İnsan Kaynakları Yönetimi

Prof. Dr. Dursun BİNGÖL

- Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi

- İnsan Kaynakları Yönetimi ve Çevresel Etkiler

- İş Analizi ve İş Tasarımı

- İnsan Kaynakları Yönetimi ve Hukuk

- İnsan Kaynakları Planlaması

- İşgören Tedariki

- Seçim ve Yerleştirme

- Eğitim ve Geliştirme

- Kariyer Yönetimi ve Planlaması

- Performans Değerlendirmesi

- Ücret Yönetimi

- Durumsal Ücret ve Dolaylı Ödemeler: Sosyal Yardım ve Hizmetler

- Sendika – Yönetim İlişkisi

- Örgüt İç İlişkiler ve Hareketler

- İşgören Sağlık ve Güvenliği

- Uluslararası Boyutlarıyle İnsan Kaynakları Yönetimi

- İnsan Kaynakları Bilgi Sistemleri ve İKY’nin Değerlendirilmesi  

BÖLÜM 1 – STRATEJ‹K ‹NSAN KAYNAKLARI YÖNET‹M‹
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNİN ÖNEMİ VE ROLÜ 3
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNİN TANIMI– 4
PERSONEL YÖNETİMİNDEN STRATEJİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNE 5
STRATEJİ NEDİR? 7
STRATEJİK YÖNETİM 8
Stratejileri Oluşturma – 8
Stratejileri Uygulama– 10
Stratejik Uygulamaların Kontrolü – 10
STRATEJİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 11
SİKY’nin Geleneksel İKY’den Farklılıkları 12
SİKY’nin Tanımı, Kapsamı ve Boyutları – 13
İKY Stratejilerini Oluşturma İhtiyacı 19
SİKY Açısından Uyum ve Esneklik – 20
STRATEJİK İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ AMAÇLARI VE PLANLARI 24
İNSAN KAYNAKLARI POLİTİKALARI VE İZLEKLERİ 25
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNİN ÇIKTILARI 26
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ FAALİYETLERİ – 27
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNDE SORUMLULUK 28
İşletmenin Çapı ve Büyüklüğünün Etkisi – 30
İK Biriminin Oynadığı Roller 31
İK Yöneticisinin Rolleri 32
ÖRGÜTSEL AHLAK VE İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ 35
Örgütsel Ahlak Ne Demektir? 35
ÖZET – 39
X
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI 41
ÖRNEK OLAY – 42
BİR AHLÂKİ İKİLEM 42
Kaynaklar – 43
BÖLÜM 2 – ‹NSAN KAYNAKLARI YÖNET‹M‹ VE ÇEVRESEL ETK‹LER
ÇEVRENİN TANIMI VE İKY AÇISINDAN ÖNEMİ – 49
DIŞ ÇEVRE FAKTÖRLERİ 52
İşgücü 52
Yasal Düzenlemeler 55
Toplum ve Kültür 55
Sendikalar – 57
Hissedarlar– 57
Müşteriler – 58
Rekabet – 58
Teknoloji 59
Ekonomik Koşullar 61
Coğrafik Koşullar – 62
İÇ ÇEVRESEL FAKTÖRLER 63
Misyon, Amaçlar, Hedefler ve Stratejiler – 63
Politikalar 64
Örgüt Kültürü 65
Üst Yöneticilerin Yönetim Tarzı 66
Örgütsel Yapı 67
İşgörenler 67
Örgütün Diğer Birimleri 68
Toplu İş Sözleşmesi 68
Rekabetçi Stratejiler – 69
ÖZET – 69
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI 70
ÖRNEK OLAY – 71
KÜÇÜLME (Downsizing) 71
Kaynaklar – 72
XI
BÖLÜM 3 – ‹fi ANAL‹Z‹ VE ‹fi TASARIMI
İŞ ANALİZİ 77
İş Analizinin Tanımı ve Önemi – 77
