^{Cumhurbaşkanlığına Hükümet Sistemine Göre}Anayasa Hukuku Uygulamaları

Dr. Öğr. Üyesi Ferhat USLU

İÇİNDEKİLER

BEŞİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ . IX

İÇİNDEKİLER XI

KISALTMALAR XIX

BİRİNCİ BÖLÜM

OKUMA PARÇALARI

I. OKUMA PARÇALARI 1

1. Hük.met Sistemi Tartışmaları (1): “Biz Bize Benziyoruz” Meselesi . 1

2. Hük.met Sistemi Tartışmaları (2) 6

3. Hük.met Sistemi Tartışmaları (3): Amerika Birleşik Devletleri’ndeki BütçeKrizi 9

4. Hük.met Sistemi Tartışmaları (4): Türkiye İçin Hük.met Sistemi Arayışları 12

5. Genel Oyla Belirlenen Cumhurbaşkanının Meşruiyeti Sorunu (1) . 18

6. Genel Oyla Belirlenen Cumhurbaşkanının Meşruiyeti Sorunu (2) . 21

7. Cumhurbaşkanının Bakanlar Kuruluna Başkanlık Etmesi Meselesi . 25

8. Cumhurbaşkanının Üniversite Rektörlerini Seçme ve Atama Yetkisi ve

İstanbul Üniversitesi Rekt.rlük Seçimleri Üzerine 34

9. 676 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve Üniversite Rektöklerinin Belirlenmesi Usulü . 40

10. Cumhurbaşkanı Tarafından Kısmen Veto Edilen Kanunların TBMM’de Görüşülmesi . 44

11. Türkiye’de Demokrasiye Yapılmış Müdahaleler ve Savcı Sacit Kayasu’nun Ardından…  48

12. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi (1) . 52

13. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi (2): Darbenin İlk Günleri ve Basın 55

14. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi (3): Yassıada Yargılamaları 63

15. 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesi (4): Yassıada Yargılamalarının Bütün Sonuçlarının Ortadan Kaldırılması 71

16. 12 Mart 1971 Askeri Darbesi (1) . 136

17. 12 Mart 1971 Askeri Darbesi (2): Darbe Sonrası ve Ara Rejim 143

18. 28 Şubat 1997 Askeri Darbesi 149

19. 27 Nisan 2007 Askeri Darbesi (1) 155

20. 27 Nisan 2007 Askeri Darbesi (2) 160

21. 27 Nisan 2007 Askeri Darbesi (3): Darbe Sonrası Gelişmeler 166

22. Zorunlu Din Dersleri ve İHAM Sorunu 170

23. Danıştay'ın 12 Kasım 2014 Tarihli Baş.rtüsüne İlişkin Kararı Üzerine (1) 173

24. Danıştay'ın 12 Kasım 2014 Tarihli Baş.rtüsüne İlişkin Kararı Üzerine (2) 179

25. Askeri Yüksek İdare Mahkemesi'nin 26 Şubat 2015 Tarihli Baş.rtüsü Kararı Üzerine 186

26. Hâkimler ve Savcılar Kurulu Genel Sekreterliği’nin Baş.rtüsü ile İlgili Yazısı 189

27. Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Çalışan Personelin Kılık ve Kıyafetine Dair Yönetmelik . 192

28. 4 Ekim 2013 Tarihli Yönetmelik Değişikliği . 198

29. 2 Eylül 1925 Tarihli ve 2413 Bilumum Devlet Memurlarının Kıyafetleri Hakkında Kararname . 199

30. 2 Kasım 2017 Tarihli Danıştay İkinci Daire Kararı . 199

31. Federal Almanya Cumhuriyeti, Amerika Birleşik Devletleri, Fransız Cumhuriyeti ve Birleşik Krallık Örneklerinde Sosyal Medya Şirketlerinin Yasal Yükümlülükleri . 219

32. İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi ve Adalet Komisyonu Raporu . 240

33. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararlarının Türk Hukuku Bakımından Önemi ve Yerine Getirilmesi 302

