Makroekonomi

Daron Acemoğlu, David Laibson, John A. List

- Ekonominin Prensipleri ve Pratiği

- Ekonominin Metodları ve Sorunları

- Optimizasyon: Yapabileceğinizin En İyisini Yapmak

- Talep, Arz ve Piyasa Dengesi

- Ulusların Zenginliği: Makroekonomik Büyüklüklerin Tanımı ve Ölçümü

- Toplam Gelir

- Ekonomik Büyüme

- Dünyanın Tamamı Neden Gelişmemiştir?

- İş ve İşsizlik

- Kredi Piyasası

- Parasal Sistem

- Kısa Dönemli Dalgalanmalar

- Konjonktür Karşıtı Makroekonomik Politika

- Makroekonomi ve Uluslararası Ticaret

- Açık Ekonomilerde Makroekonomi   

KISIM I EKONOMİYE
GİRİŞ 2
Bölüm 1: Ekonominin Prensipleri
ve Pratiği 2
1.1 Ekonominin Kapsamı 3
Ekonomik Birimler ve Ekonominin Kaynakları 3
Ekonominin Tanımları 4
Pozitif ve Normatif Ekonomi 5
Mikroekonomi ve Makroekonomi 6
1.2 Ekonominin Üç Temel Prensibi 6
1.3 Ekonominin İlk Prensibi: Optimizasyon 7
Tercih ve Bütçe Kısıtı 8
Fırsat Maliyeti 8
Fayda Maliyet Analizi 9
Kanıt Temelli Ekonomi: Facebook Bedava mıdır? 10
1.4 Ekonominin İkinci Prensibi: Denge 13
Bedavacılık Sorunu 14
1.5 Ekonominin Üçüncü Prensibi: Ampirizm 14
1.6 Ekonomi Faydalı mıdır? 15
Özet 16
Anahtar Kavramlar 16
Sorular 17
Problemler 17
Bölüm 2: Ekonominin Metodları ve
Sorunları 20
2.1 Bilimsel Metod 21
Modeller ve Veriler 21
Ekonomik Model 23
Kanıt Temelli Ekonomi: Üniversite mezunu
çalışanlar eğitim seviyelerine göre ne kadar
daha fazla para kazanmaktadırlar? 24
Ortalamalar 25
Anektodla Tartışma 25
2.2 Nedensellik ve Korelasyon 26
Kırmızı Reklam Kampanyasının Maviye
Dönüştürülmesi 26
Nedensellik ve Korelasyonun Karşılaştırılması 27
Deneysel Ekonomi ve Doğal Deneyler 28
Kanıt Temelli Ekonomi: Zorunlu Eğitimin
Fazladan Bir Yıl Daha Uzatılması Maaşları
Ne Kadar Arttırır? 29
İçindekiler
2.3 Ekonomik Sorunlar ve Çözümler 30
Özet 31
Anahtar Kavramlar 31
Sorular 32
Problemler 32
Ek: Grafiklerin Yapılandırılması ve Yorumu 34
Teşvikler Hakkında Bir Çalışma 34
Deneysel Tasarım 34
Değişkenlerin Tanımlanması 35
Sebep ve Sonuç 37
Eke İlişkin Anahtar Kavramlar 40
Eke İlişkin Problemler 41
Bölüm 3: Optimizasyon:
Yapabileceğinizin En İyisini Yapmak 42
3.1 İki Tip Optimizasyon:
Soruna Odaklanmak 43
Seçim ve Sonuç: İnsanlar Gerçekten Optimum
Davranıyor mu? 45
3.2 Düzeylerdeki Optimizasyon 46
Karşılaştırmalı İstatistikler 48
3.3 Farklardaki Optimizasyon:
Marjinal analiz 50
Marjinal maliyet 50
Kanıt Temelli Ekonomi: Bölge Farkılılıkları
Konut Kira Maliyetlerini Nasıl Etkiler? 53
Özet 56
Anahtar Kavramlar 56
Sorular 57
Problemler 57
Bölüm 4: Talep, Arz ve
Piyasa Dengesi 60
4.1 Piyasalar 61
Rekabetçi piyasalar 62
4.2 Alıcılar Nasıl Davranır? 63
Talep Eğrileri 64
Satın Alma İsteği 64
Bireysel Talep Eğrisinden Toplam Talep
Eğrisine Geçiş 65
Piyasa Talep Eğrisinin Oluşumu 66
Talep Eğrisinde Kaymalar 67
xi
A01_ACEM3952_01_SE_FM_TR.indd 11 15/03/16 16:35
xii İçindekiler