İş Analizinin Kullanım Amaçları – 78
İş Analizi Süreci 81
Yönetsel İşler İçin İş Analizi– 84
İş Tanımları 85
İş Şartnameleri 87
İŞ ANALİZİ VERİ TOPLAMA YÖNTEMLERİ – 89
Gözlem Yöntemi 90
Görüşme Yöntemi – 90
SoruFormu Yöntemi– 91
Daha Önceki İş Tanımlarının İncelenmesi 93
İş Araçlarının İncelenmesi– 93
İşleri Bizzat İfa Etme– 93
YETKİNLİK MODELLEME VE STRATEJİK İŞ ANALİZİ– 93
Yetkinlik Modelleme (Competency Modeling)– 94
Stratejik İş Analizi 100
İŞ TASARIMI – 102
İş Tasarım Yöntemleri – 104
İşgören Motivasyonu ve Uyumu Açısından İş Tasarımı Konusunda Alternatif Düzenlemeler 109
Kendini Yöneten İş Takımları – 112
ÖZET 113
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 114
ÖRNEK OLAY 114
GÜL HOLDİNG’TE İŞ ZENGİNLEŞTİRME 114
Kaynaklar 117
BÖLÜM 4 – ‹NSAN KAYNAKLARI YÖNET‹M‹ VE HUKUK
İŞ HUKUKUNUN KAYNAKLARI 123
Resmi Kaynaklar – 123
Özel Kaynaklar 125
Uluslararası İş Hukuku Kaynakları – 126
XII
İŞ HUKUKUNUN TEMEL KAVRAMLARI 127
İşçi Kavramı 127
Çırak ve Stajyer Kavramları 127
İşveren Kavramı – 128
Alt İşveren Kavramı 128
İşveren Vekili Kavramı 129
İşyeri ve İşletme Kavramı 129
İŞ SÖZLEŞMELERİ İLE İŞVERENLERİN VE İŞGÖRENLERİN HUKUKİ
SORUMLULUKLARI 130
İş Sözleşmesi 130
İşçinin İş Sözleşmesinden Doğan Sorumlulukları 133
İşverenin İş Sözleşmesinden Doğan Sorumlulukları 134
İŞGÖREN TEDARİK VE SEÇİMİ 140
Ayrımcılık 140
İş İlanları – 141
Başvuru Formları– 142
Mülakat (İş Görüşmesi) 142
Testler – 144
ENGELLİ İŞGÖRENLERİN İSTİHDAMI – 146
İŞİN DÜZENLENMESİ– 147
Çalışma Süreleri – 148
Ücretli Tatiller – 150
İŞ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ 153
İş Sözleşmesinin Fesih Bildirimiyle Sona Erdirilmesi 154
Toplu İşçi Çıkarma – 161
ÖZET 162
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 163
ÖRNEK OLAY 163
Eşit İşlem Yapma BorcuSadakat Borcu – 163
İşyeri Uygulamalarıİşyeri İç Yönetmeliği 163
Kaynaklar 165
XIII
BÖLÜM 5 – ‹NSAN KAYNAKLARI PLANLAMASI
İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASININ TANIMI VE AMAÇLARI 172
PLANLAMADA ÖRGÜTSEL AMAÇLARIN ÖNEMİ – 174
ÖNGÖRÜMLEME – 175
Öngörümleme Yöntemleri 176
Öngörümleme Dönemleri 179
PLANLAMA SÜRECİ 179
AŞAMA 1: Bilgi Toplama ve Analiz – 180
AŞAMA 2: İşgücü Talebini Öngörümleme 184
AŞAMA 3: İşgücü Arzını Öngörümleme 188
İçsel İşgücü Arzı – 189
Dışsal İşgücü Arzı 192
AŞAMA 4: Öngörümlenen Arz ve Talebi Dengeleme 193
AŞAMA 5: Bütçeye Uyarlama 195
AŞAMA 6: Üst Yönetimin Onayı, Nihai İK Planı ve Uygulama 196
AŞAMA 7: Kontrol ve Değerlendirme 196
İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASINA İLİŞKİN SORUNLAR 197
ÖZET 198
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 199
ÖRNEK OLAY 199
İŞGÜCÜ 2012 (İç ve Dış Çevre Koşullarını – 199
Anlama ve İnsan Kaynakları Planlaması) 199
Kaynaklar 201
BÖLÜM 6 – ‹fiGÖREN TEDAR‹K‹
