Bulut Bilişimde Vergilendirme Doğrudan Vergilendirme Boyutu
Dr. Alperen Asım KORUK
İÇİNDEKİLER
TAKDİM . 6
ÖNSÖZ. 9
İÇİNDEKİLER 11
KISALTMALAR 19
GİRİŞ .23
BİRİNCİ BÖLÜM
BULUT BİLİŞİM HİZMETLERİ
TARİHSEL ARKA PLAN 27
TANIM .31
TÜRLERİ .37
Hizmet Modellerine Göre Türleri .37
Hizmet Olarak Yazılım 38
Hizmet Olarak Veri Tabanı . 40
Hizmet Olarak Altyapı 42
Dağıtım Modellerine Göre Türleri 44
Özel Bulut. 44
Genel Bulut 45
Topluluk Bulutu . 46
Hibrit (Melez) Bulut 46
ÖNE ÇIKAN ÖZELLİKLER46
Sermaye Bakımından47
İşletme Bakımından55
III. Pazara Giriş Bakımından.58
Ürünler Bakımından .60
İş Modeli Bakımından.65
Kamusal Hizmet Niteliği Bakımından .72
ÖRNEK OLAYLAR82
Olay 1 (Tam Mükellef Kurum IaaS Sağlayıcısı).82
12 İçindekiler
Olay 2 (Dar Mükellef Kurum IaaS Sağlayıcısı) 83
Olay 3 (Tam Mükellef Gerçek Kişi SaaS Sağlayıcısı) .85
Olay 4 (Dar Mükellef Gerçek Kişi SaaS Sağlayıcısı) 86
Olay 5 (Dar Mükellef Kurum SaaS Hizmeti) .87
Olay 6 (Tam Mükellef Kurum SaaS Hizmeti)88
Olay 7 (Tam Mükellef DaaS Sağlayıcısı) .89
Olay 8 (Dar Mükellef DaaS Sağlayıcısı) 90
İKİNCİ BÖLÜM: VERGİLENDİRME SORUNLARI
GELİRİN NİTELENDİRİLMESİ .93
Genel Olarak93
Gelir Unsurları 102
Uluslararası Vergi Hukukunda Gelir Unsurları 102
Gayrimaddi Hak Bedeli.102
Genel Olarak. 102
Gayrimaddi Haklar 103
Telif Hakkı 106
aaa. Bilgisayar Programı Telif Hakkı 107
bbb. Veri Tabanı Telif Hakkı .114
Bilgi Birikimi (Know How)116
Teçhizat119
İşlem Türleri 119
Kullanım ve Kullanım Hakkı Veren İşlemler.120
aaa. Telif Hakkının Kullanımı121
Bilgisayar Programının Kullandırılması .122
Veri Tabanının Kullandırılması 126
bbb. Bilgisayar Programı Bilgi Birikiminin Devri .127
ccc. Donanımın Kullandırılması.130
Satış İşlemi 132
Her Türlü Ödeme 135
Ticari Kazanç.136
İçindekiler 13
Genel Olarak. 136
İşlem Türleri 138
Bilgisayar Hizmeti 138
Veri Tabanı Hizmeti.141
Altyapı Hizmeti.144
Ödeme 147
aaa. Para ile Ödeme 149
bbb. Başka Bir Hizmet Sunarak Ödeme .149
ccc. Kullanıcı Verilerinin Kullanımına İzin Vererek Ödeme .149
Kullanıcı Verilerinin Hukuki Niteliğine Göre
Türleri .152
Vergiyi Doğuran Olay Olarak Kullanıcı
Verilerinin Kullanım Yetkisinin Verilmesi160
ddd. Gayrimaddi Hak Bedeli Karşısındaki Durumu 162
Serbest Meslek Kazancı.162
Türk Vergi Hukukunda Gelir Unsurları . 165
Gelir Vergisi Yönünden.165
Ticari Kazanç. 165
Genel Olarak 165
İşlem Türleri 169
aaa. Bilgisayar Hizmeti 169
bbb. Veri Tabanı Hizmeti .170
ccc. Altyapı Hizmeti 171
Gayrimenkul Sermaye İradı 173
Genel Olarak173
İşlem Türleri 175
aaa. Bilgisayar Programı Telif Hakkının Kiralanması175
bbb. Veri Tabanı Telif Hakkının Kiralanması 176
ccc. Altyapının Kiralanması.178
Serbest Meslek Kazancı .179
Değer Artış Kazancı .183
Kurumlar Vergisi Yönünden: Kurum Kazancı185
14 İçindekiler
Genel Olarak. 185
Dar Mükellefiyette Bazı Özellikli Durumlar 186
Bulut Bilişimden Elde Edilen Gelirlerin Niteliği. 203
Hizmet Olarak Yazılımdan Elde Edilen Gelirlerin Niteliği203
Uluslararası Vergi Hukuku Yönünden . 203
İç Hukuk Yönünden. 207
