Banka Teminat Mektuplarının Ödeme İstemiyle İbrazı
Av. Bora DURMAZ
İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Özel Hukuk Bölümü'nde yüksek lisans tezi olarak kabul edilmiş bu çalışma, yazarın Bankacılık sektöründeki tecrübeleri ışığında uygulamaya yönelik olarak yeniden ele alınmış ve kitap olarak yayınlanmıştır. Legal Kitabevi )
İÇİNDEKİLER
- ÖNSÖZ V
- ÖZET VII
- ABSTRACT IX
- KISALTMALAR CETVELİ XI
- İÇİNDEKİLER XIII
- GİRİŞ 21
ÇALIŞMA KONUSUNUN TESPİTİ VE SINIRLANDIRILMASI
- Çalışma Konusunun Tespiti 25
- Konunun Sınırlandırılması 26
- Çalışma Planı 26
BİRİNCİ KISIM
- GARANTİ SÖZLEŞMESİ VE BANKA TEMİNAT MEKTUBU KAVRAMLARI
BİRİNCİ BÖLÜM
- GENEL OLARAK BANKA TEMİNAT MEKTUPLARI İLE İLGİLİ MEVCUT DURUMVE TÜRK BORÇLAR KANUNU 603. MADDESİ İLE GETİRİLEN DÜZENLEME
- BANKATEMİNAT MEKTUPLARI İLE İLGİLİ MEVCUT DURUM 29
- II.YARGITAY’IN1967 VE 1969 TARİHLİ İÇTİHADI BİRLEŞTİRME KARARLARI 30
- III.TÜRK BORÇLAR KANUNU m.603 İLE GETİRİLEN DÜZENLEME 34
İKİNCİ BÖLÜM
- GARANTİ SÖZLEŞMESİ
- I.GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN TANIMI 37
- II.GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI 39
- A-)Garanti Alanı Belli Bir Hareket Tarzına Yöneltme 39
- B-)Rizikonun Üstlenilmesi 40
- C-)Bağımsız Yükümlülük (Asli Mükellefiyet) Altına Girme 44
- D-) İvaz Konusu 45
- III.GARANTİ EDİLEN RİZİKONUN NİTELİĞİNE GÖRE GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN
- TÜRLERİ 46
- A-)Kefalet Benzeri (Teminatı Amaçlayan) Garanti Sözleşmesi 46
- B-) Yöneltmeyi Amaçlayan (Saf) Garanti Sözleşmeleri 48
- IV.GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN KEFALETTEN FARKI 49
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
- BANKA TEMİNAT MEKTUPLARI
- I.GENEL OLARAK 53
- II. BANKA TEMİNAT MEKTUBUNUN TANIMI 54
- III. BANKA TEMİNAT MEKTUPLARININ HUKUKİ NİTELİĞİNE İLİŞKİN FARKLI
- GÖRÜŞLER 56
- Genel Olarak 56
- Banka Teminat Mektuplarının Kefalet Sözleşmesi Olduğu Görüşü 56
- C. Banka Teminat Mektuplarının Garanti Sözleşmesi Olduğu ; Görüşü 57
- D. Banka Teminat Mektuplarının Karma Nitelikli Sözleşme Olduğu Görüşü 58
- E. Banka Teminat Mektuplarının Kendine Özgü (Sui Generis) Sözleşme Olduğu
Görüşü 58
- F. Banka Teminat Mektuplarının Hukuki Niteliğine İlişkin Değerlendirmemiz 59
- IV.BANKA TEMİNAT MEKTUPLARININ GARANTİ SÖZLEŞMESİ SAYILMASININ BAZI
- ÖNEMLİ SONUÇLARI 60
- A. Yasadan Kaynaklanan Bir Rücu İmkanının Olmaması 60
- B. Haklarını Kullanmasına Yarayacak Senetlerin Teslimi ve Gerekli Bilgilerin
Verilmesinin Yasal Olarak Zorunlu Olmaması 61
- Zamanaşımı Bakımından Sonuçları 61
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
