Gerekçeli Karar Nasıl Olmalı

Celalettin KARANFİL ( Cumhuriyet Savcısı ) 

İÇİNDEKİLER

ÖNSÖZ  5

İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ . 7

ÖZET . 9

İÇİNDEKİLER 11

KISALTMALAR . 23

GİRİŞ .25

Çalışmanın Amacı, Kapsamı ve Önemi 25

Sorunsal: Türk Yargı Sisteminde Gerekçe Standardı ve Gözlemlenen

Eksiklikler. 28

Terminoloji: "Gerekçe Hakkı", "Yeterli Gerekçe", "Yetersiz Gerekçe", "Şekli

Gerekçe" Kavramları 31

Yöntem: Normatif Analiz ve İçtihat İncelemesi . 34

BİRİNCİ BÖLÜM

GEREKÇE HAKKININ NORMATİF ÇERÇEVESİ

ULUSAL HUKUKTA GEREKÇE HAKKI. 37

Anayasal Dayanaklar 37

Türkiye Cumhuriyeti Anayasası Madde 141/3: Doğrudan

Düzenleme. 37

Anayasa Madde 36 (Hak Arama Hürriyeti ve Adil Yargılanma Hakkı)

ile İlişkisi. 39

Anayasa Madde 2 (Hukuk Devleti İlkesi) ve Gerekçe Zorunluluğu

İlişkisi . 42

Yasal Dayanaklar 44

Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) Kapsamında Gerekçe (Örn.

Madde 34, 230) . 44

Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) Kapsamında Gerekçe . 46

Anayasa Mahkemesi İçtihatlarında Gerekçe Hakkı 49

Bireysel Başvuru Kararlarında Gerekçe Standardının Belirlenmesi . 49

Tipik İhlal Örnekleri 51

Önemli Emsal Kararlar . 55

12 İçindekiler

ULUSLARARASI HUKUKTA GEREKÇE HAKKI57

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi (AİHS) ve AİHM İçtihatları.57

AİHS Madde 6/1 (Adil Yargılanma Hakkı) Kapsamında Gerekçe

Yükümlülüğü.57

Gerekçenin Kapsamı ve Niteliği Konusundaki AİHM Standartları 60

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin (AİHM) Türkiye Hakkındaki

Kararlarında Gerekçe Hakkı63

Tespit Edilen İhlaller ve Nedenleri 63

Önemli Emsal Kararlar.65

İKİNCİ BÖLÜM

GEREKÇELİ KARAR HAKKININ FONKSİYONLARI VE ÖNEMİ

BİREYLER AÇISINDAN ÖNEMİ .69

Kararı Anlama ve Hukuki Güvenlik69

Etkin Başvuru Yollarını Kullanabilme.71

Keyfiliğe Karşı Koruma 72

YARGI SİSTEMİ AÇISINDAN ÖNEMİ 74

Kanun Yolu Denetiminin Etkinliği74

İçtihat Geliştirme ve Hukukun İlerletilmesi.76

Yargıya Güvenin Sağlanması .78

Özdenetim Mekanizması Olarak Gerekçe.80

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

UYGULAMADA GEREKÇE HAKKININ İHLALİ:

YETERSİZ GEREKÇE SORUNU

GEREKÇESİZ KARARLAR 83

ŞEKLİ / GÖRÜNÜŞTE GEREKÇE .85

Basmakalıp (Stereotyped/Boilerplate) İfadeler ve Kopyala-Yapıştır

Yöntemi.87

Basmakalıp / Şablon İfadeler:.87

Kopyala-Yapıştır Yöntemi: 88

Kanun Metninin Tekrarı ile Yetinme .90

III. YETERSİZ / YARIM GEREKÇE .92

Tarafların Esaslı İddia ve Savunmalarının Karşılanmaması .94

Delillerle Hüküm Arasındaki Mantıksal Bağlantının Kurulmaması96

Çelişkili Gerekçeler100

İçindekiler 13

FARKLI YARGI ORGANLARI VE AŞAMALARINDAKİ GÖRÜNÜMLERİ . 103

İddianameler ve Esas Hakkında Mütalaalar . 104

İddianame (Indictment): 104

Esas Hakkında Mütalaa (Prosecutor's Opinion on the Merits):. 105

İlk Derece Mahkemesi Kararları (Ceza ve Hukuk) 107

Bölge Adliye Mahkemesi Kararları . 109

Yargıtay Kararları 112

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

TARTIŞMA VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

YETERSİZ GEREKÇENİN YOL AÇTIĞI SORUNLAR. 117

GEREKÇE KALİTESİNİ ARTIRMAYA YÖNELİK ÖNERİLER 119

Eğitim ve Farkındalık 119

Kanun Yolu Denetiminde Gerekçe Standardının Yükseltilmesi 122

İyi Uygulama Örneklerinin Yaygınlaştırılması. 124

İyi Örneklerin Tespiti 124

Yaygınlaştırma Mekanizmaları. 124

Yaygınlaştırmanın Faydaları: 125

İş Yükü ve Diğer Yapısal Faktörlerin Etkisi 126

Ağır İş Yükü Sorunu 126

Diğer Yapısal Faktörler. 127

Sistemsel Çözüm İhtiyacı . 127

Teknolojiden Yararlanma . 128

III. SONUÇ. 131

Araştırmanın Temel Bulgularının Vurgulanması. 131

Gerekçe Hakkının Hukuk Devletinin Vazgeçilmez Bir Unsuru

Olduğunun Tekrar Teyidi 132

Tüm Hukukçulara Yönelik Bir Değerlendirme ve Çağrı. 132

BEŞİNCİ BÖLÜM

GEREKÇELİ KARAR YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN İHLALİNDE SORUMLULUK

YARGI MENSUPLARININ (HÂKİM VE SAVCILARIN) SORUMLULUĞU 135

Devletin Hukuki Sorumluluğu (HMK m. 46 Çerçevesinde Tazminat ve

Rücu)  135

Disiplin Sorumluluğu (HSK Denetimi). 136

Cezai Sorumluluk (TCK m. 257 Kapsamında Görevi Kötüye Kullanma) . 137

14 İçindekiler

AVUKATIN SORUMLULUĞU138

Hukuki Sorumluluk (Müvekkile Karşı Vekalet Sözleşmesinden Doğan

Tazminat Sorumluluğu).138

Disiplin Sorumluluğu (Avukatlık Kanunu Kapsamında Mesleki

Sorumluluk).138

Cezai Sorumluluk (İstisnai Haller)139

III. YARGISAL BAĞIMSIZLIK VE HESAP VEREBİLİRLİK DENGESİ 139

KAYNAKÇA.141

Ek Bölüm 1

SORU VE CEVAPLAR

Okuyucuya Not (Soru-Cevap Bölümü İçin Giriş Paragrafı): .143

ANAYASA MAHKEMESİ, GEREKÇELİ KARAR HAKKININ ADİL YARGILANMA

HAKKININ TEMEL BİR UNSURU OLDUĞUNU VE BU HAKKIN ANAYASA'NIN

MADDESİ İLE GÜVENCE ALTINA ALINDIĞINI YİNELEMEKTEDİR.

