Avukatlık ve Noterlik Hukuku
Prof. Dr. Cumhur Rüzgaresen
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZI
KISALTMALAR.XXXI
BİRİNCİ KİTAP
AVUKATLIK HUKUKU
BİRİNCİ BÖLÜM
AVUKATLIK HUKUKUNUN TEORİK TEMELLERİ
1- AVUKATLIK HUKUKUNUN TEMEL UNSURLARI 3
A- Avukat . 3
I- Avukat Kavramı ve Tanımı. 3
II- Avukatın Statüsü. 4
1- Avukatın Hukuki Statüsü 4
2- Avukatın Toplumsal Statüsü . 5
III- Avukatın Benzer Kişilerden Farkları 5
1- Kanuni Temsilciler 5
2- İradi Temsilciler 6
B- Savunma Hakkı . 8
I- Genel Olarak . 8
II- Savunma Hakkının Hukuk Devleti İlkesiyle İlişkisi. 9
III- Savunma Hakkının Temel Özellikleri. 9
IV- Savunma Hakkının Avukat Araclığıyla Kullanılma
Sebepleri 10
.2- AVUKATLIĞIN TARİHÇESİ 11
A- Eski (Antik) Yunan Dönemi 11
I- Genel Olarak . 11
II- Avukatlık Yapabilmenin Şartları 12
B- Roma Devleti Dönemi. 14
I- Genel Olarak . 14
IV İçindekiler
II- Avukatlığın Yapılış Biçimi .14
III- Avukatlık Ücreti15
C- Orta Çağ (M.S. 350-1453) ve Sonraki Dönemler15
D- Cermen Devleti Dönemi16
E- Kuzey Amerika’da Koloniler Dönemi 18
F- İslam Devletleri Dönemi .18
G- Osmanlı Devleti Dönemi.19
I- Tanzimat Öncesi Dönem.19
II- Tanzimat Sonrası Dönem21
1- Genel Olarak21
2- Avukatlıkla İlgili İlk Düzenlemeler.22
H- Türkiye Cumhuriyeti Dönemi .24
I- Genel Olarak .24
II- Avukatlıkla İlgili Yapılan Düzenlemeler 24
1- Muhamat (Avukatlık) Kanunu
(Muhami=Avukat).24
2- 27 Haziran 1938 Tarih ve 3499 sayılı Avukatlık
Kanunu 25
3- 19 Mart 1969 Tarihli 1136 sayılı Avukatlık
Kanunu 26
.3- MUKAYESELİ HUKUKTA AVUKATLIK 26
A- Amerika Birleşik Devletleri Hukukunda .26
B- İngiliz Hukukunda .29
C- Alman Hukukunda.29
D- Fransız Hukukunda31
E- İsviçre Hukukunda.31
F- KKTC Hukukunda.31
.4- AVUKATLIK HUKUKUNUN KAYNAKLARI32
A- Ulusal Kaynakları32
B- Uluslararası Kaynakları.33
I- Avrupa Baroları ve Hukuk Birlikleri Konseyinin
(CCBE) Kaynakları. 33
II- Avrupa Konseyinin Avukatlık Mesleğinin İcrasındaki
Özgürlükler Hakkında 9 Numaralı Tavsiye Kararı. 33
III- Uluslarası Avukatlar Birliğinin Kaynakları 33
IV- Birleşmiş Milletler’in Kabul Ettiği Kaynaklar 34
İKİNCİ BÖLÜM
AVUKATLIK STAJI
.1- GENEL OLARAK 35
.2- STAJA KABUL KOŞULLARI 35
A- Hukuk Fakültesi Mezunu Olmak 35
B- Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavını Kazanmış Olmak (2547 sayılı Yükseköğretim Kanunu Ek m. 41) 36
C- Avukatlığa Engel Bir Hali Bulunmamak 37
D- Dilekçe ile Başvuru Yapmak. 38
E- Gerekli Belgeleri Başvuru Dilekçesine Eklemek
(AvK m. 17) 38
F- Baro Yönetim Kurulunun Staj Başvurusunu Uygun
Bulması 39
.3- STAJ SÜRESİ . 40
.4- STAJIN YAPILIŞI ve AŞAMALARI . 41
A- Stajın Yapılışı (AvSY m. 13) 41
B- Stajın Aşamaları (AvK m. 15; AvSY m. 12). 42
I- Mahkeme ve Adalet Dairelerinde Staj 42
II- Avukat Yanında Staj (AvK m. 22; AvSY m. 15; AvSY
14-18). 42
.5- STAJ EĞİTİMİ (AvSY m. 22-25). 45
.6- STAJIN NAKLİ (AvSY m. 31) . 46
.7- STAJ LİSTESİNDEN SİLİNME (AvSY m. 32) 46
.8- STAJIN TAMAMLANMASI (AvSY m. 29) 46
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
AVUKATLIK MESLEĞİ
.1- GENEL OLARAK 49
.2- AVUKATLIK MESLEĞİNİN ÖZELLİKLERİ49
A- Kamu Hizmeti Olması.49
I- Avukatlığın Kamu Hizmeti Sayılmasının Önemi .49
II- Avukatlığın Kamu Hizmeti Olduğunun Yasal
Dayanakları .50
B- Serbest Meslek Olması52
C- Bağımsız Bir Meslek Olması.53
I- Genel Olarak .53
II- Avukatın Bağımsızlığının Çeşitleri.54
D- Tekel Niteliğinde Bir Meslek Olması56
I- Genel Olarak .56
II- Tekel Olma Niteliğinin İhlali 57
III- Tekel Olma Niteliğinin İstisnaları.58
E- Güven Esasına Dayanması 62
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
AVUKATLIK MESLEĞİNE KABUL KOŞULLARI VE
AVUKATLIĞIN İCRA EDİLME BİÇİMLERİ
.1- AVUKATLIĞA KABUL KOŞULLARI (AvK m.3) .63
A- Olumlu Koşullar63
I- T.C. Vatandaşı Olmak.63
1- Genel Olarak63
2- Türk Vatandaşı Olma Kuralının İstisnaları63
II- Staj Bitim Belgesi Almış Bulunmak .64
III- Levhasına Yazılmak İstenen Baro Bölgesinde
İkametgahı Bulunmak .65
1- Genel Olarak65
2- İkametgahın Değiştirilmesi ve Başka Baroya Nakil
(AvK m. 68-70; AvKY m. 21) 65
IV- Baro Yönetim Kurulu Önünde Yemin Etmek. 67
V- Ruhsatname Almak (AvK m. 8/4, 13) 67
VI- Baro Levhasına Yazılmış Olmak 68
1- Genel Olarak 68
2- Levhaya Yazılma Dilekçesine Eklenecek Belgeler
(AvKY m. 4/2) 68
3- Başvuru Üzerine Baronun Yapacağı İşlemler . 70
