Soybağı Hukuku

Stok Kodu:
9786054396177
Sayfa Sayısı:
498
Basım Yeri:
İstanbul
Baskı:
1
Basım Tarihi:
2010-09
65,00TL
Havale/EFT ile: 61,75TL
9786054396177
9449
Soybağı Hukuku
Soybağı Hukuku
65.00

SOYBAĞI HUKUKU



Doç. Dr. Cem BAYGIN

Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Medeni Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

SOYBAĞI HUKUKU



ÖNSÖZ .................................................................................................................. v ii

İÇİNDEKİLER......................................................................................................ix

K ISA LTM A LA R................................................................................................x xv

GİRİŞ.........................................................................................................................1

I. SOYBAĞI KAVRAMI.......................................................................1

II. SOYBAĞININ TÜRLERİ...............................................................3

III. 4721 SAYILI MEDENİ KANUN’UN SOYBAĞI

ALANINDA GETİRDİĞİ DEĞİŞİKLİKLERE

GENEL BİR BAKIŞ ...........................................................................6

IV. ÇALIŞMANIN AMACI VE İNCELEME PLANI..................11

§ 1. KAN BAĞINA DAYANAN SOYBAĞI.......................................13

I. GENEL OLARAK............................................................................13

II. SOYBAĞININ KURULMASI......................................................13

A. Çocuk ile Ana Arasında Soybağı Kurulması........................13

B. Çocuk ile Baba Arasında Soybağı Kurulması ..................... 20

1. Ana ile Evlilik....................................................................... 20

a. Çocuğun Doğduğu veya Ana Rahmine

Düştüğü Sırada Ana ile Evli Olma........................... 20

aa. Babalık Karinesi.................................................... 20

bb. Babalık Karinesinin Çürütülmesi:

Soybağının Reddi ................................................. 26

aaa. Genel Olarak Soybağının Reddi

Davası ............................................................. 26

İÇİNDEKİLERx

bbb. Dava Hakkına Sahip Olanlar.................... 28

(i) Koca ve Çocuk....................................... 28

(ii) Diğer İlgililer ..........................................31

ccc. Davalılar......................................................... 36

ddd. Hak Düşürücü Süreler................................ 38

(i) Anayasa Mahkemesi’nin 25.06.2009

Tarihli İptal Kararından Önceki

Durum..................................................... 38

(ii) Anayasa Mahkemesi’nin 25.06.2009

Tarihli İptal Kararından Sonraki

Durum......................................................42

eee. İspat................................................................. 44

(i) Çocuk Evlilik İçinde Ana Rahmine

Düşmüşse ............................................... 44

(ii) Çocuk Evlenmeden Önce veya Ayrı

Yaşama Sırasında Ana Rahmine

Düşmüşse ................................................47

fff. Soybağının Reddi Davasında Yetkili

ve Görevli Mahkeme................................... 49

ggg. Soybağının Reddi Kararının

Sonuçları........................................................ 49

b. Ana ile Babanın Çocuğun Doğumundan

Sonra Evlenmesi............................................................51

aa. Evlenmenin Soybağına Etkisi.............................51

bb. Bildirim....................................................................52

cc. İtiraz ve İptal ...........................................................53

aaa. Dava Hakkına Sahip Olanlar.....................53

bbb. Davalılar..........................................................57

ccc. İtiraz Sebebi ve İspat....................................57

ddd. Hak Düşürücü Süreler.................................58

2. Tanıma ...................................................................................58

a. Niteliği.............................................................................58

b. Geçerlilik Koşulları..................................................... 60xi

aa. Tanıma Beyanının Kanunda Öngörülen

Şekle Uygun Olarak Yapılması .......................... 60

bb. Tanıyan Erkeğin Çocuğun Genetik

Babası Olması ........................................................ 63

cc. Çocuğun Başka Bir Erkekle Soybağının

Bulunmaması......................................................... 66

c. Tanımanın İptali...........................................................67

aa. Tanımanın Tanıyanın İrade Sakatlığı

Sebebiyle İptali .......................................................67

bb. Tanımanın Tanıyanın Genetik Baba

Olmaması Sebebiyle İptali.................................. 68

cc. Tanımanın İptalinin Sonuçları...........................70

d. Tanımanın Kesin Hükümsüzlüğü............................70

3. Babalık Hükmü ....................................................................71

a. Genel Olarak..................................................................71

b. Davanın Tarafları .........................................................74

aa. Dava Hakkına Sahip Olanlar..............................74

bb. Davalılar.................................................................. 77

c. Davanın İhbarı ..............................................................78

d. Hak Düşürücü Süreler................................................ 80

e. İspat................................................................................. 83

aa. Karine ...................................................................... 83

bb. Karinenin Çürütülmesi........................................85

f. Babalık Davasında Yetkili ve Görevli

Mahkeme ....................................................................... 88

g. Yargılama Usulü............................................................89

aa. Hâkimin Maddi Olguları Re’sen

Araştırma ve Kanıtları Serbestçe Takdir

Etme Yetkisi ............................................................89

bb. Taraflar ve Üçüncü Kişilerin Tıbbi

Araştırma ve İncelemelere Rıza

Gösterme Yükümlülüğü...................................... 90

h. Babalık Hükmünün Sonuçları.................................. 92xii

aa. Çocuğun Soybağına Etkisi ................................. 92

bb. Çocuk Lehine Nafaka...........................................93

cc. Ana Lehine Nakdi Ödeme................................. 94

dd. Manevi Tazminat...................................................95

III. SOYBAĞININ VELAYETE BAĞLI OLMAYAN

(GENEL) HÜKÜMLERİ.............................................................. 96

A. Genel Olarak............................................................................... 96

B. Çocuğun Soyadı......................................................................... 97

C. Çocuğun Vatandaşlığı ............................................................ 102

D. Çocuğun Velayeti .................................................................... 103

E. Çocukla Kişisel İlişki Kurulması......................................... 105

1. Anlamı ve Kapsamı .......................................................... 105

2. Kişisel İlişki Kurma Hakkına Sahip Olanlar............. 106

a. Ana ve Baba ................................................................. 106

b. Diğer Kişiler................................................................ 109

3. Kişisel İlişkinin Düzenlenmesi ......................................110

4. Kişisel İlişki Kurma Hakkının Sınırları.......................116

5. Yetki ve Görev.....................................................................118

6. Kişisel İlişkinin Cebri İcra Yoluyla Kurulması...........119

F. Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderlerinin

Karşılanması.............................................................................120

