^{İcra ve İflas Hukukunda}Nafaka Alacağı

Dr. Öğr. Üyesi Burçin YAZICI

 

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ  7

İÇİNDEKİLER 9

KISALTMALAR DİZİNİ  17

GİRİŞ . 19

BİRİNCİ BÖLÜM

NAFAKA VE NAFAKA ALACAĞI HAKKINDA GENEL BİLGİLER

NAFAKA KAVRAMI 23

MEVZUATIMIZDA KABUL EDİLEN NAFAKALAR .30

Bakım Nafakaları . 31

Tedbir Nafakası. 32

Yoksulluk Nafakası 36

İştirak Nafakası . 40

Yardım Nafakası 44

Yardım Nafakası Yükümlüleri ve Nafaka Alacaklıları 45

Yardım Nafakası Talebinin Şartları . 46

III. NAFAKA ALACAĞININ DOĞUMU, HUKUKİ NİTELİĞİ VE NAFAKA

ALACAĞININ ÖZELLİKLERİ 50

Nafaka Alacağının Doğumu. 50

Kanundan Doğan Nafaka Alacağı . 51

İradi Olarak Nafaka Alacağı Tesis Edilip Edilemeyeceği Sorunu . 52

Nafaka Alacağının Hukuki Niteliği . 55

Nafaka Alacağının Özellikleri. 56

Nafaka Alacağı ve Kamu Düzeni İlişkisi. 57

Nafaka Alacağının Şahsa Bağlı Bir Hak Olması 59

Nafaka Alacağının Temlik Edilememesi 59

Nafaka Alacağının İmtiyaz ve İştirak Hakkı . 61

Nafaka Alacağının Haczedilemezliği . 63

Nafaka Alacağının Borçlunun Malvarlığının Pasifinde Yer

Alması  63

Nafaka Alacağının Borçlunun Malvarlığının Aktifinde Yer

Alması  64

Nafaka Alacağının Takası ve Feragatı . 65

Nafaka Alacağının Takası . 65

Nafaka Alacağından Feragat 66

Nafaka Alacağı Üzerinde Rehin Tesis Edilememesi.70

Nafaka Alacağının İfa Şekli 71

Nafaka Alacağında Faiz İstemi.75

Nafaka Alacağının Sona Ermesi77

Nafaka Alacağını Sona Erdiren Genel Sebepler.77

Taraflardan Birinin Ölümü77

Tarafların Anlaşması, Nafakanın Kaldırılması ve Nafaka

Süresinin Sona Ermesi 78

Zamanaşımı 81

Nafaka Alacağını Sona Erdiren Özel Sebepler .82

Tedbir Nafakası Alacağının Sona Ermesi 82

Yoksulluk Nafakası Alacağının Sona Ermesi83

İştirak Nafakası Alacağının Sona Ermesi.84

Yardım Nafakası Alacağının Sona Ermesi .85

İKİNCİ BÖLÜM

CEBRİ İCRA TÜRLERİ BAĞLAMINDA

NAFAKA ALACAĞININ İLERİ SÜRÜLMESİ

NAFAKA ALACAĞI SEBEBİYLE BAŞVURULABİLECEK İCRA YOLLARI87

Genel Olarak 87

Nafaka Alacağının İlamsız İcra Takip Yoluyla Talep Edilmesi .88

İlamsız İcra Takibine Konu Nafaka Alacakları 89

Ara Karar ile Hükmolunan Tedbir Nafakalarının Hukuki

Niteliği 89

Türk Medeni Kanunu’nda Geçici Önlem Olarak

Düzenlenmiş Ara Karara Dayalı Nafaka Alacaklarının

Hukuki Niteliği .91

6284 Sayılı Kanunla Düzenlenen Ara Karara Dayalı Tedbir

Nafakasının Hukuki Niteliği95

Ara Karar ile Hükmedilen Tedbir Nafakasının Takip Yoluna

Dair Tartışmalar96

Nafaka Alacağına İlişkin İlamsız Takipte İcra Takibinin Tarafları ve

Yetkili İcra Dairesi101

Nafaka Alacağına İlişkin İlamsız Takipte İcra Takibinin

Tarafları 101

Ara Karara Dayalı İlamsız Takipte Yetkili İcra Dairesinin

Belirlenmesi103

Nafaka Alacağına İlişkin İlamsız Takipte İtirazın Hükümden

Düşürülmesi 105

Nafaka Alacağına İlişkin İlamsız Takipte İtirazın Kaldırılması105

Nafaka Alacağına İlişkin Takipte İtirazın İptali Davası.107

