Bir Uluslararası Hukuk Kişisi Olarak İslam İşbirliği Teşkilatı

Yrd. Doç. Dr. Süleyman Sırrı TERZİOĞLU

Birinci Bölüm

TARİHİ GELİŞİM

I--İSLÂM DÜNYASINDA BİRLİK ÇABALARI-3

II--İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTININ KURULUŞU-4

İkinci Bölüm

İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTININ NİTELİĞİ, KİŞİLİĞİ VE TEMEL AMAÇ VE İLKELERİ

I--İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTININ NİTELİĞİ-11

II--TEŞKİLÂTIN ULUSLARARASI HUKUK KİŞİLİĞİ-18

III--TEŞKİLÂTIN AMAÇ VE İLKELERİ-21

A--AMAÇLARI-22

1--Siyasi Amaçlar-22

2--Sosyo-Kültürel Amaçlar-23

3--Ekonomik Amaçlar-24

4--İnsan Haklarına İlişkin Amaçlar-24

B--İLKELERİ-24

Üçüncü Bölüm

TEŞKİLÂTA ÜYELİK VE TÜRKİYE NİN ÜYELİĞİ SORUNU

I--GENEL OLARAK-27

II--TAM ÜYELİK-27

A--ÜYELİK ŞARTLARI VE ÜYELİĞE KABUL-29

1--Eski Şart Açısından Tam Üyelik Şartları ve Üyeliğe Kabul-31

2--Yeni Şart Açısından Tam Üyelik Şartları ve Üyeliğe Kabul-34

B--ÜYELİĞİN SON BULMASI-37

1--Çekilme-38

2--İhraç-39

3--Askıya Alma-39

III--GÖZLEMCİ STATÜSÜ-42

A--GENEL OLARAK-42

B--İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTINDA GÖZLEMCİ STATÜSÜ VERİLMESİNİN ŞARTLARI-43

C--GÖZLEMCİ STATÜSÜ ELDE ETMEK İÇİN BAŞVURU-46

D--GÖZLEMCİ STATÜSÜNDE BULUNANLARIN HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ-46

E--GÖZLEMCİ STATÜSÜNÜN SON BULMASI-47

IV--DAVETLİLER-47

V--TÜRKİYE NİN İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTINA ÜYELİĞİ SORUNU-48