İKİNCİ BÖLÜM

UYGULAMA ÇALIŞMALARI

I. ANAYASA HUKUKU GENEL ESASLAR-ANAYASA HUKUKU I 315

1. Anayasa Kavramı ve Normlar Hiyerarşisi . 315

2. Siyasi İktidarın Kurumsallaşması, Devlet ve Devletin Unsurları 318

3. Kurucu İktidar, Asli Kurucu İktidar ve Tali Kurucu İktidar . 321

4. Kurucu Meclis, Kurucu Referandum ve Plebisit 322

5. Devlet Şekilleri, Üniter Devlet, Federal Devlet ve Bölgeli Devlet 324

6. Demokrasi, Çoğulcu ve .zgürlük.ü Demokrasi ve Demokratik Toplum 330

7. Devlet, Devletin Kriteri ve Egemenlik 331

8. Hukuk Devleti Kavramı ve Hukuk Devletinin Unsurları 333

9. Türkiye’de Uygulanan Seçim Sistemi ve Seçim Barajı . 336

10. Anayasa Mahkemesi Başkanı’nın 27 Nisan 2015 Tarihli Konuşmasından Bazı Bölümler 340

II. TÜRK ANAYASA HUKUKU-ANAYASA HUKUKU II 350

1. Parlamenter Muafiyetler ve Yasama Dokunulmazlığı . 350

2. Siyasi Parti Kapatma Davası . 356

3. Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin Bakanlar Kurulu’nu Denetleme Araçları-Gensoru . 360

4. Parlamenter Hük.met Sistemine Göre Hük.metin Kurulması 363

5. Cumhurbaşkanlığı Hük.met Sistemine Göre Yürütmenin Göreve Başlaması . 369

6. Olağanüstü Hal İlan Edilmesi . 379

7. 1961 ve 1982 Anayasalarının İkinci Maddeleri . 386

8. 1982 Anayasası’nın Sınıflandırılması ve 1982 Anayasası’nda “Anayasanın Üstünlüğü İlkesi” 392

9. 1924, 1961 ve 1982 Anayasalarında “Laiklik İlkesi” 399

10. 1982 Anayasası’nda “Seçimlerin Yenilenmesi” . 416

11. Ayasofya-i Kebîr Cami-i’nin İbadete Açılmasına İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararı’nın Değerlendirilmesi . 427

A. Kısa Bilgi Notu 427

B. Ayasofya-i Kebîr Cami-i’nin Müzeye Çevrilmesine İlişkin 24/11/1934 ve 2/1589 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı . 431

C. Danıştay 10. Dairesi’nin Ayasofya-i Kebîr Cami-i’nin Müzeye Çevrilmesine İlişkin 24/11/1934 ve 2/1589 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’nın İptali Kararı 432

D. Ayasofya-i Kebîr Cami-i’nin Yönetiminin Diyanet İşleri Başkanlığına Devredilerek İbadete Açılması Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararı . 459

12. İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un Değerlendirilmesi 460

A. Kısa Bilgi Notu 460

B. 29/7/2020 Tarih ve 7253 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Metni . 460

13. Vakıf Üniversiteleri Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuruda Bulunabilir mi? . 466

A. Somut Olay ve Anayasa Mahkemesi Kararı . 466

B. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararı . 472

14. Türk Hukukunda Tekrar İdam Cezası Kabul Edilebilir mi? . 483

A. Kısa Bilgi Notu 483

B. Somut Olay 522

XIV İçindekiler

15. Uluslararası Sözleşmeler Cumhurbaşkanının Tek Taraflı İşlemiyle Feshedilebilir mi? İstanbul Sözleşmesi’nin Cumhurbaşkanlığı Kararıyla Feshedilmesi 524

A. Danıştay Onuncu Daire’sinin 28/04/2022 Tarihli Kararı . 524

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

1982 ANAYASASI'NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER I. 1982 ANAYASASI’NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER VE HALKOYLAMALARI LİSTESİ (17 MAYIS 1987-21 OCAK 2017) . 573

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM 1982 ANAYASASI'NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN METİNLERİ