- BANKA TEMİNAT MEKTUPLARININ MUHTELİF TÜRLERİ
- I.ÖDEME TALEBİNİN ŞEKİL VE ŞARTLARINA GÖRE BANKA TEMİNAT MEKTUPLARI 63
- İlk Yazılı Talepte Ödeme Kayıtlı Banka Teminat Mektupları 63
- İlk Yazılı Talepte Ödeme Klozunu İhtiva Eden Banka Teminat Mektuplarında
- Bankanın Ödeme Yükümlülüğünü Sınırlayan Hususlar 65
- Bankanın İleri Sürebileceği Kendisine Ait Defiler 65
- aa. Yanılma 66
- bb. Aldatma 67
- cc. Korkutma 69
- dd. Takas 70
- b. Ödeme Talebinin Bankaya Ulaşmasından Evvel Banka Teminat Mektubuna İstinaden Ödeme Yapılmasına Mani Olacak Bir İhtiyati Tedbir Kararının Tebliğ Edilmesi 72
- Şartlı Banka Teminat Mektupları 73
- II.KONUSUNA GÖRE BANKA TEMİNAT MEKTUPLARI 76
- Avans Teminat Mektupları 76
- Geçici Teminat Mektupları 76
- Kesin Teminat Mektupları 77
- III.ETKİ SÜRESİNE GÖRE BANKA TEMİNAT MEKTUPLARI 79
- A. Süresiz (Vadesiz) Teminat Mektupları 79
- Süreli(Vadeli) Teminat Mektupları 79
- IV.VERİLDİKLERİ MAKAMA GÖRE TEMİNAT MEKTUPLARI 81
- A. Mahkemeye İcra Dairelerine Verilen Teminat Mektupları 81
- B. Gümrük İdaresine Hitaben Verilen Teminat Mektupları 81
- Vergi Dairelerine Hitaben Verilen Teminat Mektupları 82
- Petrol Dairesine Hitaben Verilen Teminat Mektupları 83
- Türk Turing ve Otomobil Kurumuna Hitaben Verilen Teminat Mektupları 83
- Diğer(Serbest Konulu)Teminat Mektupları 83
- V.İKİNCİ BANKANIN DEVREYE GİRMESİNE GÖRE 84
- A. Doğrudan Banka Teminat Mektupları 84
- B. Dolaylı Banka Teminat Mektupları 84
BEŞİNCİ BÖLÜM
- BANKA TEMİNAT MEKTUPLARI İLE İLGİLİ SIK KARŞILAŞILAN SORULAR
- I.BANKATEMİNAT MEKTUPLARI KIYMETLİ EVRAK NİTELİĞİNİ HAİZ MİDİR? 87
- A. Kıymetli Evrakın Tanımı 87
- B. Kıymetli Evrakın Unsurları 88
- 1.Evrak Kavramı 88
- 2.EvrakınDevredilebilir Nitelikte Bir Hak Barındırıyor Olması 88
- 3.Barındırdığı Hak İle Evrakın Bütünleşmiş Olması 89
- Teşhisve İbraz Senetleri Kavramları İle Banka Teminat Mektupları 90
- D. Ulaşılan Sonuç 92
- II.BANKA TEMİNAT MEKTUPLARI HACZEDİLEBİLİR Mİ? 93
- A. Lehtarın Muhataptan Olan Alacakları İçin Haciz Talebi 94
- B. Lehtarın Borçlarından Dolayı Haciz Talebi 96
- C. Muhatabın Alacaklıları Tarafından Haciz Talebinde Bulunulması 96
- 1.Muhatabın ödeme isteminden önce; 96
- 2.Muhatabın Ödeme İsteminden Sonra Haciz Talebi 98
- III.MUHATABIN ÖDEME TALEBİNDE BULUNMAMASI DURUMUNUN İNCELENMESİ 99
İKİNCİ KISIM
- BANKA TEMİNAT MEKTUBU İLİŞKİSİNİN TARAFLARI TARAFLARARASINDAKİ İLİŞKİLER
BİRİNCİ BÖLÜM
- BANKA TEMİNAT MEKTUBU İLİŞKİSİNİN TARAFLARI
- I.LEHTAR VE MUHATAP KAVRAMLARININ FARKLI KULLANIMINAİLİŞKİN NOT 101
- II.GENEL OLARAK TARAF KAVRAMI 102