1. Niteliği.................................................................................120

2. Süresi.................................................................................... 122

3. Dava Hakkı......................................................................... 123

4. Nafaka Miktarının Belirlenmesi................................... 125

5. Nafakanın Ödenme Biçimi ............................................128

6. Durumun Değişmesi ....................................................... 129

7. Güvence Verilmesi............................................................ 131

G. Çocuğun Mirasçılığı............................................................... 131

IV. DEĞERLENDİRME.................................................................... 133xiii

§ 2. EVLAT EDİNMEYE DAYANAN SOYBAĞI...........................137

I. EVLAT EDİNMENİN NİTELİĞİ VE İŞLEVİ .................... 137

II. EVLAT EDİNMENİN KOŞULLARI..................................... 139

A. Genel Olarak............................................................................. 139

B. Küçüklerin Evlat Edinilmesi................................................. 139

1. Ergin Olmama ................................................................... 139

2. Bakım ve Eğitim İlişkisi.................................................. 140

3. Evlat Edinilecek Çocuğun Yararı.................................. 147

4. Evlat Edinenin Diğer Çocuklarının Yararlarının

Hakkaniyete Aykırı Biçimde Zedelenmemesi........... 150

5. Evlat Edinene Özgü Koşullar......................................... 153

a. Genel Olarak............................................................... 153

aa. Evlat Edinme Ehliyeti........................................ 153

bb. Evlat Edinecek Kişi ile Küçük Arasında

Çocukluk (Ebeveyn-Çocuk) İlişkisinin

Bulunmaması....................................................... 155

cc. Evlat Edinecek Kişinin Evlat Edinilecek

Çocuktan Onsekiz Yaş Büyük Olması

(Yaş Farkı) ............................................................ 157

b. Birlikte Evlat Edinme ............................................... 159

aa. Eşlerin Birlikte Evlat Edinme

Zorunluluğu......................................................... 159

bb. Birlikte Evlat Edinmenin Koşulları................ 160

aaa. Birlikte Evlat Edinecek Kişilerin

Evli Olması.................................................. 160

bbb. Eşlerin Beş Yıldan Beri Evli

Olmaları veya Otuz Yaşını

Doldurmuş Bulunmaları...........................161

cc. Eşlerin Birlikte Evlat Edinme

Zorunluluğunun İstisnaları.............................. 162

aaa. Üvey Çocuğun Evlat Edinilmesi............ 163

bbb. Birlikte Evlat Edinmenin Mümkün

Olmaması .................................................... 165xiv

c. Tek Başına Evlat Edinme ......................................... 166

6. Evlatlığa Özgü Koşullar .................................................. 167

a. Çocuğun Daha Önce Başkası Tarafından

Evlat Edinilmemiş Olması....................................... 167

b. Çocuğun (Küçüğün) Rızası.................................... 169

7. İlgililerin Rızası................................................................. 172

a. Ana ve Babanın Rızası.............................................. 172

aa. Kural ...................................................................... 172

bb. Rızanın Şekli.........................................................175

cc. Rızanın Zamanı ...................................................176

dd. Rızanın İçeriği..................................................... 177

ee. Rızanın Aranmaması..........................................178

aaa. Koşulları ...................................................... 179

bbb. Rıza Aramama Kararı................................181

ff. Rızanın Etkisi...................................................... 183

b. Vesayet Organlarının İzin ve Onayı...................... 183

C. Ergin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesi................................. 185

1. İstisnai Niteliği.................................................................. 185

2. Özel Koşulları.................................................................... 186

a. Evlat Edinenin Altsoyunun Açık

Muvafakatinin Bulunması....................................... 186

b. Evlat Edinme İstemini Haklı Kılacak

Sebeplerin Varlığı....................................................... 189

c. Evlat Edinilecek Kişinin Eşinin Rızası..................191

3. Küçüklerin Evlat Edinilmesine İlişkin

Hükümlerin Kıyasen Uygulanması ............................. 192

III. EVLAT EDİNMEDE ARACILIK............................................ 194

IV. EVLAT EDİNMENİN ŞEKLİ VE USULÜ ........................... 197

A. Mahkeme Kararı...................................................................... 197

1. Genel Olarak...................................................................... 197

2. Mahkemeye Başvuru ....................................................... 199

3. Başvurunun İncelenmesi ................................................ 201xv

4. Başvurudan Sonraki Değişiklikler...............................206

B. Nüfus Kütüğüne Kayıt...........................................................208

C. Evlat Edinme ile İlgili Kayıt ve Belgelerin Gizliliği.........209

V. EVLAT EDİNMENİN SONUÇLARI.....................................211

A. Genel Olarak..............................................................................211

B. Evlatlığın Kişisel Durumuna İlişkin Sonuçlar...................214

1. Evlatlığın Adı ve Soyadı ...................................................214

a. Soyadı ............................................................................214

b. Öz Adı........................................................................... 218

2. Evlatlığın Ana ve Baba Adı ............................................. 219

3. Evlatlığın Vatandaşlığı..................................................... 221

4. Hısımlık ..............................................................................222

5. Evlenme Yasağı..................................................................224

C. Ana Babaya Ait Hak ve Yükümlülüklere İlişkin

Sonuçlar ..................................................................................... 227

1. Bakım Yükümlülüğü........................................................ 227

2. Velayet Hakkı..................................................................... 229

3. Evlatlığın Asıl Ana Babası ile Kişisel İlişkisi.............. 231

4. Karşılıklı Yardımlaşma, Saygı ve Anlayış

Gösterme Yükümlülüğü..................................................233

a. Genel Olarak...............................................................233

b. Yardım Nafakası Verme Yükümlülüğü.................234

D. Mirasçılığa İlişkin Sonuçlar..................................................236

VI. EVLATLIK İLİŞKİSİNİN KALDIRILMASI....................... 241

A. Hukuki Niteliği........................................................................ 241

B. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Sebepleri.........................243

1. Evlatlık İlişkisinin Kurulmasında Rızası

Gereken Kişilerin Rızalarının Alınmaması ...............243

2. Evlatlık İlişkisinin Kurulmasındaki Diğer

Noksanlıklar......................................................................245

a. Esasa İlişkin Noksanlıklar.......................................245xvi

b. Usule İlişkin Noksanlıklar ......................................245

C. Davanın Tarafları ....................................................................246

D. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının İstenemeyeceği

Haller..........................................................................................248

1. Evlatlığın Menfaatinin Ağır Biçimde

Zedelenmesi.......................................................................248

2. Noksanlıkların Ortadan Kalkması...............................249

3. Hak Düşürücü Sürelerin Geçmesi................................250

E. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının Sonuçları.................. 251

VII. DEĞERLENDİRME.................................................................... 253

§ 3. VELAYET..................................................................................259

I. TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ.......................................... 259

II. VELAYETE TÂBİ OLANLAR..................................................260

III. VELAYET HAKKINA SAHİP OLANLAR.......................... 261

A. Genel Olarak............................................................................. 261

B. Ana ile Babanın Evli Olması Durumunda ......................... 262

1. Kural: Eşlerin Velayet Hakkını Birlikte

Kullanması ......................................................................... 262

