İddianame Yerine Geçen Belge
Dr. Burak TAŞ
İÇİNDEKİLER
ÖN SÖZ 5
BİRİNCİ BÖLÜM
KAMU DAVASININ AÇILMASI, CEZA MUHAKEMESİ SİSTEMLERİ, KIYAS, ETKİLİ SORUŞTURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ, İDDİANAME VE İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE
KAMU DAVASININ AÇILMASI 17
Genel Olarak Kamu Davası 17
İddianame ve İddianame Yerine Geçen Belgeyle Kamu Davası Açılması . 19
İddianame Yerine Geçen Belgelerle Kamu Davasının Açılıp Açılamayacağı Sorunu . 21
İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE USULÜNDE CEZA MUHAKEMESİ SİSTEMLERİ . 28
Ceza Muhakemesi Sistemleri . 28
İddianame Yerine Geçen Belgelerle Kamu Davası Açılması Usulünde Uygulanan Sistem . 31
İddianame Yerine Geçen Belgeyle Yargılanan Kamu Görevlilerinin Soruşturulmasında Uygulanan Sistem 32
III. İDDİANAME-İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE AYRIMINDA KIYAS . 34
Genel Olarak Kıyas 34
Ceza ve Ceza Muhakemesi Hukukunda Kıyas . 37
İddianame Yerine Geçen Belgeyle Kamu Davası Açılmasında Kıyas 40
İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE İLE İDDİANAME AYRIMI . 43
İddianame Çeşitleri ve Diğer Belgeler . 43
İddianame ve İddianame Yerine Geçen Belge . 44
İddianame Yerine Geçen Belgelerin Hukuki Niteliği 47
İddianame Yerine Geçen Belgenin Unsurları . 49
Şekli Unsurlar . 51
Maddi Unsurlar . 52
Yeterli Şüphe . 52
Lehe ve Aleyhe Toplanan Tüm Delillerin Yüklenen Suçla İlişkilendirilmesi . 53
Yaptırım Talebi . 54
Gerekçe . 54
İddianame Yerine Geçen Belgeye Benzeyen Belgeler . 55
Vergi Usul Kanununda Düzenlenen Mütalaa . 56
Tali Ceza Davası Açan Belge . 60
Düşünce Yazısı-Fezleke . 63
İade Talepnamesi 64
Orman Kanunu Uyarınca Düzenlenen Suç Tutanağı 65
Yargılamanın Yenilenmesi Kararı 67
Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun’da Düzenlenen Yaptırım Talebi . 69
Müsadere Müzekkeresi . 70
Seri Muhakeme Usulünde Düzenlenen Talepname . 71
İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGENİN CEZA MUHAKEMESİ İLKELERİYLE İLİŞKİSİ 75
Soruşturmanın Mecburiliği İlkesi . 75
Soruşturmanın Kamusallığı İlkesi 77
Soruşturmanın Yazılılığı ve Gizliliği İlkeleri . 78
Soruşturmanın Dağınıklığı İlkesi 80
Maslahata Uygunluk İlkesi . 80
11
Soruşturmanın Bütünlüğü-Bölünmezliği İlkesi 81
Tabiî Hâkim İlkesi 84
Davasız Muhakeme Olmaz İlkesi . 88
Adil Yargılanma . 93
İ. Eşitlik İlkesi 94
İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE VE ETKİLİ SORUŞTURMA YÜKÜMLÜLÜĞÜ 96
Genel Olarak Etkili Soruşturma Yükümlülüğü 96
Etkililiğin Ölçülmesinde Temel Kriterler . 102
Bağımsızlık ve Tarafsızlık 102
Titizlik ve Özen 104
Çabukluk . 105
Yeterlilik . 107
Kamu Denetimi . 108
Etkili Bir Soruşturmacının Özellikleri 110
Soruşturmacının Entelektüel Karakteristiği 111
Soruşturmacının Psikolojik Karakteristiği 114
Soruşturmacının Fiziksel Karakteristiği . 115
Etkili Soruşturma Yükümlülüğüne Aykırılığın Yaptırımı. 116
İddianame Yerine Geçen Belge ve Etkili Soruşturma Yükümlülüğü 118
İddianame Yerine Geçen Belge ve Etkili Soruşturmacı . 120
Savcılık Makamının Hukuki Niteliği 120
Değerlendirme 124
İKİNCİ BÖLÜM
MEVZUATTA YER ALAN İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGELER
MÜLGA MEVZUATTA İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGELER . 129
MERİ MEVZUATTA İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGELER . 131
Yüce Divana Sevk Belgesi . 131
Cumhurbaşkanının Yüce Divana Sevki 138
Cumhurbaşkanı Yardımcıları ve Bakanların Yüce Divana Sevki . 145
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanının Yüce Divana Sevki . 145
Genel Kurmay Başkanı ve Kuvvet Komutanlarının Yüce Divana Sevki . 148
Anayasa Mahkemesi Üyelerinin Yüce Divana Sevki . 151
Sayıştay Kanunu Kapsamında Düzenlenen Soruşturma Raporu ile Yüce Divana Sevk . 153