4- Avukatlık Yetki Alanı . 72
B- Olumsuz Koşullar (AvK m. 5) 73
I- Türk Ceza Kanunu’nda Yazılı Suçlardan Birisini
İşlememiş Olmak 73
1- Cezanın Miktarına Göre Suçlar. 73
2- Cezanın Miktarına Bakılmaksızın Niteliğine Göre
Suçlar. 73
II- Kesinleşmiş Bir Disiplin Kararı Sonucunda Hâkim,
Memur veya Avukat Olma Niteliğini Kaybetmemiş
Olmak 75
III- Avukatlık Mesleğiyle Birleşmeyen İşlerle
Uğraşmamak . 75
1- Avukatlıkla Birleşmeyen Yasak İşler (AvK m. 11,
43/2, c.3). 75
a- Genel Yasaklar. 75
b- Özel Yasaklar (AvK m. 12/3-5) . 76
c- Avukatlıkla Birleşmeyen İşlerle Uğraşmanın
Yaptırımı (AvK m. 135). 77
2- Avukatlıkla Birleşebilen İşler (AvK m.12) . 77
IV- Mahkeme Kararı ile Kısıtlanmamış Olmak 79
V- İflas Etmiş Olup da İtibarı İade Edilmemiş
Bulunmak 79
VI- Hakkında Aciz Vesikası Bulunmamak . 79
VII- Fiziken veya Aklen Malul Olmamak 79
.2- AVUKATLIK MESLEĞİNİN İCRA EDİLME BİÇİMLERİ 80
A- Şahsen Büro Açmak Suretiyle Münferiden Çalışmak.80
B- Hizmet Sözleşmesiyle Özel Hukuk Tüzel Kişilerinin Hukuk
Müşavirliği ve Sürekli Avukatlığı Biçiminde Çalışmak .80
C- Hizmet Sözleşmesiyle Bir Başka Avukatın Bürosunda veya
Avukatlık Ortaklığında Ücret Karşılığında Çalışmak .80
D- Bir Başka Avukatın Bürosunda, Serbest Anlaşmalı Olarak
Çalışmak80
E- Aynı Büroda Birlikte Çalışmak (AvK m. 44)81
F- Avukatlık Ortaklığı Şeklinde Çalışmak (AvK m. 44) .81
I- Genel Olarak .81
II- Avukatlık Ortaklığının Özellikleri 81
III- Avukatlık Ortaklığının Çeşitleri82
IV- Ortaklık Payları Ve Oranları .82
BEŞİNCİ BÖLÜM
AVUKATLARIN HAK VE YETKİLERİ
.1- AVUKATLARIN HAKLARI.85
A- Ücret İstemek (AvK m. 164).85
I- Genel Olarak .85
II- Avukatlık Ücreti ile İlgili Sınırlamalar .85
1- Ücretin Belli Bir Miktarla Sınırlanması 85
2- Ücretin Belli Bir İşle Sınırlanması 86
III- Avukatlık Ücreti ile İlgili Yasaklar.86
IV- Avukatlık Ücretinin Çeşitleri 87
1- Avukatlık Sözleşmesi Yapılıp Yapılmamasına
Göre .87
a- Avukatlık Sözleşmesinin Yapılması Halinde
Vekalet Ücreti (AvK m. 163)87
aa- Avukatlık Sözleşmesi .87
İçindekiler IX
bb- Avukatlık Sözleşmesinin Yapılma Şekli
(AvK m. 163; AvKY m. 73/A). 87
cc- Avukatlık Sözleşmesinde Yer Alması
Gereken Hususlar (AvKY m. 73/A) 88
dd- Avukatlık Sözleşmesinin Unsurları 89
ee- Avukatlık Sözleşmesinin Özellikleri 90
ff- Sözleşmenin İspatı 90
gg- Avukatlık Sözleşmesinin Vekalet
Sözleşmesinden Farkları. 90
b- Avukatlık Ücretinin Sözleşmeyle
Kararlaştırılmamış veya Belirsiz ya da
Sözleşmenin Geçersiz Olduğu Durumlarda
Ücret (AvK m. 164/4) 91
2- Yargılama Gideri Olup Olmamasına Göre Vekalet
Ücreti. 92
a- Yargılama Gideri Olan Vekalet Ücreti. 92
b- Yargılama Gideri Olmayan Vekalet Ücreti 92
V- Avukatlık Ücretinin Kapsamı (AvK m. 164/5). 92
VI- Çeşitli Durumlarda Avukatlık Ücreti 93
1- Davayı Kazanmadaki Başarıya Göre Oranlı
Ücret 93
2- Avukatın İstifası Halinde Ücret
(AvK m. 174/1) 93
3- İş Sahibinin İşi, Bir Başka Avukata da Vermesi
Halinde Ücret 94
4- Avukatın Azli Halinde Ücret. 94
5- Tevkil Yetkisi Dahilinde Bir Başka Avukatın
Tevkil Olunması (Alt Vekalet Verilmesi) Halinde
Ücret 94
6- Davanın Konusuz Kalması, Feragat, Kabul ve Sulh
Halinde Ücret (AAÜT m. 6) 94
7- Görevsizlik, Yetkisizlik, Dava Ön Şartlarının
Yokluğu veya Husumet Nedeniyle Davanın
X İçindekiler
Reddinde, Davanın Nakli ve Açılmamış
Sayılmasında Ücret (AAÜT m. 7).95
8- Adli Yardım Durumunda Vekalet Ücreti (AYY
m.7)95
VII- Ücret Dolayısıyla Müteselsil Sorumluluk
(AvK m. 165) 96
VIII- Avukatlık Ücretiyle İlgili İhtilafların Çözümü96
1- Genel Olarak96
2- İhtilafların Çözüm Yöntemleri 97
a- İhtilafların Dava Yoluyla Çözülmesi.97
b- İhtilafların Tahkim Yoluyla Çözülmesi 98
B- Hapis Hakkı (AvK m. 166/1) 99
C- Rüçhan Hakkı (AvK m. 166/2-4) 101
D- İşi Reddetme Hakkı (AvK m. 37/1).101
I- İşi Reddetme Hakkının Var Olma Sebepleri.101
II- İşi Reddetme Hakkının İstisnaları .102
E- Sahibinin Rızasına Rağmen, Sırrı Açıklama ve Tanıklık
Yapma Mecburiyetinde Olmamak (AvK m. 36/2, m. 37).102
F- Duruşmayı Terketmek (AvMK m. 21)103
G- Yargılama Dosyasına İlişkin Hakları 103
I- Dosyayı İncelemek ve Bilgi Edinmek.103
1- Genel Olarak103
2- Ceza Yargısında Avukatın Dosyayı İnceleme
Hakkı (CMK m. 153).103
3- Hukuk Yargısında Avukatın Dosyayı İnceleme
Hakkı (HMK m. 161) 105
II- Dosyayı İncelemek ve Bir Örneğini Almak (AvK m.