GSYİH Deflatörü 106
Tüketici Fiyat Endeksi 108
Enflasyon 109
Nominal Değişkenlerin Düzeltilmesi 109
Özet 110
Anahtar Kavramlar 111
Sorular 111
Problemler 111
Bölüm 6: Toplam Gelir 114
6.1 Dünya Genelinde Eşitsizlik 115
Kişi Başına Gelirlerdeki Farklılıkların Ölçülmesi 115
Sözü Verilere Bırakalım: Big Mac Endeksi 117
Kişi Başı Gelirdeki Eşitsizlik 117
İşçi Başına Gelir 118
Verimlilik 119
Gelir ve Hayat Standardı 120
Seçim ve Sonuç: Sadece Kişi Başına Gelire
Odaklanılmasının Tehlikeleri 120
6.2 Verimlilik ve Toplam Üretim Fonksiyonu 122
Verimlilik Farklılıkları 122
Toplam Üretim Fonksiyonu 123
İşgücü 123
Fiziki Sermaye ve Toprak 124
Toplam Üretim Fonksiyonunun Gösterimi 124
6.3 Teknolojinin Rolü ve Belirleyicileri 126
Teknoloji 126
Teknolojinin Boyutları 126
Sözü Verilere Bırakalım: Moore Kanunu 127
Sözü Verilere Bırakalım: Firma Düzeyinde Üretim
Etkinliği ve Verimlilik 128
Girişimcilik 129
Sözü Verilere Bırakalım: Monopol ve GSYİH 129
Kanıt Temelli Ekonomi: Ortalama Bir Amerikalı
Ortalama Bir Hintlliden Neden Çok daha fazla
zengindir? 130
Özet 132
Anahtar Kavramlar 132
Sorular 133
Problemler 133
Ek: Toplam Üretim Fonksiyonunun Matematiği 136
KISIM III UZUN DÖNEM BÜYÜME VE
KALKINMA 138
Bölüm 7: Ekonomik Büyüme 138
7.1 Ekonomik Büyümenin Gücü 139
Amerikan Ekonomisinin Büyümesine İlk Bakış 140
Üstel Büyüme 140
Seçim ve Sonuç: Büyümenin Gücü 142
Kanıt Temelli Ekonomi: Benzin Fiyatları Daha
Düşük Olduğunda Tüketiciler Ne Kadar
Daha Fazla Benzin Satın Alırlar? 69
4.3 Satıcılar Nasıl Davranır? 71
Arz Eğrileri 71
Satma İsteği 72
Bireysel Arz Eğrisinden Toplam Arz
Eğrisine Geçiş 72
Arz Eğrisinde Kaymalar 72
4.4 Arz ve Talep Dengesi 75
Rekabetçi Dengede Arz ve Talep Eğrisi Kaymaları 77
4.5 Benzin Fiyatları Devlet Tarafından
Belirlenmeye Çalışılırsa Ne Olur? 79
Seçim ve Sonuç: Piyasa Fiyatlarının
Sabitlenmesinin Beklenmedik Sonuçları 81
Özet 82
Anahtar Kavramlar 83
Sorular 83
Problemler 84
KISIM II MAKROEKONOMİYE
GİRİŞ 86
Bölüm 5: Ulusların Zenginliği:
Makroekonomik Büyüklüklerin
Tanımı ve Ölçümü 86
5.1 Makroekonomik Sorunlar 87
5.2 Milli Gelir Hesapları: Üretim = Harcama =
Gelir 89
Üretim 89
Harcama 89
Gelir 90
Döngüsel Akımlar 91
Milli Gelir Hesapları: Üretim 92
Milli Gelir Hesapları: Harcama 94
Kanıt Temelli Ekonomi: ABD’de Yıllık
Ekonomik Üretimin Toplam Piyasa Değeri Nedir? 96
Milli Gelir Hesapları: Gelir 98
Sözü Verilere Bırakalım: Tasarruf Karşısında
Yatırım 98
5.3 GSYİH’yle Ne Ölçülmez? 99
Fiziki Sermaye Amortismanı 100
Ev Üretimi 100
Kayıtdışı Ekonomi 101
Negatif Dışsallıklar 101
Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) ile Gayri
Safi Milli Hasılanın (GSMH) Karşılaştırılması 102
Boş Zaman Faaliyetleri 103
GSYİH Mutluluk Satın Alır Mı? 103
5.4 Reel ve Nominal karşılaştırılması 104
A01_ACEM3952_01_SE_FM_TR.indd 12 15/03/16 16:35
İçindekiler xiii
