Blokzincir Tabanlı Dijital Varlık: Nitelikli Fikri Tapu (NFT) ve Vergilendirilmesi

Zeyneb Esra BOZYEL

İÇİNDEKİLER

TEŞEKKÜR 5

İÇİNDEKİLER7

TABLOLARIN LİSTESİ.11

ŞEKİLLERİN LİSTESİ.12

KISALTMALAR13

GİRİŞ.15

BLOKZİNCİR TEKNOLOJİSİ ve KAVRAMSAL ÇERÇEVESİ 19

2.1. Blokzincir Teknolojisi Kavramı20

2.2. Blokzincir Teknolojisinin Tarihçesi22

2.3. Blokzincir Teknolojisinin Unsurları ve Temel O zellikleri.27

2.4. Blokzincir Teknolojisinin Çalışma Prensibi30

2.5. Blokzincir Çeşitleri 32

2.5.1. Açık Blokzincir .32

2.5.2. O zel Blokzincir .33

2.5.3. Konsorsiyum Blokzincir.34

2.6. Blokzincir Teknolojisinin Kullanım Alanları 34

2.6.1. Finans Alanı.35

2.6.2. Kamu Hizmetleri Alanı .36

2.6.3. Sag lık Hizmetleri Alanı.38

2.7. Blokzincir Tabanlı Dijital Varlıklar .39

2.7.1. Blokzincir Tabanlı Dijital Varlıkların (Kripto Varlık) Tanımı.40

2.8. Blokzincir Tabanlı Dijital Varlıkların Sınıflandırılması42

2.8.1. Kripto Varlıklar 44

2.8.1.1. Kripto para (coin)44

2.8.1.1.1. Bitcoin ve altcoinler 47

2.8.1.1.2. Stabil coinler (stablecoin)50

8 İçindekiler

2.8.1.2. Token51

2.8.1.2.1. Hizmet tokeni (utility token) 53

2.8.1.2.2. Menkul kıymet tokeni (security token)54

NİTELİKLİ FİKRİ TAPULAR ve HUKUKİ BOYUTU55

3.1. Nitelikli Fikri Tapuların (NFT) Kavramsal Çerçevesi55

3.1.1. NFT Kavramı59

3.1.2. NFT’nin Tarihçesi 60

3.2. NFT’nin Unsurları ve Temel O zellikleri.62

3.3. NFT’nin Hukuki Nitelig i .64

3.3.1. NFT’nin Eşya/Emtia Oldug u Go ru şu .65

3.3.2. NFT’nin Menkul Kıymet Oldug u Go ru şu .68

3.3.3. NFT’lerin Gayri Maddi Hak Oldug u Go ru şu .72

3.3.4. NFT’nin Para Oldug u Go ru şu .74

3.4. NFT’lerin Teknik Altyapısı ve Çalışma Prensibi 76

3.5. NFT’nin Kullanım Alanları80

3.5.1. Dijital Sanat81

3.5.2. Koleksiyonlar 83

3.5.3. Oyunlar 84

3.5.4. Mu zik 85

3.5.5. Spor .86

3.5.6. Metaverse .87

3.5.7. İ şlevsel88

3.5.8. Gelecekteki Kullanım Alanları .89

3.6. NFT’lerin Potansiyel Fırsatları90

3.6.1. Dijital Du nyada Benzersizlik Kanıtı Sag lama91

3.6.2. Farklı İ ş Şekillerini Dog urması91

3.6.3. Sanal Du nya ile Gerçek Du nyanın Entegrasyonu.91

3.6.4. Gu venlik Sag laması.92

3.7. NFT’lerin Taşıdıg ı Riskler .92

3.7.1. Teknolojik Riskler .93

3.7.2. İ ktisadi Riskler .94

3.7.3. Hukuki Riskler94

İçindekiler 9

3.7.3.1. Yaşanılan dolandırıcılık olayları95

3.7.3.2. Tero rizmin finansmanı aracı olma .97

3.7.3.3. Kara para aklama aracı olma.98

3.7.3.4. Vergi kaçakçılıg ı. 100

3.7.3.5. Vergi cenneti olma potansiyeli 102

3.7.3.6. Çifte vergilendirme sorunu. 104

3.7.4. Çevresel Riskler  106

NFT’LERİN VERGİLENDİRİLMESİ ve TÜRK VERGİ SİSTEMİ İÇİNDEKİ

YERİ109

4.1. Dijitalleşme Yolunda NFT’lere Yo nelik Vergisel Du zenleme

Gereklilig i 110

4.2. NFT’nin Vergilendirilmesindeki Sorunlar  112

4.2.1. Anonim İ şlemler. 113

4.2.2. Merkezi Otoritenin Eksiklig i . 114

4.2.3. Mu dahale Direnci. 115

4.3. NFT’lerin Vergilendirilmesi Konusunda Du nyada Yapılan Hukuki

Du zenlemeler 116

4.3.1. NFT’lerin Vergilendirilmesine İ lişkin Uluslararası

Kuruluşların Yaklaşımları. 117

4.3.2. NFT’lerin Vergilendirilmesine İ lişkin O rnek U lke

Yaklaşımları 120

4.3.2.1. Amerika Birleşik Devletleri  120

4.3.2.2. İ ngiltere . 123

4.3.2.3. Avustralya. 123

4.3.2.4. Norveç  124

4.3.2.5. Letonya  124

4.3.2.6. Almanya. 125

4.3.2.7. İ spanya. 126

4.3.2.8. Çin Halk Cumhuriyeti  126

4.3.2.9. Gu ney Kore. 128

4.3.2.10. Singapur  128

4.3.2.11. Tu rkiye. 130

10 İçindekiler

4.4. NFT’lerin Tu rk Vergi Sistemi Açısından Deg erlendirilmesi135

4.4.1. NFT’lerin Vergilendirilmesinin Gelir Vergisi Açısından

Deg erlendirilmesi 139

4.4.1.1. Vergilendirme açısından NFT’lerin emtia/eşya olarak

nitelendirilmesi142

4.4.1.2. Vergilendirme açısından NFT’lerin menkul kıymet

olarak nitelendirilmesi152

4.4.1.3. Vergilendirme açısından NFT’lerin gayri maddi hak

olarak nitelendirilmesi152

4.4.1.4. Vergilendirme açısından NFT’lerin para olarak

nitelendirilmesi153

4.4.2. NFT’lerin Vergilendirilmesinin Kurumlar Vergisi Açısından

Deg erlendirilmesi 154

4.4.3. NFT’lerin Vergilendirilmesinin Katma Deg er Vergisi

Açısından Deg erlendirilmesi.159

4.4.4. NFT’lerin Vergilendirilmesinin Damga Vergisi Açısından

Deg erlendirilmesi 163

4.4.5. NFT’lerin Vergilendirilmesinin Veraset ve İ ntikal Vergisi

Açısından Deg erlendirilmesi.163

SONUÇ 167

KAYNAKLAR171