46/2) 105
H- Belgelere Ulaşmak ve Onları Toplamak .105
İ- Avukata Karşı İşlenen Suçlarda Hakimlere İlişkin
Hükümlerden Yararlanmak (AvK m. 57)105
İçindekiler XI
J- Görüşme Hakkına Sahip Olmak (CMK m. 154). 105
K- Yazışmalar Bakımından Denetime Tabi Olmamak
(CMK m. 154). 106
L- İddia ve Savunma Dokunulmazlığından Yararlanmak
(TCK m. 128/1). 106
M- Adliye, Cezaevi ve Karakollarda Yer Ayrılmasını İstemek
(AvK m. 50) 106
N- Avukatlık Kimliğini Resmi Kimlik Olarak Kullanmak
(AvK m. 9/4) . 106
O- Haklarındaki Ceza Soruşturması ve Kovuşturmasının Özel
Bir Prosedüre Tabi Olması 107
I- Soruşturma (AvK m. 58). 107
1- Görevle İlgili Suçlarda Soruşturma . 107
2- Kişisel Suçlarda Soruşturma . 108
II- Kovuşturma (AvK m. 59) . 108
Ö- Konutları, Yazıhaneleri ile Üstlerinin Aranmasının, El
Koymanın ve Kimlik Sorulmalarının Özel Prosedüre ve
Kurallara Tabi Olması. 110
I- Genel Olarak . 110
II- Avukatların Konut ve Yazıhanelerinin Aranması. 110
1- AvK m. 58’e Göre . 110
2- CMK m. 130’a Göre 111
III- Avukatın Üstünün ve Çantasının Aranma Şeklinin Özel
Bir Prosedüre Tabi Olması (AvK m. 58) 112
1- AvK m. 58’e Göre . 112
2- Polis Vazife ve Salahiyet Kanunu’na Göre . 112
IV- Avukat ile Müvekkili Arasındaki Meslekî İlişkiye Ait
Olan Şeylere Avukatlık Bürosu ve Postada El
Koymanın Özel Bir Prosedüre Tabi Olması . 113
V- Avukatı Durdurma ve Kimlik Sorma 114
P- Avans ve Gider Talep Hakkı (AvK m. 173/2) 115
XII İçindekiler
.2- AVUKATLARIN YETKİLERİ.115
A- Avukatların Ulusal Yetkileri .115
I- Vekil Sıfatıyla Her Türlü İşi Yapmak .115
II- Belgelerin Suretlerini Yapmak115
III- Tebligat Yapmak (TebK m. 38; AvK m. 56/4).116
IV- Yetki Belgesi Vermek (AvK m. 56/5; AvKY m. 18) 116
V- Mahkeme Dışında Tarafları Uzlaştırmak (AvK m.
35/A) .117
B- Avukatların Uluslararası Yetkileri.117
ALTINCI BÖLÜM
AVUKATLARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ
.1- AVUKATLARIN GENEL YÜKÜMLÜLÜKLERİ.119
A- Doğruluk ve Onur İçinde Görev Yapmak .119
B- Kılık ve Kıyafet Kurallarına Uymak (AvK m. 49; AvKY m.
