Limited Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma

LİMİTED ŞİRKETLERDE ORTAKLIKTAN ÇIKARILMA



Engin ERDİL



İçindekiler

İkinci Basıya Önsöz V

Birinci Basıya Önsöz VII

İçindekiler IX



Giriş 1

BİRİNCİ BÖLÜM

LİMİTED ŞİRKETİN TANIMI VE HUKUKİ YAPISI,

LİMİTED ŞİRKETLERE UYGULANACAK HÜKÜMLER



§ 1. Limited Şirketin Tanımı ve Hukuki Yapısı, Limited Şirketlere

Uygulanacak Hükümler 3

I. Limited Şirketin Tanımı ve Özellikleri 3

II. Limited Şirketlerin Hukuki Yapısı 5

III. Limited Şirketlere Uygulanacak Hükümler 7



İKİNCİ BÖLÜM



LİMİTED ŞİRKETLERDE ORTAKLIK HAKLARI VE BORÇLARI,

ORTAKLIK SIFATININ SONA ERMESİ



§ 2. Limited Şirketlerde Ortaklık Hakları ve Borçları, Ortaklık Sıfatının

Sona Ermesi 11

I. Ortaklık Hakları 11

A. Genel Olarak 11

B. Ortaklıktan Doğan Şahsi Haklar 12

1. Ortaklar Genel Kuruluna Katılma Hakkı 12

2. Ortaklar Genel Kurulunda Oy Kullanma Hakkı 12

3. İdare ve Temsil Hakkı 13

4. Denetleme Hakkı 14

5. Şirketten Çıkma Hakkı 14

6. Haklı Sebeplerle Ortaklığın Feshini İsteme Hakkı 15

7. Genel Kurul Kararlarının İptalini İsteme Hakkı 15

C. Ortaklıktan Doğan Mali Haklar 16

1. Pay Hakkı 16

2. Şirket Kârına Katılma Hakkı (Kâr Yapı Hakkı) 16

3. Tasfiye Mevcuduna İştirak Hakkı 18

4. Yeni Pay Alma Hakkı 18

II. Ortaklık Borçları 19

A. Genel Olarak 19

B. Sermaye Taahhüdünün Ödenmesi Borcu 19

C. Rekabet Etmeme Borcu 20

D. İdare ve Temsil Borcu 21

III. Ortaklık Sıfatının Sona Ermesi 22

A. Genel Olarak 22

B. Ortaklık Sıfatının Sona Erme Halleri 24

1. Payın Devri 24

a. Genel Olarak 24

b. Payın Devrinin Şartları 26

aa. Payın Devri Sözleşmesinin Şekle Uygun Yapılması 26

bb. Bildirim 28

cc. Devre Muvafakat 28

dd. Pay Defterine Kayıt 30

c. Pay Devrinin Ticaret Siciline Bildirilmesinin Gerekmemesi 32

d. Pay Devrinin Sonuçları 33

2. Ortaklıktan Çıkma 34

a. Genel Olarak 34

b. Şirket Ana Sözleşmesinde Öngörülen Hallerde Çıkma 35

c. Haklı Sebeplerin Varlığı Halinde Çıkma

(Kanuni Çıkma Hakkı) 36

d. Tüm Ortakların Kararı ile Çıkma 41

e. Miras ve Mal Rejimine İlişkin Hükümlere Göre Payın

İktisabının Yasaklanmış Olması Sebebiyle Çıkma 41

f. Ortaklıktan Çıkmanın Hukuki Sonuçları 42

3. Sermaye Payının İtfası Yolu ile Ayrılma 42

4. Ortaklıktan Çıkarılma 42



ÜÇÜNCÜ BÖLÜM



ÇEŞİTLİ HUKUKİ TEŞEKKÜLLERDE ORTAKLIKTAN ÇIKARILMA



§ 3. Çıkarılma Kavramı, Çeşitli Hukuki Teşekküllerde Çıkarılma 45

I. Genel Olarak Çıkarılma Kavramı 45

II. Çeşitli Hukuki Teşekküllerde Çıkarılma 46

A. Derneklerde 46

B. Sendikalarda 47

C. Adi Şirketlerde 48

III. Diğer Ticari Şirket Türlerinde Çıkarılma 50

A. Anonim Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma 50

B. Kolektif Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma 55

1. Çıkarılma Sebepleri 55

2. Çıkarılma Prosedürü 59

3. Çıkarılmanın Hükümleri 60

C. Komandit Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma 60

D. Kooperatiflerde Ortaklıktan Çıkarılma 61

1. Genel Olarak 61

2. Çıkarılma Prosedürü 62

3. Çıkarılmanın Hükümleri 63



DÖRDÜNCÜ BÖLÜM



LİMİTED ŞİRKETLERDE ORTAKLIKTAN ÇIKARILMA



§ 4. Limited Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma 65