I. 1982 ANAYASASI’NDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN METİNLERİ . 579

1. 17.05.1987 Tarihli Anayasa Değişikliği . 579

A. Değişiklik Metni 579

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 580

2. 08.07.1993 Tarihli Anayasa Değişikliği . 586

A. Değişiklik Metni 586

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 586

3. 23.07.1995 Tarihli Anayasa Değişikliği . 587

A. Değişiklik Metni 587

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 595

4. 18.06.1999 Tarihli Anayasa Değişikliği . 612

A. Değişiklik Metni 612

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 612

5. 13.08.1999 Tarihli Anayasa Değişikliği . 614

A. Değişiklik Metni 614

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 615

6. 03.10.2001 Tarihli Anayasa Değişikliği . 617

A. Değişiklik Metni 617

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 625

7. 21.11.2001 Tarihli Anayasa Değişikliği . 653

A. Değişiklik Metni . 653

B. Değerlendirilmesi 653

C. Karşılaştırmalı Maddeler . 654

8. 27.12.2002 Tarihli Anayasa Değişikliği . 655

A. Değişiklik Metni . 655

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 656

9. 07.05.2004 Tarihli Anayasa Değişikliği . 657

A. Değişiklik Metni . 657

B. Değerlendirilmesi 659

C. Karşılaştırmalı Maddeler . 663

10. 21.06.2005 Tarihli Anayasa Değişikliği . 670

A. Değişiklik Metni . 670

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 670

11. 29.10.2005 Tarihli Anayasa Değişikliği . 671

A. Değişiklik Metni . 671

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 672

12. 13.10.2006 Tarihli Anayasa Değişikliği . 676

A. Değişiklik Metni . 676

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 676

13. 10.05.2007 Tarihli Anayasa Değişikliği . 677

A. Değişiklik Metni . 677

14. 31.05.2007 Tarihli Anayasa Değişikliği . 677

A. Değişiklik Metni . 677

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 680

15. 16.10.2007 Tarihli Anayasa Değişikliği . 687

A. Değişiklik Metni . 687

16. 09.02.2008 Tarihli Anayasa Değişikliği . 687

A. Değişiklik Metni . 687

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 688

17. 07.05.2010 Tarihli Anayasa Değişikliği . 689

A. Değişiklik Metni . 689

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 702

18. 17.03.2011 Tarihli Anayasa Değişikliği . 735

A. Değişiklik Metni . 735

B. Karşılaştırmalı Maddeler . 736

19. 20.05.2016 Tarihli Anayasa Değişikliği . 737

A. Değişiklik Metni . 737

B. Genel Gerekçe 737

C. Madde Gerekçeleri . 739

D. Değerlendirme 740

E. Karşılaştırmalı Maddeler . 743

20. 21.01.2017 Tarihli Anayasa Değişikliği . 745

A. Değişiklik Metni 745

B. Genel Gerekçe 759

C. Madde Gerekçeleri . 761

D. Karşılaştırmalı Maddeler . 766

E. Genel Kurul Oylamalarında Maddelerin Aldığı Oylar 834

BEŞİNCİ BÖLÜM

GÜNCEL VE DİPNOTLU 1982 ANAYASASI

I. GÜNCEL VE DİPNOTLU 1982 ANAYASASI . 839

ALTINCI BÖLÜM

ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR

I. ÇOKTAN SEÇMELİ SORULAR . 985

YEDİNCİ BÖLÜM

DOĞRU-YANLIŞ ŞEKLİNDE

CEVAPLANDIRILABİLCEK SORULAR

I. DOĞRU-YANLIŞ ŞEKLİNDE CEVAPLANDIRILABİLECEK SORULAR 1051

SEKİZİNCİ BÖLÜM

TÜRKÇE-İNGİLİZCE HUKUK TERİMLERİ

SÖZLÜĞÜ

İçindekiler XVII

I. TÜRKÇE-İNGİLİZCE HUKUK TERİMLERİ SÖZLÜĞÜ . 1147

DOKUZUNCU BÖLÜM

TÜRKÇE ANAYASA HUKUKU SÖZLÜĞÜ

I. TÜRKÇE ANAYASA HUKUKU SÖZLÜĞÜ . 1169

BAŞLICA KAYNAKLAR 1209

YAZARIN ÖZGEÇMİŞİ VE YAYINLARI . 1211