Dr. Yusuf BAŞLAR
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER7
KISALTMALAR13
GİRİŞ15
BİRİNCİ BÖLÜM
CEZA YARGILAMASINDA DELİLLER
I.Ceza Yargılamasında Delil Kavramı21
II.Delillerin Ortak Özellikleri24
A. Gerçekçilik24
B. Akılcılık25
C. Erişilebilirlik25
D. Olayı Temsil Edicilik25
E. Müştereklik26
F.Hukuka Uygunluk26
III.Delillerin Fonksiyonları27
IV.Delil Çeşitleri28
A. Beyan Delili28
1. Şüpheli/Sanık Beyanı29
2. Tanık Beyanı29
3. Diğer Kişilerin Beyanları30
B. Belge Delili32
1. Yazılı Belge33
2. Şekil Tespit Eden Belge33
3. Ses ve Görüntü Tespit Eden Belge34
4. Bilişim Verisi Şeklindeki Belge39
C. Belirti Delili40
V. Delil Serbestîsi İlkesi41
VI. Hukuka Aykırı Deliller (Delil Yasakları)44
A. Genel Olarak44
B. Hukuka Aykırı Delillerin Değerlendirilmesi46
1. Kesin Kabul Yaklaşımı46
2. Kesin Ret Yaklaşımı47
3. Esnek Yaklaşım47
4. Türk Hukuk Sistemindeki Durum49
C. Hukuka Aykırı Delillerin Uzak Etkisi Sorunu55
D. Hukuka Aykırı Delillerin Dosyadan Çıkartılması Sorunu62
VII. Elektronik Delil ve Kullanıldığı Suç Tipleri63
A.Elektronik Delil63
1. Elektronik Delile İlişkin Temel Kavramlar65
a. Elektronik ve Dijital Kelimeleri65
b. Elektronik Veri ve Elektronik Delil Kavramları66
c. Bilgisayar69
d. Bilişim ve Bilişim Sistemi70
e. Bilgisayar Ağı71
f. İnternet71
g. İletişim Kontrol Protokolü/İnternet Protokolü (TCP/IP)72
2. Elektronik Delilin Önemi74
3.Elektronik Delilin Oluşturulması75
4. Elektronik Delilin Bulunduğu Ortamlar76
a. Bilgisayar İç Donanımları77
b. Floppy ve CD/DVD/BluRay78
c. Hafıza Kartları78
d. Taşınır Bellekler (Flash Memory)79
e. Cep Telefonları ve SIM Kartlar79
f. Dijital Kamera ve Fotoğraf Makineleri80
g. Mp3 Çalar/IPod80
h. El Bilgisayarları (PDA, PLAM, Pocket PC)81
ı. Yazıcı ve Fakslar81
i. Oyun Konsolları81
j. Ağ (Network) Cihazları82
k. İnternet ve Ağ (Network) Ortamları82
l. GPS (Global Positioning System) Cihazları83
m. Bulut Bilişim83
n. Diğer Donanımlar84
5. Elektronik Delilin Özellikleri85
6. Elektronik Delil İle Fiziksel Delil Arasındaki Farklar87
7. Elektronik Delilin Nitelikleri88
B. Elektronik Delille İlgili Karşılaşılan Sorunlar89
C. Elektronik Delilin Geçerliliğinin Denetlenmesi92
1. Hukuki Geçerliliğin Denetlenmesi92
2. Teknolojik Geçerliliğin Denetlenmesi94
a. Elektronik Delilin Bütünlüğü İlkesi94
b. Elektronik Delilin Doğrulanması İlkesi95
c. Elektronik Delilin İnkâr Edilememesi İlkesi96
d. Elektronik Delilin Doğruluğu İlkesi96
e.Elektronik Delilin Daha Sonradan Ele Alınabilirliği İlkesi97
D. Elektronik Delilin Ceza Yargılamasında Kabul Edilirliği98
1. Genel Olarak98
2. Mukayeseli Hukukta Durum99
3. Türk Hukukundaki Durum101
E. Elektronik Delilin Kullanıldığı Suç Tipleri108
İKİNCİ BÖLÜM
MUKAYESELİ HUKUKTA BİLİŞİM SİSTEMLERİNDE ARAMA VE ELKOYMA
I. Genel Olarak113
II. Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi Kapsamında Bilişim Sistemlerinde Arama ve Elkoyma113
A.Genel Olarak113
B. Sözleşmenin Usul Hukukuna İlişkin Hükümleri116
1. Usul Hükümlerinin Kapsamı116
2. Şartlar ve Önlemler117
3. Saklanan Bilgisayar Verilerinin Hızlı Bir BiçimdeKorunması118
4. Trafik Verilerinin Hızlı Bir Biçimde Korunması ve Kısmen Açıklanması119
5. Üretim Emri121
6. Saklanan Bilgisayar Verileri Hakkında Arama ve Elkoyma122