KARARLARIN GEREKÇELİ OLMASI, YARGILAMANIN ŞEFFAFLIĞINI

SAĞLAMAKTA, TARAFLARIN KARARLARI ANLAMALARINA VE KANUN

YOLLARINA ETKİLİ BİR ŞEKİLDE BAŞVURMALARINA OLANAK

TANIMAKTADIR. BU NEDENLE, GEREKÇESİZ VEYA YETERSİZ GEREKÇELİ

KARARLAR, ADİL YARGILANMA HAKKININ İHLALİ ANLAMINA GELMEKTEDİR .144

SORU 1 : Anayasa’nın 36. Maddesi gerekçeli karar hakkını açıkça

belirtemese de, bu hak adil yargılanma hakkı kapsamında nasıl

yorumlanmaktadır? .144

SORU 2 : Gerekçeli karar hakkının kapsamı ve sınırları nelerdir? Yetersiz

gerekçe adil yargılanma ihlali sayılır mı?145

SORU 3 : Gerekçeli karar hakkının ihlal edilmesi durumunda, bireylerin

başvurabileceği hukuki yollar nelerdir? .146

SORU 4 : AİHM’ne göre, mahkeme kararlarında gerekçenin yeterli

sayılması için hangi temel unsurları içermesi gerekmektedir? 146

SORU 5 : Gerekçeli karar hakkının ihlal edilmesi durumunda, başvuru

yolları ve olası sonuçları nelerdir? .147

SORU 6 : Mahkemelerin her iddiaya ayrı ayrı cevap verme zorunluluğu

olmamasına rağmen, gerekçeli kararda hangi tür iddialara

mutlaka yanıt verilmelidir? 148

YARGITAY, KARARLARINDA GEREKÇENİN, HÜKMÜN DAYANAĞI OLAN TÜM

DELİLLERİN TARTIŞILIP DEĞERLENDİRİLDİĞİNİ, TARAFLARIN İDDİA VE

SAVUNMALARININ KARŞILANDIĞINI, UYUŞMAZLIK KONUSU VAKIALARIN

HUKUKİ NİTELENDİRMESİNİN YAPILDIĞINI VE KANUN HÜKÜMLERİNİN

DOĞRU UYGULANDIĞINI GÖSTERECEK NİTELİKTE OLMASINI

İçindekiler 15

ARAMAKTADIR. ŞEKLİ VE YETERSİZ GEREKÇELER, YARGITAY TARAFINDAN

BOZMA NEDENİ SAYILMAKTADIR 149

SORU 7 : Yargıtay’ın kararlarında yeterli gerekçe ne anlama gelmektedir?  149

SORU 8 : Yetersiz gerekçe sunulan mahkeme kararlarının Yargıtay

tarafından bozulmasının sonuçları nelerdir?. 150

SORU 9 : Alt mahkemeler Yargıtay’ın gerekçe standartlarını karşılamak

için ne gibi önlemler almalıdır? . 150

ANAYASA MAHKEMESİ, BİR KARARIN GEREKÇESİNİN YETERSİZ

SAYILABİLMESİ İÇİN, KARARDA DAVANIN SONUCUNU ETKİLEYEBİLECEK

NİTELİKTEKİ ÖNEMLİ İDDİALARIN VE SAVUNMALARIN KARŞILANMAMIŞ

OLMASINI VEYA DELİLLERLE VARILAN SONUÇ ARASINDAKİ MANTIKSAL

BAĞIN KURULMAMIŞ OLMASINI YETERLİ GÖRMEKTEDİR. BU TÜR

EKSİKLİKLER, GEREKÇELİ KARAR HAKKININ ÖZÜNÜ ZEDELEMEKTE VE ADİL

YARGILANMA HAKKINI İHLAL ETMEKTEDİR. 151

SORU 10 : Anayasa Mahkemesi’ne göre bir mahkemenin gerekçesi ne

zaman yetersiz sayılır?  151

SORU 11 : Gerekçesi yetersiz bir mahkeme kararı adil yargılanma hakkını

nasıl ihlal eder? . 152

SORU 12 : Mahkeme kararlarında hangi tür eksiklikler gerekçenin yetersiz

sayılmasına yol açar?. 153

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ, “YETERSİZ GEREKÇE” KAVRAMINI,

ULUSAL MAHKEMELERİN KARARLARINDA SUNDUKLARI GEREKÇELERİN,

BAŞVURANIN ŞİKAYETLERİNİ YETERİNCE ELE ALMAMASI VE TATMİN EDİCİ

BİR YANIT VERMEMESİ DURUMU OLARAK TANIMLAMAKTADIR.

