^{Yargıtay Uygulaması ve Doktrinde Soru Cevaplarla}Boşanma Davaları

Av. Ayça ÖZDOĞAN

Av. Ayşe UYANIK

 

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZi

İÇİNDEKİLER .v

KISALTMALAR.vii

SORU 1 Boşanma davalarında ihtiyati tedbir kararı verilebilir mi? .1

SORU 2 Boşanma davalarında ihtiyati haciz kararı verilebilir mi? .6

SORU 3 Boşanma davalarında dava süresince TMK kapsamında geçici olarak

alınabilecek tedbirler nelerdir? .10

SORU 4 TMK m. 169 kapsamında verilen geçici önlem kararlarına karşı itiraz

yolu nedir? .23

SORU 5 Bağımsız tedbir nafakası davalarında tedbir nafakasına

hükmedildikten sonra eşlerden birinin boşanma davası açması halinde

boşanma davasında da tedbir nafakasına hükmedilir mi? 25

SORU 6 Açılmış bir boşanma davasında 6284 Sayılı Kanun kapsamında tedbir

talebinde bulunulabilir mi? 27

SORU 7 Boşanma davalarında eşlerin tasarruf yetkisinin sınırlandırılmasına

karar verilebilir mi? 31

SORU 8 Boşanma davalarının terditli olarak açılması mümkün müdür? 33

SORU 9 Boşanma davalarının birden fazla sebebe dayanılarak açılması

mümkün müdür?.36

SORU 10 Boşanma davasını terditli açmak ile birden fazla sebebe dayalı olarak

açmak arasındaki farklar nelerdir? .41

SORU 11 Evliliğin butlanı ile boşanmanın terditli olarak talep edilmesi mümkün

müdür? .43

SORU 12 Boşanma davaları içinde mal rejimi, ziynet alacağı, kişisel eşya, mehir

talepleri ileri sürülebilir mi? .47

SORU 13 Boşanma davalarında ön sorunlar nelerdir? .52

SORU 14 Boşanma davalarında bekletici sorunlar nelerdir? .54

vi

İçindekiler

SORU 15 Boşanma davalarında kusur olarak ileri sürülen fiil ile ilgili aynı

zamanda ceza davası açılmışsa, ceza dosyasının bekletici mesele

yapılması kararı verilir mi? 58

SORU 16 Bir boşanma davası açıldıktan sonra, aynı taraflar arasında yeni bir

boşanma davası açılması mümkün müdür?64

SORU 17 Bir boşanma davasının devamı sırasında, aynı taraflar arasında yeni

bir boşanma davası açılması halinde birleştirme kararı verilir mi? .68

SORU 18 Bir boşanma davası istinaf veya temyiz aşamasında iken, aynı

taraflar arasında yeni bir boşanma davası açılması halinde iki dava

birleştirilebilir mi? 71

SORU 19 Boşanma davalarında, karşı davanın süresinde açılmaması halinde

ne olur? .75

SORU 20 Boşanma davalarında karşı davaya karşı dava açılır mı?.78

SORU 21 Boşanma davalarında karşı dava açmak ile davacı hakkındaki

iddiaların cevap dilekçesi ile ileri sürülmesi arasındaki farklar nelerdir?79

SORU 22 Boşanma davalarında boşanmanın reddini talep eden davalı eşin,

boşanmanın ferîleri için talepte bulunması mümkün müdür? 82

SORU 23 Boşanma davasına cevap vermeyen davalı eşin, aynı davada

boşanmanın ferîlerine ilişkin talepte bulunması mümkün müdür? .86

SORU 24 Boşanma davalarında re’sen araştırma ilkesi geçerli midir? 92

