Tüzel Kişilerde Kişilik Hakkı Ve Korunması

TÜZEL KİŞİLERDE KİŞİLİK HAKKI

VE KORUNMASI



Dr. Doruk GÖNEN ( İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Medeni Hukuk Anabilim Dalı Araştırma Görevlisi )



- Tüzel Kişilerde Kişilik Hakkı Sahipliğinin Genel Esasları

- Tüzel Kişilerde Kişilik Hakkının İçeriğini Oluşturabilecek Başlıca Değerler

- Tüzel Kişilerde Kişilik Hakkının Korunması



SUNUŞ.....................................................................................................................ix

ÖNSÖZ ....................................................................................................................xi

İÇİNDEKİLER...................................................................................................xiii

K ISA LTM A LA R...............................................................................................x v ii

GİRİŞ.........................................................................................................................1

I. Tüzel Kişilerde Kişilik Hakkı Sahipliğinin Genel Esasları....................5

A. Tüzel Kişi ve Kişilik Hakkı Kavramları...............................................5

1. Tüzel Kişi Kavramı............................................................................5

a. Genel Olarak.................................................................................5

b. Tüzel Kişi Kavramının Tarihi Gelişimi.................................8

c. Tüzel Kişiliğin Niteliğini Açıklayan Başlıca Teoriler.......13

(1) Genel Olarak........................................................................13

(2) Hukukumuzda Durum .....................................................18

2. Kişilik Hakkı Kavramı....................................................................19

a. Genel Olarak...............................................................................19

b. Kişilik Hakkının Korunmasına İlişkin

Düzenlemeler ............................................................................ 22

c. Kişilik Hakkının Özellikleri.................................................. 25

B. Tüzel Kişilerde Kişilik Hakkı Sahipliğinin Hukuki

Dayanağı....................................................................................................27

C. Tüzel Kişilerin Kişilik Hakkını Kazanma ve Kaybetme Anı .......35

İÇİNDEKİLERxiv

D. Kişilik Hakkı Tanınacak Tüzel Kişilerin Kapsamı.........................47

II. Tüzel Kişilerde Kişilik Hakkının İçeriğini Oluşturabilecek

Başlıca Değerler..............................................................................................55

A. Genel Olarak.............................................................................................55

B. Tüzel Kişilerin Adı..................................................................................61

1. Genel Olarak......................................................................................61

2. Tüzel Kişiler Özelinde Durum .....................................................65

a. Medeni Hukuk Tüzel Kişileri................................................ 68

b. Ticaret Hukuku Tüzel Kişileri...............................................70

(1) Ticaret Unvanı ....................................................................70

(2) İşletme Adı .......................................................................... 77

(3) Görüşümüz..........................................................................78

3. Tüzel Kişileri Ayırt Edici Diğer Unsurlar...................................81

C. Tüzel Kişilerin Gizli ve Özel Hayat Alanı........................................ 82

1. Genel Olarak..................................................................................... 82

2. Tüzel Kişiler Özelinde Durum .................................................... 87

3. Özel Olarak Kişisel Verilerin Korunması...................................93

D. Tüzel Kişilerin Ekonomik Kişiliği....................................................101

1. Genel Olarak....................................................................................101

2. Tüzel Kişiler Özelinde Durum .................................................. 102

3. Haksız Rekabete İlişkin Düzenlemelerle Bağlantı................ 105

4. Özel Olarak Ekonomik Boykot.................................................. 115

E. Tüzel Kişilerin Onur ve Saygınlığı................................................... 123

1. Genel Olarak................................................................................... 123

2. Tüzel Kişiler Özelinde Durum .................................................. 127

a. Tüzel Kişilerin Sosyal Onur ve Saygınlığı........................ 129

b. Tüzel Kişilerin Ticari Onur ve Saygınlığı ........................ 132

F. Diğer Kişisel Değerler ......................................................................... 133

III. Tüzel Kişilerde Kişilik Hakkının Korunması...................................... 137

A. Genel Olarak Kişilik Hakkının Korunması Kavramı ................. 137

B. Kişinin Rızasıyla Gerçekleşen İhlallerde Koruma....................... 137xv

1. Genel Olarak................................................................................... 137

2. Korumanın Tüzel Kişiler Özelinde Uygulanması .................141

3. Kişilik Hakkı İhlalinin Hukuki İşleme Etkisi........................ 145

C. Kişinin Rızası Dışında Gerçekleşen İhlallerde Koruma............. 148

1. Kişilik Hakkına Yönelik Saldırı Kavramı................................ 150

a. Kişilik Hakkının Mevcudiyeti ............................................ 150

b. Kişilik Hakkının Saldırıya Uğraması................................ 151

c. Kişilik Hakkına Yönelik Saldırının Hukuka Aykırı

Olması ....................................................................................... 151

(1) İlke: Hukuka Aykırı Saldırı........................................... 151

(2) Hukuka Uygunluk Sebepleri ........................................ 152

2. Kişilik Hakkına Saldırı Halinde İleri Sürülebilecek

Talepler ............................................................................................ 159

a. Genel Olarak............................................................................ 159

b. Koruyucu Davalar.................................................................. 160

(1) Genel Olarak..................................................................... 160

(2) Önleme Davası ..................................................................161

(3) Durdurma Davası ............................................................ 163

(4) Hukuka Aykırılığın Tespiti Davası.............................. 166

(5) Kararın Yayınlanması veya Üçüncü Kişilere

Bildirilmesi Talebi........................................................... 168

c. Tazminat Davaları...................................................................171

(1) Genel Olarak......................................................................171

(2) Maddi Tazminat Davası................................................. 173

(3) Manevi Tazminat Davası................................................176

(a) Genel Olarak...............................................................176

(b) Tüzel Kişiler Özelinde Durum ............................. 182

(c) Gör üş ümüz................................................................ 189

(4) Saldırı Dolayısıyla Elde Edilen Kazancın Talebi......203

d. Düzeltme ve Cevap Hakkı....................................................208xvi

3. Tüzel Kişilerde Kişilik Hakkının Korunması ve Usul

Hukuku.............................................................................................214

a. Davacı Sıfatı ..............................................................................214

b. Davalı Sıfatı.............................................................................. 218

c. Yetkili Mahkeme.....................................................................220

d. Davaya İlişkin Süre ................................................................223

e. Dava Harç ve Masraflarından Sorumluluk ......................225

SONUÇ................................................................................................................ 227

KAYNAKÇA ...................................................................................................... 229

EK I........................................................................................................................263