20; AvK m. 20)119
I- Genel Olarak .119
II- Avukatlık Cübbesinin Tarihçesi120
III- Avukatlık Cübbesinin Özellikleri ve Renklerinin
Anlamı.121
IV- Avukatların Özel Bir Kıyafet Giymelerinin Önemi122
V- Resmi Kılığın Zorunlu ve İsteğe Bağlı Olduğu
Yerler.122
VI- Stajyerlerin Durumu123
C- Dosya Tutmak (AvK m. 52)123
D- Belgeleri İmzalamak123
E- Çekişmeli Hakları Edinmemek (Çekişmeli Hakları Edinme
Yasağı) (AvK m. 47).123
I- Genel Olarak .123
II- Yasağın Amacı 124
III- Yasağın İhlal Edilmesi 124
İçindekiler XIII
F- Çıkar Karşılığında İş Kabul Etmemek (AvK m. 48). 124
G- Dilekçede ve Sözlü Savunmalarda, Saygılı Bir Üslup
Kullanmak . 125
H- Reklam Yasağına Uymak (AvK m. 55; RYY m. vd.). 126
I- Genel Olarak . 126
II- Reklam Yasağının Amacı (RYY m. 1) . 126
III- Reklam Yasağı Kapsamı. 127
1- Avukatların Bürosu ve Tabelası (RYY m. 4-5). 127
2- Avukatların Basılı Evrakları (RYY m. 6) 128
3- Avukatların Kayıtlı Olduğu Telefon Rehberleri
(RYY m. 7) 130
4- Avukatların Medya İlişkileri (RYY m. 8) . 130
5- Avukatların İnternet Kullanımı (RYY m. 9) . 131
6- Avukatlar Arasındaki İşbirliği (RYY m. 10). 133
IV- Reklam Yasağının İhlali (RYY m. 12) . 133
.2- AVUKATLARIN ÖZEL YÜKÜMLÜLÜKLERİ 134
A- Avukatların Baroya Karşı Yükümlülükleri . 134
I- Levhaya Yazılmak (RYY m. 66 ) . 134
II- Büro Edinmek (AvK m. 43) 134
1- Bürolara İlişkin Kısıtlamalar (Yükümlülükler). 134
2- Avukatlık Bürolarına İlişkin Ayrıcalıklar . 135
III- Başka Bir Bölgede Sürekli Olarak Avukatlık
Yapmamak (AvK m. 67). 135
IV- Baro Keseneği Ödemek (AvK m. 65). 135
V- Genel Kurula Katılmak ve Oy Kullanmak
(AvK m. 86). 136
B- Avukatların İş Sahibine veya Müvekkile Karşı (Özel)
Yükümlülükleri . 136
I- Edimini Özenle İfa Etmek (AvK m. 34) . 136
1- Özenle İfa Yükümlülüğünün Unsurları. 136
XIV İçindekiler
2- Özenle İfa Yükümlülüğünün Hukuki
Dayanakları137
3- Özenle İfa Yükümlülüğünün İhlâli138
II- Amaca En Uygun ve En Güvenli Yolu Seçmek ve
Yürütmek.139
III- Kanunda Belirtilen Durumlarda İşi Reddetmek ve
Reddettiğini Bildirmek (AvK m. 37, 38) 140
1- İşi Reddetmek140
a- Zorunlu Olarak Reddi Gereken İşler:140
b- İşi Reddetme Yükümlülüğünün İhlali .142
2- İşi Reddettiğini Bildirmek (AvK m. 37)142
IV- İş Sahibinin veya Müvekkilin Talimatlarına Uymak 143
1- Genel Olarak143
2- Talimat Çeşitleri 143
V- Hesap Vermek ve Teslim Görevini Yapmak (TBK m.
508; AvMK m. 43)145
1- Hesap Vermek .145
2- Teslim Etme Görevini Yapmak (TBK m. 508/2,
AvMK m. 43). .145
3- Hesap Verme ve Teslim Yükümlülüğünün
İhlâli.145
VI- Aydınlatma Görevini Yapmak 146
VII- Güven Vermek 146
VIII- Sadakat Göstermek (AvMK m. 3).146
1- Genel Olarak146
2- Sadakat Yükümlülüğünün İhlâli147
IX- Sır Saklamak .147
1- Genel Olarak147
2- Sır Saklama Yükümlülüğünün Unsurları 148
3- Sır Saklamanın Hukuki Niteliği 149
4- Avukatın Sırları Bilmesinin Önemi.150
İçindekiler XV
5- Sır Saklama Yükümlülüğünün Kapsamı . 150
6- Sırrın Konusunun Suç Teşkil Etmesi 151
7- Sırrı Saklamanın Süresi. 152
8- Sır Saklama Yükümlülüğünün İhlâli. 152
a- Avukatın Sorumluluğunun Doğması 152
b- Avukatın Azlinin Haklı Hale Gelmesi . 153
9- Sırrı Saklama Kuralının İstisnaları 153
X- Vekillik Görevini Şahsen Yerine Getirmek (AvK m.
171) . 154
XI- Uygun Olmayan Zamanda Vekâletten Çekilmekten
(İstifa Etmekten) Kaçınmak 154
1- Genel Olarak 154
2- Vekâletten Uygun Olmayan Zamanda Çekilme
Yasağının İhlali . 155
XII- Dosyadaki Evrakları İade Etmek ve Belli Bir Süre ile
Saklamak (AvK m. 39) . 155
XIII- Tahsil Ettiği Parayı veya Teslim Aldığı Malı Müvekkile
Vermek . 155
YEDİNCİ BÖLÜM
AVUKATLA TEMSİL (Vekalet)
.1- AVUKATLA TEMSİL SERBESTİSİ. 157
.2- AVUKATLA TEMSİLİN ZORUNLU OLDUĞU İSTİSNAİ
DURUMLAR. 159
A- Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na Göre 159
I- Davasını Bizzat Takip Eden Tarafın Davada Münasip
Olmayan Tutum ve Davranışlarda Bulunması (HMK m.