- III. BANKA TEMİNAT MEKTUBU İLİŞKİSİNİN TARAFLARI 102
- Banka 102
- Banka Tanımının Kapsamı 103
- Yasal Şartları Haiz Olmadan Bankacılık Yapan Bir İşletme Tarafından Verilen
- Teminat Mektuplarının Durumu 104
- Bankanın Teminat Mektubu Verme Ehliyeti Meselesi 106
- TMSF’ye Devredilen Bankalarca Verilen Teminat Mektuplarının İbrazı Meselesi. 107
- Bankacılık Kanunu 141. Maddesinde Belirtilen Zamanaşımı Süresinin Banka
- Teminat Mektuplarının İbrazı Açısından Değerlendirilmesi 109
- a. Fon Açısından Öngörülen 20 Yıllık Zamanaşımı Süresinin Eşit Olarak Uygulanması Sorunu 109
- Teminat Mektubu Veremeyecek Bir Banka Türü Var mıdır? 111
- Banka Teminat Mektuplarında İmza Meselesi 112
- Banka Teminat Mektupları İle İlgili Üst Sınır 113
- Kredi Sınırlarının Aşılması Suretiyle Teminat Mektubu Düzenlenmesi 114
- B. Muhatap 116
- Birden Fazla Muhatap Olması Durumu 117
- Muhatabı Belli Olmayan Teminat Mektubu Düzenlenmesi 118
- Muhatabın Ehliyeti 119
- Muhatabın Gerçek Kişi Olması Halinde 119
- aa. Tam Ehliyetsizler 120
- bb. Sınırlı Ehliyetsizler 121
- Muhatabın Tüzel Kişi Olması Halinde 122
- C. Lehtar 123
- IV.TARAFLARLA İLGİLİ ÖZEL DURUMLAR 124
- A. Muhatabın Değişmesi 124
- Banka Teminat Mektubundan Kaynaklanan Alacağın Devri 125
- Alacağın Sözleşme ile Devri 126
- Alacağın Yargı Kararı ile Devri 128
İKİNCİ BÖLÜM
- BANKA TEMİNAT MEKTUBUNDA TARAFLAR ARASINDAKİ İLİŞKİLER
- I.LEHTAR İLE MUHATAP ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ: TEMEL İLİŞKİ 129
- II. LEHTAR İLE BANKA ARASINDAKİ HUKUKİ İLİŞKİ: KARŞILIK İLİŞKİSİ 130
- A. Karşılık İlişkisinden Banka Açısından Doğan Yükümlülükler 131
- Teminat mektubu verme 131
- Lehtarın Talimatlarına Uyma 132
- 3.Görüş Bildirme 132
- Paraya Çevirme Talebini Lehtara Bildirme 132
- 5.Muhatabın Ödeme Talebini İnceleme ve Ödemeyi Reddetme 133
- B. Karşılık İlişkisinden Lehtar Açısından Doğan Yükümlülükler 134
- 1.Komisyon Ödeme 134
- 2.Bankanın Yaptığı Masrafları Ödeme 134
- 3.Teminat Verme 135
- III.BANKA İLE MUHATAP ARASINDAKİ İLİŞKİ: GARANTİ İLİŞKİSİ 135
- IV.GENEL OLARAK SÖZLEŞME KAVRAMI VE SÖZLEŞMENİN KURULDUĞU AN 136
- A. Sözleşmenin Tanımı 136
- B. Sözleşme Özgürlüğü Kavramı 136
- C. Sözleşmenin Kurulması 137
- D. Garanti Sözleşmesinin Kurulduğu ve Bankanın Sorumluluğunun Başladığı An 138
ÜÇÜNCÜ KISIM
- BANKA TEMİNAT MEKTUPLARININ ÖDEME İSTEMİYLE İBRAZI
- BİRİNCİ BÖLÜM
- TEMEL KAVRAMLAR
- I.İBRAZ KAVRAMI 145
- II.ÖDEME TALEBİ 150
- Kısmî Ödeme Talebi 152
- Çoklu Ödeme Talebi 153
- III. BANKA TEMİNAT MEKTUBUNUN TEYİT İÇİN İBRAZI VE TEYİT VEREN BANKANIN
- SORUMLULUĞUNUN DEĞERLENDİRİLMESİ 154