2. İstisnalar: Birlikte Kullanmanın Sona Erdiği

Haller...................................................................................264

a. Eşlerin Birlikte Yaşamaya Ara Vermesi ................264

b. Eşlerin Ayrılığına Karar Verilmesi ........................265

c. Eşlerin Boşanmalarına Karar Verilmesi...............266

d. Evliliğin Butlanına Karar Verilmesi......................269

e. Eşlerden Birinin Ölümü veya Gaipliğine

Karar Verilmesi ..........................................................269

C. Ana ile Babanın Evli Olmaması Durumunda ................... 270

IV. VELAYETE HÂKİM OLAN İLKELER................................. 271

A. Çocuğun Yararının Gözetilmesi.......................................... 271

B. Çocuğun Katılımının Sağlanması....................................... 273

C. Çocuğun Kişiliğine Saygı Gösterilmesi............................. 274xvii

D. Kamusal Müdahalenin Yoğunlaştırılması......................... 276

V. VELAYET HAKKININ ÖZELLİKLERİ .............................. 277

A. Ana ve Babanın Şahsına Sıkı Şekilde Bağlı Olması......... 277

B. Süreye Bağlı (Geçici) Olması................................................ 277

C. Bölünemez Nitelikte Olması................................................. 278

VI. VELAYETİN KAPSAMI ............................................................280

A. Genel Olarak.............................................................................280

B. Çocuğa Ad Koyma ..................................................................280

C. Çocukla Birlikte Yaşama........................................................ 281

D. Çocuğun Yerleşim Yeri...........................................................282

E. Çocuğun Bakımı ve Yetiştirilmesi.......................................284

F. Çocuğun Eğitimi .....................................................................286

1. Çocuğun Genel ve Mesleki Eğitimi .............................286

2. Çocuğun Dini Eğitimi.....................................................289

G. Çocuğun Söz Dinleme Yükümlülüğü................................. 292

H. Çocuğun Ehliyeti ve Temsili ................................................ 295

1. Çocuğun Ehliyeti.............................................................. 295

a. Çocuğun Hak Ehliyeti.............................................. 295

b. Çocuğun Fiil Ehliyeti ............................................... 296

aa. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmayan

Çocuğun Fiil Ehliyeti ........................................ 296

bb. Ayırt Etme Gücüne Sahip Çocuğun Fiil

Ehliyeti .................................................................. 297

2. Çocuğun Temsil Edilmesi.............................................. 298

a. Velayete Sahip Ana Babanın Çocuğu Temsil

Yetk isi ........................................................................... 298

b. Velayetten Doğan Temsil Yetkisinin

Kullanılması................................................................ 301

c. Velayetten Doğan Temsil Yetkisinin Kapsamı

ve Sınırlanması...........................................................304

aa. Genel olarak .........................................................304xviii

bb. Velayete Sahip Ana Babanın Temsil

Yetkisinin Sınırlandığı Haller.......................... 305

aaa. Çocuk ile Ana ve Baba Arasındaki

Hukuki İşlemler......................................... 305

bbb. Çocuğun Ana ve Baba Yararına

Üçüncü Kişilerle Yaptığı Hukuki

İşlemler.........................................................307

ccc. Ana ve Baba ile Çocuğun

Menfaatlerinin Çatıştığı (Diğer) İşler..309

cc. Velayete Sahip Ana Babanın Temsil

Yetkisinin Kaldırıldığı Haller...........................311

aaa. Kanunda Öngörülen Yasak İşlemler ......311

bbb. Çocuğun Kişiliğine Sıkı Biçimde

Bağlı İşlemler...............................................314

ccc. Çocuğun Serbest Malları ile İlgili

İşlemler......................................................... 315

I. Çocuğun Aileyi Temsil Etmesi .............................................316

VII. ÇOCUĞUN KİŞİ VARLIĞININ KORUNMASI.................318

A. Genel Olarak..............................................................................318

B. Koruma Önlemlerine İlişkin İlkeler....................................319

C. Genel Koruma Önlemleri...................................................... 321

1. Koşulları ............................................................................. 321

a. Çocuğun Menfaati ve Gelişiminin Tehlikeye

Düşmesi........................................................................ 321

b. Ana Babanın Duruma Çare Bulamamaları

veya Buna Güçlerinin Yetmemesi .......................... 322

2. Başvuruda Bulunabilecek Kişiler.................................. 323

3. Koruma Önlemlerinin Alınmasında Görevli ve

Yetkili Mahkeme............................................................... 323

4. Koruma Önlemlerinin Alınmasında İzlenecek

Usul ......................................................................................324

5. Hâkimin Alabileceği Önlemler..................................... 325

a. Genel Olarak............................................................... 325xix

b. Rehberlik Etme ve Öğüt Verme.............................. 326

c. Uyarıda Bulunma....................................................... 328

d. Emir ve Talimat Verme............................................. 328

e. Denetime Tâbi Tutma...............................................330

f. Eğitim Kayyımı Atama ............................................ 331

D. Özel Koruma Önlemleri ........................................................ 332

1. Çocuğun Yerleştirilmesi ................................................. 332

a. Genel Olarak............................................................... 332

b. Koşulları....................................................................... 333

aa. Çocuğun Bedensel veya Zihinsel

Gelişiminin Tehlikede Olması........................ 333

bb. Çocuğun Manen Terk Edilmiş Olması ......... 335

cc. Çocuğun Ailenin Huzurunu

Katlanılamayacak Derecede Bozması............ 335

c. Yerleştirme Kararı......................................................336

aa. Genel Olarak........................................................336

bb. Çocuğun Aile Yanına Yerleştirilmesi............. 337

cc. Çocuğun Kuruma Yerleştirilmesi................... 338

dd. Yerleştirme Kararının Sonuçları ..................... 341

d. Acil Korunma Kararı ................................................342

2. Velayetin Kaldırılması.....................................................343

a. Genel Olarak...............................................................343

b. Koşulları....................................................................... 345

aa. Ana ve Babanın Velayet Görevini Gereği

Gibi Yerine Getirememesi ................................ 345

bb. Ana ve Babanın Çocuğa Yeterli İlgiyi

Göstermemesi......................................................349

cc. Ana ve Babanın Çocuğa Karşı

Yükümlülüklerini Ağır Biçimde İhlal

Etmesi.................................................................... 353

dd. Velayet Hakkına Sahip Ana veya Babanın

Yeniden Evlenmesi..............................................354xx

ee. Ana Babanın Kasten İşlenen Bir Suçtan

Dolayı Hapis Cezasına Mahkûm Olması...... 356

c. Hukuki Sonuçları....................................................... 357

aa. Çocuklar Bakımından Sonuçları .................... 357

bb. Ana Babanın Hak ve Yükümlülüklerine

Etkisi...................................................................... 359

E. Durumun Değişmesinin Koruma Önlemlerine

Etkisi........................................................................................... 361