İŞGÖREN TEDARİK İŞLEVİNİN KAPSAMI VE AMAÇLARI– 205
İŞGÖREN TEDARİK ÇEVRELERİ 208
Dış Tedarik Çevresi – 208
İç Tedarik Çevresi 209
İŞGÖREN TEDARİK SÜRECİ– 211
İç Tedarik Kaynakları – 212
İç Tedarik Yöntemleri – 214
XIV
Dış Tedarik Kaynakları 216
Dış Tedarik Yöntemleri 217
İŞGÖREN TEDARİK İŞLEVİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ – 225
ÖZET 226
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 227
ÖRNEK OLAY 228
NİTELİKLİYİM – NİÇİN BEN DEĞİLİM 228
Kaynaklar 229
BÖLÜM 7 – SEÇ‹M VE YERLEfiT‹RME
İŞGÖREN SEÇİMİNİN TANIMI VE KAPSAMI 233
KişiÇevre Uyumu 234
İŞGÖREN SEÇİM İŞLEVİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 236
Yasal Düzenlemeler– 236
Karar Alma Hızı – 237
Örgütsel Hiyerarşi 237
Aday Havuzu 237
Örgütün Türü 237
Deneme Dönemi – 238
İŞGÖREN SEÇİM SÜRECİ – 238
Başlangıç Görüşmesi 239
Başvuru Formu Doldurma 241
PSİKOLOJİK TESTLER – 244
Testlerde Bulunması Gereken Önemli Özellikler 246
Psikolojik Test Türleri – 248
İŞ GÖRÜŞMESİ (MÜLAKAT) – 253
İş Görüşmesinin Tanımı ve Amaçları – 253
İş Görüşmesi Süreci– 254
İş Görüşmesinin İlkeleri – 256
İş Görüşmesi Yöntemleri– 258
Sosyal Medya – 261
Elektronik İşgören Seçimi – 262
Değerlendirme Merkezleri (Assessment Centres) 263
Geçmişin AraştırılmasıReferansların Kontrolü – 266
XV
Ön Seçim İlk Amirin Onayının Alınması – 267
Bedensel (Tıbbi) Muayene – 267
Son Seçim İşe Alma Kararları 268
İşe Yerleştirme– 269
SEÇİM PROGRAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ – 269
ÖZET 270
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 271
ÖRNEK OLAY 272
BİR ÖNCELİKLER MESELESİ – 272
Kaynaklar – 273
BÖLÜM 8 – E⁄‹T‹M VE GEL‹fiT‹RME
İŞE ALIŞTIRMA (ORYANTASYON) – 280
İşe Alıştırmanın Amaçları 280
İşe Alıştırma Programı Süreci – 282
İşe Alıştırma Programının Yürütülmesinde Kullanılan Yöntemler– 284
EĞİTİM VE GELİŞTİRMENİN TANIMI VE ÖNEMİ– 286
ÖĞRENEN ÖRGÜTLER – 288
EĞİTİM VE GELİŞTİRMEYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER 290
Üst Yönetimin Desteği 290
Teknolojik İlerlemeler 291
Örgütsel Karmaşıklık – 291
Diğer İnsan Kaynakları İşlevleri 291
EĞİTİMDEN BEKLENEN YARARLAR 291
Eğitim, Öğrenme Süresini Kısaltır – 292
İş Verimliliğinde Artış Sağlar – 292
İşgörenlerde İşletmeye Karşı Olumlu Tutum Yaratır – 292
Gözetimin Azaltılmasını Sağlar – 292
Bazı Çalışma Sorunlarının Çözümüne Yardımcı Olma – 293
Örgütte Süreklilik ve Esneklik Sağlar 293
İşgörenlere Yararları 293
EĞİTİM VE GELİŞTİRME SÜRECİ – 294
Eğitim İhtiyaçlarının Belirlenmesi – 296
XVI
Geleceğe İlişkin Eğitim ve Geliştirme– 299
Eğitim ve Geliştirme Amaçlarını Oluşturma 301
Eğitim Politikası – 301
Eğitimde Öncelikleri Belirleme – 302
Öğrenmenin Psikolojik İlkeleri 303
Eğitimcilerin ve Eğitileceklerin Seçimi – 306
Eğitim Yöntemleri 306
Eğitim Teknikleri– 318