- IV.GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI İLE KREDİ KAYIT BÜROSU A.Ş. ARASINDA
- İMZALANAN 18.03.2015 TARİHLİ PROTOKOL 160
İKİNCİ BÖLÜM
- MUHATABIN ÖDEME TALEBİNDE BULUNABİLMESİ İÇİN GEREKLİ TEMELŞARTLAR
- I.ÖDEMETALEBİNİN MUHATAP TARAFINDAN YAPILMASI 161
- II.ÖDEME TALEBİNİN SÜRESİNDE YAPILMASI 161
- III.TEMİNAT MEKTUBUNUN METNİNDE BELİRTİLEN RİZİKONUN GERÇEKLEŞMİŞ
- OLMASI 162
- IV.USULÜNE UYGUN TALEPTE BULUNMA 166
- A. Genel Olarak 166
- B. Noter Aracılığıyla Ödeme Talebinde Bulunma 167
- V.ÖDEMETALEBİNDE BULUNULMASININ BANKA AÇISINDANSONUÇLARI 168
Genel Olarak 168
- B. Faiz Yükümlülüğü Açısından Değerlendirme 170
- 1.Faiz Kavramı 170
- 2.Bankanın Faiz Ödeme Yükümlülüğü Hangi Tarihten İtibaren Başlar? 171
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
- ÖDEME TALEPLERİNİN MUHTELİF AÇILARDAN İNCELENMESİ
- I.İLKTALEPTE ÖDEME KAYITLI TEMİNAT MEKTUPLARINA İLİŞKİN ÖDEME
- TALEPLERİNİN İNCELENMESİ 173
- İLK TALEPTE ÖDEME KAYDINI İÇERMEYEN VE ÖDEMENİN ŞARTA BAĞLANDIĞI
TEMİNAT MEKTUPLARINA İLİŞKİN ÖDEME TALEPLERİNİN İNCELENMESİ 175
- III. BANKA TEMİNAT MEKTUPLARINDA MUACCELİYET MESELESİ 175
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
- ÖDEME TALEBİNİ ALAN BANKANIN İNCELEYECEĞİ DİĞER HUSUSLARINMUHTELİF KRİTERLERE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ
- I.ÖDEME TALEBİNİN ŞEKLÎ BAKIMINDAN İNCELENMESİ 179
- A. Ödeme Talebinin Yazılı Olması 180
- 1.Adi Yazılı Belge İle Talep 180
- 2.Ödeme Talebinin Sözlü Olarak Yapılması 183
- B. Yazılı Ödeme Talebinin İçeriği 185
- 1.RizikonunGerçekleşmiş Olduğunu Bildirme 186
- 2.ParayaÇevrilmesi Talep Edilen Teminat Mektubu ve Talep Edilen Rakamın
Bildirmesi 190
- a. Paraya Çevrilmesi Talep Edilen Teminat Mektubunun Belirtilmesi 190
- Ödenmesi Talep Edilen Rakamın Bildirilmesi 191
- Ödeme Talep Edilen Para Biriminin Belirtilmesi 192
- Ödeme Talebine Eklenmesi Gereken Belgeler 192
- a. Şarta Bağlı Teminat Mektuplarında Ek Belge Sunulması 193
- b. Banka Teminat Mektubunun Aslının Eklenmesi 193
- II. ÖDEME TALEBİNİ YAPACAK KİŞİ BAKIMINDAN İNCELEME 195
- A. Muhatabın Gerçek Kişi Olması Halinde Ödeme Talebi 195
- 1.Bizzat Ödeme Talebinde Bulunma 195
- 2.Vekil Aracılığı İle Ödeme Talebinde Bulunma 196
- a. Vekalet Sözleşmesi 196
- b. Vekalet Sözleşmesinin Kurulması 197
- c. Vekaletname 197
- aa. Genel Vekaletname-Özel Vekaletname Ayırımı 198
- bb. Özel Vekaletname ve Özel Yetki Kavramları 198
- B. Muhatabın Tüzel Kişi Olması Halinde Ödeme Talebi 200
- C. Banka Teminat Mektubunun Devri Halinde Ödeme Talebi 201
- 1.Teminat Mektubu Sözleşmesinin Bir Bütün Olarak Devri Halinde Ödeme Talebi.. 201