Nafaka Alacağının İlamlı İcra Takip Yoluyla Talep Edilmesi. 109

İlamlı İcra Takibine Konu Nafaka Alacakları . 109

Mahkeme İlamına Dayalı Nafaka Alacakları 109

İlam Niteliğinde Belgeye Dayalı Nafaka Alacakları 111

Nafaka İlamının Hukuki Niteliği ve Uyarlanabilirliği . 113

Nafaka İlamının Hukuki Niteliği . 113

Nafaka İlamının Uyarlanabilirliği 114

Türk Hukukundaki Durum. 115

Mukayeseli Hukuktaki Durum. 117

Nafakaya İlişkin İlamın İçeriğine Göre İcranın Yerine Getirilme

Usûlü  118

Nafaka Alacağının Dayandığı İlamın Aynî Edim İçermesi (İİK

24). 119

Nafaka Alacağına İlişkin İlamın Para Edimi İçermesi (İİK m. 32) 121

Genel Olarak . 121

Para Edimi İçeren İlamların İlamsız İcra Takibine Konu

Edilebilirliğinin Değerlendirilmesi . 121

Nafaka Alacağına Dayalı İlamlı Takipte İlamın Kesinleşmesi,

İcranın İadesi ve İcra Emrine Karşı Konulması 125

Nafaka Alacağına Dayalı İlamlı Takipte İlamın Kesinleşmesi . 125

Nafaka Alacağına Dayalı İlamlı Takipte İcranın İadesi 129

Nafaka Alacağına Dayalı İlamlı Takipte İcra Emrine Karşı

Konulması  131

İcra Emrine Karşı Şikâyet. 131

İcranın Geri Bırakılması (İİK m. 33) 133

Nafaka Alacağına İlişkin İcra Takiplerinde Takip Giderleri ve Adli

Yardım. 138

Nafaka Alacağına İlişkin Takiplerde Takip Giderleri . 138

Nafaka Alacağına İlişkin Takiplerde Adli Yardım. 139

NAFAKA ALACAĞININ İFLÂS YOLLARI ÇERÇEVESİNDE İLERİ SÜRÜLMESİ 142

Genel Olarak . 142

Nafaka Alacağı Nedeniyle Borçlunun İflâsı 145

Nafaka Ediminin Niteliğine Göre Genel İflâs Yoluyla Takip 145

İlama Dayalı Nafaka Alacağı Nedeniyle Nafaka Borçlusunun

Doğrudan Doğruya İflâsı. 147

İflâs Takip Yolu Sürecinde Adli Yardım ve Teminattan Muafiyet 148

III. NAFAKA BORÇLUSUNUN KONKORDATO BAŞVURUSUNDA

BULUNMASININ NAFAKA ALACAĞINA DAYANAN TAKİPLERE ETKİSİ . 149

Genel Olarak . 149

Nafaka Alacakları Bakımından Konkordato Talebi 152

İflâs İçi ve İflâs Dışı Konkordato Sürecinde Nafaka Alacakları153

Geçici ve Kesin Mühlet Kararı Verilmesinin Nafaka Alacaklarına

Etkisi153

Alacakların Bildirilmesi ve Alacaklılar Toplantısında Nafaka

Alacaklarının Durumu .155

Alacakların Bildirilmesi .155

Alacaklılar Toplantısında Nafaka Alacaklarının Durumu 157

Konkordatonun Tasdiki ve Konkordatonun Feshi Hâlinde Nafaka

Alacakları .159

Konkordatonun Tasdiki Hâlinde Nafaka Alacakları .159

Adi Konkordatonun Tasdiki Hâlinde.159

İflâs İçi Konkordatonun Tasdiki Hâlinde .161

Konkordatonun Feshi Hâlinde Nafaka Alacakları162

Malvarlığının Terki Yolu ile Konkordato Sürecinde Nafaka

Alacaklarının Durumu 164

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

HACİZ İŞLEMİ BAKIMINDAN

NAFAKA ALACAKLISININ KORUNMASI

NAFAKA ALACAĞI SEBEBİYLE BORÇLUYA AİT MALVARLIĞI

DEĞERLERİNİN HACZİ.167

Genel Olarak 167

Nafaka Alacağına Dayalı Takipte Haciz 169

İşleyecek, İşleyen ve İşlemiş (Birikmiş) Nafaka Alacağı Kavramları.169

Maaş ve Ücret Gelirlerinin Haczi.172