Dışlayıcı Ekonomik Kurumların Mantığı 183
Kapsayıcı Ekonomik Kurumlar ve Sanayi Devrimi 184
Sözü Verilere Bırakalım: Demiryollarının
Bloke Edilmesi 184
Kanıt Temelli Ekonomi: Tropikal ve Yarı
Tropikal Alanlar Coğrafi Özelliklerine Bağlı
Olarak Yoksulluğa Mahkûm mudurlar? 185
8.3 Dış yardım Dünyadaki Yoksulluğa
Bir Çözüm müdür? 190
Seçim ve Sonuç: Dış yardım ve Ekonomik
Yolsuzluk 191
Özet 192
Anahtar Kavramlar 193
Sorular 193
Problemler 193
KISIM IVMAKROEKONOMİK
DENGE 196
Bölüm 9: İstihdam ve işsizlik 196
9.1 İstihdam ve İşsizliğin Ölçümü 197
Potansiyel İşçilerin Sınıflandırılması 197
İşsizlik Oranının Hesaplanması 198
İşszilik Oranındaki Trendler 199
İşsiz Kimdir? 200
9.2 Emek Piyasasında Denge 201
Emek Talebi 201
Emek Talep Eğrisinde Kaymalar 202
Emek Arzı 204
Emek Arz Eğrisinde Kaymalar 204
Rekabetçi Bir Emek Piyasasında Denge 205
9.3 Niçin İşsizlik Vardır? 206
9.4 İş Arama ve Friksiyonel İşsizlik 206
9.5 Ücret Katılığı ve Yapısal İşsizlik 207
Asgari Ücret Kanunları 207
Seçim ve Sonuç: Makineleşme Karşıtları 208
İşçi Sendikaları ve Toplu Pazarlıklar 209
Etkin Ücret ve İşszilik 210
Aşağı Doğru Ücret Katılığı ve İşsizlik
Dalgalanmaları 210
Doğal İşsizlik Oranı ve Konjonktürel İşsizlik 211
Kanıt Temelli Ekonomi: Yerel İşverenler
Piyasadan Çıktıklarında İstihdama ve
İşsizlik Ne Olur? 213
Özet 214
Anahtar Kavramlar 215
Sorular 216
Problemler 216
Büyüme Modelleri 143
Sözü Verilere Bırakalım: Düzeyler ve
Büyümenin Karşılaştırılması 145
7.2 Bir Ulusun Ekonomisi Nasıl Büyür? 147
Optimizasyon: Tasarruf ve Tüketim
Arasındaki Tercih 148
Sürdürülebilir Büyümeyi Ne Sağlar? 148
Seçim ve Sonuç: Tasarruf Oranlarının
Artırılması Her Zaman İyi Bir Fikir midir? 149
Bilgi, Teknolojik Değişim ve Büyüme 149
Kanıt Temelli Ekonomi: Neden Günümüz
İnsanları Büyükbabalarına ve Büyükannelerine
Kıyasla Daha Müreffeh Bir Hayat
Sürdürmektedirler? 151
7.3 Büyüme ve Teknolojinin Tarihi 153
Modern Zamanlardan Önce Büyüme 153
Büyümenin Malthusçu Sınırları 154
Sanayi Devrimi 155
Sanayi Devrimi’nden İtibaren Büyüme ve Teknoloji 155
7.4 Büyüme, Eşitsizlik ve Yoksulluk 155
Büyüme ve Eşitsizlik 155
Sözü Verilere Bırakalım: Amerika Birleşik
Devletleri’nde Gelir Dağılımı Eşitsizliği 156
Seçim ve Sonuç: Eşitsizlik ve Yoksulluk
Karşılaştırması 157
Büyüme ve Yoksulluk 157
Yoksulluğu Nasıl Azaltabiliriz? 158
Sözü Verilere Bırakalım: Yaşam Beklentisi
ve İnovasyon 159
Özet 160
Anahtar Kavramlar 160
Sorular 160
Problemler 161
Ek: Solow Büyüme Modeli 163
Ek Anahtar kavramlar 171
Ek Problemler 171
Bölüm 8: Neden Dünyadaki
Ülkelerin Tümü Gelişmemiştir? 172
8.1 Zenginliğin Temel ve Yaklaşık Nedenlerinin
Karşılaştırılması 173
Coğrafya 174
Kültür 175
Kurumlar 175
Tarihin Doğal Bir Deneyi 176
8.2 Kurumlar ve Ekonomik Kalkınma 178
Kapsayıcı ve Dışlayıcı Ekonomik Kurumlar 178
Ekonomik Kurumlar Ekonomik Sonuçları
Nasıl Etkiler? 179