I. Genel Olarak 65

II. Ortaklıktan Çıkarılma Halleri 66

A. Haklı Sebeplerle Ortaklıktan Çıkarılma 66

1. Genel Olarak 66

2. Çıkarılmanın Şartları 66

a. Haklı Bir Sebebin Bulunması 66

aa. Haklı Sebebin Tanımı 66

bb. Haklı Sebebe Örnekler 68

cc. Haklı Sebebin Hukuki Nitelikleri 72

dd. Ana Sözleşmede Öngörülmesi Halinde Haklı

Sebeplerle Şirketten Çıkarılma 76

b. Ortaklık Kararı 78

c. Mahkeme Kararı 81

aa. Genel Olarak 81

bb. Görevli Mahkeme 84

cc. Yetkili Mahkeme 85

dd. Davada Uygulanacak Usul 85

ee. İhtiyati Tedbir 87

ff. Davanın Tarafları 87

gg. Davanın Hukuki Niteliği 88

hh. Zamanaşımı 89

3. Şirketten Çıkarılma Prosedürünün Sona Ermesi 90

a. İç İlişkide 90

b. Dış İlişkide 92

4. Haklı Sebeplerle Ortaklıktan Çıkarılmanın Hukuki Sonuçları 93

a. Çıkarılan Ortak Açısından 93

aa. Genel Olarak 93

bb. Çıkarılan Ortağın Sorumluluğu 94

b. Şirket Açısından 95

c. Çıkarılan Ortağın Pay Karşılığını İsteme Hakkı 96

aa. Genel Olarak 96

bb. Pay Karşılığının Hesaplanması 97

cc. Pay Karşılığının Ödenmesi 100

aaa. Genel Olarak 100

bbb. Ödeme Şekilleri 102

i. Payın Paraya Çevrilmesi 102

ii. Şirket Malvarlığından Ödeme 103

ia. Genel Olarak 103

ib. Esas Sermayeyi Aşkın Malvarlığından

Ödeme 104

ic. Esas Sermayeden Ödeme 104

B. Sermaye Payını Ödemede Temerrüt Nedeniyle Ortaklıktan

Çıkarılma 106

1. Genel Olarak 106

2. Sermaye Koyma Borcu 107

3. Temerrüdün Gerçekleşmesi 109

4. Temerrüdün Sonuçları 111

a. Genel Olarak 111

b. Sermaye Alacağının İcra Yolu ile Ödettirilmesi 112

aa. Ödeme Talebi 112

bb. Temerrüt Faizi 113

cc. Cezai Şart 114

dd. Munzam Zarar Talebi 115

c. Ortağın şirketten çıkarılması 116

aa. Genel Olarak 116

aaa. Çıkarılma İhtarı 119

bbb. Çıkarma Kararı 120

cc. Çıkarılma Kararının Sonuçları 123

aaa. Genel Olarak 123

bbb. Çıkarılan Ortağa Ait Payın Durumu 123

ccc. Çıkarılan Ortağın Durumu 124

ddd. Payın Paraya Çevrilmesi 124

ı. Payın Diğer Bir Ortak Tarafından Gerçek

Değeri Üzerinden Devralınması 125

ıı. Payın Açık Arttırma Yolu ile Satılması 126

ııı. Payın Diğer Bir Şekilde Paraya Çevrilmesi 127

ıv. Açık Kalması Halinde Seleflerin Sorumluluğu 128

4. Zamanaşımı 130

C. İnfisahı Önlemek İçin Ortaklıktan Çıkarılma 130

1. Genel Olarak 130

2. Çıkarılmanın Şartları 132

a. Şirket Ortağının İflası veya Payının Haczedilmesi 133

b. Şirketin Feshinin İhbar Edilmesi 134

c. Çıkarılma Kararı 137

d. Çıkarılma Kararının Alacaklıya/İflas İdaresine Bildirimi 139

e. Pay Bedelinin Ödenmesi 139

3. Çıkarılmanın Hukuki Sonuçları 142

D. İki Ortaklı Limited Şirketlerde Ortaklıktan Çıkarılma 142

E. Bir Ortak Kalıncaya Kadar Çıkarılma 146



V. SONUÇ 148



İÇTİHATLAR 163



A. ÇIKARILMAYA İLİŞKİN İÇTİHATLAR 165



1. Haklı Sebeple Çıkarılmaya İlişkin İçtihatlar 165

• Ortakların Niteliklerinin Sebep Olgusuna Etkisi • Çıkarılma Payının

Hesabı 165

• Suçlamayla İtham Etmenin Haklı Sebep Olgusuna Etkisi • Ayrılma Payının

Hesabı 167

• Ortaklıktan Çıkarılmada Muvafakat Nisabı 168

• Haklı Neden Olsa Bile Bu Neden Zarara Sebebiyet Vermelidir 169

• Ortağın Niteliğinin Haklı Sebep Olgusuna Etkisi 171