EĞİTİMDEN SONRA PERFORMANSI SÜRDÜRME– 320
Öğrenme Noktalarının Geliştirilmesi – 321
Pekiştirme (Güçlendirme) – 321
YÖNETİM GELİŞTİRME– 321
Yönetim Geliştirmenin Tanımı ve Önemi 322
EĞİTİM PROGRAMININ DEĞERLENDİRİLMESİ 323
Katılımcıların Görüşleri – 324
Öğrenmenin Derecesi – 325
Davranışsal Değişiklik 325
Eğitim ve Geliştirme Amaçlarının Gerçekleştirilmesi 325
ÖZET 326
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 327
ÖRNEK OLAY 328
YANLIŞ BİR EĞİTİM İHTİYACI TESPİTİ 328
Kaynaklar 329
BÖLÜM 9 – KAR‹YER YÖNET‹M‹ VE PLANLAMASI
KARİYER İLE İLİŞKİLİ TANIMLAR 335
KARİYER YÖNETİMİ VE PLANLAMASININ ÖNEMİ – 338
KARİYER GELİŞTİRME– 340
KARİYER GELİŞTİRMEDE ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER – 343
Performans 343
İzlenim Yönetimi– 343
Nitelikler – 344
İşverenin Şöhreti – 344
XVII
Akraba Kayırma (Nepotism) ve EşDost Kayırma (Kronizm) 344
Rehberler (Mentors) 344
Dalkavukluk 345
Gelişme 345
Uluslararası Deneyim – 346
Dil Becerileri 346
Amaç Oluşturma – 346
Dış Görünüş– 347
BİREYSEL VE ÖRGÜTSEL AÇIDAN KARİYER YÖNETİMİ VE PLANLAMASI 347
Bireysel Kariyer Planlama Aşamaları – 349
ÖRGÜTSEL KARİYER YÖNETİMİ VE PLANLAMASI 352
ÖRGÜTLERDE ETKİLİ KARİYER GELİŞTİRME YÖNTEMLERİ 355
Örgütİçi Boş Pozisyonları Duyurma – 355
Kariyer Geliştirme İçin Biçimsel (formal) Eğitim – 356
Fonksiyonlar Arası Deneyim İçin Yatay Hareketler 356
Emeklilik Hazırlık Programları 357
Kariyer Konusundaki Kitapçık ve Broşürler 357
Çifte (Dual) Kariyer Yolu 358
İşe Başlatma 358
Kariyer Rehberliği (Mentoring) 359
Kariyer Çalıştayları (Career Workshops) 359
Kariyer Danışmanlığı – 360
Değerlendirme ve Geliştirme Merkezleri 360
Örgütsel Yedekleme(Succession Planning)– 361
360 Derece Performans Değerleme Sistemleri 361
Kadınlar, Özürlüler ve Eş Zamanlı Kariyer Yapan Eşler İçin
Özel Programlar 362
ÖZET 363
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 365
ÖRNEK OLAY 365
KİMİN İÇİN KARİYER YÖNETİMİ? 365
Kaynaklar 367
XVIII
BÖLÜM 10 – PERFORMANS DE⁄ERLEND‹RMES‹
PERFORMANS, PERFORMANS DEĞERLENDİRME VE PERFORMANS
YÖNETİMİNİN TANIMI – 373
Performans 373
Performans Değerlendirme – 374
Performans Yönetimi 375
PERFORMANS DEĞERLENDİRMENİN ÖNEMİ VE AMAÇLARI– 376
PERFORMANS DEĞERLENDİRMENİN İŞLEVLERİ 377
İş Uyumunu İyileştirmek İçin Değerlendirme 378
Örgütsel Değerler ve Amaçların İletişimi – 379
“Kendini İyileştirme” İçin Bilgilendirme 379
Eğitim ve Kariyer Geliştirme – 379
Performansa Dayalı Ödüllendirme – 380
Diğer İK Uygulamalarının Geçerliliği 380
Örgütte Kalması ve Çıkarılması Gerekenler Hakkında Karar Verme – 380
Yasal Savunma– 381
PERFORMANS DEĞERLENDİRMENİN KULLANIM ALANLARI 381
İnsan Kaynakları Planlaması – 382
Tedarik ve Seçim – 382
Eğitim ve Geliştirme 382
Kariyer Planlaması ve Geliştirme 383
Ücret ve Maaş Programları – 383
Örgütİçi İşgören İlişkileri – 383