1. Genel Olarak...................................................................... 361

2. Velayetin Geri Verilmesi (İadesi).................................. 361

VIII. VELAYETİN DÜZENLENMESİ (TEVDİİ),

DEĞİŞTİRİLMESİ VE KALDIRILMASI

ARASINDAKİ İLİŞKİLER........................................................364

A. Velayetin Düzenlenmesi (Tevdii)........................................364

B. Velayetin Değiştirilmesi (Devri) ......................................... 373

IX. DEĞERLENDİRME.................................................................... 377

§ 4. ÇOCUK MALLARI*.................................................................381

I. GENEL OLARAK......................................................................... 381

II. ÇOCUK MALLARININ EDİNİMİ VE KAPSAMI .......... 382

III. ÇOCUK MALLARININ YÖNETİMİ...................................384

A. Yönetim Kavramı ....................................................................384

B. Velâyete Sahip Ana Babanın Yönetim Hakkı ve

Yükümlülüğü............................................................................386

C. Ana ve Babanın Birlikte Yönetimi....................................... 392

D. Ana veya Babadan Birinin Yönetimi................................... 397

1. Genel Olarak...................................................................... 397

2. Çocuğun Malvarlığının Dökümünü Gösteren

Defter Verme Yükümlülüğü........................................... 398

3. Çocuğun Malvarlığı ya da Yatırımlarındaki

Önemli Değişiklikleri Bildirme Yükümlülüğü .........400

E. Ana ve Babanın Yönetim Hakkının Dışında Kalan

Mallar (Çocuğun Serbest Malları)......................................402xxi

1. Genel Olarak......................................................................402

2. Kanundan Dolayı Ana ve Babanın Yönetimi

Dışında Kalan Mallar.......................................................402

a. Çocuğa Bir Meslek veya Sanatla Uğraşması

İçin Kendi Malından Verilen Kısım......................403

b. Çocuğun Kişisel Kazancı ve Bu Kazançla

Elde Ettiği Mallar.......................................................404

3. Hukuki İşlemden Dolayı Ana ve Babanın

Yönetimi Dışında Kalan Mallar....................................406

a. Çocuğa Üçüncü Kişiler Tarafından Ana ve

Babanın Yönetimi Dışında Kalacağı Açıkça

Belirtilerek Yapılan Kazandırmalar.......................406

b. Çocuğun Mirasbırakanın Ölüme Bağlı

Tasarrufuyla Ana ve Babasının Yönetimi

Dışında Bırakılan Saklı Payı ...................................407

F. Yönetim Hakkının Sona Ermesi..........................................408

1. Sebepleri..............................................................................408

a. Velâyetin Sona Ermiş Olması .................................408

b. Yönetimin Ana ve Babadan Alınması...................409

2. Sonuçları .............................................................................409

a. Malların Devri............................................................409

b. Ana ve Babanın Sorumluluğu..................................411

IV. ÇOCUK MALLARININ KULLANILMASI........................414

A. Ana ve Babanın Çocuk Mallarını Kullanma Hakkı.........414

B. Ana ve Babanın Kullanma Hakkı Dışında Kalan

Mallar ..........................................................................................418

1. Faiz Getiren Yatırım veya Tasarruf Hesabı

Açılmak Suretiyle Yapılan Kazandırmaların

Gelirleri............................................................................... 420

2. Ana ve Babanın Kullanmaması Koşuluyla

Yapılan Kazandırmaların Gelirleri............................... 420xxii

3. Meslek veya Sanatla Uğraşması İçin Çocuğa

Kendi Malından Verilen Kısım ile Çocuğun

Kişisel Kazancı .................................................................. 421

C. Kullanma Hakkının Sona Ermesi........................................ 421

V. ÇOCUK MALLARININ SARFI (HARCANMASI)......... 422

A. Genel Olarak............................................................................. 422

B. Çocuk Mallarının Gelirinin Sarf Edilmesi ....................... 422

C. Çocuk Mallarının Sermaye Kısmının Sarf Edilmesi...... 425

1. Sermaye Biçiminde Ödeme, Tazminat Gibi

Toplu Paraların Sarfı........................................................ 426

2. Para Dışındaki Diğer Malların Sarfı ............................ 428

a. Genel Olarak............................................................... 428

b. Para Dışındaki Diğer Mallar Üzerindeki

Tasarruflar İçin Hâkim İzninin Gerekip

Gerekmediği Sorunu................................................. 430

VI. ÇOCUK MALLARININ KORUNMASI ..............................434

A. Genel Olarak.............................................................................434

B. Koruma Önlemleri.................................................................. 435

1. Genel Önlemler................................................................. 435

2. Yönetimin Kayyıma Devredilmesi............................... 436

VII. DEĞERLENDİRME.................................................................... 437

§ 5. GENİŞ ANLAMDA SOYBAĞI İLİŞKİLERİ.......................... 443

I. YARDIM NAFAKASI..................................................................4 43

A. Genel Olarak.............................................................................4 43

B. Nafaka Borçluları ve Alacaklıları.........................................4 45

C. Nafakanın Koşulları................................................................4 49

1. Nafaka Alacaklısı Bakımından......................................4 49

a. Yoksulluğa Düşecek Olma.......................................4 49

b. Bakım Yükümlüsünün Bulunmaması veya

Yükümlülüğünü Yerine Getiremeyecek

Durumda Olması....................................................... 454xxiii

c. Yetkili ve Görevli Mahkemeye Başvuru............... 456

2. Nafaka Borçluları Bakımından...................................... 456

a. Üstsoy Altsoy Hısımların Ödeme Gücünün

Bulunması.................................................................... 456

b. Kardeşlerin Refah İçinde Olması........................... 457

D. Yardım Nafakasında Sıra ....................................................... 458

1. Nafaka Yükümlüleri Arasındaki Sıra........................... 458

2. Nafaka Alacaklıları Arasındaki Sıra............................. 461

E. Nafaka Miktarının Belirlenmesi.......................................... 461

F. Nafakanın Başlangıcı ve Ödenme Biçimi..........................463

G. Nafakanın Artırılması, Azaltılması ve Kaldırılması.......465

II. ALTSOYUN DENKLEŞTİRME ALACAĞI ........................466

A. Genel Olarak.............................................................................466

B. Hukuki Niteliği........................................................................468

C. Koşulları ....................................................................................469

1. Emek ve Gelirini Özgüleyenin Altsoy Olması ..........469

2. Emek ve Gelirini Özgüleyen Altsoyun Ergin

Olması ................................................................................. 470

3. Ergin Altsoyun Ana Baba veya Büyük Ana ve

Baba ile Birlikte Yaşamış Olması .................................. 470

4. Emek veya Gelirin Aileye Özgülenmiş Olması......... 471

5. Özgülenen Emek veya Gelirin Karşılığı

Alınmamış ve Karşılığından Açıkça Feragat

Edilmemiş Olması............................................................ 472

D. Denkleştirme Alacağının İstenmesi ................................... 473

E. Denkleştirme Alacağının Belirlenmesi.............................. 475

III. DEĞERLENDİRME.................................................................... 476

KAYNAKÇA ...................................................................................................... 481


SOYBAĞI HUKUKU



Doç. Dr. Cem BAYGIN

Erzincan Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Medeni Hukuk Anabilim Dalı Öğretim Üyesi