A--TÜRKİYE NİN ÜYELİK SORUNU-49

1--Eski Şart Dönemi-49

a)-Türkiye nin İç Hukuku Açısından-49

b)-Teşkilâtın İç Hukuku Açısından-50

2--Yeni Şart Dönemi-54

a)-Türkiye nin İç Hukuku Açısından-54

b)-Teşkilâtın İç Hukuku Açısından-56

B--TÜRKİYE NİN YENİ ŞARTA TARAF OLMASI SORUNU-57

Dördüncü Bölüm

İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTININ KURUMSAL YAPISI

I--TEŞKİLÂTIN ANA ORGANLARI-61

A--İSLÂM ZİRVESİ-63

1--Genel Olarak-63

2--İslâm Zirve Konferansları-65

a)-Olağan Toplantılar-65

i)-1. İslâm Zirve Konferansı-65

ii)-2. İslâm Zirve Konferansı-66

iii)-3. İslâm Zirve Konferansı-67

iv)-4. İslâm Zirve Konferansı-67

v)-5. İslâm Zirve Konferansı-68

vi)-6. İslâm Zirve Konferansı-69

vii)-7. İslâm Zirve Konferansı-70

viii)-8. İslâm Zirve Konferansı-70

ix)-9. İslâm Zirve Konferansı-71

x)-10. İslâm Zirve Konferansı-72

xi)-11. İslâm Zirve Konferansı-73

xii)-12. İslâm Zirve Konferansı-74

b)-Olağanüstü Oturumlar-75

B--DIŞİŞLERİ BAKANLARI KONSEYİ-76

1--Genel Olarak-76

2--Dışişleri Bakanları Konseyinin Görevleri-81

C--GENEL SEKRETERLİK-81

1--Genel Sekreter-82

a)-Seçimi ve Görev Süresi-82

b)-Sorumlulukları-85

2--Genel Sekreterlik Personeli-86

D--DAİMİ KOMİTELER-88

1--Kudüs Komitesi-89

a)-Kudüs Komitesi-89

b)-Beytülmal Kudüs Ajansı-90

2--Enformasyon ve Kültürel İşler Daimi Komitesi-90

3--Ekonomik ve Ticari İşbirliği Daimi Komitesi-91

4--Bilimsel ve Teknolojik İşbirliği Daimi Komitesi-94

E--İCRA KOMİTESİ-95

F--DAİMİ TEMSİLCİLER KOMİTESİ-95

G--ULUSLARARASI İSLÂMİ ADALET DİVANI-95

H--BAĞIMSIZ DAİMİ İNSAN HAKLARI KOMİSYONU-101

I--UZMAN KOMİTELER, KOMİSYONLAR VE TEMAS GRUPLARI-103

II--TEŞKİLÂTIN ALT ORGANLARI-104

A--İSLÂM ÜLKELERİ İSTATİSTİK, EKONOMİK VE SOSYAL ARAŞTIRMA VE EĞİTİM MERKEZİ-105

B--İSLÂM TARİH, SANAT VE KÜLTÜR ARAŞTIRMA MERKEZİ-108

C--İSLÂM TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ-109

D--İSLÂM TİCARETİ GELİŞTİRME MERKEZİ-110

E--ULUSLARARASI İSLÂM FIKIH AKADEMİSİ-110

F--İSLÂM DAYANIŞMA FONU VE VAKFI-112

III--TEŞKİLÂTIN MALİ YAPISI-112

Beşinci Bölüm

UZMANLIK KURULUŞLARI VE İLGİLİ KURULUŞLAR

I--UZMANLIK KURULUŞLARI-115

A--İSLÂM KALKINMA BANKASI-116

B--İSLÂM EĞİTİM, BİLİM VE KÜLTÜR TEŞKİLÂTI-120

C--İSLÂM YAYIN BİRLİĞİ-121

D--ULUSLARARASI İSLÂM HABER AJANSI-122

E--ULUSLARARASI HİLÂL İSLÂM KOMİTESİ-122

F--İİT ÜYESİ DEVLETLERDE KADINLARIN GELİŞİMİ TEŞKİLÂTI-123

II--İLGİLİ KURULUŞLAR-124

A--İSLÂM TİCARET, SANAYİ VE TARIM ODASI-125

B--İSLÂM BAŞKENTLERİ VE KENTLERİ TEŞKİLÂTI-126

C--İSLÂM DAYANIŞMA OYUNLARI SPOR FEDERASYONU-128

D--İSLÂM GEMİ SAHİPLERİ BİRLİĞİ ÖRGÜTÜ-128

E--ARAP-İSLÂM ULUSLARARASI OKULLARI DÜNYA FEDERASYONU-129

F--İSLÂM KONFERANSI DİYALOG VE İŞBİRLİĞİ GENÇLİK FORUMU-130

G--ULUSLARARASI MÜSLÜMAN İZCİLER BİRLİĞİ-131

H--İSLÂM ÜLKELERİ MÜŞAVİRLER FEDERASYONU-132

I--İSLÂM DÜNYASI BİLİMLER AKADEMİSİ-132

J--İSLÂM BANKALARI VE MALİ KURULUŞLARI GENEL KONSEYİ-133

K--İSLÂM ÜLKELERİ MÜTEAHHİTLER FEDERASYONU-133

L--İİT BİLGİSAYAR ACİL YARDIM TAKIMI-133

M--İSLÂM ÜLKELERİ STANDARDLAR VE METROLOJİ ENSTİTÜSÜ-134

N--ULUSLARARASI MALEZYA İSLÂM ÜNİVERSİTESİ-135

O--İSLÂM ÜLKELERİ VERGİ MAKAMLARI BİRLİĞİ-136

III--İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTI PARLAMENTO BİRLİĞİ-136