İşgören Potansiyelini Değerlendirme – 383
PERFORMANS DEĞERLENDİRME VE ÇEVRESEL FAKTÖRLER – 384
PERFORMANS DEĞERLENDİRME SÜRECİ– 385
Performans Değerlendirme Planı 385
Değerlendirmeye Alınacak Nitelikler – 387
Değerlendiricilerin Belirlenmesi – 389
Çok Kaynaklı Değerlendirmeler: 360 Derece GeriBildirim Yaklaşımı – 391
Değerlendirme Dönemi 395
XIX
PERFORMANS DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ– 396
Grafik Skalaları 396
Karşılaştırma Yöntemleri 397
Zorlanmış Dağılım Yöntemi 400
Zorunlu Seçim Yöntemi – 401
Kritik Olay Yöntemi 401
Yerinde İnceleme ve Gözlem Yöntemi 402
Davranışsal Temellere Dayalı Değerlendirme Ölçekleri– 402
Sonuçlara Dayalı Sistemler – 403
Takıma Dayalı Performans Değerlendirme – 403
ETKİLİ BİR DEĞERLENDİRME SİSTEMİNİN ÖZELLİKLERİ– 405
İş ile İlişki 405
Performans Beklentileri – 405
Standardizasyon 406
Eğitimli Değerlendiriciler 406
Sürekli Açık İletişim 406
PERFORMANS DEĞERLENDİRMEDE YAPILAN HATALAR VE ALINACAK
ÖNLEMLER 407
Tam Nesnel Olamama 407
Hale Etkisi – Hatası (Baskın Özellik – Halo Error) 407
Tolerans Katılık 408
Tek Yönlü Ölçüm Hatası 408
Ortalama Eğilimi 409
Kişisel Önyargılar 409
Kontrast Hataları – 409
DEĞERLENDİRME GÖRÜŞMESİ – 410
ÖZET 411
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 412
ÖRNEK OLAY 413
PERFORMANS DEĞERLENDİRME Mİ?– 41
Kaynaklar 414
BÖLÜM 11 – ÜCRET YÖNET‹M‹
PARASAL ÖDEMELERİN UNSURLARI 419
ÜCRETİN ÖNEMİ – 421
İşgörenler Açısından Önemi 421
Örgütler Açısından Önemi – 422
Sendikalar Açısından Önemi 423
Toplum Açısından Önemi 423
ÜCRET VE MAAŞ YÖNETİMİNİN PROGRAMLANMASI VE POLİTİKASI 424
Ücret Programının Amaçları 424
İşgörenler Açısından Amaçları 425
Örgüt Açısından Amaçları 425
Ücret Felsefesi ve Politikası 426
BİREYSEL ÜCRETİN BELİRLEYİCİLERİ – 427
Cari Piyasa Ücret Düzeyi 427
Ücret Ödeme Erki – 429
Yaşam Standardı – 429
Pazarlık Gücü – 430
Yasal Sınırlamalar 430
Toplum 431
İş Gerekleri 431
ÜCRET SİSTEMİNİN GELİŞTİRİLMESİ– 432
İŞ DEĞERLEMESİ 432
İş Değerlemesi Süreci – 434
İş Değerleme Yöntemleri 436
PİYASA ÜCRET ARAŞTIRMASI 448
ÜCRET YAPISININ OLUŞTURULMASI 450
İş Kademe ve Derecelerinin Saptanması – 450
Mevcut Ücret Yapısını Yeni Ücret Yapısına Uyarlamak 455
BİREYSEL ÜCRETİN BELİRLENMESİ 456
ÜCRET ARTIŞLARI – 458
Liyakat (Performansa Dayalı Ücret) Artışları – 458
Terfiye İlişkin Artışlar – 458
XXI
Genel Ayarlamalar 459
Otomatik İlerleme 459
YÖNETSEL ÜCRET – 460
Yöneticilerin Ücretlerini Belirleme 460
ÖZET 460
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 462
ÖRNEK OLAY 462
İHTİLAFLI İŞ 462
Kaynaklar 464
BÖLÜM 12 – DURUMSAL ÜCRET VE
DOLAYLI ÖDEMELER: Sosyal Yardım ve Hizmetler
DURUMSAL ÜCRET– 469
Durumsal Ücretin Tanımı ve Önemi 470
BİREYSEL PERFORMANSA DAYALI ÜCRET SİSTEMLERİ – 473
Liyakate Dayalı Ücret – 474