SOYBAĞI HUKUKU



ÖNSÖZ .................................................................................................................. v ii

İÇİNDEKİLER......................................................................................................ix

K ISA LTM A LA R................................................................................................x xv

GİRİŞ.........................................................................................................................1

I. SOYBAĞI KAVRAMI.......................................................................1

II. SOYBAĞININ TÜRLERİ...............................................................3

III. 4721 SAYILI MEDENİ KANUN’UN SOYBAĞI

ALANINDA GETİRDİĞİ DEĞİŞİKLİKLERE

GENEL BİR BAKIŞ ...........................................................................6

IV. ÇALIŞMANIN AMACI VE İNCELEME PLANI..................11

§ 1. KAN BAĞINA DAYANAN SOYBAĞI.......................................13

I. GENEL OLARAK............................................................................13

II. SOYBAĞININ KURULMASI......................................................13

A. Çocuk ile Ana Arasında Soybağı Kurulması........................13

B. Çocuk ile Baba Arasında Soybağı Kurulması ..................... 20

1. Ana ile Evlilik....................................................................... 20

a. Çocuğun Doğduğu veya Ana Rahmine

Düştüğü Sırada Ana ile Evli Olma........................... 20

aa. Babalık Karinesi.................................................... 20

bb. Babalık Karinesinin Çürütülmesi:

Soybağının Reddi ................................................. 26

aaa. Genel Olarak Soybağının Reddi

Davası ............................................................. 26

İÇİNDEKİLERx

bbb. Dava Hakkına Sahip Olanlar.................... 28

(i) Koca ve Çocuk....................................... 28

(ii) Diğer İlgililer ..........................................31

ccc. Davalılar......................................................... 36

ddd. Hak Düşürücü Süreler................................ 38

(i) Anayasa Mahkemesi’nin 25.06.2009

Tarihli İptal Kararından Önceki

Durum..................................................... 38

(ii) Anayasa Mahkemesi’nin 25.06.2009

Tarihli İptal Kararından Sonraki

Durum......................................................42

eee. İspat................................................................. 44

(i) Çocuk Evlilik İçinde Ana Rahmine

Düşmüşse ............................................... 44

(ii) Çocuk Evlenmeden Önce veya Ayrı

Yaşama Sırasında Ana Rahmine

Düşmüşse ................................................47

fff. Soybağının Reddi Davasında Yetkili

ve Görevli Mahkeme................................... 49

ggg. Soybağının Reddi Kararının

Sonuçları........................................................ 49

b. Ana ile Babanın Çocuğun Doğumundan

Sonra Evlenmesi............................................................51

aa. Evlenmenin Soybağına Etkisi.............................51

bb. Bildirim....................................................................52

cc. İtiraz ve İptal ...........................................................53

aaa. Dava Hakkına Sahip Olanlar.....................53

bbb. Davalılar..........................................................57

ccc. İtiraz Sebebi ve İspat....................................57

ddd. Hak Düşürücü Süreler.................................58

2. Tanıma ...................................................................................58

a. Niteliği.............................................................................58

b. Geçerlilik Koşulları..................................................... 60xi

aa. Tanıma Beyanının Kanunda Öngörülen

Şekle Uygun Olarak Yapılması .......................... 60

bb. Tanıyan Erkeğin Çocuğun Genetik

Babası Olması ........................................................ 63

cc. Çocuğun Başka Bir Erkekle Soybağının

Bulunmaması......................................................... 66

c. Tanımanın İptali...........................................................67

aa. Tanımanın Tanıyanın İrade Sakatlığı

Sebebiyle İptali .......................................................67

bb. Tanımanın Tanıyanın Genetik Baba

Olmaması Sebebiyle İptali.................................. 68

cc. Tanımanın İptalinin Sonuçları...........................70

d. Tanımanın Kesin Hükümsüzlüğü............................70

3. Babalık Hükmü ....................................................................71

a. Genel Olarak..................................................................71

b. Davanın Tarafları .........................................................74

aa. Dava Hakkına Sahip Olanlar..............................74

bb. Davalılar.................................................................. 77

c. Davanın İhbarı ..............................................................78

d. Hak Düşürücü Süreler................................................ 80

e. İspat................................................................................. 83

aa. Karine ...................................................................... 83

bb. Karinenin Çürütülmesi........................................85

f. Babalık Davasında Yetkili ve Görevli

Mahkeme ....................................................................... 88

g. Yargılama Usulü............................................................89

aa. Hâkimin Maddi Olguları Re’sen

Araştırma ve Kanıtları Serbestçe Takdir

Etme Yetkisi ............................................................89

bb. Taraflar ve Üçüncü Kişilerin Tıbbi

Araştırma ve İncelemelere Rıza

Gösterme Yükümlülüğü...................................... 90

h. Babalık Hükmünün Sonuçları.................................. 92xii

aa. Çocuğun Soybağına Etkisi ................................. 92

bb. Çocuk Lehine Nafaka...........................................93

cc. Ana Lehine Nakdi Ödeme................................. 94

dd. Manevi Tazminat...................................................95

III. SOYBAĞININ VELAYETE BAĞLI OLMAYAN

(GENEL) HÜKÜMLERİ.............................................................. 96

A. Genel Olarak............................................................................... 96

B. Çocuğun Soyadı......................................................................... 97

C. Çocuğun Vatandaşlığı ............................................................ 102

D. Çocuğun Velayeti .................................................................... 103

E. Çocukla Kişisel İlişki Kurulması......................................... 105

1. Anlamı ve Kapsamı .......................................................... 105

2. Kişisel İlişki Kurma Hakkına Sahip Olanlar............. 106

a. Ana ve Baba ................................................................. 106

b. Diğer Kişiler................................................................ 109

3. Kişisel İlişkinin Düzenlenmesi ......................................110

4. Kişisel İlişki Kurma Hakkının Sınırları.......................116

5. Yetki ve Görev.....................................................................118

6. Kişisel İlişkinin Cebri İcra Yoluyla Kurulması...........119

F. Çocuğun Bakım ve Eğitim Giderlerinin

Karşılanması.............................................................................120