79/2) 159
II- İki Taraftan Birinin Layıkıyla Davasını Takip Edecek
Ehliyette Olmaması (HMK m. 80) 160
B- Ceza Muhakemesi Kanunu’na Göre 160
XVI İçindekiler
I- Avukatla Nisbi Zorunlu Temsil (CMK m. 147, 150/1;
CMKMTY m. 5) .160
II- Avukatla Mutlak Zorunlu Temsil161
III- Zorunlu Olarak Avukat Tayin Edilme Usulü
(CMKMTY m. 5/5-7, m. 6).164
IV- Zorunlu Olarak Tayin Edilen Avukatın Görevinin Sona
Ermesi (CMKMTY m. 7)165
V- Avukatla Zorunlu Temsilde Ücret
(CMKMTY m. 8-11).165
.3- AVUKATLA TEMSİLİN ŞARTLARI .165
A- Vekalet Ehliyetine Sahip Olmak .165
I- Genel Olarak .165
II- Davaya Vekalet Ehliyeti Olmayanların Davayı Açması
ve Takip Etmesi.166
B- Mahkemeye Geçerli Bir Vekaletname Vermek.167
I- Geçerli Vekaletnameye İlişkin Şartlar 167
1- Vekilin Noter Tarafından Onaylanmış veya
Düzenlenmiş Geçerli Vekaletnameyi Mahkemeye
Verme Şartı167
2- Vekaletnamede Baro Pulu Bulunma Şartı .168
3- Vekaletnamede Fotoğraf Şartı
(NK m. 80; NKY m. 93)168
II- Vekaletname Çeşitleri .169
1- Genel Vekaletname (HMK m. 73) 169
2- Özel Vekaletname .170
III- Geçerli Bir Vekaletnamede Özel Yetki Verilmesini
Gerektiren İşlemler (HMK m. 74).170
1- Özel Yetki Gerektiren İşlemlerin Çeşitleri170
a- Kanunlarda Yer Alan Durumlar.170
aa- HMK’da Sayılanlar.170
bb- Diğer Kanunlarda Sayılanlar 171
İçindekiler XVII
b- Kanunlarda Yer Almayıp Doktrin ve
Uygulamada Kabul Edilenler 171
2- Özel Yetki Gerektiren Kuralın İhlali. 171
IV- Geçerli Bir Vekaletname Olmaksızın Avukatın Dava
Açması Veya Açılan Davayı Yürütmesi. 172
.4- AVUKATLA TEMSİLİN (VEKALETİN) SONA ERMESİ 173
A- Vekaletin Olağan Sona Ermesi 173
I- Davanın Sonuçlanması 173
II- Vekalet Süresinin Dolması 173
B- Vekaletin Olağanüstü Sona Ermesi. 174
I- Genel Olarak . 174
II- Olağanüstü Sona Erme Halleri 175
1- Vekilin İstifa Etmesi (Çekilmesi) (AvK m. 41;
HMK m. 81-82; TBK m. 42, 512). 175
2- Vekilin Azledilmesi (HMK m. 81; HMK m. 83;
HMK m. 77/4). 175
3- Vekilin Baro Levhasından veya Avukatlık
Ortaklığı Sicilinden Kaydının Silinmesi . 176
4- Vekil veya Müvekkilin Ölümü (TBK m. 513/1)181
5- Vekilin Meslek veya İşten Çıkarılması (AvK m.
135/1,4-5) 181
6- Avukatın Mesleğini Yapamayacak Duruma
Gelmesi 182
7- Vekil veya Müvekkilin İflası. 182
8- Vekil veya Müvekkilin Medeni Hakları Kullanma
Ehliyetini Kaybetmesi . 183
III- Olağanüstü Haller Nedeniyle Bir Avukatın Geçici
Olarak Görevlendirilmesi (AvK m. 42) 183
XVIII İçindekiler
SEKİZİNCİ BÖLÜM
AVUKATLARIN SORUMLULUĞU
.1- AVUKATLARIN DİSİPLİN SORUMLULUĞU.185
A- Genel Olarak (AvK m. 134, AvKY m. 63) .185
B- Disiplin Sorumluluğunu Gerektiren Sebepler .186
C- Soruşturma Giderleri .186
D- Disiplin Prosederünün Aşamaları186
I- Soruşturma Aşaması187
1- Soruşturmayı Başlatabilecek Kişiler .187
a- İlgilinin İhbar veya Şikâyeti (AvKY m. 65)187
b- Cumhuriyet Savcısının İsteği (AvK m. 58).187
c- Baro Yönetim Kurulunca Görülecek Lüzum.187
2- Soruşturmaya Konu Vakıa Hakkında İlk İnceleme
(AvKY m. 66)188
3- Soruşturmaya Konu Vakıa Hakkında Tahkikat
(AvKY m. 67)188
4- Soruşturma Dosyasının Yönetim Kuruluna
Sunulması (AvKY m. 67)188
5- Yönetim Kurulunun Soruşturma Neticesindeki
Kararı.188
a- Disiplin Kovuşturmasına Yer Olmadığı Kararı
(AvKY m. 68).188
b- Disiplin Kovuşturması Açılmasına Karar
Verilmesi (AvKY m. 70)190
II- Kovuşturma Aşaması 190
1- Disiplin Kovuşturması Gerektiren Eylemlerin
Kapsamı (AvK m. 138) .190
2- Disiplin Cezaları İçin Kovuşturma Yapmaya
Yetkili Merci (AvK m. 139)191
3- Disiplin Kovuşturmasının Açılması
(AvK m. 141).191
İçindekiler XIX
4- Kovuşturulan Avukata Savunma Hakkı Verilmesi
(AvK m. 137) 192
5- Kovuşturma ve Ceza Zamanaşımı
(AvK m. 159) 192
6- Disiplin Kurulunca İnceleme Yapılması (AvK m.
144, 145) 192
a- Dosya Üzerinde (Duruşmasız) İnceleme
Yapılması . 192
b- Duruşmalı İnceleme Yapılması 192
c- Delillerin Gösterilmesi ve İncelenmesi
(AvK m. 146, 147,150) 193
7- Hakkında Kovuşturma Olan Avukatların Tedbir
(Geçici) Olarak İşten Yasaklanması
(AvK m. 153) 193
III- Karar Aşaması. 195
1- Disiplin Cezası Verilmesi 195
a- Disiplin Cezalarının Çeşitleri
(AvK m. 135) . 195
b- Disiplin Cezalarının Uygulanma Şekli
(AvK m. 136) . 197
c- Ceza Kovuşturmasının Disiplin Cezalarına
Etkisi (AvK m. 140). 197
d- Disiplin Kararlarının Uygulanması ve Cezaların
Sicilden Silinmesi (AvK m. 160). 197
2- Disiplin Kovuşturmasına Yer Olmadığına Karar
Verilmesi . 198
E- Baro Disiplin Kurulunun Kovuşturma Neticesinde Verdiği
Karara İtiraz (AvK m. 157; AvKY m. 71) 198
F- Onanmış Disiplin Kurulu Kararlarının Cumhuriyet Savcılarına
Tebliği (AvK m. 152) 199
G- Disiplin Kurulu Üyelerinin Reddi Ve Çekinmesi (AvK m.