Maaş ve Ücret Kavramları ve Kapsadığı Gelirler 173

Maaş ve Ücret Haczinin Usûlü180

Maaş ve Ücret Gelirlerinin Nafaka Alacağı Bakımından Haczi183

Nafaka Alacaklarının Maaş ve Ücretten Hangi Sırada

Kesileceği.183

aaa. Sıralamaya İlişkin Genel Esaslar.183

bbb. Nafaka Alacaklarının Sıralamadaki Durumu 186

Nafaka Alacaklarının Maaş ve Ücretten Hangi Oranda

Kesinleceği.189

aaa. Maaş ve Ücret Gelirinin Korunması Gerekliliği189

bbb. Maaş ve Ücret Gelirlerinde Yapılacak Kesinti

Miktarının Tespiti 191

ccc. Maaş ve Ücret Gelirlerinde Yapılacak Kesinti

Miktarı Bakımından İcra Müdürünün Takdir Yetkisi

ve Görüşümüz .196

Nafaka Alacağının Haciz İşlemine Konu Olması 201

İİK m. 83’te Yer Alan Yasal Düzenleme ve Yargıtay Kararları

Işığında “İlama Müstenit Olmayan Nafaka” Kavramı  202

Nafaka Alacağının İlama Dayalı Olup Olmamasının

Haczedilebilirliğine Etkisi 204

Nafaka Alacağının İşleyen veya Birikmiş Olmasının

Haczedilebilirliğine Etkisi 207

NAFAKA ALACAĞI SEBEBİYLE BORÇLUYA AİT HACZİ CAİZ OLMAYAN

MALVARLIKLARININ HACZİ  209

Genel Olarak . 209

Haczi Caiz Olmayan Mal ve Hakların Nafaka Alacağı Bakımından

Değerlendirilmesi 212

İcra ve İflâs Kanunu m. 82’de Yer Alan “Borçlunun Hâline Münasip Evi”. 213

Emekli Maaşı Haczinin Değerlendirilmesi 215

Emekli Maaşının Haczedilebilirliği . 215

Emekli Maaşlarının Nafaka Alacağı Bakımından Haczi 218

Borçlunun Maaş ve Ücret ile Emekli Maaşının Haczinden Feragat

Etmesi . 220

Maaş ve Ücret Bakımından Feragat . 220

Emekli Maaşı Bakımından Feragat . 222

Nafaka Alacağına İlişkin İlamların İadesi Hâlinde Maaş, Ücret ve

Emekli Maaşlarında Yapılan Kesintilerin Durumu . 229

III. NAFAKA ALACAĞI SEBEBİYLE HACZE İŞTİRAK . 232

Mukayeseli Hukukta ve Türk Hukukunda Hacze İştirak Sistemleri . 232

Nafaka Alacağına Dayalı Takipte Hacze Takipsiz (İmtiyazlı) İştirak

(İİK m. 101) 237

Genel Olarak İmtiyazlı İştirak 237

Nafaka Alacağı Bakımından İmtiyazlı İştirakin Koşulları . 240

İmtiyazlı Olarak İştirak Edebilecek Nafaka İlamları 240

İştirak Zamanı Bakımından Gerekli Koşullar 242

Nafaka Alacağına Dayalı Takipte Hacze Takipli (Adi) İştirak (İİK m. 100) . 245

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

PARALARIN PAYLAŞTIRILMASINDA

NAFAKA ALACAKLISININ DURUMU VE

NAFAKA BORÇLUSUNUN CEZAİ SORUMLULUĞU

NAFAKA ALACAĞININ SIRA CETVELİNDE GÖSTERİLMESİ VE SIRA

CETVELİNE KARŞI BAŞVURU YOLLARI . 249

Nafaka Alacağının Sıra Cetvelinde Yer Alması. 249

Hacze İştirak Hâlinde Sıra Cetvelinin Düzenlenmesine ve Derece

Kararı  249

İmtiyazlı Nafaka Alacağının Sıra Cetvelindeki Durumu .253

İmtiyazlı Nafaka Alacağı ile Kamu Alacaklarının Aynı Derecede

Yer Alması.253

İmtiyazlı Nafaka Alacağının İİK m. 206 Uyarınca İmtiyazlı

Kabul Edilen Alacaklarla Aynı Derecede Yer Alması .258

İmtiyazsız Nafaka Alacağının Sıra Cetvelindeki Durumu .259

Nafaka Alacağı Yönünden Sıra Cetveline Karşı Başvuru Yolları261