MAHKEMELER, YALNIZCA SOYUT VE GENEL İFADELERLE YETİNMEYİP,

SOMUT OLAYIN ÖZELLİKLERİNE VE TARAFLARIN ARGÜMANLARINA ÖZGÜ

GEREKÇELER SUNMALIDIR  153

SORU 13 : AİHM’si ve bu kararlara göre “yetersiz gerekçe” tam olarak ne

anlama gelmektedir?  153

SORU 14 : Mahkeme kararlarında “yetersiz gerekçe” olarak kabul edilen

yaygın durumlar veya örnekler nelerdir? 154

SORU 15 : Başvurucular “gerekçenin yetersiz olduğunu” iddia ettiklerinde

ne gibi beklentileri karşılamaları gerekmektedir?. 155

SORU 16 : “Şekli gerekçe” nedir? . 156

SORU 17 : Bir mahkeme kararında “şekli gerekçe” bulunmasının sonuçları

nelerdir? 156

SORU 18 : Mahkeme kararlarında “şekli gerekçe” olarak kabul edilebilecek

ifade veya gerekçe türlerine örnek verebilir misiniz? . 158

SORU 19 : Şekli gerekçeden kaçınmanın ötesinde, mahkeme kararlarında

iyi bir gerekçenin amacı ve önemi nedir? 160

16 İçindekiler

ANAYASA MAHKEMESİ, GEREKÇELİ KARAR HAKKININ SADECE NİHAİ

KARARLAR İÇİN DEĞİL, ARA KARARLAR İÇİN DE GEÇERLİ OLDUĞUNU

VURGULAMAKTADIR. ARA KARARLARIN DA, YARGILAMA SÜRECİNİ VE

TARAFLARIN HAKLARINI ETKİLEYEBİLECEK NİTELİKTE OLMASI NEDENİYLE,

MAKUL VE YETERLİ BİR GEREKÇEYE DAYANMASI GEREKMEKTEDİR.

GEREKÇESİZ ARA KARARLARI, USUL EKONOMİSİ İLKESİNE AYKIRI VE KEYFİ

UYGULAMALARA YOL AÇABİLİR. 161

SORU 20 : Anayasa Mahkemesi’nin ara kararlar için gerekçeli karar hakkı

konusundaki temel görüşü nedir? .161

SORU 21 : Gerekçesiz ara kararların usul ekonomisi ve adil yargılanma

hakkı üzerindeki etkileri nelerdir?162

SORU 22 : Mahkemeler ara kararlarında ne tür gerekçeler sunulmalıdır?

“Makul ve yeterli gerekçe” kavramı ne anlama gelir? .162

SORU 23 : Ara kararların gerekçeli olması, yasa yollarına başvuru ve

denetim mekanizmaları açısından ne gibi önem taşır?163

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ, GEREKÇE YÜKÜMLÜLÜĞÜNÜN

MUTLAK OLMADIĞINI VE HER DAVADA AYNI DETAY DÜZEYİNDE GEREKÇE

ARANMAYABİLECEĞİNİ KABUL ETMEKLE BİRLİKTE, ULUSAL

MAHKEMELERİN, ÖZELLİKLE KARMAŞIK DAVALARDA VE TEMEL HAK VE

ÖZGÜRLÜKLERİ İLGİLENDİREN KONULARDA DAHA ÖZENLİ VE KAPSAMLI

GEREKÇELER SUNMALARI GEREKTİĞİNİ BELİRTMEKTEDİR. .164

SORU 24 : AİHM’ne göre gerekçe gösterme yükümlülüğünün kapsamı

davadan davaya nasıl değişmektedir? .164

SORU 25 : Karmaşık davalarda daha kapsamlı gerekçe sunulmasının amacı

nedir?.164

SORU 26 : Makul gerekçe kavramı AİHM kararlarında ne anlama

gelmektedir? 165

YARGITAY CEZA GENEL KURULU, CEZA YARGILAMASINDA GEREKÇENİN,

SANIĞIN SUÇLULUĞUNA İLİŞKİN DELİLLERİN VE BU DELİLLERDEN VARILAN

KANAATİN AÇIKÇA ORTAYA KONULMASINI ZORUNLU KILDIĞINI

BELİRTMEKTEDİR. GEREKÇEDE, SADECE MAHKUMİYET HÜKMÜNÜN

DAYANAKLARI DEĞİL, AYNI ZAMANDA BERAAT VEYA CEZA VERİLMESİNE

YER OLMADIĞI KARARLARININ DA HUKUKİ VE FİİLİ SEBEPLERİ

AÇIKLANMALIDIR. 166

SORU 27 : Beraat kararları için gerekçe gösterme zorunluluğu,

mahkumiyet kararlarıyla aynı düzeyde midir?.166

SORU 28 : Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na göre, beraat ve ceza verilmesine