7. Trafik Verilerinin Gerçek Zamanlı Olarak Toplanması124
8. İçerikle İlgili Bilgilere Müdahale Edilmesi125
C.Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesinin İç Hukukumuzdaki Yeri126
III. ABD Hukuk Sisteminde Bilişim Sistemlerinde Arama ve Elkoyma127
A. Genel Olarak127
B. Bilişim Sistemlerinde Arama Kararına Bağlı Olarak Arama128
C. Bilişim Sistemlerinde Arama Kararı Olmaksızın Arama132
1. Genel Olarak132
2. Rıza133
3. Zaruret Hali134
4. Yakalama Sonrası Arama Yapma Doktrini135
5. Hemen Görünür Olma Doktrini (Plain View Doctrine)136
IV. İngiltere Hukuk Sisteminde Bilişim Sistemlerinde Arama ve Elkoyma137
V. Almanya Hukuk Sisteminde Bilişim Sistemlerinde Arama ve Elkoyma142
VI. Fransa Hukuk Sisteminde Bilişim SistemlerindeArama ve Elkoyma146
VII. İtalya Hukuk Sisteminde Bilişim Sistemlerinde Arama ve Elkoyma148
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
TÜRK HUKUKUNDA BİLİŞİM SİSTEMLERİNDE ARAMA VE ELKOYMA
I. Genel Olarak153
II. Ceza Muhakemesi Kanunu'nda Arama, Kopyalama ve Elkoyma Tedbiri153
A. Genel Olarak153
B. Tedbirin Amacı156
C. Tedbirin Kapsamı157
D. Tedbirin Uygulanma Koşulları161
1. Suç Dolayısıyla Başlatılmış Bir Soruşturmanın Bulunması161
2. Son Çare Prensibi164
3. Cumhuriyet Savcısı Talebi ve Hâkim Kararı165
4. Şüphelinin Kullandığı Bilişim Sistemlerinde Uygulanması167
E. Tedbirin Uygulanması170
F. Genel Hükümlerin Geçerliliği178
G. Tesadüfen Elde Edilen Deliller181
H. Tedbirin Temel Hak ve Özgürlükler Açısından Değerlendirilmesi182
1. Özel Hayatın Gizliliğinin Korunması182
2. Haberleşmenin Gizliliğinin Korunması186
3. Düşünceyi Açıklama ve Yayma Özgürlüğünün Korunması187
I. Tedbirin Avrupa Konseyi Siber Suç Sözleşmesi Açısından Değerlendirilmesi189
III. Adli ve Önleme Aramaları Yönetmeliği'nin 17. Maddesi190
IV. Suç Eşyası Yönetmeliği'nin 9. Maddesi192
V. Türk Hukukunda Düzenlenmeyen Durumlar194
A. Uzaktan Erişimle Arama194
B. Bulut Bilişimde Arama195
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ADLİ BİLİŞİM
I. Genel Olarak197
II. Elektronik Delilin Toplanması ve Muhafazası202
A.Genel Olarak202
B.Elektronik Delil Toplanırken Uyulması Gereken Temel İlkeler204
C.Canlı Analiz İşlemi208
D.İmaj Alma (Birebir Kopyalama)209
1. Donanımsal Araçlarla İmaj Alma213
2. Bilgisayar Yazılımları ile İmaj Alma214
E. Hash (Veri Bütünlük) Değeri214
F. Zaman Damgası (Time Stamping)218
G. Koruma Zinciri (Chain of Custody)219
H. Elektronik Delilin Paketlenmesi, Taşınması ve Muhafazası221
III. Elektronik Delilin İncelenmesi223
A. Genel Olarak223
B. Anahtar Kelime Arama İşlemi225
C. Disk Yazma Koruma İşlemi227
D. Silinen Verilerin Kurtarılması227
E. Yazıcı Dosyalarının (Spool Dosyalar) İncelenmesi228
F. Üst Veri Bilgilerinin İncelenmesi229
G. İnternet Geçmişinin İncelenmesi229
H. Dosya İmzalarının İncelenmesi229
I. Gizli Verilerin İncelenmesi230
İ. İncelemenin Sonucu232
IV. Elektronik Delilin Analizi232
A. Genel Olarak232
B. Dosyalarda Bulunabilecek Zararlı Kodların Analizi235
C. Birebir Aynı Dosyaların (Duplike Dosyalar) Analizi235
D. Takas Dosyaların Analizi236
E. Sistem Kayıtlarının Analizi236
F. Elektronik Posta Analizi236
V. Elektronik Delilin Raporlanması ve Sunumu238
VI. Adli Bilişim Sürecinde Karşılaşılan Sorunlar241
SONUÇ247
KAYNAKÇA259