1. Niteliği.................................................................................120

2. Süresi.................................................................................... 122

3. Dava Hakkı......................................................................... 123

4. Nafaka Miktarının Belirlenmesi................................... 125

5. Nafakanın Ödenme Biçimi ............................................128

6. Durumun Değişmesi ....................................................... 129

7. Güvence Verilmesi............................................................ 131

G. Çocuğun Mirasçılığı............................................................... 131

IV. DEĞERLENDİRME.................................................................... 133xiii

§ 2. EVLAT EDİNMEYE DAYANAN SOYBAĞI...........................137

I. EVLAT EDİNMENİN NİTELİĞİ VE İŞLEVİ .................... 137

II. EVLAT EDİNMENİN KOŞULLARI..................................... 139

A. Genel Olarak............................................................................. 139

B. Küçüklerin Evlat Edinilmesi................................................. 139

1. Ergin Olmama ................................................................... 139

2. Bakım ve Eğitim İlişkisi.................................................. 140

3. Evlat Edinilecek Çocuğun Yararı.................................. 147

4. Evlat Edinenin Diğer Çocuklarının Yararlarının

Hakkaniyete Aykırı Biçimde Zedelenmemesi........... 150

5. Evlat Edinene Özgü Koşullar......................................... 153

a. Genel Olarak............................................................... 153

aa. Evlat Edinme Ehliyeti........................................ 153

bb. Evlat Edinecek Kişi ile Küçük Arasında

Çocukluk (Ebeveyn-Çocuk) İlişkisinin

Bulunmaması....................................................... 155

cc. Evlat Edinecek Kişinin Evlat Edinilecek

Çocuktan Onsekiz Yaş Büyük Olması

(Yaş Farkı) ............................................................ 157

b. Birlikte Evlat Edinme ............................................... 159

aa. Eşlerin Birlikte Evlat Edinme

Zorunluluğu......................................................... 159

bb. Birlikte Evlat Edinmenin Koşulları................ 160

aaa. Birlikte Evlat Edinecek Kişilerin

Evli Olması.................................................. 160

bbb. Eşlerin Beş Yıldan Beri Evli

Olmaları veya Otuz Yaşını

Doldurmuş Bulunmaları...........................161

cc. Eşlerin Birlikte Evlat Edinme

Zorunluluğunun İstisnaları.............................. 162

aaa. Üvey Çocuğun Evlat Edinilmesi............ 163

bbb. Birlikte Evlat Edinmenin Mümkün

Olmaması .................................................... 165xiv

c. Tek Başına Evlat Edinme ......................................... 166

6. Evlatlığa Özgü Koşullar .................................................. 167

a. Çocuğun Daha Önce Başkası Tarafından

Evlat Edinilmemiş Olması....................................... 167

b. Çocuğun (Küçüğün) Rızası.................................... 169

7. İlgililerin Rızası................................................................. 172

a. Ana ve Babanın Rızası.............................................. 172

aa. Kural ...................................................................... 172

bb. Rızanın Şekli.........................................................175

cc. Rızanın Zamanı ...................................................176

dd. Rızanın İçeriği..................................................... 177

ee. Rızanın Aranmaması..........................................178

aaa. Koşulları ...................................................... 179

bbb. Rıza Aramama Kararı................................181

ff. Rızanın Etkisi...................................................... 183

b. Vesayet Organlarının İzin ve Onayı...................... 183

C. Ergin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesi................................. 185

1. İstisnai Niteliği.................................................................. 185

2. Özel Koşulları.................................................................... 186

a. Evlat Edinenin Altsoyunun Açık

Muvafakatinin Bulunması....................................... 186

b. Evlat Edinme İstemini Haklı Kılacak

Sebeplerin Varlığı....................................................... 189

c. Evlat Edinilecek Kişinin Eşinin Rızası..................191

3. Küçüklerin Evlat Edinilmesine İlişkin

Hükümlerin Kıyasen Uygulanması ............................. 192

III. EVLAT EDİNMEDE ARACILIK............................................ 194

IV. EVLAT EDİNMENİN ŞEKLİ VE USULÜ ........................... 197

A. Mahkeme Kararı...................................................................... 197

1. Genel Olarak...................................................................... 197

2. Mahkemeye Başvuru ....................................................... 199

3. Başvurunun İncelenmesi ................................................ 201xv

4. Başvurudan Sonraki Değişiklikler...............................206

B. Nüfus Kütüğüne Kayıt...........................................................208

C. Evlat Edinme ile İlgili Kayıt ve Belgelerin Gizliliği.........209

V. EVLAT EDİNMENİN SONUÇLARI.....................................211

A. Genel Olarak..............................................................................211

B. Evlatlığın Kişisel Durumuna İlişkin Sonuçlar...................214

1. Evlatlığın Adı ve Soyadı ...................................................214

a. Soyadı ............................................................................214

b. Öz Adı........................................................................... 218

2. Evlatlığın Ana ve Baba Adı ............................................. 219

3. Evlatlığın Vatandaşlığı..................................................... 221

4. Hısımlık ..............................................................................222

5. Evlenme Yasağı..................................................................224

C. Ana Babaya Ait Hak ve Yükümlülüklere İlişkin

Sonuçlar ..................................................................................... 227

1. Bakım Yükümlülüğü........................................................ 227

2. Velayet Hakkı..................................................................... 229

3. Evlatlığın Asıl Ana Babası ile Kişisel İlişkisi.............. 231

4. Karşılıklı Yardımlaşma, Saygı ve Anlayış

Gösterme Yükümlülüğü..................................................233

a. Genel Olarak...............................................................233

b. Yardım Nafakası Verme Yükümlülüğü.................234

D. Mirasçılığa İlişkin Sonuçlar..................................................236

VI. EVLATLIK İLİŞKİSİNİN KALDIRILMASI....................... 241

A. Hukuki Niteliği........................................................................ 241

B. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması Sebepleri.........................243

1. Evlatlık İlişkisinin Kurulmasında Rızası

Gereken Kişilerin Rızalarının Alınmaması ...............243

2. Evlatlık İlişkisinin Kurulmasındaki Diğer

Noksanlıklar......................................................................245

a. Esasa İlişkin Noksanlıklar.......................................245xvi

b. Usule İlişkin Noksanlıklar ......................................245

C. Davanın Tarafları ....................................................................246

D. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının İstenemeyeceği

Haller..........................................................................................248

1. Evlatlığın Menfaatinin Ağır Biçimde

Zedelenmesi.......................................................................248

2. Noksanlıkların Ortadan Kalkması...............................249

3. Hak Düşürücü Sürelerin Geçmesi................................250

E. Evlatlık İlişkisinin Kaldırılmasının Sonuçları.................. 251

VII. DEĞERLENDİRME.................................................................... 253

§ 3. VELAYET..................................................................................259

I. TANIMI VE HUKUKİ NİTELİĞİ.......................................... 259

II. VELAYETE TÂBİ OLANLAR..................................................260

III. VELAYET HAKKINA SAHİP OLANLAR.......................... 261

A. Genel Olarak............................................................................. 261

B. Ana ile Babanın Evli Olması Durumunda ......................... 262

1. Kural: Eşlerin Velayet Hakkını Birlikte

Kullanması ......................................................................... 262