yer olmadığı kararlarının gerekçesi neleri içermelidir?167

SORU 29 : Gerekçeli karar uygulamasının ceza yargılamasındaki temel

amaçları nelerdir ve bu amaçlar özellikle beraat kararları

açısından nasıl önem taşır?167

İçindekiler 17

ANAYASA MAHKEMESİ, GEREKÇELİ KARAR HAKKININ, HUKUK DEVLETİ

İLKESİNİN VE YARGIYA GÜVENİN SAĞLANMASI AÇISINDAN VAZGEÇİLMEZ

BİR UNSUR OLDUĞUNU VURGULAMAKTADIR. YETERLİ VE İKNA EDİCİ

GEREKÇELER, YARGI KARARLARININ MEŞRUİYETİNİ ARTIRMAKTA VE

TOPLUMUN ADALET SİSTEMİNE OLAN İNANCINI GÜÇLENDİRMEKTEDİR. 168

SORU 30 : Anayasa Mahkemesi’nin “gerekçeli karar hakkı” ile ilgili

vurguladığı hukuk devleti ve yargıya güven ilkeleri nelerdir? . 168

SORU 31 : ”Gerekçeli karar hakkı” Anayasa ve ilgili kanunlar tarafından

nasıl güvence altına alınmıştır? . 169

SORU 32 : Yeterli ve ikna edici bir gerekçe mahkeme kararlarının

meşruiyetini ve yargıya güveni nasıl etkiler?  169

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ, GEREKÇELİ KARAR HAKKININ,

TARAFLARIN KARARA KARŞI ETKİLİ BİR ŞEKİLDE İTİRAZ EDEBİLMELERİ VE

KANUN YOLLARINI KULLANABİLMELERİ İÇİN ZORUNLU OLDUĞUNU

BELİRTMEKTEDİR. YETERSİZ GEREKÇELER, KANUN YOLU DENETİMİNİ

ANLAMSIZ HALE GETİRMEKTE VE ETKİLİ BAŞVURU HAKKINI İHLAL

ETMEKTEDİR 170

SORU 33 : Gerekçeli karar hakkı tam olarak ne anlama gelmektedir ve

kapsamı nedir?  170

SORU 34 : Yetersiz gerekçe sunulan mahkeme kararlarının sonuçları

nelerdir? 171

SORU 35 : Gerekçeli karar hakkı ile etkili başvuru hakkı arasındaki ilişki

nedir?  172

SORU 36 : AİHM’si ve AYM’si bu konuda hangi ihlallere dikkat

çekmektedir?. 172

YARGITAY, GEREKÇENİN KENDİ İÇİNDE ÇELİŞKİLİ OLMAMASI GEREKTİĞİNİ

VE KARARIN FARKLI BÖLÜMLERİNDE VEYA FARKLI GEREKÇELENDİRME

UNSURLARINDA BİRBİRİNE ZIT İFADELERİN YER ALMASININ, GEREKÇENİN

BÜTÜNLÜĞÜNÜ VE İNANDIRICILIĞINI ZEDELEYECEĞİNİ BELİRTMEKTEDİR.

ÇELİŞKİLİ GEREKÇELER, KARARIN ANLAŞILMASINI ZORLAŞTIRMAKTA VE

HUKUKİ DENETİMİ ENGELLEMEKTEDİR. 173

SORU 37 : Yargıtay’ın kararlarında çelişkili gerekçe bulunmasının hukuki

sonuçları nelerdir?  173

SORU 38 : Gerekçe ve hüküm arasındaki çelişki ne anlama gelir ve

mahkemeler bu tür çelişkileri nasıl önlemelidir?  175

SORU 39 : Adil yargılanma hakkı ve kararların gerekçeli olması ilkeleri

bağlamında, çelişkili gerekçenin yarattığı sorunlar nelerdir? 176

ANAYASA MAHKEMESİ, GEREKÇELİ KARAR HAKKININ İHLAL EDİLDİĞİ

DURUMLARDA, YENİDEN YARGILAMA YAPILMASINA KARAR VERMEKTEDİR.

BU KARAR, GEREKÇELİ KARAR HAKKININ ÖNEMİNİ VE İHLALİNİN

18 İçindekiler

SONUÇLARINI GÖSTERMEKTEDİR. YENİDEN YARGILAMA, HAK İHLALİNİN

GİDERİLMESİ VE ADİL YARGILANMANIN YENİDEN TESİS EDİLMESİ İÇİN

GEREKLİDİR.177

SORU 40 : Gerekçeli karar hakkı ihlallerinde Anayasa Mahkemesi’nin

yeniden yargılama kararı verme sıklığı nedir? .177

SORU 41 : Anayasa Mahkemesi hangi tür gerekçeli karar eksikliklerini ihlal

olarak değerlendiriyor?178

SORU 42 : Yeniden yargılama kararları sonrasında, ilk mahkemelerdeki

yargılama süreçleri nasıl ilerliyor ve sonuçlanıyor? .178

AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ, TÜRKİYE ALEYHİNE VERDİĞİ BİRÇOK