SORU 25 Boşanma davalarında gizlilik kararı verilebilir mi? .100

SORU 26 Boşanma davalarında yetki itirazı nasıl değerlendirilir? 104

SORU 27 Boşanma davalarında yetkili mahkemenin tespitinde, delil olarak

incelenecekler nelerdir?107

SORU 28 Ailesinin evine giden eşin, ailesinin bulunduğu yerde boşanma davası

açması halinde bu yer mahkemesi yetkili midir? .112

SORU 29 Boşanma davasının açılmasından sonra davacının yerleşim yerinin

değişmesi yetkili mahkemeyi etkiler mi? .115

SORU 30 Boşanma davalarında delil tespiti istemek mümkün müdür?.117

SORU 31 Boşanma davalarında delil ve tanık listesi hangi aşamada sunulur ve

diğer davalarla kıyaslandığında farklılık teşkil eder mi? 119

SORU 32 Boşanma davasına süresi içinde cevap vermeyen davalı eş delil listesi

sunabilir mi? .126

SORU 33 Dilekçeler teatisi aşamasında usulüne uygun şekilde tanık deliline

dayanmayan eşin tanık dinletmesi mümkün müdür? .130

SORU 34 Dilekçesinde tanık deliline dayanan eşin süresi içinde tanık listesi

sunmamasının sonucu nedir?133

SORU 35 Boşanma davalarında süresi içerisinde ikinci kez tanık listesi vermek

mümkün müdür?.136

vii

İçindekiler

SORU 36 Boşanma davalarında eşlerin ya da üçüncü kişilerin otel, pasaport,

telefon, bilgisayar vb. kayıtları dosyaya celp edilebilir mi?.140

SORU 37 Boşanma davalarında, hangi şekilde elde edilen deliller hukuka aykırı

delil olarak kabul edilmektedir? .145

SORU 38 Boşanma davalarında usulüne uygun dayanılmayan maddi vakıalar

hükme esas alınabilir mi? .163

SORU 39 Boşanma davası devam ederken eşlerden birinin kusurlu davranışta

bulunması halinde, bu kusurlu davranışın devam eden davaya etkisi

nedir? 167

SORU 40 Boşanma davasında iddia ve savunmayı genişletme yasağına tabi olan

ve olmayan talepler nelerdir? .174

SORU 41 Boşanma davalarında dava sebebi ıslah ile değiştirilebilir mi? .182

SORU 42 Boşanma davalarında yemin teklif edilebilir mi?.185

SORU 43 Boşanma davalarında ikrar ve kabulün yargılamaya etkisi nedir? .187

SORU 44 Boşanma davalarında, anlaşmalı boşanma dışında eşlerin ferî sonuçlar

bakımından anlaşmaları mümkün müdür? 191

SORU 45 Her iki eşin de boşanmayı talep etmesi durumunda boşanma kararı

verilir mi? .194

SORU 46 Boşanma sebepleri arasındaki özel/genel ve mutlak/nispi ayrımının

önemi nedir? .196

SORU 47 Her iki eş de kusursuz olmasına rağmen genel sebebe dayalı boşanma

kararı verilebilir mi? .200

SORU 48 Eşlerden birinin ağır kusurlu ya da tam kusurlu olması arasındaki

farklar nelerdir? .205

SORU 49 Evlilik birliğinin sarsılmasına dayalı boşanmada, az kusurlu davalının

açılan davaya itiraz hakkı açısından hakkın kötüye kullanılması kabul

edilen durumlar nelerdir? 210

SORU 50 Evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına her iki eşin de kusurlu