2. İstisnalar: Birlikte Kullanmanın Sona Erdiği

Haller...................................................................................264

a. Eşlerin Birlikte Yaşamaya Ara Vermesi ................264

b. Eşlerin Ayrılığına Karar Verilmesi ........................265

c. Eşlerin Boşanmalarına Karar Verilmesi...............266

d. Evliliğin Butlanına Karar Verilmesi......................269

e. Eşlerden Birinin Ölümü veya Gaipliğine

Karar Verilmesi ..........................................................269

C. Ana ile Babanın Evli Olmaması Durumunda ................... 270

IV. VELAYETE HÂKİM OLAN İLKELER................................. 271

A. Çocuğun Yararının Gözetilmesi.......................................... 271

B. Çocuğun Katılımının Sağlanması....................................... 273

C. Çocuğun Kişiliğine Saygı Gösterilmesi............................. 274xvii

D. Kamusal Müdahalenin Yoğunlaştırılması......................... 276

V. VELAYET HAKKININ ÖZELLİKLERİ .............................. 277

A. Ana ve Babanın Şahsına Sıkı Şekilde Bağlı Olması......... 277

B. Süreye Bağlı (Geçici) Olması................................................ 277

C. Bölünemez Nitelikte Olması................................................. 278

VI. VELAYETİN KAPSAMI ............................................................280

A. Genel Olarak.............................................................................280

B. Çocuğa Ad Koyma ..................................................................280

C. Çocukla Birlikte Yaşama........................................................ 281

D. Çocuğun Yerleşim Yeri...........................................................282

E. Çocuğun Bakımı ve Yetiştirilmesi.......................................284

F. Çocuğun Eğitimi .....................................................................286

1. Çocuğun Genel ve Mesleki Eğitimi .............................286

2. Çocuğun Dini Eğitimi.....................................................289

G. Çocuğun Söz Dinleme Yükümlülüğü................................. 292

H. Çocuğun Ehliyeti ve Temsili ................................................ 295

1. Çocuğun Ehliyeti.............................................................. 295

a. Çocuğun Hak Ehliyeti.............................................. 295

b. Çocuğun Fiil Ehliyeti ............................................... 296

aa. Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmayan

Çocuğun Fiil Ehliyeti ........................................ 296

bb. Ayırt Etme Gücüne Sahip Çocuğun Fiil

Ehliyeti .................................................................. 297

2. Çocuğun Temsil Edilmesi.............................................. 298

a. Velayete Sahip Ana Babanın Çocuğu Temsil

Yetk isi ........................................................................... 298

b. Velayetten Doğan Temsil Yetkisinin

Kullanılması................................................................ 301

c. Velayetten Doğan Temsil Yetkisinin Kapsamı

ve Sınırlanması...........................................................304

aa. Genel olarak .........................................................304xviii

bb. Velayete Sahip Ana Babanın Temsil

Yetkisinin Sınırlandığı Haller.......................... 305

aaa. Çocuk ile Ana ve Baba Arasındaki

Hukuki İşlemler......................................... 305

bbb. Çocuğun Ana ve Baba Yararına

Üçüncü Kişilerle Yaptığı Hukuki

İşlemler.........................................................307

ccc. Ana ve Baba ile Çocuğun

Menfaatlerinin Çatıştığı (Diğer) İşler..309

cc. Velayete Sahip Ana Babanın Temsil

Yetkisinin Kaldırıldığı Haller...........................311

aaa. Kanunda Öngörülen Yasak İşlemler ......311

bbb. Çocuğun Kişiliğine Sıkı Biçimde

Bağlı İşlemler...............................................314

ccc. Çocuğun Serbest Malları ile İlgili

İşlemler......................................................... 315

I. Çocuğun Aileyi Temsil Etmesi .............................................316

VII. ÇOCUĞUN KİŞİ VARLIĞININ KORUNMASI.................318

A. Genel Olarak..............................................................................318

B. Koruma Önlemlerine İlişkin İlkeler....................................319

C. Genel Koruma Önlemleri...................................................... 321

1. Koşulları ............................................................................. 321

a. Çocuğun Menfaati ve Gelişiminin Tehlikeye

Düşmesi........................................................................ 321

b. Ana Babanın Duruma Çare Bulamamaları

veya Buna Güçlerinin Yetmemesi .......................... 322

2. Başvuruda Bulunabilecek Kişiler.................................. 323

3. Koruma Önlemlerinin Alınmasında Görevli ve

Yetkili Mahkeme............................................................... 323

4. Koruma Önlemlerinin Alınmasında İzlenecek

Usul ......................................................................................324

5. Hâkimin Alabileceği Önlemler..................................... 325

a. Genel Olarak............................................................... 325xix

b. Rehberlik Etme ve Öğüt Verme.............................. 326

c. Uyarıda Bulunma....................................................... 328

d. Emir ve Talimat Verme............................................. 328

e. Denetime Tâbi Tutma...............................................330

f. Eğitim Kayyımı Atama ............................................ 331

D. Özel Koruma Önlemleri ........................................................ 332

1. Çocuğun Yerleştirilmesi ................................................. 332

a. Genel Olarak............................................................... 332

b. Koşulları....................................................................... 333

aa. Çocuğun Bedensel veya Zihinsel

Gelişiminin Tehlikede Olması........................ 333

bb. Çocuğun Manen Terk Edilmiş Olması ......... 335

cc. Çocuğun Ailenin Huzurunu

Katlanılamayacak Derecede Bozması............ 335

c. Yerleştirme Kararı......................................................336

aa. Genel Olarak........................................................336

bb. Çocuğun Aile Yanına Yerleştirilmesi............. 337

cc. Çocuğun Kuruma Yerleştirilmesi................... 338

dd. Yerleştirme Kararının Sonuçları ..................... 341

d. Acil Korunma Kararı ................................................342

2. Velayetin Kaldırılması.....................................................343

a. Genel Olarak...............................................................343

b. Koşulları....................................................................... 345

aa. Ana ve Babanın Velayet Görevini Gereği

Gibi Yerine Getirememesi ................................ 345

bb. Ana ve Babanın Çocuğa Yeterli İlgiyi

Göstermemesi......................................................349

cc. Ana ve Babanın Çocuğa Karşı

Yükümlülüklerini Ağır Biçimde İhlal

Etmesi.................................................................... 353

dd. Velayet Hakkına Sahip Ana veya Babanın

Yeniden Evlenmesi..............................................354xx

ee. Ana Babanın Kasten İşlenen Bir Suçtan

Dolayı Hapis Cezasına Mahkûm Olması...... 356

c. Hukuki Sonuçları....................................................... 357

aa. Çocuklar Bakımından Sonuçları .................... 357

bb. Ana Babanın Hak ve Yükümlülüklerine

Etkisi...................................................................... 359

E. Durumun Değişmesinin Koruma Önlemlerine

Etkisi........................................................................................... 361