KARARDA, TÜRK MAHKEMELERİNİN GEREKÇELERİNİN YETERSİZLİĞİNİ VE

ŞEKİLSEL OLDUĞUNU TESPİT ETMİŞTİR. BU KARARLAR, TÜRK YARGI

SİSTEMİNDE GEREKÇE STANDARDININ YÜKSELTİLMESİ VE UYGULAMADAKİ

EKSİKLİKLERİN GİDERİLMESİ GEREKTİĞİNİ ORTAYA KOYMAKTADIR179

SORU 43 : AİHM, Türk mahkemelerinin gerekçelerindeki yetersizliği hangi

açılardan eleştirmektedir? .179

SORU 44 : Bu AİHM kararları Türk yargı sisteminde gerekçe standartlarının

yükseltilmesi için ne gibi sonuçlar doğurmuştur?180

SORU 45 : AİHM’in gerekçe yetersizliği nedeniyle Türkiye aleyhine verdiği

önemli kararlardan örnekler nelerdir?.181

ANAYASA MAHKEMESİ, ÖZELLİKLE ONAMA KARARLARINDA DAHİ, İLK

DERECE MAHKEMESİ KARARININ GEREKÇESİNİ AYNEN TEKRAR ETMEK

YERİNE, KANUN YOLU İNCELEMESİ SONUCUNDA ULAŞILAN KANAATİ VE

ONAMA NEDENLERİNİ KISACA DA OLSA BELİRTMEK GEREKTİĞİNİ

VURGULAMAKTADIR. ONAMA KARARLARININ GEREKÇESİZ OLMASI,

KANUN YOLU DENETİMİNİN ETKİNLİĞİNİ AZALTMAKTADIR182

SORU 46 : Yargıtay’ın onama kararlarında gerekçe belirtmesinin amacı

nedir?.182

SORU 47 : Gerekçesiz onama kararları kanun yolu denetimini neden ve

nasıl olumsuz etkiler? 182

SORU 48 : Yargıtay onama kararlarında ne tür gerekçeler sunmalıdır?183

ANAYASA MAHKEMESİ, GEREKÇELİ KARAR HAKKININ, SADECE DAVANIN

TARAFLARI İÇİN DEĞİL, TÜM TOPLUM İÇİN ÖNEMLİ OLDUĞUNU

BELİRTMEKTEDİR. GEREKÇELİ KARARLAR, HUKUKİ ŞEFFAFLIĞI

SAĞLAMAKTA, YARGISAL UYGULAMALARI ÖNGÖRÜLEBİLİR KILMAKTA VE

HUKUKUN GELİŞİMİNE KATKIDA BULUNMAKTADIR. BU NEDENLE,

GEREKÇELİ KARAR HAKKI, KAMU YARARINI DA İLGİLENDİREN TEMEL BİR

HAK NİTELİĞİNDEDİR184

SORU 49 : Anayasa Mahkemesi’nin gerekçeli karar hakkının toplum için

önemi konusundaki görüşleri nelerdir? .184

İçindekiler 19

SORU 50 : Gerekçeli kararların hukuki şeffaflık ve yargısal öngörülebilirlik

üzerindeki etkileri nelerdir?  184

SORU 51 : Türk hukuk sisteminde gerekçeli karar hakkının yasal

dayanakları ve uygulama biçimleri nelerdir?  185

Ek Bölüm 2

FARKLI HUKUK ALANLARI İÇİN ÖRNEK GEREKÇE PARAGRAFLARI

CEZA HUKUKU ÖRNEKLERİ: . 187

İddianame Gerekçe Bölümü (Hırsızlık - TCK m) 187

Esas Hakkında Mütalaa Gerekçe Bölümü (Hırsızlık - TCK m.) . 189

Tutuklama Talebi Gerekçe Bölümü (Silahlı Yağma - TCK m. .) 191

Tutuklama Kararı Gerekçe Bölümü (Silahlı Yağma-TCK m.149) 194

Adli Kontrol Kararı Gerekçe Bölümü (Silahlı Yağma - TCK m. .) 197

Tutukluluğa İtirazın Reddi Kararı Gerekçesi (Silahlı Yağma - TCK m. .) . 200

Ceza Hukuku Örneği: Adli Kontrole İtirazın Reddi Kararı Gerekçesi

(Silahlı Yağma - TCK m. .)  203

Ceza Hukuku Örneği: Tutuklama Talebinin Reddi Kararı Gerekçesi

(Silahlı Yağma - TCK m. .)  206

