Kaptanın Hukuki Sorumluluğu
Cafer Sadık AKYOL
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ .III
KISALTMALAR CETVELİ XIII
GİRİŞ 1
BİRİNCİ BÖLÜM
KAPTAN TANIMI, KAPTANIN SINIFLANDIRILMASI VE İSTİHDAM EDİLMESİ
I. KAPTAN TANIMI VE KAPTANIN SIFATI3
A. TANIM3
B. SIFATI.6
II.KAPTAN OLABİLME KOŞULLARI VE KAPTANIN SINIFLANDIRILMASI .9
A. GENEL OLARAK KAPTAN OLABİLME KOŞULLARI 9
B. TÜRK HUKUKUNDA KAPTANIN SINIFLANDIRILMASI .16
1. Yat Sınıfı17
2. Balıkçı Sınıfı 19
3. Güverte Sınıfı.20
III. KAPTANIN İSTİHDAM EDİLMESİNE İLİŞKİN ESASLAR 23
A. SÖZLEŞMENİN KURULMASI .23
1. Donatan veya İşleten ile Kurulması .24
2. Gemi Yöneticisi ile Kurulması 26
3. Gemi Müdürü ile Kurulması 27
B. SÖZLEŞMENİN HUKUKİ NİTELİĞİ .28
İKİNCİ BÖLÜM
KAPTANIN GÖREV VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ
I. GENEL OLARAK .30
II. YOLCULUK BAŞLAMADAN ÖNCE .30
A.GEMİNİN DENİZE, YOLA VE YÜKE ELVERİŞLİ OLMASINA DİK-KAT ETME GÖREVİ .30
1. Denize Elverişlilik .32
2. Yola Elverişlilik .35
3. Yüke Elverişlilik 38
B.GEMİYE, GEMİ ADAMLARINA VE YÜKE AİT BELGELERİNGEMİDE BULUNDURULMASI GÖREVİ40
1. Gemiye Ait Belgeler 41
a. Gemi Tasdiknamesi ve Bayrak Şahadetnamesi .41
b. Tonilato Belgesi ve Uluslararası Tonilato Belgesi 44
c. Ulusal ve Uluslararası Yükleme Sınırı Belgesi .46
d. Çeşitli Emniyet Belgeleri 47
e. Uygunluk Belgeleri47
f. Denize Elverişlilik Belgesi.48
g. Yola Elverişlilik Belgesi (İzin Kâğıdı) 48
h. Sıhhat Patentası .49
ı. Gemi Jurnali .49
i. Denizde Çatışmayı Önleme Yönetmeliği .50
j.Geçerli Bir Sorumluluk Sigortası veya Başkaca Mali Bir GüvenceninMevcut Olduğuna Dair Sertifika veya Sigorta Poliçesi .50
2. Gemi Adamlarına Ait Belgeler 54
a. Gemi Adamlarının Yeterlik Belgeleri ve Gemi Adamı Cüzdanı .54
b. Ücret Defteri54
c.Gemiadamları Donatımında Asgari Emniyet Belgesi ve Diğer Belgeler .55
3. Yüke İlişkin Belge Niteliğinde Olan Yük Manifestosu .55
C.YÜKLEME, İSTİF VE BOŞALTMA İLE İLGİLİ İŞLEMLERENEZARET GÖREVİ .56
D.YERLİ VE YABANCI MEVZUATA UYMA VE HARP KAÇAĞINİTELİĞİNDE EŞYA YÜKLEMEME 62
E. YOLA ÇIKMA 64
III. YOLCULUK SIRASINDA .65
A. GEMİYİ SEVK VE İDARE ETME 65
1. Gemi Trafik Hizmetler.69
2. Kılavuz Kaptan Alma Görevi 74
B. GEMİDE HAZIR BULUNMA GÖREVİ 75
C.KARARLAŞTIRILAN ROTAYI YA DA EN ELVERİŞLİ OLAN ROTA-YI TAKİP ETME GÖREVİ.76
D. GEMİ JURNALİNİN TUTULMASINA NEZARET ETME 81
1. Gemi Jurnalinin İçeriği 81
2. Gemi Jurnalinin Niteliği 82
E. SEYİR GÜVENLİĞİNİN SAĞLANMASI .83
F. DENİZ KAZALARINDA KAPTANIN GÖREVLERİ .88
1. Müşterek Avaryada Kaptanın Görev ve Yükümlülükleri 89
a.İstisnalar Dışında Kararın Kural Olarak Kaptan Tarafından Verilmesi .90
(1) Genel Olarak 90
(2) Fedakârlık Kararının Özellikleri 92