Sözü Verilere Bırakalım: Doğu Avrupa’da
Iraksama ve Yakınsama 180
A01_ACEM3952_01_SE_FM_TR.indd 13 15/03/16 16:35
xiv İçindekiler
Merkez Bankası Ne Yapar? 254
Banka Rezervleri 254
Federal Fon Piyasasının Talep Cephesi 256
Federal Fon Piyasasının Arz Cephesi ve
Federal Fon Piyasasında Denge 257
Fed’in Para Arzı ve Enflasyon Oranı
Üzerindeki Etkisi 260
Seçim ve Sonuç: Federal Fon Piyasası
Dışında Fon Sağlamak 261
Federal Fon Oranı ile Uzun Vadeli Reel
Faiz Oranı Arasındakı İlişki 262
Seçim ve Sonuç: Enflasyon Beklentilerinin
İki Modeli 263
Özet 265
Anahtar Kavramlar 265
Sorular 266
Problemler 266
KISIM V KISA DÖNEM
DALGALANMALAR VE
MAKROEKONOMİK
POLİTİKALAR 268
Bölüm 12: Kısa Dönemli
Dalgalanmalar 268
12.1 Ekonomik Dalgalanmalar ve
İş Çevrimleri 269
Ekonomik Dalgalanma Modelleri 271
Büyük Buhran 273
12.2 Makroekonomik Denge ve Ekonomik
Dalgalanmalar 275
Emek Talebi ve Dalgalanmalar 275
Dalgalanmaların Kaynakları 277
Sözü Verilere Bırakalım: İşsizlik ve Reel
GSYİH Büyüme Oranı: Okun Yasası 278
Çarpanlar ve Ekonomik Dalgalanmalar 281
Çarpanlar ve Aşağı Doğru Ücret Katılığında
Kısa Dönem Denge 283
Orta Dönemde Denge: Kısmi Toparlanma ve Tam
Toparlanma 284
12.3 Genişlemelerin Modellemesi 288
Kanıt Temelli Ekonomi: 2007-2009
Resesyonunun Sebebi Neydi? 289
Özet 294
Anahtar Kavramlar 295
Sorular 295
Problemler 296
Bölüm 10: Kredi Piyasaları 220
10.1 Kredi Piyasası Nedir? 221
Borçlular ve Kredi Talebi 221
Reel ve Nominal Faiz Oranları 222
Kredi Talep Eğrisi 223
Tasarruf Kararları 224
Kredi Arz Eğrisi 225
Seçim ve Sonuç: İnsanlar Niçin Tasarruf
Ederler? 226
Kredi Piyasasında Denge 227
Kredi Piyasaları ve Kaynakların Etkin Tahsisi 229
10.2 Bankalar ve Finansal Aracılık: Arz ve
Talebin Bir Araya Getirilmesi 229
Banka Bilançolarında Varlıklar ve Pasifler 230
10.3 Bankaların Rolü 232
Kârlı Borç Verme Fırsatlarını Belirleme 232
Vade Değiştirme 232
Risk Yönetimi 233
Bankaya Hücum 234
Bankacılık Düzenlemeleri ve Ödeme Kabiliyeti 235
Kanıt Temelli Ekonomi: Bankalar Ne Sıklıkla
İflas Ederler? 236
Seçim ve Sonuç: Batmayacak Kadar Büyük 237
Seçim ve Sonuç: Varlık Fiyat Dalgalanmaları
ve Banka İflasları 238
Özet 238
Anahtar Kavramlar 239
Sorular 239
Problemler 240
Bölüm 11: Parasal Sistem 242
11.1 Para 243
Paranın Fonksiyonları 243
Paranın Türleri 244
Para Arzı 244
Seçim ve Sonuç: Amerika Birleşik Devletleri
Tarihinde Konvertibl Olmayan Para Birimleri 245
11.2 Para, Fiyatlar ve GSYİH 246
Nominal GSYİH, Reel GSYİH ve Enflasyon 246
Paranın Miktar Teorisi 247
11.3 Enflasyon 248
Enflasyonun Sebebi Nedir? 248
Enflasyonun Sonuçları 248
Enflasyonun Sosyal Maliyetleri 249
Enflasyonun Sosyal Faydaları 250
Kanıt Temelli Ekonomi: 1922-1923 Alman
Hiperenflasyonuna Ne Sebep oldu? 251
11.4 Amerikan Merkez Bankası 253
Merkez Bankası ve Para Politikasının
Hedefleri 253
A01_ACEM3952_01_SE_FM_TR.indd 14 15/03/16 16:35