Kurumlar Vergisi Yönünden.207
Gelir Vergisi Yönünden .211
Hizmet Olarak Veri Tabanından Elde Edilen Gelirlerin Niteliği214
Uluslararası Vergi Hukuku Yönünden 215
İç Hukuk Yönünden. 219
Kurumlar Vergisi Yönünden .219
Gelir Vergisi Yönünden .223
Hizmet Olarak Altyapıdan Elde Edilen Gelirlerin Niteliği226
Uluslararası Vergi Hukuku Yönünden . 226
İç Hukuk Yönünden. 230
Kurumlar Vergisi Yönünden.230
Gelir Vergisi Yönünden .233
Karma Sözleşmeler.235
Genel Olarak. 235
Bulut Bilişimde Karma Sözleşmeler 240
İŞYERİ KAVRAMI 243
Uluslararası Vergi Hukukunda İşyeri.243
Genel Olarak. 243
Unsurlar 247
Objektif Unsur248
Fiziki Yer 248
Sabitlik 250
Objektif Unsur Yönünden Belirli Bilgi İşlem Kaynakları 251
Sübjektif Unsur.254
Kullanım 254
İçindekiler 15
Kullanım Sürekliliği . 257
Sübjektif Unsur Yönünden Belirli Bilgi İşlem Kaynakları. 259
İşlevsel Unsur .262
Ticari Faaliyet . 262
Ticari Bağlantı. 267
İşlevsel Unsur Yönünden Belirli Bilgi İşlem Kaynakları . 271
Türk Vergi Hukukunda İşyeri 275
Genel Olarak 275
Bilgi İşlem Kaynaklarının Durumu 281
III. Bulut Bilişimde İşyeri287
Hizmet Olarak Altyapıda İşyeri. 288
Uluslararası Vergi Hukuku Yönünden.288
Türk Vergi Hukuku Yönünden 293
Hizmet Olarak Yazılımda İşyeri. 296
Uluslararası Vergi Hukuku Yönünden.296
Türk Vergi Hukuku Yönünden 301
Hizmet Olarak Veri Tabanında İşyeri 304
Uluslararası Vergi Hukuku Yönünden.305
Türk Vergi Hukuku Yönünden 308
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM:
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
ULUSLARARASI VERGİ HUKUKU DÜZEYİNDE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ314
Gayrimaddi Hak Bedeli Kuralında (m.12) Değişiklik .314
Genel Olarak 314
Bulut Bilişim Bakımından Değerlendirme. 320
Yeni Gelir Unsuru .324
Genel Olarak 324
Bulut Bilişim Bakımından Değerlendirme 331
III. İşyeri Kuralını (m.5) Yeniden Yorumlama.335
Genel Olarak 335
Bulut Bilişim Bakımından Değerlendirme. 337
16 İçindekiler
İşyeri Kuralında (m.5) Değişiklik .339
Genel Olarak. 339
Bulut Bilişim Bakımından Değerlendirme. 344
Vergi Kesintisi.347
Genel Olarak. 347
Bulut Bilişim Bakımından 349
Diğer Öneriler.350
Tamamen İkametgâh İlkesine Dayalı Vergilendirme 350
Genel Olarak 350
Bulut Bilişim Bakımından Değerlendirme.352
Varış Yerine Dayalı Nakit Akış Vergisi . 354
Genel Olarak 354
Bulut Bilişim Bakımından Değerlendirme.356
OECD Birleşik Yaklaşımı (Unified Approach) 357
Genel Olarak 357
Bulut Bilişim Bakımından Değerlendirme.367
TÜRK VERGİ HUKUKU DÜZEYİNDE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. 369
Genel Olarak.369
İnternet Ortamında Verilen Reklam Hizmetlerinde Vergi Kesintisi374
Genel Olarak. 374
Bulut Bilişim Bakımından Değerlendirme. 379
III. Dijital Hizmet Vergisi 381
Genel Olarak. 381
Bulut Bilişim Bakımından Değerlendirme. 386
ÇÖZÜM ÖNERİLERİNİN UYGULANMASI . 391
Uluslararası Vergi Hukuku Düzeyindeki Çözüm Önerilerinin Uygulanması 391
Türk Vergi Hukuku Düzeyindeki Çözüm Önerilerinin Uygulanması396
SONUÇ 397
KAYNAKÇA 407