151) 199
.2- AVUKATLARIN HUKUKİ SORUMLULUĞU 200
XX İçindekiler
.3- AVUKATLARIN CEZAİ SORUMLULUĞU 200
DOKUZUNCU BÖLÜM
AVUKATLIK MESLEĞİNİN TEŞKİLATI
.1- BAROLAR.203
A- Baro Kavramı ve Anlamı.203
B- Baroların Kurulması (AvK m. 77; AvKY m. 28)203
I- Bir İlde İlk Defa Baro Kurulması203
II- Aynı İlde Birden Fazla Baronun Kurulması (AvK m.
77; AvKY m. 29).204
III- Baroların Kuruluş Şartlarını Kaybetmesi205
1- Tek Baronun Bulunduğu İllerde Baronun Kuruluş
Şartlarını Kaybetmesi (AvK m. 77).205
2- Birden Fazla Baronun Bulunduğu Yerlerde
Sonradan Kurulan Baronun Kuruluş Şartlarını
Kaybetmesi205
3- Tüzel Kişiliği Sona Eren Baroların Stajyer
Avukatlarının ve Malvarlığının Durumu.205
C- Baro Kurulamayan Yerler (AvK m. 77/2).206
D- Baroların Organları (AvK m. 79) 206
I- Genel Olarak .206
II- Baro Genel Kurulu 207
1- Kuruluşu ve Görevleri (AvK m. 80-81) 207
2- Genel Kurul Toplantısı 207
III- Baro Yönetim Kurulu (AvK m. 89) 211
1- Yönetim Kurulunun Oluşumu .211
2- Yönetim Kurulunun Görevleri (AvK m. 95).211
3- Seçilme Yeterliği ve Seçimin Şekli
(AvK m. 90).212
4- Yönetim Kurulu Toplantısı (AvKY m. 42) .213
5- Oylama Şekli ve Karar (AvKY m. 43)214
İçindekiler XXI
IV- Baro Başkanlığı (AvK m. 96; AvKY m. 52-56) . 214
1- Baro Başkanının Seçilmesi 214
2- Baro Başkanının Görevleri (AvK m. 97) 215
V- Baro Başkanlık Divanı 216
1- Kuruluşu ve Seçimi (AvK m. 98) 216
2- Görevleri (AvK m. 99) 216
VI- Baro Disiplin Kurulu (AvK m. 103, (AvK m. 107) 216
VII- Baro Denetleme Kurulu (AvK m. 108; AvKY
575-9). 217
1- Kuruluşu ve Görevleri. 217
2- Genel Kurulu Olağanüstü Toplantıya Çağırması
(AvKY m. 59) 218
E- Adli Yardım Bürosu Ve Adliye Temsilcilikleri 218
I- Baro Adlî Yardım Bürosu Ve Adli Yardım (AvK m.
177) . 218
1- Adli Yardım Bürosu 218
2- Adli Yardım. 218
II- Adliye Temsilcilikleri (AvKY m. 47). 219
.2- TÜRKİYE BAROLAR BİRLİĞİ. 220
A- Genel Olarak . 220
B- Birliğin Kuruluş Ve Nitelikleri (AvK m. 109, 111) 220
C- Birliğin Görevleri (AvK m. 110). 221
D- Türkiye Barolar Birliğinin İşlemleri 222
I- İdari İşlemler. 222
II- Avukatlık Mesleğine Yönelik İşlemler . 222
III- Baro Kararlarına Yapılan İtirazlara İlişkin İşlemler
(AvKY m. 60, 62). 222
IV- Bilimsel Çalışmalar. 223
E- Türkiye Barolar Birliğinin Denetimi (AvKY m. 73). 223
I- Genel Olarak . 223
XXII İçindekiler
II- İdari Denetim 223
III- Mali Denetim 224
F- Türkiye Barolar Birliğinin İdari Yapısı.224
I- Genel Olarak .224
II- Türkiye Barolar Birliğinin İdari Yapısında Görevli
Organlar (AvK m. 113).225
1- Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu .225
2- Türkiye Barolar Birliği Yönetim Kurulu (AvK m.
118)226
3- Türkiye Barolar Birliği Başkanlığı
(AvK m. 122).226
4- Türkiye Barolar Birliği Başkanlık Divanı (AvK m.
124-125) 226
5- Türkiye Barolar Birliği Disiplin Kurulu227
6- Türkiye Barolar Birliği Denetleme Kurulu (AvK
133; AvKY m. 61)227
III- Baro ve Barolar Birliğinin Organlarının Görevlerine
Son Verilmesi227
İKİNCİ KİTAP
NOTERLİK HUKUKU
BİRİNCİ BÖLÜM
NOTERLİK HUKUKUNUN TEORİK TEMELLERİ
.1- NOTER KAVRAMININ ANLAMI.231
.2- NOTERİN HUKUKİ STATÜSÜ (NK m. 1, 151-152)231
.3- NOTERLİK SİSTEMLERİ .232
A- Latin Noterlik Sistemi .232
B- Anglo Sakson Noterlik Sistemi .233
C- Devletçi Noterlik Sistemi 233
.4- NOTERLİK HUKUKUNUN TARİHİ KÖKENLERİ 233
A- Sümerler Dönemi.233
İçindekiler XXIII
B- Roma Dönemi . 234
C- Eski Mısır Dönemi 234
D- Osmanlı Dönemi . 235
I- Tanzimat’tan Önceki Dönem 235
II- Tanzimattan Sonraki Dönem. 235
1- Mukavelat Muharrirleri Nizamnamesi 235
2- Kâtib-i Âdil Kanun-ı Muvakkatı . 236
E- Cumhuriyet Dönemi 236
.5- MUKAYESELİ HUKUKTA NOTERLİK KURUMU 236
A- Alman Hukukunda 236
B- Fransız Hukukunda . 237
C- İsviçre Hukukunda 238
D- Avusturya Hukukunda. 239
E- İngiliz Hukukunda. 240
.6- NOTERLİK HUKUKUNUN KAYNAKLARI. 241