davranışları sebep olmuş ise, hangi eşin kusurunun daha ağır olduğuna

nasıl karar verilmektedir? 215

SORU 51 Bir eşin kusurlu davranışına karşılık diğer eşin tepki niteliğindeki

hakaret ya da şiddet eylemleri kusur kabul edilir mi?218

SORU 52 Eşler arasında cinsel ilişkinin kurulamaması hangi durumlarda kusur

kabul edilir? 222

SORU 53 Eşlerin çocuklarının olmaması evlilik birliğinin sarsılmasına neden

olan bir durum mudur ve kusur olarak kabul edilir mi?.229

SORU 54 Eşlerin uzun yıllar fiilen ayrı yaşamaları boşanma sebebi midir? .233

SORU 55 Eşlerden birinin diğer eş aleyhine şikâyet vb. yasal yollara başvurması

kusur olarak değerlendirilmekte midir?238

viii

SORU 56 Evlenirken eşinin ailesi ile birlikte yaşamayı kabul eden eşin daha

sonra bağımsız konut temin edilmediği gerekçesiyle boşanmayı talep

etmesi mümkün müdür? .241

SORU 57 Evlilik birliğinin sarsılmasına dayalı boşanma davasında hangi

vakıalara dayanılamaz? .244

SORU 58 Evlenirken gizlenen olaylar nedeni ile boşanma davası açılabilir mi?.250

SORU 59 Af niteliğindeki olaylar nelerdir? .254

SORU 60 Af ve barışma girişimi arasındaki farklar nelerdir?269

SORU 61 Anlaşmalı boşanmadan feragat af olarak kabul edilir mi? .273

SORU 62 Anlaşmalı boşanmaya başvurabilmek için geçmesi gereken 1 yıllık

süre ne zaman dolmuş olmalıdır? .275

SORU 63 Anlaşmalı boşanma davalarında hâkimin eşleri ayrı ayrı celselerde ya

da talimat veya SEGBİS yolu ile dinlemesi mümkün müdür?.279

SORU 64 Anlaşmalı boşanma davalarında tarafların anlaşmasını hâkimin uygun

bulmaması halinde hâkim protokolde uygun gördüğü değişiklikleri

yapabilir mi? 283

SORU 65 Anlaşmalı boşanma davalarında malvarlıklarının devri ile ilgili tescil

kararı verilmesi mümkün müdür? .287

SORU 66 Anlaşmalı boşanmada eşlerden herhangi biri anlaşma iradesinden

dönebilir mi?.291

SORU 67 Evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına (TMK m. 166/1) dayalı

