İklim Değişikliğinin Uluslararası Yatırım Tahkimine Etkisi

Dr. Öğr. Üyesi Bengül KAVLAK

İÇİNDEKİLER

SUNUŞ. 6

ÖNSÖZ. 7

İÇİNDEKİLER  9

KISALTMALAR 13

GİRİŞ . 15

BİRİNCİ BÖLÜM

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KAVRAMI VE ULUSLARARASI DÜZENLEMELER

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KAVRAMI 19

ULUSLARARASI İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ HUKUKU . 24

Kavram. 24

İklim Değişikliğine İlişkin Uluslararası Düzenlemeler. 29

Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi. 29

Kyoto Protokolü 30

Paris Anlaşması. 32

Avrupa Yeşil Mutakabatı . 36

2021/1119 EU sayılı Avrupa İklim Yasası 39

Değerlendirme 40

III. İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE ULUSLARARASI YATIRIM UYUŞMAZLIKLARI İLİŞKİSİ 41

İKİNCİ BÖLÜM

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ TEMELİNDE ULUSLARARASI

YATIRIM HUKUKU VE YATIRIM TAHKİMİ

ULUSLARARASI YATIRIM HUKUKU 45

Genel Olarak 45

Uluslararası Yatırım Anlaşmaları 46

Çok Taraflı Yatırım Anlaşmaları . 46

İki Taraflı Yatırım Anlaşmaları . 49

Uluslararası Yatırım Hukukunda Uyuşmazlık Çözüm Mekanizmaları52

Dünya Ticaret Örgütü Mekanizması 52

İstişare Aşaması . 53

Panel Aşaması 54

10 İçindekiler

Temyiz Aşaması 55

Panel ve Temyiz Organı Kararlarının İcrası 56

ICSID Konvansiyonu Mekanizması. 57

Genel olarak . 57

ICSID İdari Teşkilatı . 58

ICSID’in Yargı Yetkisi 60

Çok Taraflı Yatırım Garanti Kuruluşu Konvansiyonu (MIGA) 64

Uluslararası Yatırım Hukukunda Koruma İlkeleri 66

Genel Olarak . 66

Ulusal Muamele İlkesi (National Treatment). 68

En Çok Gözetilen Ulus Kaydı (Most-Favoured Nation Treatment). 69

Adil ve Hakkaniyetli Muamele (Fair and Equitable Treatment). 72

Kamulaştırma (Exropriation) . 74

Transfer Özgürlüğü (Transfer of Fund).77

Şemsiye Hükümler (Umbrella Clauses) . 79

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE ULUSLARARASI YATIRIM TAHKİMİ İLİŞKİSİ 83

İklim Değişikliği ve Uluslararası Yatırım Hukuku. 83

İklim Değişikliği Kaynaklı Tahkim Çözüm Yönteminin Gelişimi 86

İklim Değişikliği ve Uluslararası Yatırım Tahkimi. 90

Uluslararası Yatırım Uyuşmazlıkları ile İklim Rejiminin Entegrasyonu 95

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ULUSLARARASI YATIRIM TAHKİMİNE ETKİSİ

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ KAYNAKLI UYUŞMAZLIKLAR VE ULUSLARARASI YATIRIM

TAHKİMİ 101

İklim Değişikliği Kaynaklı Uyuşmazlıklar. 101

İklim Değişikliği Kaynaklı Uyuşmazlıkların Çözümünde Tahkim . 102

Özel Hukuk Kişileri Arasındaki Uyuşmazlıklar 102

İklim Değişikliğini Önlemeye Yönelik Talepler . 102

İklim Değişikliği Kaynaklı Yatırımcı – Devlet Uyuşmazlıkları 103

ULUSLARARASI YATIRIM TAHKİMİNDE İKLİM TEMELLİ DEVLET

SORUMLULUĞUNU DOĞURAN EYLEM TÜRLERİ.105

Devletin Eylemsizliği 105

Devlet Tarafından Gerçekleştirilen Eylemler 108

Yasama İşlemleri 108

İdari İşlemler . 112

İçindekiler 11

Yargı Faaliyetleri 115

Sözleşmeye Dayalı Devlet Eylemleri . 116

Uluslararası Yatırım Tahkiminde İklimle İlgili Karşı Davalar 117

Değerlendirme 119

III. ULUSLARARASI YATIRIM ANLAŞMALARI PARALELİNDE DEVLETLERİN İKLİM

DEĞİŞİKLİĞİNE DAİR DÜZENLEME YAPMA YETKİSİ. 122

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ BAĞLAMINDA YATIRIMCI - EV SAHİBİ DEVLET

UYUŞMAZLIKLARININ ÇÖZÜMÜNÜN (ISDS) GELECEĞİ. 129

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN ENERJİ ALANINDAKİ UYUŞMAZLIKLARA ETKİSİ . 132

İklim Değişikliği Bağlamında Enerji Şartı Anlaşması 132

Yenilenebilir Enerji Sektöründe Yatırım Koruması137

Yenilenebilir Enerji Alanında Uluslararası Yatırım Antlaşmalarının Etkisi 142

PARİS ANLAŞMASI VE ULUSLARARASI TİCARİ TAHKİM. 144

VII. ULUSLARARASI YATIRIM HUKUKU BAĞLAMINDA İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ VE

İNSAN HAKLARI . 146

İklim Değişikliğinin İnsan Haklarına Etkisi 146

İklim Değişikliği Temelinde Uluslararası Yatırım Hukuku ve İnsan Hakları

İlişkisi . 151

VIII. YEŞİL TAHKİM (Green Arbitration) KAVRAMI VE UYGULAMASI  157

ULUSLARARASI YATIRIM ANLAŞMALARININ İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ

BAĞLAMINDA DÜZENLENMESİ. 159

OECD Nezdinde Uluslararası Yatırım Anlaşmalarının Modernizasyonu . 159

Diğer Örnekler ve Değerlendirme . 161

SONUÇ. 171

KAYNAKÇA. 175