Bir Anayasa Oluşturan Antlaşma ve Lizbon Reform Antlaşması-16

2. -KURUMLARI-21

2. 1. -Avrupa (Hükûmet ve Devlet Başkanları) Konseyi (Zirve)-22

2. 2. -Konsey (AB Bakanlar Konseyi)-23

2. 3. -Avrupa Komisyonu-29

2. 4. -Yargı-32

2. 5. -Avrupa Merkez Bankası-34

2. 6. -Sayıştay-35

2. 7. -Diğer Organlar-36

3. -SİYASÎ ve HUKUKÎ STATÜSÜ-37

3. 1. -Siyasî Niteliği-37

3. 1. 1. -Devletin Unsurları-37

3. 1. 2. -Siyasî ve Hukukî Statüsü-42

3. 1. 3. -Hükûmet Şekli-50

3. 2. -Birlik Hukukunun Meşruiyetinin Kaynağı-55

4. -EGEMENLİĞİN PAYLAŞIMI-64

4. 1. -Avrupa Birliği Hukukunun Özellikleri-65

4. 1. 1. -Uluslarüstü Olma Niteliği-67

4. 1. 1. 1. -Üstünlüğü ve Önceliği-69

4. 1. 1. 2. -Uygulanabilirliği ve Doğrudan Etkili Olması-70

4. 1. 1. 3. -Özerkliği-70

4. 1. 2. -Uluslararası Olma Niteliği-70

4. 1. 3. -Ulusal Olma Niteliği-71

4. 2. -İkincililik ve Orantılılık İlkeleri-71

İkinci Bölüm

AVRUPA PARLÂMENTOSUNUN OLUŞUMU ve PARLÂMENTERLERİN HAK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ

1. -PARLÂMENTONUN YAPISI-81

1. 1. -Liderlik Yapısı-85

1. 1. 1. -Parlâmento Başkanı-86

1. 1. 2. -Parlâmento Başkan Yardımcıları-87

1. 1. 3. -İdare Amirleri (Quaestors)-88

1. 1. 4. -Parlâmento Divanı (Bureau)-91

1. 1. 5. -Başkanlar Kurulu (Genişletilmiş Divan)-90

1. 1. 6. -Genel Sekreterlik (Sekretarya)-91

1. 2. -Komiteler-92

1. 3. Delegasyonlar-104

1. 3. 1. Parlâmentolar Arası Delegasyonlar-104

1. 3. 2. Ortak Parlâmento Komiteleri-105

2. -SİYASİ GRUPLAR-106

2. 1. -Siyasî Parti Kavramı-106

2. 2. -Siyasî Gruplar-109

2. 2. 1. -Avrupa Halk Partisi (Hristiyan Demokratlar) (EPP)-115

2. 2. 2. -Avrupa Parlâmentosundaki Sosyalistlerin ve Demokratların İlerici İttifakı (S&D)-116