Ceza Hukuku Örneği: Adli Kontrol Talebinin Reddi Kararı Gerekçesi

(Silahlı Yağma - TCK m. .)  209

Ceza Hukuku Örneği: Tutukluluğa İtirazın Kabulü ve Tahliye Kararı

Gerekçesi (Silahlı Yağma - TCK m. .) . 212

Ceza Hukuku Örneği: Beraat Kararı Gerekçesi (İlk Derece Mahkemesi -

Silahlı Yağma - TCK m. .) . 215

Ceza Hukuku Örneği: Mahkûmiyet Kararı Gerekçesi (İlk Derece

Mahkemesi - Silahlı Yağma - TCK m. .) 218

ÖZEL HUKUK ÖRNEKLERİ. 222

Hukuk Mahkemesi Örneği: Davanın Kabulü Kararı Gerekçesi (Ayıplı

Maldan Doğan Tazminat - TBK) 222

Hukuk Mahkemesi Örneği: Davanın Reddi Kararı Gerekçesi (Ayıplı

Maldan Doğan Tazminat - TBK) 226

FARKLI HUKUK ALANLARI İÇİN ÖRNEK GEREKÇE PARAGRAFLARI . 229

İdare Hukuku Örneği: İdari İşlemin İptali Kararı Gerekçesi (Disiplin

Cezası)  229

İdare Hukuku Örneği: Davanın Reddi Kararı Gerekçesi (Disiplin

Cezasının İptali Talebi) 232

Vergi Hukuku Örneği: Vergi/Ceza İhbarnamesinin İptali Kararı

Gerekçesi (Sahte Fatura İddiası). 235

20 İçindekiler

Vergi Hukuku Örneği: Davanın Reddi Kararı Gerekçesi (Sahte Fatura

İddiasına Dayalı Tarhiyatın Onanması)238

İSTİNAF KARARLARI241

Ceza Hukuku Örneği: İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı

Gerekçesi (BAM Ceza Dairesi - Silahlı Yağma).241

Ceza Hukuku Örneği: İstinaf Başvurusunun Kabulü ve Bozma Kararı

Gerekçesi (BAM Ceza Dairesi - Hükmün Gerekçesiz Olması) 244

Hukuk Mahkemesi Örneği: İstinaf Başvurusunun Esastan Reddi Kararı

Gerekçesi (BAM Hukuk Dairesi - Ayıplı Mal) .247

Hukuk Mahkemesi Örneği: İstinaf Başvurusunun Kabulü ve

Kaldırma/Gönderme Kararı Gerekçesi (BAM Hukuk Dairesi - Önemli

Delilin Değerlendirilmemesi) 250

İdare Hukuku Örneği: İstinaf Başvurusunun Reddi Kararı Gerekçesi

(BİM - Disiplin Cezası)253

İdare Hukuku Örneği: İstinaf Başvurusunun Kabulü ve

Kaldırma/Gönderme Kararı Gerekçesi (BİM - Yetersiz

Gerekçe/Değerlendirme Eksikliği).256

YARGITAY KARARLARI 259

Ceza Hukuku Örneği: Temyiz İsteminin Esastan Reddi (Onama) Kararı

Gerekçesi (Yargıtay Ceza Dairesi - Silahlı Yağma)259

Ceza Hukuku Örneği: Temyiz İsteminin Kabulü (Bozma) Kararı

Gerekçesi (Yargıtay Ceza Dairesi - Hatalı Suç Vasfı Tayini)262

Hukuk Mahkemesi Örneği: Temyiz İsteminin Esastan Reddi (Onama)

Kararı Gerekçesi (Yargıtay Hukuk Dairesi - Ayıplı Mal)265

Hukuk Mahkemesi Örneği: Temyiz İsteminin Kabulü (Bozma) Kararı

Gerekçesi (Yargıtay Hukuk Dairesi - Hatalı Zarar Hesaplaması) 268

Ek Bölüm 3

PRATİK ÇALIŞMALAR

CEZA HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI .271

MEDENİ HUKUK / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI (BOŞANMA) .278