- 2.Banka Teminat Mektubundan Kaynaklanan Alacağın Devredilmesi Halinde
Ödeme Talebi 202
- III.ÖDEME TALEBİNİN SÜRE BAKIMINDAN İNCELENMESİ 203
- A. Vadeli Teminat Mektuplarında Ödeme Talebinde Bulunma Süresi 204
- 1.İbraz ve Ödeme Talebinin Vade İçerisinde Yapılması 205
- 2.İbrazın ve Ödeme Talebinin Vadeden Sonra Yapılması 206
- Riskin Vadeden Sonra Gerçekleşmesi Durumunda Ödeme Talebi 210
- 4.Süre Uzatımı Yapılmış Banka Teminat Mektuplarında Ödeme Talebi 210
- B. Vadesiz Teminat Mektuplarında Ödeme Talebinde Bulunma Süresi 211
- C. Mücbir Sebep Nedeniyle Süresinde Ödeme Talebinde Bulunulamaması 211
- 1.BankayıEtkileyen Mücbir Sebepler 211
- 2.MuhatabıEtkileyen Mücbir Sebepler 212
- D. Banka Teminat Mektuplarında Zamanaşımı 213
- 1.ZamanaşımıKavramı 213
- a. Vadeli Teminat Mektuplarında Zaman Aşımı Sorunu 213
- b. Vadesiz(Süresiz) Teminat Mektuplarında Zamanaşımı 214
- IV. ÖDEME TALEBİNİN YER BAKIMINDAN İNCELENMESİ 215
- A. İbrazın Yapılacağı Yer 215
- 1.Şube Kavramı 216
- 2.TeminatMektubunu Veren Şubeye İbraz 217
- 3.TeminatMektubunu Veren Şubeden Başka Bir Şubeye İbraz 218
- V.ÖDEME TALEP EDİLEN TEMİNAT MEKTUBU TİPİNE GÖRE İNCELEME 219
- A. Avans Teminat Mektuplarının Ödenmesi Talebi 219
- B. Geçici Teminat Mektuplarının Ödenmesi Talebi 220
- C. Kesin Teminat Mektuplarının Ödenmesi Talebi 221
BEŞİNCİ BÖLÜM
- MUHATABIN ÖDEME TALEBİNİ İNCELEYEN BANKANIN VEREBİLECEĞİKARARLAR
- I.BANKANINÖDEME KARARI VERMESİ 225
- A. Ödemenin Kapsamı 226
- 1.Ana Para 226
- 2.Faiz 227
- 3.Temerrüt Faizi 227
- B. Ödeme Yeri 228
- Ödeme Talebinin Haksız Olduğunu Düşünen Lehtarın Başvurabileceği Yol:
İhtiyati Tedbir 229
- 1.İhtiyatiTedbirin Tanımı 230
- 2.İhtiyati Tedbir Talebi ve Talepte Bulunabilecek Kişi 231
- D. İhtiyati Tedbir Kararının Ödeme Talebinden Evvel Bankaya Tebliğ
Edilmesi 234
- İbrazve Ödeme Talebinden Sonra Ancak Ödemeden Önce İhtiyati Tedbir
- Kararının Tebliği 238
- II.BANKANIN ÖDEME TALEBİNİ REDDETMESİ 242
- A. Muhatabın Banka Aleyhine İcra Takibi Yapması 242
- B. Muhatabın Bankaya Karşı Dava Açması 244
- Ödeme Talebinin Reddine Dayanak Olan Hususlar: Defi ve İtirazlar 244
- Banka Tarafından İleri Sürülemeyecek Defi ve İtirazlar 245
- Banka Tarafından İleri Sürülebilecek Defi ve İtirazlar 245
- Banka Teminat Mektubunun Metninden Anlaşılan Defi ve İtirazlar 246
- Bankanın Kişisel Defileri 247
- aa. Yanılma 247
- bb. Aldatma 248
- cc. Korkutma 249
- dd. Takas 249
- Kişisel Defilerde Dikkat Edilmesi Gereken Süre ve Beyan Zorunluluğu 250
- Muhatabın Ödeme Talebinin Hakkın Kötüye Kullanılması Halini Oluşturması 251
- SONUÇ 253
- KAYNAKÇA 259