Altıncı Bölüm

AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLAR

I--GENEL OLARAK-139

II--TEŞKİLÂTIN AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLARI-141

III--ÜYE DEVLETLERİN TEMSİLCİLERİNİN AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLARI-142

IV--MEMURLARIN AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLARI-143

V--UZMANLARIN AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLARI-145

VI--LESEPASE-146

VII--UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ-146

Yedinci Bölüm

İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTI VE İNSAN HAKLARI

I--GENEL OLARAK-147

II--İSLÂM DA İNSAN HAKLARI KAHİRE BİLDİRİSİ-148

III--İSLÂM KONFERANSI TEŞKİLÂTI ULUSLARARASI TERÖRLE MÜCADELE SÖZLEŞMESİ-150

IV--İSLÂM DA ÇOCUK HAKLARI SÖZLEŞMESİ-152

V--KADININ KONUMU-153

Sekizinci Bölüm

İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTININEKONOMİK ALANDAKİ FAALİYETLERİ

I--GENEL OLARAK-157

II--İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTI ÇERÇEVESİNDE KABUL EDİLEN EKONOMİK VE TİCARİ ANLAŞMALAR-159

A--İSLÂM KONFERANSI ÜYESİ DEVLETLER ARASINDA İKTİSADİ, TEKNİK VE TİCARİ İŞBİRLİĞİ İLE İLGİLİ GENEL ANLAŞMA-159

B--İSLÂM KONFERANSI TEŞKİLÂTI ÜYE ÜLKELER ARASINDA YATIRIMLARIN TEŞVİKİ, KORUNMASI VE GARANTİ EDİLMESİ ANLAŞMASI-159

C--İSLÂM KONFERANSI TEŞKİLÂTINA ÜYE ÜLKELER ARASINDA TİCARET TERCİHLERİ SİSTEMİ ÇERÇEVE ANLAŞMASI-160

D--İSLÂM KONFERANSI TEŞKİLÂTI (İKT) ÜYESİ DEVLETLER ARASINDA TERCİHLİ TİCARET SİSTEMİ KURULMASINA İLİŞKİN TERCİHLİ TARİFE DÜZENLEMESİ PROTOKOLÜ-160

E--İSLÂM KONFERANSI TEŞKİLÂTI ÜYESİ DEVLETLER ARASINDA TERCİHLİ TİCARET SİSTEMİ (TPS-OIC) MENŞE KURALLARI-161

F--İSLÂM ÜLKELERİ ARASI YATIRIM VE İHRACAT KREDİ SİGORTASI KURUMU KURULUŞ ANLAŞMASI-161

G--İSLÂM ÜLKELERİ STANDARDLAR VE METROLOJİ ENSTİTÜSÜ TÜZÜĞÜ-162

H--İSLÂM TELEKOMÜNİKASYON BİRLİĞİ TÜZÜĞÜ-162

I--İSLÂM SİVİL HAVACILIK KONSEYİ TÜZÜĞÜ-163

Dokuzuncu Bölüm

İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTININ TÜRKİYE Yİ İLGİLENDİREN BAŞLICA ULUSLARARASI SORUNLARA YAKLAŞIMI VE TÜRKİYE İLE İLİŞKİLERİ

I--GENEL OLARAK-165

II--BULGARİSTAN DAKİ MÜSLÜMAN TÜRK AZINLIĞI SORUNU-166

III--KIBRIS SORUNU-168

A--GENEL OLARAK KIBRIS SORUNU-168

B--İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTININ KIBRIS SORUNU KONUSUNDA ALDIĞI KARARLAR-170

IV--ERMENİ İŞGALİ VE DAĞLIK KARABAĞ SORUNU-176

A--GENEL OLARAK DAĞLIK KARABAĞ SORUNU-176

B--İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTININ ERMENİ İŞGALİ VE DAĞLIK KARABAĞ SORUNU KONUSUNDA ALDIĞI KARARLAR-178

V--YUNANİSTAN DAKİ MÜSLÜMAN TÜRK AZINLIĞI-183

A--GENEL OLARAK YUNANİSTAN DAKİ MÜSLÜMAN TÜRK AZINLIĞI SORUNU-183

B--İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTININ YUNANİSTAN DAKİ MÜSLÜMAN TÜRK AZINLIĞI SORUNU KONUSUNDA ALDIĞI KARARLAR-184

VI--İSLÂM İŞBİRLİĞİ TEŞKİLÂTI VE TÜRKİYE İLİŞKİLERİ-187

SONUÇ-199

EKLER-201

EK-1-201

EK-2-217

EK-3-221

EK-4-225

KAYNAKÇA-229