Parça Başına (Akordlu) Ücret Planı 479
Üretim Prim Planları 480
Üretime Dolaylı Katkıda Bulunanların Ödüllendirilme – 481
İkramiye ve/veya Bonuslar – 482
TAKIM PERFORMANSINA DAYALI ÜCRET – 484
ÖRGÜT ÇAPINDA PERFORMANSA DAYALI ÜCRET SİSTEMLERİ 487
Kazanç Paylaşım Planları 487
Kâr Paylaşım Planları – 489
Hisse Senedi Opsiyonu 491
İşgören Hisse Senedi Sahipliği Planı 492
BAZI ÇALIŞMA GRUPLARI İÇİN ÖZENDİRİCİ ÖDEMELER 493
Satış Personeli İçin Özendirici Ödemeler 494
Üst Kademe Yöneticileri İçin Özendirici Ödemeler 494
DOLAYLI ÖDEMELER: SOSYAL YARDIM VE HİZMETLER 496
Sosyal Yardım ve Hizmetlerin Amacı ve Önemi– 498
Etkili Bir Sosyal Yardım ve Hizmetler Programının Planlaması 499
Maliyetler– 500
XXII
İşgörenlerin Katılımı 501
İşgörenlere Sunulacak Yarar ve Hizmetlerin Seçimi 502
Sosyal Yardım ve Hizmetlerin Türleri– 503
ÖZET 505
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 506
ÖRNEK OLAY 507
LİYAKAT MI YOKSA TERSİ Mİ? – 507
(PERFORMANSA DAYALI ÜCRET) – 507
Kaynaklar 508
BÖLÜM 13 – SEND‹KA YÖNET‹M ‹L‹fiK‹S‹
SENDİKANIN İŞLEVLERİ – 515
İŞÇİLERİN SENDİKAYA ÜYE OLMA NEDENLERİ – 516
Ekonomik Yararlar 516
İş Güvencesi 517
Yönetimin Tutumuna Karşı Güvence – 517
Sosyal İhtiyaçlarını Karşılama ve Liderlik Fırsatı 517
Sendikanın Sunduğu Hizmetlerden Yararlanma – 517
ÖRGÜTLÜ EMEĞİN GELİŞİMİ– 518
Türkiye’de Sendikacılığın Gelişmesi 519
SENDİKALARIN ÖRGÜTLENMESİ VE YAPISI– 522
Sendikalaşma İlkeleri – 522
Sendikaların Türleri 523
Sendikaların Faaliyetleri – 524
Sendika Üyeliği ve Anlamı – 524
İşyeri Sendika Temsilciliği – 525
SENDİKANIN İKY ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 526
TOPLU PAZARLIĞIN TANIMI VE NİTELİĞİ 527
TOPLU PAZARLIK GÖRÜŞMELERİNİN PLANLAMA HİYERARŞİSİ – 529
Amaçlar 529
Strateji – 529
Pazarlık Taktikleri 533
XXIII
TOPLU PAZARLIK SÜRECİ 533
Pazarlık İçin Hazırlık – 534
Taleplerin Belirlenmesi 536
Görüşmeye Çağrı– 536
Görüşmeleri Başlatma – 537
Önerilerin Analizi 537
Önerilerin Çözümlenmesi 538
Toplu İş Sözleşmesinin İmzalanması ve Kapsamı – 539
UYUŞMAZLIK VE ÇÖZÜMÜ – 542
Grev ve Lokavt 542
İşi Yavaşlatma 544
İşverenin Ürünlerini Boykot – 544
Arabuluculuk (Tahkim) – 544
TÜRKİYE’DE YASAL TOPLU PAZARLIK SİSTEMİ– 544
Toplu Pazarlık Süreci – 544
Uyuşmazlık Süreci – 546
ÖZET 547
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 549
ÖRNEK OLAY 549
GREVE DOĞRU 549
Kaynaklar 551
BÖLÜM 14 – ÖRGÜT ‹Ç‹ ‹L‹fiK‹LER VE HAREKETLER
ŞİKÂYETLER VE UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ – 555
Şikâyet ve Uyuşmazlıkların Niteliği 556
Başlıca Şikâyet Konuları – 557
Uyuşmazlıkların Çözüm Süreci 558
İŞGÖREN DİSİPLİNİ 561
Disipline İlişkin Program 562
Disiplin Eylemi Süreci 564
Etkili Bir Disiplin Eyleminin İlkeleri – 570
Disiplin Eyleminin Yönetiminde Yaşanan Sorunlar 572
XXIV