Lüzumu Muhakeme Kararı . 156
Uygulama Kapsamındaki Suçlar ve Benimsenen Sistem . 157
Uygulama Kapsamındaki Kişiler 160
4483 sayılı Kanun ile Karşılaştırma 163
Soruşturmanın Başlaması . 164
Lüzumu Muhakeme Kararının Alınması 167
Son Soruşturmanın Açılması Kararı . 173
Yargıtay Üyeleri Hakkında . 173
Danıştay Üyeleri Hakkında . 177
Uyuşmazlık Mahkemesi Üyeleri Hakkında 180
Hâkimler ve Savcılar Hakkında 181
Uygulama Kapsamındaki Kişiler 181
Soruşturmanın Başlaması ve Soruşturma İzni Alınması . 182
Son Soruşturmanın Açılması . 183
Hakimler ve Savcılar Kurulu Üyeleri Hakkında Soruşturma 186
Avukatlar Hakkında 190
Uygulama Kapsamındaki Suçlar ve Kişiler 190
Soruşturma İzni Alınması ve Soruşturmanın Başlaması 192
Kovuşturma İzni Alınması 194
Son Soruşturmanın Açılması . 195
Noterler Hakkında. 198
Uygulama Kapsamındaki Suçlar ve Kişiler 198
Soruşturmanın Başlaması 202
Kovuşturma İzni Alınması 203
Son Soruşturmanın Açılması . 207
Son Soruşturma Kararının Değerlendirilmesi . 215
Suç Tutanağı . 217
At Yarışları Hakkında Kanun Kapsamında Düzenlenen Tutanak . 217
Karayolları Trafik Kanunu Kapsamında Düzenlenen Tutanak . 221
İcra Ceza Mahkemesine Verilen Şikâyet Dilekçesi 224
Uygulama Kapsamındaki Suçlar. 225
Şikâyet Süresi ve Şikâyetin Hukuki Niteliği 228
Şikâyete Bağlılık . 230
Şikâyet Merciinde Yanılma 231
Şikâyetin Genel Muhakeme Usulünden Farkı ve TCK m. 73 ile Karşılaştırılması 232
Görevsizlik Kararı 238
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE, TARTIŞMALI KONULAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
KARŞILAŞTIRMALI HUKUKTA İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE . 251
Amerika Birleşik Devletleri (ABD) . 251
İngiltere 262
Avustralya. 265
Almanya . 266
İtalya . 267
İspanya 268
Japonya . 269
İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE VE SORUŞTURMA EVRESİ 271
III. İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGELERDE SORUŞTURMACI YETKİLERİ . 275
Görevsizlik Kararı Verebilme Bakımından 275
Koruma Tedbirleri ve Diğer Soruşturma İşlemleri . 278
İstinabe . 283
Sulh Ceza Hâkimliği Yetkileri . 284
Kovuşturmaya Yer Olmadığı Kararı 286
Takdir Yetkisinin Kullanımı . 287
İtiraz Yetkisi . 288
Duruşmada İddia Makamını Temsil Etme 289
Adli Kolluk İlişkisi . 290
İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGELERİN İADESİ . 292
İddianame Yerine Geçen Belgenin İade Edilemeyeceği Görüşü 294
İddianame Yerine Geçen Belgenin İade Edilebileceği Görüşü 297
Yüce Divan Yargılamasında İade . 301
Son Soruşturmanın Açılması Kararının ve Lüzumu Muhakeme Kararının İadesi . 303
Suç Tutanağının İadesi . 304
İcra Ceza Mahkemesine Verilen Şikâyet Dilekçesinin İadesi 305
15
Görevsizlik Kararının İadesi . 305
Değerlendirme 306
ATILI SUÇUN SERİ MUHAKEME, BASİT YARGILAMA, ÖNÖDEME VEYA UZLAŞTIRMAYA TABİ OLMASI 314
İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGENİN DURUŞMADA OKUNMASI VE ANLATILMASI . 318
VII. İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE VE DAVA ZAMANAŞIMI 325
İddianame Yerine Geçen Belgenin Dava Zamanaşımını Kesmeyeceği Görüşü 326
İddianame Yerine Geçen Belgenin Dava Zamanaşımını Keseceği Görüşü . 327
Yüce Divana Sevk Kararı ve Dava Zamanaşımı 329
Son Soruşturmanın Açılması Kararı ile Lüzumu Muhakeme Kararı ve Dava Zamanaşımı 329
Suç Tutanağı ve Dava Zamanaşımı 330
İcra Ceza Mahkemesine Şikâyet ve Dava Zamanaşımı 331
Görevsizlik Kararı ve Dava Zamanaşımı . 332
Değerlendirme 333
VIII. İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE VE BİRLEŞTİRME 334
ZİNCİRLEME SUÇTA İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGE VE HUKUKİ KESİNTİ . 338
İDDİANAME YERİNE GEÇEN BELGEYE İTİRAZ 341
DEĞERLENDİRME VE ÇÖZÜM ÖNERİSİ . 346
KAYNAKLAR . 367