olarak açılan davaya, anlaşmalı boşanma davası olarak devam

edilmesi mümkün müdür? 294

SORU 68 Anlaşmalı olarak açılan boşanma davasına, evlilik birliğinin

temelinden sarsılmasına (TMK m. 166/1) dayalı olarak devam

edilmesi mümkün müdür? 297

SORU 69 Özel boşanma sebebine dayalı olarak açılan boşanma davasına,

anlaşmalı boşanma olarak devam edilmesi mümkün müdür?300

SORU 70 Anlaşmalı boşanma olarak açılan davada, eşlerden birinin anlaşma

iradesinden dönmesi halinde, özel boşanma sebebine

dayanılabilir mi? 302

SORU 71 Feragat nedeni ile ret kararından sonra fiilî ayrılık nedeni ile boşanma

davası açılabilir mi?303

SORU 72 Fiilî ayrılık sebebiyle boşanma davasının kabulü için geçmesi gereken

üç yıllık süre hangi hallerde bölünmüş kabul edilir? .305

SORU 73 Akıl hastalığına dayalı boşanma kararı verilebilmesi için ispatlanması

gereken hususlar nelerdir?308

SORU 74 Boşanma davası devam ederken eşlerden birinin kısıtlanması

durumunda ne olur?316

İçindekiler

ix

SORU 75 Boşanma davalarında eşlerden birinin ayırt etme gücünün yerinde

olmadığı iddiası varsa, mahkeme vesayet makamına ihbarda

bulunmalı mıdır? 320

SORU 76 Akıl hastası eş, boşanma davasında nasıl temsil edilir? 324

SORU 77 Akıl hastası eşe karşı TMK m. 166/1 uyarınca boşanma davası

açılabilir mi?.326

SORU 78 Eşlerden birinin akıl hastası olması halinde boşanma davası anlaşmalı

olarak görülebilir mi? .329

SORU 79 Tam ehliyetsiz akıl hastası eş boşanma davası açabilir mi? .331

SORU 80 Akıl hastası eşten maddi-manevi tazminat talep edilebilir mi?335

SORU 81 Akıl hastası eşten nafaka talep edilebilir mi? .337

SORU 82 Akıl hastası eş, tazminat ve nafaka talep edebilir mi?338

SORU 83 Akıl hastalığı ile evlilik birliğinin temelinden sarsılması boşanma

sebeplerine birlikte dayanılabilir mi? .342

SORU 84 Evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle açılan boşanma

davalarında eşlerden birinin akıl hastası olduğu ortaya çıkarsa ne

yapılmalıdır?.344

SORU 85 Zina ile sadakatsizlik ve güven sarsıcı davranış arasındaki farklar

nelerdir?347

SORU 86 Aynı cins ile cinsel ilişki zina olarak değerlendirilir mi? .357

SORU 87 Zinaya rıza veren eş tarafından zinaya dayanılabilir mi? 359

SORU 88 Terk ihtarından sonra kusura dayalı bir boşanma davası kabul

edilir mi?.360

SORU 89 Bir boşanma davasından feragat edilmesi halinde, feragat ne zaman

kesin hükmün sonucunu doğurur?362

SORU 90 Boşanma davalarında ortak velayet düzenlemesi mümkün müdür? .364

SORU 91 Boşanma davası neticesinde, tarafların ortak velayet konusunda

anlaşmamalarına rağmen ortak velayet kararı verilebilir mi? 369

SORU 92 Boşanma davalarında hangi yaştaki çocukların görüşüne başvurulması

mümkündür?.372

SORU 93 Boşanma davalarında çocuğu ilgilendiren konularda çocuğun görüşü

doğrultusunda karar verilmek zorunda mıdır? 378

SORU 94 Boşanma davalarında çocuğun uzman aracılığıyla dinlenmesi yeterli

midir, çocuk hâkim tarafından bizzat mı dinlenmelidir? .383

SORU 95 Boşanma davalarında uzman görüşünün aksi yönünde karar verilmesi

mümkün müdür?.389

SORU 96 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk

arasındaki kişisel ilişki kademeli olarak düzenlenebilir mi? .393

İçindekiler

x

SORU 97 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk

arasındaki kişisel ilişkinin her hafta sonu olacak şekilde düzenlenmesi

mümkün müdür?.396

SORU 98 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk

arasındaki kişisel ilişkinin yatılı düzenlenmemesi mümkün müdür?.398

SORU 99 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk

arasındaki kişisel ilişkinin üçüncü kişi eşliğinde olacak şekilde

düzenlenmesi mümkün müdür? .403

SORU 100 Boşanma sonrası anne ve babanın farklı şehirlerde ya da ülkelerde

yaşayacak olmasının kişisel ilişki düzenlemesine etkisi nedir? .408

