Defansif Tıp Uygulamalarında İdarenin Sorumluluğu

İÇİNDEKİLER
İçindekiler
Önsöz 5
Kısaltmalar 11
Giriş 15
Birinci Bölüm
SAĞLIK HİZMETLERİ SUNUMUNDA
DEFANSİF TIP UYGULAMALARI VE HUKUKİ OLARAK TEMELLENDİRİLMESİ
I. SAĞLIK HİZMETLERİ VE TIPTA HATALI UYGULAMA 19
A. Genel Olarak İdarenin Yürüttüğü Sağlık Hizmetleri 20
B. İdarenin Yürüttüğü Sağlık Hizmetlerinden Doğan Hukuki İlişkilerin Sorumluluk Hukukuna Etkisi 22
1. Kamu Hastanesi ile Hasta Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği 24
2. İdare ile Hekim Arasındaki İlişkinin Hukuki Niteliği 25
C. Tıbbi Müdahale ve Hatalı Tıbbi Müdahale 27
1. Tıbbi Müdahalede İzin Verilen Risk Kavramı: Komplikasyon 32
2. Tıbbi Müdahalede Bakım Standardının Sağlanması 36
II. TIBBİ UYGULAMA HATASININ YENİ GÖRÜNÜMÜ: DEFANSİF TIP UYGULAMALARI 40
A. Defansif Tıp Uygulamalarının Görünüm Şekilleri 40
1. Pozitif Defansif Tıp Uygulamaları 42
a. Güvence Davranışı Örnekleri 43
b. Pozitif Defansif Tıp ve Tıbbi Standartlar 49
2. Negatif Defansif Tıp Uygulamaları 50
a. Çekinik Tavır Örnekleri 52
b. Negatif Defansif Tıp Uygulaması ve Sevk Yükümlülüğü 55
B. Defansif Tıp Uygulamalarının Yaygınlığı 60
C. Defansif Tıp Uygulamasının Sağlık Hizmetlerine Yansımaları 63
1. Sağlık Harcamalarına Etkisi 64
2. Hasta– Hekim İlişkisine Etkisi 66
3. Hizmet Kalitesine Etkisi 67
İkinci Bölüm
İDARENİN DEFANSİF TIP UYGULAMALARINDA SORUMLULUĞUNUN ŞARTLARI VE DEFANSİF TIP UYGULAMALARININ ÖNLENMESİNE İLİŞKİN
ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
I. DEFANSİF TIP UYGULAMALARINDA İDARENİN SORUMLULUĞUNUN GÖRÜNÜM BİÇİMLERİ 69
A. Defansif Tıp Uygulamalarından Doğan Kusur Sorumluluğu 71
1. Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygun Olması 75
2. İdareye Atfedilebilen Kusurlu Eylemin Varlığı 78
a. Ağır Kusurun Varlığı ve Kanıtlanması 79
b. Hizmet Kusuru ve Kişisel Kusur Ayrımı 83
aa. Yargı Kararlarında Hizmet Kusuru–Kişisel Kusur Ayrımı 85
bb. Hizmet Kusuru– Kişisel Kusur Ayrımının Defansif Tıp Uygulamaları Kapsamında Değerlendirilmesi 88
c. Zararın Rücu Edilmesi 89
3. Uygulamanın Zarara Sebebiyet Vermesi 92
4. Zarar ile Eylem Arasında İlliyet Bağının Bulunması 95
B. Defansif Tıp Uygulamalarında Kusursuz Sorumluluk 98
C. İdarenin Sorumluluğunu Kaldıran veya Azaltan Haller 100
1. Zarar Görenin Tıbbi Öyküsünü Tam Anlatmaması 103
2. Hastanın Hukuka Uygun Rızası 105
3. Hastanın Hekimin Tavsiyelerini Yerine Getirmemesi 108
4. Tıbbi Müdahalede Zorunluluk Hâli 109
D. İdarenin Sorumluluğunun Tespitinde Uzman Bilirkişilik 110
II. DEFANSİF TIP UYGULAMALARINI ÖNLEME ÇABALARI 114
A. Tıbbı İmkânların (Finansmanının) Düzenleyici İşlemlerle Sınırlanması 116
B. Sorumluluk Sistemine İlişkin Öneriler 119
1. Kurumsal Sorumluluk Önerisi 119
2. Kusura Dayalı Olmayan Sorumluluk Önerisi 122
3. Mesleki Sorumluluk Sigortasında Kamusal Fon Önerisi 125
C. Mahkeme Dışı Çözüm Yolları 127
1. Alternatif Çözüm Yollarının İdare Hukukundaki Yeri 131
2. Sağlık Hizmetlerinin Yerine Getirilmesinden Doğan Zararların Karşılanmasında Mahkeme Dışı Çözüm Örnekleri 132
a. 663 sayılı KHK Mülga 24. madde Kapsamında Sağlıkta Uzlaştırma 132
b. 659 sayılı KHK Kapsamında İdari Uyuşmazlıklarda Sulh 136
c. Kamu Denetçiliği Kurumu’na Başvuru 138
d. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu’na Başvuru 142
3. Sağlık Hizmetlerinin Yerine Getirilmesinden Doğan Zararların Karşılanmasında Mahkeme Dışı Çözüm Yollarının Uygulanabilirliği 143
D. Sağlık Hizmetlerinin Yerine Getirilmesinden Doğan Zararların Alanında Uzmanlaşmış Mahkemede Çözümlenmesi Önerisi 147
Sonuç 151
Kaynakça 153
Kavram Dizini 167