2. 2. 3. Avrupa İçin Liberaller ve Demokratlar İttifakı (ALDE)-118

2. 2. 4. -Yeşiller ve Avrupa Özgür İttifakı (Greens/EFA)-119

2. 3. -Siyasî Parti Sisteminin Temsil Kabiliyeti-122

3. -SEÇİMLER-127

3. 1. -Seçim Sistemi-127

3. 2. -Seçim Sonuçları-136

3. 3. -Seçimlere Katılım Oranları-145

4. -PARLÂMENTERLERİN HAK ve YÜKÜMLÜLÜKLERİ-155

4. 1. -Hakları-155

4. 1. 1. -İdarî ve Malî Hakları-155

4. 1. 2. -İmtiyazları, Yasama Sorumsuzlukları ve Dokunulmazlık Hakları-157

4. 2. -Yükümlülükleri ve Yaptırımlar-159

4. 2. 1. Yükümlülükleri-159

4. 2. 2. Yaptırımlar-161

4. 2. 2. 1. -Acil Tedbirler-161

4. 2. 2. 2. -Cezalar-162

Üçüncü Bölüm

AVRUPA PARLÂMENTOSUNUN GÖREV VE YETKİLERİ İLE İŞLEYİŞİ

1. -GÖREV VE YETKİLERİ-165

1. 1. -Yasama Görev ve Yetkisi-166

1. 1. 1. -Yasama Tasarrufları-169

1. 1. 2. -Yasama Tekliflerinin Ele Alınması-170

1. 1. 3. -Yasama Usulleri-171

1. 1. 3. 1. -Olağan Yasama Usulü-172

1. 1. 3. 2. -Özel Yasama Usulü-175

1. 1. 3. 2. 1. -Ad hoc Özel Yasama Usulü-176

1. 1. 3. 2. 2. -Parlâmentonun Etkin Olduğu Özel Yasama Usulü-176

1. 1. 3. 2. 3. -Konseyin Etkin Olduğu Özel Yasama Usulü-176

1. 1. 3. 2. 3. 1. -Rıza Usulü-176

1. 1. 3. 2. 3. 2. -Danışma Usulü-177

1. 1. 4. -Yetkilendirilmiş Tasarruflarda Yetkisi-178

1. 1. 5. -Uygulama Tasarruflarında Yetkisi-179

1. 1. 6. -Komisyondan Yasama Önerisi Yapmasını İsteme Yetkisi-180

1. 1. 7. -Kurucu Antlaşmaların Değiştirilmesinde Rolü-181

1. 1. 7. 1. -Kurucu Antlaşmaların Olağan Değiştirme Usulüyle Değiştirilmesi-181

1. 1. 7. 2. -Kurucu Antlaşmaların Basitleştirilmiş Değişiklik Usulüyle Değiştirilmesi-182

1. 1. 8. -Yasama Düzenlemelerinin Yayımlanması ve Yürürlüğe Girmesi-182

1. 2. -Siyasî Denetim Görev ve Yetkisi-183

1. 2. 1. -Soru-183

1. 2. 2. -Gensoru-186

1. 2. 3. Soruşturma Komitesi-187

1. 2. 4. Parlâmentoya Rapor Sunulması-189

1. 2. 5. Siyasî Denetim Konusunda Sorunlar-189

1. 3. -Bütçe Konusundaki Yetkisi-190

1. 4. -Atama Yetkisi-194

1. 4. 1. -Komisyon Başkan ve Üyelerinin Ataması-194

1. 4. 2. -Avrupa Birliği Adalet Divanı ile Genel Mahkeme Hâkim ve Savcıları Atanması-196

1. 4. 3. -Sayıştay Üyelerinin Atanması-197

1. 4. 4. -Avrupa Merkez Bankası İcra Kurulu Üyelerinin Atanması-198

1. 4. 5. -Kamu Denetçisinin (Ombudsman) Atanması ve Görevden Alınması-199

1. 5. -Dış ve Güvenlik Politikası Konusundaki Yetkisi-201

1. 6. -Özgürlük, Güvenlik ve Adalet Alanındaki Yetkisi-208

1. 7. -Ekonomik ve Parasal Birlik Alanındaki Yetkisi-214

1. 8. -Adalet Divanına Dava Açma Yetkisi-218

2. -AVRUPA PARLÂMENTOSUNUN İŞLEYİŞİ-219

2. 1. -Çalışma Zaman ve Yerleri-219

2. 2. -Parlâmentonun İşleyişi-220

2. 2. 1. -Gündemin Belirlenmesi-220

2. 2. 2. -Toplantı ve Karar Yeter Sayısı-226

2. 2. 3. -Lisan-226

2. 2. 4. -Konuşmalar-227

2. 2. 5. -Oylamalar-229

2. 2. 5. 1. -Oylamaların Yönetimine İlişkin Temel Kurallar-230

2. 2. 5. 2. -Raporların Oylanması-230

2. 2. 5. 3. -Oyların Eşitliği Hâli-232

2. 2. 5. 4. -Değişikliklerin Oylanma Sırası-232

2. 2. 6. -Dokümanların Yayınlanması-234

2. 3. -Avrupa Parlâmentosunun İşleyişi Hakkında Eleştiriler-234

SONUÇ-237

EKLER-249

KAYNAKÇA-257