• Haksız Rekabet Haklı Sebep Sayılabilir 172

• Rekabet Yasağına Aykırılık Haklı Neden Sayılır 173

• Çıkarılma Payının Hesaplanması 175

• Ortağın Çıkma Hakkını Kullanmayıp Şirketin Feshini Talep Etmesi 177

• Ortağın Şirketle Olan İlişkisinin Engellenmesi 178

• Rekabet Yasağına Aykırılık 179

• Ortağın Davranışlarının Şirket Faaliyetlerini Sekteye Uğratması 180

• Rekabet Yasağına Aykırılık 182

• Üç Ortaklı Şirkette Muvafakat Karar Nisabı 183

• Çıkarılan Ortağın Ortaklık Payının Muacceliyet Tarihi 185

• Ortaklığın Ortadan Kaldırılmasında Uygulanacak Hüküm 186

• Hastalığın ÇıkarılmayaEtkisi 187

• Ortağın Haksız Davranışları 188

• Çıkma Yerine Şirketin Fesih ve Tasfiyesinin İstenmesi • Hakkın Kötüye

Kullanılması 189

• Muvafakat Kararında Nisap 191

• Çıkarılan Ortağın Ortaklık Payının Hesabı 194

• Ana Sözleşmede Öngörülen Mükellefiyetin Yerine Getirilmesi 195

• Çıkarılma Davasında Yargılama Usulü 197

• Ortaklık Payının Gerçek Değer Üzerinden Hesaplanması 198

• Çıkarılmada Hakem Şartının Hükmü 199

• Çıkarılmada Hakem Şartının Hükmü 200

2. Sermaye Koyma Borcunun Yerine Getirilmemesi Nedeniyle

Ortaklıktan Çıkarılmaya İlişkin İçtihatlar 201

• Çıkarılma Kararının İptal Davası 201

• Çıkarılma Kararının İptali Davası 202

• Karar Nisabının Ana Sözleşme ile Arttırılması 203

• Ödeme İçin Verilen Önel 206

• Çıkarılma Kararının İptali Davasının Süresi 207

3. İnfisahı Önlemek İçinOrtaklıktan Çıkarılmaya İlişkin İçtihatlar 208

• Çıkarılan Ortağın Payının Gerçek Değer Üzerinden Hesabı 208

• Haciz Yapılması Şart 209

• İnfisahtan Önce Yapılan Ödeme 211

• Haciz Yapılmasının Yeterliliği 212

• İflas Halinin Çıkarılmaya Etkisi 212

• Çıkarılmada Usül 215

• Haczin Etkisi 215

4. İki Ortaklı Limited Şirketlerde Haklı Sebeple Çıkarılmaya

İlişkin İçtihatlar 218

• İki Ortaklı Şirkette Çıkarılma Talebi 218

• İki Ortaklı Şirkette Çıkarılma 219

• İki Ortaklı Şirkette Çıkarılma 220

• İkiOrtaklı Şirkette Çıkarılma 222



B. ÇIKMAYA İLİŞKİN İÇTİHATLAR 225



1. Haklı Sebeple Çıkmaya İlişkin İçtihatlar 225

• Ortak Hakkında Ceza Şikayetinde Bulunma 225

• Fesih ve Tasfiye İsteminin Çıkmaya Dönüştürülmesi 226

• Çıkma Payının Hesaplanması 227

• Haklı Nedenin İspatlanması 229

• Yakın Akrabalık • Ortaklar Arası Sürtüşme 230

• Çıkma Talebinin Feshi Talebi Olarak Yorumlanması 231

• Çıkan Ortağın Payının Hesabı • Faiz 233

• Ayrılma Payının Hesaplanma Yöntemleri 234

• Çıkma Davasında Davalı Sıfatı • Esas Sermayenin Azaltılması 236

• Ayrılma Payı 237

• Ortak ve Müdürün Davranışları 238

• Ayrılma Payının Hesabı 240

• Çıkma Kararının Hükmü ve Niteliği 241

2. Ana Sözleşmede Öngörülen Hallerde Ortaklıktan Çıkmaya

İlişkin İçtihatlar 244

• Ana Sözleşmede Öngörülen Haklı Sebep 244

• Ana Sözleşmede Çıkmanın Zorlaştırılması 245

3. İki Ortaklı Limited Şirketlerde Çıkmaya İlişkin İçtihatlar 247

• İki Ortaklı Şirkette Çıkma 247

• İki Ortaklı Şirkette Çıkma 248

• İki Ortaklı Şirkette Çıkma 250

• İki Ortaklı Şirkette Çıkma 251

• İki Ortaklı Şirkette Çıkma 253

• İki Ortaklı Şirkette Çıkma 255



Bibliyografya 258



Kavram İndeksi 266