Elektronik Ortamda Haksız Rekabet
LL.M. Av. Fatma İSLAMOĞLU
İÇİNDEKİLER
İÇİNDEKİLER. 5
KISALTMALAR 11
GİRİŞ13
BİRİNCİ BÖLÜM
ELEKTRONİK ORTAM, İNTERNET VE SOSYAL MEDYA
ELEKTRONİK ORTAM KAVRAMI ve UNSURLARI .15
İnternet. 17
İnternetin Teknik Yapısı. 18
İnternetin Teknik Alt Yapısı . 18
a) Kablolu İnternet Alt Yapısı . 19
b) Kablosuz İnternet Alt Yapısı . 20
Ağ Protokolleri 21
İnternet Alan Adları ( Domain Names) 22
Başlıca İnternet Araçları 23
a) Elektronik Posta ( E-Posta). 23
b) World Wide Web (WWW) ve Web Teknolojilerinin Gelişimi. 24
c) FTP ( File Transfer Proctokol). 27
Sosyal Medya 28
Sosyal Medyanın Özellikleri. 29
Başlıca Sosyal Medya Araçları . 30
a) Facebook . 31
b) Twitter . 32
c) Youtube . 33
d) Instagram. 34
6 İçindekiler
İKİNCİ BÖLÜM
ELEKTRONİK ORTAMDA HAKSIZ REKABET
REKABET VE HAKSIZ REKABET.37
A) Genel Olarak. 37
B) Türk Hukuk Sisteminde Haksız Rekabet Düzenlemeleri 40
Türk Ticaret Kanunu ve Türk Borçlar Kanunu Düzenlemeleri 41
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun Kapsamındaki Düzenlemeler . 44
Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Düzenlemeleri. 45
Sınai Mülkiyet Kanunu Düzenlemeleri 47
İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun Kapsamında
Düzenlemeler 49
C) Haksız Rekabetin Hukuki Niteliği 50
D) Haksız Rekabete İlişkin Düzenlemelerin Amacı ve İlkeler . 51
E) Haksız Rekabet Unsurları 52
Ticari Hayatı Etkileyen Davranış 52
Davranışın Dürüstlük Kuralına Aykırı, Aldatıcı Olması . 53
Davranış Sahibinin Rakip Olmasının Gerekli Olmaması. 54
Davranış Sahibin Kusurlu Olmasına Gerek Olmaması . 54
Mağdurun Zarar Görmesine Gerek Olmaması 55
HAKSIZ REKABET HALLERİ.56
A) Dürüstlük Kuralına Aykırı Reklam ve Satış Yöntemleri ile Diğer Hukuka Aykırı
Davranışlar 57
Başkalarının Mallarını, İş Ürünlerini, Fiyatlarını, Faaliyetlerini, Ticari İşlerini
Yanlış, Yanıltıcı, Gereksiz Yere İncitici Açıklamalarla Kötülemek . 57
Kendi Ticari işletmesi Hakkında Gerçek Dışı Açıklamalarda Bulunmak Suretiyle
Kendini veya Aynı Yollar ile Üçüncü Kişiyi Rekabette Öne Geçirmek 60
Müstesna Yeteneğe Malik Olduğu Zannını Uyandırmak veya Elverişli Olmadığı
Halde Bazı Meslek Ad ve Sembollerini Kullanmak. 62
Karıştırılmaya Yol Açma. 63
Karşılaştırma ve Karşılaştırmalı Reklam. 65
Tedarik Fiyatının Altında Satışa Sunma . 67
Müşteriyi Ek Edimlerle Yanıltma . 69
Saldırgan Satış Yöntemleri. 69
İçindekiler 7
Gizleme Suretiyle Müşterinin Yanıltılması. 70
Tüketicinin Korunması. 71
B) Sözleşmeyi İhlale veya Sona Erdirmeye Yönlendirmek. 72
C) Başkalarının İş Ürünlerinden Yetkisiz Yararlanma. 73
D) Üretim veya İş Sırlarını Hukuku Aykırı Olarak İfşa Etme . 74
E) İş Şartlarına Uymama 75
F) Dürüstlük Kuralına Aykırı Genel İşlem Şartları Kullanma 75
III. ELEKTRONİK ORTAMA ÖZGÜ HAKSIZ REKABET HALLERİ77
1) İstenmeyen E- Posta Gönderilmesi Suretiyle Haksız Rekabet (Spamming) . 78
a) Türk Hukukunda Elektronik İleti ile İlgili Düzenlemeler . 79
b) Elektronik Haberleşme Kanunu . 79
c) Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun . 80
d) Ticari İletişim ve Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik 80
2) Alan Adının ( Domain Name) Haksız Rekabete Konu Olması 83
3) Kodlama ( Metatagging) Yoluyla Haksız Rekabet 86
4) Hyperlink ( Bağlantı) ve Framing ( Çerçeveleme) Yolu ile Haksız Rekabet. 88
5) İnternet Reklamlarının Haksız Rekabete Konu Olması 89
6) Oltalama ( Phishing) Yolu ile İş ve Üretim Sırlarının İfşası . 95
7) Elektronik Sözleşmelerde Haksız Rekabet Oluşturan Genel İşlem Koşulları 97
7) Web Sitesi ve Mobil Uygulamaların Haksız Rekabete Konu Olması 100
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ELEKTRONİK ORTAMDA İŞLENEN HAKSIZ REKABET HALLERİNDE UYGULANACAK
HUKUKUN TESPİTİ 105
Yabancılık Unsuru İçeren Haksız Rekabette Uygulanacak Hukukun Tespiti 105
Haksız Rekabette Uygulanacak Hukukun Tespiti. 107
a) 2675 sayılı MÖHUK Döneminde Haksız Rekabete Uygulanacak Hukukun
Tespiti 107
b) 5718 sayılı MÖHUK Döneminde Haksız Rekabete Uygulanacak Hukukun
Tespiti 108
aa) Piyasası Doğrudan Etkilenen Ülke Hukuku. 109
bb) Zarar Gören İşletmenin Bulunduğu Yer Hukuku 110
8 İçindekiler
c) Elektronik Ortamda Gerçekleşen Haksız Rekabette Uygulanacak Hukuk 111
Türk Mahkemelerinin Milletlerarası Yetkisi 113
Yabancılık Unsuru Taşıyan Haksız Rekabet Uyuşmazlıklarında Yetkili
Mahkeme 113
Elektronik Ortamın Türk Mahkemelerin Milletlerarası Yetkisine Etkisi. 115
ELEKTRONİK ORTAMDA MEYDANA GELEN HAKSIZ REKABETTE HUKUKİ VE CEZAİ
SORUMLULUK 116
Elektronik Ortamda Gerçekleşen Haksız Rekabette Hukuki Sorumluluk 116
Haksız Rekabete Dayalı Davaların Açılmasından Önce Zorunlu Arabuluculuk
Süreci 117
Haksız Rekabete Dayalı Davalar 119
a) Tespit Davası 120
b) Haksız Rekabetin Men’i Davası 121
c) Haksız Rekabet Neticesinde Doğan Maddi Durumun Ortadan Kaldırılması. 122
d) Haksız Rekabet Nedeni İle Doğan Zararların Tazmini Davası . 123
Haksız Rekabete Dayalı Hukuk Davasında Taraflar 125
a) Davacılar 126
aa) Haksız Rekabet Nedeniyle Zarar Gören ya da Zarar Görme İhtimali ile
Karşı Karşıya Kalanlar . 126
bb) Müşteriler 127
cc) Mesleki ve Ekonomik Birlikler, Tüketicinin Ekonomik Çıkarlarını Koruyan
Kuruluşlar, Kamusal Nitelikteki Kurumlar. 127
b) Davalılar. 128
aa) Haksız Rekabeti Gerçekleştiren 128
bb) Çalıştıran 128
cc) Basın, Yayın, İletişim ve Bilişim Kuruluşları. 129
dd) İnternet Servis Sağlayıcıları 131
ee) Erişim Sağlayıcı . 131
ff) İçerik Sağlayıcı 132
gg) Yer Sağlayıcı 132
hh) Sosyal Ağ Sağlayıcıları. 133
ii) Toplu Kullanım Sağlayıcıları 134
İnternet Servis Sağlayıcılarının TTK m. 58 Bağlamında Sorumluluğu. 136
Zamanaşımı . 137
İçindekiler 9
Görevli ve Yetkili Mahkeme 137
Mahkeme Hükmünün Üçüncü Kişiler Bakımından İcrası ve İlanı 138
Haksız Rekabet Bakımından Geçici Hukuki Korumalar 139
1) İhtiyati Tedbirler 139
2) Gümrükte El Koyma 140
3) Delil Tespiti 140
Haksız Rekabet Nedeni ile Cezai Sorumluluk 141
SONUÇ.143
KAYNAKÇA 147