1. Genel Olarak...................................................................... 361

2. Velayetin Geri Verilmesi (İadesi).................................. 361

VIII. VELAYETİN DÜZENLENMESİ (TEVDİİ),

DEĞİŞTİRİLMESİ VE KALDIRILMASI

ARASINDAKİ İLİŞKİLER........................................................364

A. Velayetin Düzenlenmesi (Tevdii)........................................364

B. Velayetin Değiştirilmesi (Devri) ......................................... 373

IX. DEĞERLENDİRME.................................................................... 377

§ 4. ÇOCUK MALLARI*.................................................................381

I. GENEL OLARAK......................................................................... 381

II. ÇOCUK MALLARININ EDİNİMİ VE KAPSAMI .......... 382

III. ÇOCUK MALLARININ YÖNETİMİ...................................384

A. Yönetim Kavramı ....................................................................384

B. Velâyete Sahip Ana Babanın Yönetim Hakkı ve

Yükümlülüğü............................................................................386

C. Ana ve Babanın Birlikte Yönetimi....................................... 392

D. Ana veya Babadan Birinin Yönetimi................................... 397

1. Genel Olarak...................................................................... 397

2. Çocuğun Malvarlığının Dökümünü Gösteren

Defter Verme Yükümlülüğü........................................... 398

3. Çocuğun Malvarlığı ya da Yatırımlarındaki

Önemli Değişiklikleri Bildirme Yükümlülüğü .........400

E. Ana ve Babanın Yönetim Hakkının Dışında Kalan

Mallar (Çocuğun Serbest Malları)......................................402xxi

1. Genel Olarak......................................................................402

2. Kanundan Dolayı Ana ve Babanın Yönetimi

Dışında Kalan Mallar.......................................................402

a. Çocuğa Bir Meslek veya Sanatla Uğraşması

İçin Kendi Malından Verilen Kısım......................403

b. Çocuğun Kişisel Kazancı ve Bu Kazançla

Elde Ettiği Mallar.......................................................404

3. Hukuki İşlemden Dolayı Ana ve Babanın

Yönetimi Dışında Kalan Mallar....................................406

a. Çocuğa Üçüncü Kişiler Tarafından Ana ve

Babanın Yönetimi Dışında Kalacağı Açıkça

Belirtilerek Yapılan Kazandırmalar.......................406

b. Çocuğun Mirasbırakanın Ölüme Bağlı

Tasarrufuyla Ana ve Babasının Yönetimi

Dışında Bırakılan Saklı Payı ...................................407

F. Yönetim Hakkının Sona Ermesi..........................................408

1. Sebepleri..............................................................................408

a. Velâyetin Sona Ermiş Olması .................................408

b. Yönetimin Ana ve Babadan Alınması...................409

2. Sonuçları .............................................................................409

a. Malların Devri............................................................409

b. Ana ve Babanın Sorumluluğu..................................411

IV. ÇOCUK MALLARININ KULLANILMASI........................414

A. Ana ve Babanın Çocuk Mallarını Kullanma Hakkı.........414

B. Ana ve Babanın Kullanma Hakkı Dışında Kalan

Mallar ..........................................................................................418

1. Faiz Getiren Yatırım veya Tasarruf Hesabı

Açılmak Suretiyle Yapılan Kazandırmaların

Gelirleri............................................................................... 420

2. Ana ve Babanın Kullanmaması Koşuluyla

Yapılan Kazandırmaların Gelirleri............................... 420xxii

3. Meslek veya Sanatla Uğraşması İçin Çocuğa

Kendi Malından Verilen Kısım ile Çocuğun

Kişisel Kazancı .................................................................. 421

C. Kullanma Hakkının Sona Ermesi........................................ 421

V. ÇOCUK MALLARININ SARFI (HARCANMASI)......... 422

A. Genel Olarak............................................................................. 422

B. Çocuk Mallarının Gelirinin Sarf Edilmesi ....................... 422

C. Çocuk Mallarının Sermaye Kısmının Sarf Edilmesi...... 425

1. Sermaye Biçiminde Ödeme, Tazminat Gibi

Toplu Paraların Sarfı........................................................ 426

2. Para Dışındaki Diğer Malların Sarfı ............................ 428

a. Genel Olarak............................................................... 428

b. Para Dışındaki Diğer Mallar Üzerindeki

Tasarruflar İçin Hâkim İzninin Gerekip

Gerekmediği Sorunu................................................. 430

VI. ÇOCUK MALLARININ KORUNMASI ..............................434

A. Genel Olarak.............................................................................434

B. Koruma Önlemleri.................................................................. 435

1. Genel Önlemler................................................................. 435

2. Yönetimin Kayyıma Devredilmesi............................... 436

VII. DEĞERLENDİRME.................................................................... 437

§ 5. GENİŞ ANLAMDA SOYBAĞI İLİŞKİLERİ.......................... 443

I. YARDIM NAFAKASI..................................................................4 43

A. Genel Olarak.............................................................................4 43

B. Nafaka Borçluları ve Alacaklıları.........................................4 45

C. Nafakanın Koşulları................................................................4 49

1. Nafaka Alacaklısı Bakımından......................................4 49

a. Yoksulluğa Düşecek Olma.......................................4 49

b. Bakım Yükümlüsünün Bulunmaması veya

Yükümlülüğünü Yerine Getiremeyecek

Durumda Olması....................................................... 454xxiii

c. Yetkili ve Görevli Mahkemeye Başvuru............... 456

2. Nafaka Borçluları Bakımından...................................... 456

a. Üstsoy Altsoy Hısımların Ödeme Gücünün

Bulunması.................................................................... 456

b. Kardeşlerin Refah İçinde Olması........................... 457

D. Yardım Nafakasında Sıra ....................................................... 458

1. Nafaka Yükümlüleri Arasındaki Sıra........................... 458

2. Nafaka Alacaklıları Arasındaki Sıra............................. 461

E. Nafaka Miktarının Belirlenmesi.......................................... 461

F. Nafakanın Başlangıcı ve Ödenme Biçimi..........................463

G. Nafakanın Artırılması, Azaltılması ve Kaldırılması.......465

II. ALTSOYUN DENKLEŞTİRME ALACAĞI ........................466

A. Genel Olarak.............................................................................466

B. Hukuki Niteliği........................................................................468

C. Koşulları ....................................................................................469

1. Emek ve Gelirini Özgüleyenin Altsoy Olması ..........469

2. Emek ve Gelirini Özgüleyen Altsoyun Ergin

Olması ................................................................................. 470

3. Ergin Altsoyun Ana Baba veya Büyük Ana ve

Baba ile Birlikte Yaşamış Olması .................................. 470

4. Emek veya Gelirin Aileye Özgülenmiş Olması......... 471

5. Özgülenen Emek veya Gelirin Karşılığı

Alınmamış ve Karşılığından Açıkça Feragat

Edilmemiş Olması............................................................ 472

D. Denkleştirme Alacağının İstenmesi ................................... 473

E. Denkleştirme Alacağının Belirlenmesi.............................. 475

III. DEĞERLENDİRME.................................................................... 476

KAYNAKÇA ...................................................................................................... 481


Yorum yaz
Bu kitaba henüz yorum yapılmamış.
Kapat