SORU 101 Anne ya da babanın yabancı ya da farklı bir dine mensup olmasının

boşanma sonrası çocuk ile kişisel ilişki düzenlenmesine etkisi nedir? .414

SORU 102 Boşanma kararı ile birlikte velayet kendisine verilmeyen eş ile çocuk

arasında kişisel ilişki tesis edilmemesi mümkün müdür?.416

SORU 103 Boşanma davaları neticesinde, yoksulluk nafakasına hükmedilebilmesi

için olması gereken yoksulluk tanımı nedir? .419

SORU 104 Asgari ücret düzeyinde geliri ya da emekli maaşı olan eş lehine

yoksulluk nafakasına hükmedilir mi?.423

SORU 105 İşinden kendi isteği ile ayrılan eş lehine yoksulluk nafakasına

hükmedilebilir mi? .429

SORU 106 Boşanma davalarında maddi tazminatın gerekçesi olarak kabul edilen

durumlar nelerdir? 432

SORU 107 Boşanma davalarında maddi tazminatın gerekçesi olarak kabul

edilmeyen ve ayrı harca tabi olan talepler nelerdir?.437

SORU 108 Boşanma davalarında maddi tazminat miktarı nasıl hesaplanır ve

maddi tazminat ne şekilde ödenebilir? .443

SORU 109 Boşanma davalarında hangi durumlarda manevi tazminata

hükmedilebilir?.448

SORU 110 Boşanma davalarında manevi tazminat miktarı nasıl hesaplanır ve

manevi tazminat ne şekilde ödenebilir? .459

SORU 111 Boşanma davalarında maddi ve manevi tazminatlar ve nafaka yabancı

para cinsinden talep edilebilir mi?462

SORU 112 İki ayrı boşanma davası açılması halinde, ilk açılan boşanma davasının

kesinleşmesi durumunda, ikinci davadaki maddi tazminat talepleri

hakkında hüküm kurulur mu?.464

SORU 113 İki ayrı boşanma davası açılması halinde, ilk açılan boşanma davasının

kesinleşmesi durumunda, ikinci davadaki manevi tazminat talepleri

hakkında hüküm kurulur mu? .470

SORU 114 Boşanmanın kesinleşmesinden sonra varlığı anlaşılan vakıalara

dayanılarak tazminat talep edilebilir mi? .475

İçindekiler

xi

SORU 115 Boşanma davasının devamı sırasında eşlerden birinin ölümü halinde,

mirasçılar davaya devam edebilir mi?479

SORU 116 Mirasçılarca devam edilen boşanma davasında sağ kalan eşin

mirasçılıktan çıkarılması için ispat edilmesi gereken kusurun derecesi

nedir? .484

SORU 117 Boşanma davasının devamı sırasında eşlerden birinin ölümü halinde,

mirasçıların devam edemeyeceği boşanma davaları hangileridir?.488

SORU 118 Boşanma davasının devamı sırasında eşlerden birinin ölümü halinde

davaya devam eden mirasçıların yeni delil veya tanık göstermesi veya

davayı ıslah etmesi mümkün müdür? 495

SORU 119 Boşanma davası devam ederken eşlerden birinin ölmesi halinde, sağ

kalan eş davasından feragat edebilir mi?499

SORU 120 Mirasçılar tarafından boşanma davasına devam edilmesinin sonuçları

nelerdir?501

SORU 121 İlk derece mahkemesince verilen boşanma kararının uzun süre sonra

kesinleştirilmesi mümkün müdür? .505

SORU 122 İlk derece mahkemesince boşanma kararının verilmesinden

sonra, istinaf ya da temyiz aşamasında boşanma yönünden kararı

kesinleştirmek mümkün müdür? 509

SORU 123 İlk derece mahkemesince boşanma kararının verilmesinden sonra,

istinaf ya da temyiz aşamasında kararda yer alan kusur belirlemesine

itiraz edilmesi kararın boşanma yönünden kesinleşmesini etkiler mi? .515

SORU 124 Boşanma davası neticesinde karar verilen velayet ve kişisel ilişkiye

ilişkin hükümler ne zaman kesinleşir? .518

SORU 125 Boşanmanın ferîsi niteliğindeki nafaka ve tazminatlar ne zaman icra

edilebilir hale gelir?522

SORU 126 Boşanma davası içerisinde istenen tazminatlarda ve nafakalarda faizin

başlangıcı ne zamandır? .524

SORU 127 Boşanma davasında istinaf/temyiz başvurusunda bulunmak ile katılma

yolu ile istinaf/temyiz başvurusunda bulunmak arasındaki fark nedir? 526

SORU 128 Boşanma hükmünün kesinleşmesinden sonra eşlerden biri yeniden

yargılama yapılmasını talep edebilir mi?530

SORU 129 Anlaşmalı boşanmadan sonra üçüncü kişiler hükmün iptalini talep

edebilir mi?.537

İçindekiler