İçindekiler xv
Sözü Verilere Bırakalım: IBM’den Lenovo’ya 339
Kanıt Temelli Ekonomi: Nike Gibi Şirketler
Vietnam’da İşçilere Zarar mı Veriyorlar? 340
Özet 342
Anahtar Kavramlar 343
Sorular 343
Problemler 343
Bölüm 15: Açık Ekonomi
Makroekonomisi 346
15.1 Döviz Kurları 347
Nominal Döviz Kurları 347
Serbest, Sabit ve Yönetimli Döviz Kurları 348
15.2 Döviz Piyasası 349
Hükümetler Döviz Piyasalarına Nasıl
Müdahale Eder? 352
Aşırı Değerli Döviz Kurunun Savunulması 353
Seçim ve Sonuç: Sabit Döviz Kuru ve
Yolsuzluk 355
Kanıt Temelli Ekonomi: George Soros
1 Milyar Doları Nasıl Elde Etti? 355
15.3 Reel Döviz Kuru ve İhracat 357
Nominal Döviz Kurundan Reel Döviz Kuruna 357
Nominal ve Reel Döviz Kurlarının Ortak Hareketi 358
Reel Döviz Kuru ve Net İhracat 359
15.4 Açık Ekonomilerde GSYİH 360
Sözü Verilere Bırakalım: Çinli Otoriteler
Yuanın Değerini Neden Düşük Tuttular? 361
Faiz Oranları, Döviz Kurları ve Net İhracat 362
Kara Çarşamba’ya Yeniden Bakış 362
Sözü Verilere Bırakalım: Sabit Döviz
Kurlarının Maliyeti 363
Özet 364
Anahtar Kavramlar 365
Sorular 365
Problemler 366
Dipnotlar 369
Kavramlar Sözlüğü 371
Dizin 379
Bölüm 13: Konjonktür Karşıtı
Makroekonomik Politika 298
13.1 Ekonomik Dalgalanmalarda Konjonktür
Karşıtı Politikaların Rolü 299
13.2 Konjonktür Karşıtı Para Politikası 301
Federal Fon Oranının Kontrolü 302
Fed’in Diğer Araçları 304
Beklentiler, Enflasyon ve Para Politikası 305
Sözü Verilere Bırakalım: Beklentilerin Yönetimi 306
Daraltıcı Para Politikası: Enflasyon Kontrolü 306
Sıfır Faiz Sınırı 308
Seçim ve Sonuç: Politika Hataları 308
Politika Tercihleri 309
13.3 Konjonktür Karşıtı Maliye Politikası 310
İş Çevrimi Üzerinde Maliye Politikası:
Otomatik ve İhtiyari Bileşenler 310
Harcama Tabanlı Maliye Politikasının Analizi 312
Vergilendirme Tabanlı Maliye Politikasının Analizi 314
Doğrudan Emek Piyasasını Hedef Alan Maliye
Politikaları 315
Politika İsrafı ve Politika Gecikmeleri 316
Kanıt Temelli Ekonomi: Devlet Harcaması
GSYİH’yı Ne Kadar Uyarır? 317
13.4 Maliye ve Para Politikası Arasındaki
Çizgiyi Belirsizleştiren Politikalar 319
Özet 320
Anahtar kavramlar 320
Sorular 321
Problemler 321
KISIM VI KÜRESEL EKONOMİDE
MAKROEKONOMİ 324
Bölüm 14: Makroekonomi ve
Uluslararası Ticaret 324
14.1 Neden ve Nasıl Ticaret Yapıyoruz 325
Mutlak Üstünlük ve Karşılaştırmalı Üstünlük 325
Karşılaştırmalı Üstünlük ve Uluslararası Ticaret 328
Etkinlik ve Ticaretten Kazananlarla Kaybedenler 329
Ticaret Yapma Yöntemimiz 330
Ticaret Kısıtlamaları: Gümrük Vergileri 331
Sözü Verilere Bırakalım: Birbirine Bağlı Bir
Dünyada Yaşamak 332
Seçim ve Sonuç: Gümrük Vergileri ve Oylar 333
14.2 Cari ve Finansal Hesap 333
Ticaret Fazlası ve Ticaret Açığı 333
Uluslararası Finansal Akış 334
Cari ve Finansal Hesabın İşleyiş Şekli 335
14.3 Uluslararası Ticaret, Teknoloji
Transferi ve Ekonomik Büyüme 337