Sıra Cetveline Karşı Şikâyet Başvurusu ve Sıra Cetvelinin İptali 263

Sıra Cetveline Karşı İtiraz Davası .267

İmtiyazlı Nafaka Alacaklısının Kötü Niyetli Olması ve Muvazaa

İddiası270

NAFAKA BORÇLUSUNUN TASARRUFLARININ İPTALİ .274

Genel Olarak 274

Nafaka Borçlusunun Tasarruflarının İptali İçin Aranan Özel Dava

Şartları .277

İcra ve İflâs Kanunu’nda Kabul Edilen Özel Dava Şartları278

Yargıtay Kararlarında Kabul Edilen Özel Dava Şartları 280

Nafaka Borçlusu ve Nafaka Alacaklısının Muvazaalı Nafaka İlişkisi Tesis

Etmesi ve Yargıtay İçtihatlarında Kabul Edilen “Muvazaa Nedenine

Dayalı İptal Davası” .283

Muvazaalı Nafaka İlişkisi ve Sonuçları.283

Muvazaalı Nafaka İlişkisi ve Üçüncü Kişiler Bakımından HMK

376’nın Uygulanabilirliği283

Nafaka Alacağının Ödenmesi Saikiyle Yapılan Muvazaalı

Tasarrufların İptali289

Yargıtay İçtihatlarında Kabul Edilen “Muvazaa Nedenine Dayalı

İptal Davası” ve Uygulanabilirliği 292

Yargıtay İçtihatlarında Kabul Edilen “Muvazaa Nedenine

Dayalı İptal Davası”292

Muvazaa Nedenine Dayalı İptal Davasının Uygulanabilirliği ve

Görüşümüz .298

III. İFLÂS TASFİYE SÜRECİNDE NAFAKA ALACAKLARININ DURUMU 300

İflâs Tasfiye Sürecinin Nafaka Alacaklarına Etkisi 300

İflâs Tasfiye Sürecinde Nafaka Alacaklarının İflâs Masasından

Ödenmesi.303

Nafaka Alacaklarının İflâs Masasına Kaydedilmesi304

Nafaka Alacağının İrat Biçimde Ödendiği Hâller.304

Nafaka Alacağının İrat Biçimde Ödenmediği Hâller .307

Nafaka Alacaklarında İcra ve İflâs Kanunu m. 206’nın Uygulanması.308

Nafaka Alacakları ve İcra ve İflâs Kanunu m. 206 Uyarınca

İmtiyaz Kapsamının Belirlenmesi308

Nafaka Alacaklarının İcra ve İflâs Kanunu m. 206

Çerçevesinde İfasına İlişkin Esasları. 311

İflâs Tasfiye Sürecinde Nafaka Alacaklarının Ödenmesi. 312

Nafaka Alacaklısının İflâsı Hâlinde Nafaka Alacağının Durumu. 317

Nafaka Alacaklarının İflâs Masasına Dâhil Olabilmesi 317

Nafaka Alacaklarının İflâs Masasından Çıkarılması. 319

NAFAKA BORÇLUSUNUN CEZAİ SORUMLULUĞU 320

Genel Olarak . 320

Tazyik Hapsi- Disiplin Hapsi Kavramları. 321

Nafakaya İlişkin Kararlara Uymayanların Cezası (İİK m. 344) 324

Nafakaya İlişkin Kararlara Tazyik Hapsi Uygulamasının Anayasa’ya

Uygunluğu Sorunu 324

Nafakaya İlişkin Kararlarda Tazyik Hapsinin Unsurları . 327

Takip Konusu Alacağın, Nafaka Alacağı Olarak Mahkeme

Kararına Dayanması. 328

Nafaka Kararında Yer Alan Nafaka Borcunun Maddi Hukuk

Bakımından Devam Etmesi 329

Nafaka Kararının İlamlı veya İlamsız İcra İle Takibe Konulmuş

ve Bu Takipte Nafaka Borçlusuna İcra/Ödeme Emri

Gönderilmiş Olması . 330

Cezanın Ortadan Kaldırılmasını Gerektiren Nedenler

Bulunmaması. 334

Şikâyet Hakkının Süresinde Kullanılması . 335

Nafakaya İlişkin Kararlara Uyulmaması Hâlinde Uygulanacak

Yargılama Usûlü 336

6284 Sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine

Dair Kanun m. 13’de Yer Alan Tazyik Hapsinin Uygulanabilirliği. 340

SONUÇ  343

KAYNAKÇA  357