A- 1512 sayılı Noterlik Kanunu . 241
B- Yönetmelikler 241
I- Noterlik Kanunu Yönetmeliği. 241
II- Araçların Satış, Devir ve Tescil Hizmetlerinin
Yürütülmesi Hakkında Yönetmelik (ASDTY) . 241
III- Mirasçılık Belgesi Verilmesi ve Terk Eden Eşin Ortak
Konutadavet Edilmesi İşlemlerinin Noterler
Tarafındanyapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar
Hakkında Yönetmelik (MBVEOKDY). 242
1- Mirasçılık Belgesinin Verilmesi (MBVEOKDY
4, 6) 242
2- Terk Eden Eşin Ortak Konuta Davet Edilmesi İçin
İhtar Çekilmesi (MBVEOKDY m. 7) . 243
IV- NK m. 119’un Uygulanmasıyla İlgili Yönetmelik 244
V- Noterlik İşlemlerinin Elektronik Ortamda Yapılması
Hakkında Yönetmelik . 244
XXIV İçindekiler
VI- Rehinli Taşınır Sicil Yönetmeliği (RTSY m.1).244
VII- Türkiye Noterler Birliği Yönetmelikleri .245
İKİNCİ BÖLÜM
NOTERLİK STAJI
.1- GENEL OLARAK 247
.2- NOTERLİK STAJINA KABUL ŞARTLARI (NK m. 7) .247
A- Türk Vatandaşı Olmak ve Kanunda Belirtilen Yaş Aralığında
Bulunmak 247
B- Hukuk Fakültesi Mezunu Olmak.248
C- Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavını Kazanmış Olmak (2547
sayılı Yükseköğretim Kanunu EK m. 41) .248
D- Noterliğe Engel Bir Hali Bulunmamak .248
E- Staj İçin Başvuru Yapmak.249
F- Staja Uygun Bulunma Kararı Almak (NK m. 11- 12).250
.3- STAJIN BAŞLANGICI VE SÜRESİ (NK m. 13,15) 250
A- Genel Olarak250
B- Staj Raporları (NK m. 16-17)251
C- Stajyer Adedinin Tespiti Ve Stajın Yanında Yapılacak Noter
(NK m. 14).251
.4- NOTERLİK STAJINDAN MUAFİYET (NK m. 6)252
.5- STAJYERLİK İLE BAĞDAŞMAYAN İŞLER (NK m. 8).252
.6- STAJYERLERE ÜCRET ÖDENMESİ ve ÜCRETİN İADESİ
(NK m. 20)253
.7- STAJYERLERİN GÖREV VE SORUMLULUKLARI (NKY
70)253
.8- STAJYERLERİN DEFTERDEN KAYDININ SİLİNMESİ
(NKY m. 71).254
İçindekiler XXV
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
NOTERLİK MESLEĞİ
.1- NOTERLİK MESLEĞİNİN AMAÇLARI. 257
.2- NOTERLİK MESLEĞİNİN ÖZELLİKLERİ. 257
A- Kamu Hizmeti Olması. 258
B- Gerçek Anlamda Serbest ve Bağımsız Meslek Olmaması 258
C- Tekel Niteliğinde Bir Hizmet Olması . 258
D- Güven Esasına Dayanması 259
E- Notere Başvurmanın Zorunlu Olmaması. 259
I- Genel Olarak . 259
II- Noterde Yapılması Zorunlu İşlemler 260
.3- NOTERLİKLERİN SINIFLANDIRILMASI (NK m. 4) 261
A- Genel Olarak . 261
B- Sınıflarına Göre Noterlikler (NK m. 4/a) 262
I- Üçüncü Sınıf Noterlikler. 262
II- İkinci Sınıf Noterlikler 262
III- Birinci Sınıf Noterlikler 262
IV- Dördüncü Sınıf Noterlikler (NK m. 31-32). 262
.4- NOTERLİK MESLEĞİNE KABUL EDİLME 263
A- Genel Olarak (NK m. 30) 263
B- Noterlik Mesleğine Kabul Edilme Şartları 263
C- Atamadan Önce Noterlikten Vazgeçme (NK m. 28). 265
D- Noterliğin Kapatılması veya İstifa Yolu ile Noterlikten
Ayrılanların Tekrar Atanması (NK m. 29) 265
E- Boşalan Noterliğin Vekaleten Yönetimi . 266
I- Genel Olarak (NK m. 33) 266
II- Vekaleten Yönetme Sebepleri. 267
1- Geçici Bir Süre ile İşten Ayrılmak (NK m. 34,
NKY m. 72). 267
XXVI İçindekiler
2- Bir Engelin Varlığı (NK m. 35).267
F- Noterlik Görevinin Sona Ermesi .268
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
NOTERLERİN GÖREVLERİ, HAKLARI, YETKİLERİ,
YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE SORUMLULUKLARI
.1- NOTERLERİN GÖREVLERİ (NK m. 60, 61).269
.2- NOTERLERİN HAKLARI270
A- Ücret İsteme Hakkı (NK m. 112) 270
B- Giderleri İsteme Hakkı (NK m. 114).271
C- Gelir Elde Etme Hakkı 271
D- İzin Kullanma Hakkı .272
I- İzin Çeşitleri272
II- İzin Süresinin Geçirilmesi (NK m.58) 273
E- Diğer Hakları (NK m. 153-153) 273
.3- NOTERLERİN YETKİLERİ 274
.4- NOTERLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ274
.5- NOTERLERİN SORUMLULUKLARI276
A- Noterlerin Disiplin Sorumluluğu.276
B- Noterlerin Cezai Sorumluluğu.278
I- Görev Sırasında veya Görevle Bağlantılı Suçlar (NK m.