TERFİLER, NAKİLLER, RÜTBE İNDİRİMLERİ, İSTİFALAR, İŞ’TEN
ÇIKARMALAR VE EMEKLİLİK 574
Terfiler – 574
Rütbe İndirimleri – 576
Nakiller (Transferler) 577
İstifa (İşten Gönüllü Ayrılma)– 579
İşten Çıkarma 579
Emeklilik – 582
İşten Sürekli Uzaklaştırma – 582
ÖZET 583
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 584
ÖRNEK OLAY 584
UYUMUYORDUM! 584
Kaynaklar 586
BÖLÜM 15 – ‹fiGÖREN SA⁄LIK VE GÜVENL‹⁄‹
İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİNİN TANIMI – 591
İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİNİN ÖNEMİ 592
ÖRGÜTLERİN SAĞLIK VE GÜVENLİK POLİTİKALARININ OLUŞTURULMASI 594
Dış Faktörler 594
İç Faktörler – 597
İŞÇİ SAĞLIĞI VE İŞ GÜVENLİĞİ SORUNLARI VE NEDENLERİ– 598
Sağlık 598
Güvenlik – 605
SAĞLIK VE GÜVENLİĞİN YÖNETİMİ 608
Sağlık Programları 609
Güvenlik Programları – 610
ÖZET 612
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 613
ÖRNEK OLAY 614
STRES VE VERİMLİLİK 614
Kaynaklar 615
XXV
BÖLÜM 16 – ULUSLARARASI BOYUTLARIYLA
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ
ULUSLARARASI İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNİ GEREKTİREN
NEDENLER VE İLKELER 619
İNSAN KAYNAKLARI PLANLAMASI – 623
İŞGÖREN TEDARİKİ 624
Uluslararası İşgücü Kaynakları 625
İŞGÖREN SEÇİMİ 627
Ana Ülkeden Görevlendirilenlerin (Expatriates) Seçimi 628
Kadın Görevlilerin Seçimi 630
EvSahibi Ülke Vatandaşlarının Seçimi – 631
Üçüncü Ülke Vatandaşlarının Seçimi – 632
EĞİTİM VE GELİŞTİRME – 632
ULUSLARARASI İKY AÇISINDAN ÖZEL KARİYER PROGRAMLARI 634
PERFORMANS YÖNETİMİ– 634
Performans Değerlendirme Kriterleri – 636
Performans Değerlendirme Süreci – 637
ÜCRET VE ÖDÜL YÖNETİMİ 638
Bilanço Yaklaşımı (Balance Sheet Approach) 640
ULUSLARARASI ENDÜSTRİYEL İLİŞKİLER 641
ÖZET 642
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 644
Kaynaklar 645
BÖLÜM 17 – ‹NSAN KAYNAKLARI B‹LG‹ S‹STEMLER‹ VE
‹KY’nin DE⁄ERLEND‹R‹LMES‹
İK’YA İLİŞKİN VERİLER, BİLGİLER VE SİSTEMLER 651
İNSAN KAYNAKLARI BİLGİ SİSTEMLERİ 653
İKY Açısından Bilgisayar Donanımı ve Yazılımı – 656
İnsan Kaynakları Karar Süreçlerinde Gerekli Olan Bilgiler 657
İnsan Kaynakları Bilgi Sistemlerinin İKY Faaliyet Alanlarındaki İşlevi veya Rolü 660
İnsan Kaynakları Bilgi Sistemlerinin Örgütsel Yararları– 666
İnsan Kaynakları ve Bilişim Arayüzünde Yeni Gelişmeler– 668
XXVI
İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİNİ DEĞERLENDİRME – 671
İNSAN KAYNAKLARI DENETİMİ 671
İK Denetiminde Kullanılan Yaklaşımlar – 673
İK İklimini Değerlendirme – 675
Kıyaslama Karşılaştırma (Benchmarking) 678
İK Değerlendirme Çizelgesi
(İnsan Kaynakları Performans Göstergeleri The HR Scorecard) – 681
ÖZET 682
GÖZDEN GEÇİRME VE TARTIŞMA SORULARI – 684
ÖRNEK OLAY 685
HALİÇ HAVAYOLU ŞİRKETİNDE BİR 685
İŞGÖREN DÖNÜŞÜM ORANI KONUSU – 685
Kaynaklar – 686
Sözlük 691
Kaynakça699