b. Kaptanın Müşterek Avaryadaki Diğer Yetki ve Yükümlülükleri 96
2. Kurtarmada Kaptanın Görev ve Yükümlülükleri .97
3. Çatmada Kaptanın Görev ve Yükümlülükleri.106
G. KAPTANIN DİĞER YETKİ VE GÖREVLERİ 108
1. Donatana Karşı Görevleri .108
2. Yükle İlgililerin Menfaatini Korumak 110
IV. YOLCULUK BİTTİKTEN SONRA 113
A. DENİZ RAPORU DÜZENLENMESİNİ İSTEMEK .113
1. Deniz Raporunun Hukuki Niteliği 114
2. Deniz Raporunun Alınmasında Usul 116
a. Mahkeme Yoluyla 116
b. Konsolosluk Yoluyla 118
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KAPTANIN KANUNİ TEMSİL YETKİSİ
I. GENEL OLARAK 120
II. DONATANI TEMSİL YETKİSİ 121
A. KAPSAMI123
1. Geminin Bağlama Limanında Bulunduğu Sırada .123
2. Geminin Bağlama Limanı Dışında Bulunduğu Sırada 125
a. Hukuki İşlem ve Tasarruflarda Temsil Yetkisi .125
b. Usule İlişkin İşlerde Temsil Yetkisi .127
(1) Dava Açma Yetkisi .127
(2) Tebligata İlişkin TTK m.1104/3 Hükmü 129
c. Kredi İşlemlerinde Temsil Yetkisi130
B.TEMSİL YETKİSİNİN SINIRLANDIRILMASI İLE HİZMETSÖZLEŞMESİNİN FESHİNDEN SONRA YETKİLERİN KALDIRILMASI 132
C. KAPTANIN VEKÂLETSİZ İŞ GÖRMESİ .134
III. TAŞIYANI TEMSİL YETKİSİ 134
A. KONİŞMENTO DÜZENLEMEK135
1. Genel Olarak .135
2. Kaptanın Taşıyan Sayılması142
B. DENİZ YÜK SENEDİ DÜZENLEMEK .146
IV. YÜKLE İLGİLİLERİ TEMSİL YETKİSİ147
A.ZARARIN ÖNLENMESİ VEYA AZALTILMASINA YÖNELİKTEDBİRLER 148
B.YOLCULUĞUN SÜRDÜRÜLMESİNE ENGEL OLAN HALLERDE .149
C.YOLCULUĞUN DEVAMI İÇİN ZORUNLULUK BULUNMASIHALİNDE.151
D. İŞLEMLERİN DIŞ İLİŞKİDE GEÇERLİLİĞİ152
E. DONATANIN TAZMİN YÜKÜMLÜĞÜ .152
F.USULE İLİŞKİN İŞLERDE YÜKLE İLGİLİLERİ TEMSİL YETKİSİ .153
G. YÜKLE İLGİLİLERİ TEMSİL YETKİSİNİN SINIRLANMASI .153
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KAPTANIN HUKUKİ SORUMLULULUĞUNUN ESASLARI
I. GENEL OLARAK 154
A. KAPTANIN ÖZEN YÜKÜMLÜLÜĞÜ 155
B. KAPTANIN SORUMLU TUTULACAĞI KİŞİLER.156
C.KAPTANIN SINIRLI SORUMLULUKTAN YARARLANMA HAKKI .157
II. KAPTANIN DONATANA KARŞI SORUMLULUĞU.158
A. GENEL OLARAK .158
B. SORUMSUZLUK ANLAŞMASI 159
C. DONATANIN KAPTANA RÜCU HAKKI.162
D. ZAMANAŞIMI 164
III. KAPTANIN YÜKLE İLGİLİLERE KARŞI SORUMLULUĞU .164
A. GENEL OLARAK .164
B.KAPTANIN, TAŞIYANIN SAHİP OLDUĞU SORUMLULUKTANKURTULMASI HALLERİ İLE SORUMLULUĞUNU
SINIRLANDIRMA HAKKINDAN YARARLANMASI 165
C. HAK DÜŞÜRÜCÜ SÜRE VE ZAMANAŞIMI SÜRESİ 174
IV.KAPTANIN YOLCULARA VE DİĞER GEMİ ADAMLARINA KARŞISORUMLULUĞU 174
A. GENEL OLARAK .174
B. ZAMANAŞIMI 175
V. KAPTANIN DİĞER KİŞİLERE KARŞI SORUMLULUĞU 176
A. GENEL OLARAK .176
B. ZAMANAŞIMI 177
VI.KAPTANIN SORUMLULUĞUNUN NİTELİĞİ VE SINIRLI SORUMLULUĞU 177
A. GENEL OLARAK .177
B.KAPTANIN SINIRLI SORUMLULUKTAN YARARLANMAHAKKININ KAYBI .179
1. Kusur Şartı 179
2. İspat Yükü.184
SONUÇ .185
KAYNAKÇA193