III. İCRA / TİCARET / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI (İTİRAZIN

İPTALİ) 288

TAHKİM / TİCARET / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI (MİLLİ

TAHKİM - HMK) 296

MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI

(TANIMA VE TENFİZ - MÖHUK) 305

BORÇLAR / USUL / TİCARET HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI (TRAFİK KAZASI -

TAZMİNAT).313

İçindekiler 21

VII. DENİZ TİCARET / İCRA / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI (Navlun

ve Sürastarya Alacağı - İtirazın İptali)  322

VIII. İŞ HUKUKU / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI (İŞÇİLİK

ALACAKLARI) 331

EŞYA HUKUKU / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI (TAPU İPTALİ

VE TESCİL) 339

MİRAS HUKUKU / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI

(VASİYETNAMENİN İPTALİ) 348

GAYRİMENKUL / BORÇLAR / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI

(KAT KARŞILIĞI İNŞAAT SÖZLEŞMESİ) 356

XII. FİKRİ MÜLKİYET / TİCARET / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI

(MARKA HAKKINA TECAVÜZ). 365

XIII.TÜKETİCİ HUKUKU / BORÇLAR HUKUKU / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK

ÇALIŞMASI (AYIPLI HİZMET - TKHK). 373

XIV.İCRA VE İFLAS / TİCARET / MEDENİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI

(KONKORDATO MÜHLETİ TALEBİ) . 382

ANAYASA HUKUKU / İNSAN HAKLARI HUKUKU / USUL HUKUKU PRATİK

ÇALIŞMASI (BİREYSEL BAŞVURU - GEREKÇELİ KARAR HAKKI İHLALİ). 389

XVI. İDARE HUKUKU / İMAR HUKUKU / İDARİ YARGILAMA USULÜ HUKUKU

PRATİK ÇALIŞMASI (YAPI RUHSATININ İPTALİ VE YIKIM KARARI) 397

XVII.VERGİ HUKUKU / VERGİ USUL HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI (SAHTE FATURA

KULLANMA FİİLİ ve ÜÇ KAT VERGİ ZİYAI CEZASI)  406

Ek Bölüm 4

KÖTÜ/YETERSİZ GEREKÇE ÖRNEKLERİ İÇİN PRATİK ÇALIŞMALAR

ÖZEL HUKUK PRATİK ÇALIŞMASI (ALACAK DAVASI) 417

CEZA HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI (KASTEN YARALAMA / MEŞRU

MÜDAFAA)  420

III. İDARE HUKUKU / İDARİ YARGILAMA USULÜ HUKUKU PRATİK ÇALIŞMASI

(İDARİ PARA CEZASININ İPTALİ). 424

Ek Bölüm 5

İSTİNAF VE YARGITAY İÇİN YEREL MAHKEME KARARININ

GEREKÇESİZ OLDUĞUNA DAİR İSTİNAF VE TEMYİZ DİLEKÇESİ

ÖRNEK PARAGRAFLARI

İSTİNAF DİLEKÇESİ İÇİN ÖRNEK PARAGRAFLAR. 429

Genel Gerekçesizlik ve Basmakalıp İfadeler Halinde:. 429

Esaslı İddia veya Savunmanın Karşılanmaması Halinde: 430

22 İçindekiler

Önemli Bir Delilin Değerlendirilmemesi Halinde: .431

Çelişkili Gerekçe Halinde:431

Hükmün Gerekçesiz Olması Nedeniyle Kesin Hukuka Aykırılık:435

Savunma Hakkı ve Adil Yargılanma Hakkının İhlali:.436

Hatalı Hukuki Nitelendirme ve Gerekçe İlişkisi: 438

Ek Bölüm 6

GEREKÇELİ KARAR HAKKINA İLİŞKİN EMSAL ANAYASA MAHKEMESİ

KARARLARINDAN SEÇİLMİŞ BÖLÜMLER

1. Vesim Parlak Başvurusu (B. No: 2012/1034, Karar Tarihi: 20/3/2014)441
2. Orhan Kılıç Başvurusu [GK] (B. No: 2014/4704, Karar Tarihi: 1/2/2018) .442
3. Filiz Fırat Başvurusu (B. No: 2019/29003, Karar Tarihi: 15/6/2022) 442