151) .278
II- Noterler Hakkında Kovuşturma İzni (NK m. 153) ve
Kovuşturma Usulü (NK m. 154).278
III- Mahkemenin Kararına Karşı İtiraz (NK m. 155) 279
IV- Noterlerin İşlemlerinde Tahrifat Suçu İşlemesi
(NK m. 158) 279
C- Noterlerin Hukuki Sorumluluğu (NK m. 162) 279
İçindekiler XXVII
BEŞİNCİ BÖLÜM
NOTER İŞLEMLERİ
.1- GENEL OLARAK (NK m. 72) 281
.2- NOTER İŞLEMLERİNDE YER ALAN KİŞİLER. 281
A- Noter 281
B- İlgililer. 282
C- İlgililerin Temsilcileri (NK m. 79) 282
D- Tanık, Bilirkişi, Tercüman ve Diğer Üçüncü Kişiler
(NK m. 73) 283
.3- NOTER İŞLEMLERİNDE YER ALMA YASAĞI . 283
.4- NOTER İŞLEMLERİNDE BELGEYE FOTOĞRAF
YAPIŞTIRILMASI (NK m. 80; NKY m. 93) 284
.5- NOTER İŞLEMLERİNİN DAİRE DIŞINDA YAPILMASI
(NK m. 83) 285
.6- NOTER İŞLEMLERİNİN YABANCI MEMLEKETLERDE
YAPILMASI (NK m. 191-192, 194-195) . 285
.7- NOTER İŞLEMLERİNİN ÇEŞİTLERİ. 286
A- Fiziki Ortamda Yapılan İşlemler. 286
I- Düzenleme İşlemleri . 286
1- İşlemin Şekli (NK m. 84) 286
II- Onaylama İşlemleri. 287
1- Belgelerin Onaylanması 287
2- Defterlerin Onaylanması (NK m. 68, 107) 288
III- Tespit ve Emanet İşlemleri (NK m. 101-102). 288
1- Genel Olarak 288
2- Tespit İşlemleri (NK m. 61; NİEYHY m. 5). 288
3- Emanet İşlemleri (NK m. 62-67). 291
IV- Bildirim İşlemleri 292
V- Tescil İşlemleri (NK m. 108) 293
XXVIII İçindekiler
VI- Mirasçılık Belgesi Verilmesi (NK m. 71/A; Mirasçılık
Belgesi Verilmesi ve Terk Eden Eşin Ortak Konuta
Davet Edilmesi İşlemlerinin Noterler Tarafından
Yapılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında
Yönetmelik m. 4-6 ) 293
VII- Vasiyetname ve Ölüme Bağlı Tasarruf İşlemleri
(NK m. 69) .294
VIII- Bir Dilden Bir Başka Dile Çevirme İşlemleri
(NK m. 103-104).294
IX- Düzenlenen Belgelerden Örnek Verme İşlemleri294
X- Taşınmaz Satış Sözleşmesi (NK m. 61/A)295
B- Elektronik Ortamda Yapılan İşlemler (NK m. 198/A;
NİEYHYön m. 5, 15) 297
I- Genel Olarak .297
II- Elektronik İşlemlerin Çeşitleri 298
.8- NOTER İŞLEMLERİNİN HÜKÜMLERİ (NK m. 82) .299
.9- NOTER İŞLEMLERİNDE ÇIKINTI, DEĞİŞTİRME, FESİH,
İPTAL VE DÜZELTME (NK m. 81) 299
.10- NOTER TARAFINDAN VERİLEN BELGELERİN YURT
DIŞINDA KULLANILMASI (NK m. 199) .300
ALTINCI BÖLÜM
NOTER SENETLERİ
.1- NOTER SENETLERİNİN ÇEŞİTLERİ.301
.2- NOTER SENETLERİNİN DELİL DEĞERİ VE İSPAT
GÜCÜ.301
.3- NOTER SENETLERİNDE SAHTELİK İDDİASI302
A- Genel Olarak302
B- Senet Çeşitlerine Göre Sahtelik İddiası.302
I- Düzenleme Biçimindeki Noter Senetlerinde Sahtelik
İddiası302
II- Onaylama Biçimindeki Noter Senetlerinde Sahtelik
İddiası304
İçindekiler XXIX
C- Noter Senetlerinin Sahteliğinin İleri Sürülmesi 305
D- Noter Senetlerine İlişkin Sahtelik İddiasının İncelenmesi
(HMK m. 211/1, a) 305
E- Sahteliği Sabit Olmuş Noter Senedinin İptal Edilmesi (HMK
212) 306
F- Noter Senetlerine İlişkin Sahtelik İddiasının Haksız Olması
(HMK m. 213). 306
G- Sahtelik Hakkındaki Hukuk Ve Ceza Mahkemesi Kararlarının
Etkisi (HMK m. 214/1) . 307
YEDİNCİ BÖLÜM
NOTERLİK MESLEĞİNİN TEŞKİLATI
.1- GENEL OLARAK 309
.2- NOTERLİK DAİRELERİ . 309
A- Noterliklerin Kurulması ve Yetki Çevreleri
(NK m. 2, m. 40) . 309
B- Birden Çok Noterlik Açılması ve Noterliğin Kapatılması
(NK m. 3) 310
C- Noterlik Binası (NK m. 40). 310
D- Noterlik Çalışanları . 310
I- Katipler 310
II- Başkatip (NK m. 42, 43). 311
III- Hizmetliler (NK m. 42, 46). 311
E- Noterlerin Gözetim Ve Denetimi 311
I- Genel Olarak (NK m. 121) 311
II- Noterleri Gözetim ve Denetim Yetkisine Sahip Merciler
(NK m. 122) 311
III- Noterlerin İşten El Çektirilmesi (NK m. 123). 312
1- Genel Olarak 312
2- Soruşturmanın Şekli (NK m. 124). 312
IV- Noterlerin Görevine Son Verimesi (NK m. 196) 313
XXX İçindekiler
.3- NOTER ODALARI.313
.4- TÜRKİYE NOTERLER BİRLİĞİ314
A- Genel Olarak (NK m. 163)314
B- Türkiye Noterler Birliğinin Görevleri (NK m. 166)314
C- Birliğin Organları (NK m. 167).316
D- Türkiye Noterler Birliğinin Denetimi316
I- Genel Olarak .316
II- Organların Görevden Uzaklaştırılması ve Görevlerine
Son Verilmesi316
.5- HUKUK İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ NOTERLİK
BÜROSU317
EKLER.319
EK-1: Örnek Avukatlık Sözleşmesi 319
EK-2: Örnek Yetki Belgesi .323
KAYNAKÇA325
