Vergi Yargılamasında Yürütmenin Durdurulması

Esmanur YÜKSEL ( Hakim )

İÇİNDEKİLER

İÇİNDEKİLER 7

KISALTMALAR .11

GİRİŞ.13

BİRİNCİ BÖLÜM

İDARİ YARGIDA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KURUMU

İDARİ İŞLEM KAVRAMI .15

İdari İşlemin Hukuki İşlem Niteliği 15

İdari İşlem Kavramının Tanımı 16

İdari İşlemin Özellikleri .17

Tek Yanlılık Özelliği 18

Kamu Gücü Ayrıcalıklarına Dayanma Özelliği 19

İcrailik (Yürütülebilirlik) Özelliği ve Re’sen İcra Yetkisi Tanıması .20

İdari İşlemlerde Hukuka Uygunluk (Kanunilik) Karinesi.23

İdari İşlemi Oluşturan Unsurlar.24

İdari İşlemin Yetki Unsuru .25

İdari İşlemin Şekil Unsuru 27

İdari İşlemin Sebep Unsuru28

İdari İşlemin Konu Unsuru .29

İdari İşlemin Amaç Unsuru29

İDARİ YARGIDA DAVA TÜRLERİ.30

İptal Davası .30

Tam Yargı Davası 34

İdari Nitelikteki Sözleşmelerden Doğan Davalar.34

III. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KURUMU35

Yürütmenin Durdurulması Kavramı35

Yürütmenin Durdurulması Kurumunun Tarihsel Gelişim Süreci.38

Yürütmenin Durdurulması Kurumunun Amaçları.49

Temel Hak ve Hürriyetlerin Korunması .50

İdarenin Keyfiliğinin Önlenmesi.52

Etkin Yargısal Denetim Sağlanması53

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KURUMUNUN HUKUKİ NİTELİĞİ VE BENZER

HUKUKİ MÜESSELERLE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ .54

Yürütmenin Durdurulması Kararı ve İptal Kararı 54

Yürütmenin Durdurulması Kararı ve Ara Karar.59

Yürütmenin Durdurulması Kararı ve İhtiyati Tedbir Kararı .62

8 İçindekiler

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARI VERİLEBİLMESİNİN ŞARTLARI. 66

Usule İlişkin Şartlar.66

Usulüne Uygun Açılmış İptal Davasının Varlığı 66

Yürütmenin Durdurulması Talep Edilmesi Şartı 68

Teminat Şartı ve Anayasa Mahkemesi Kararının Değerlendirilmesi71

Yürütmenin Durdurulmasına İlişkin Kararın Gerekçeli Olarak Yazılması .75

Yürütmenin Durdurulması İstemli Dosyaların Önceliği .77

Savunma Alma Zorunluluğu Kuralı 78

Tebligat ve Cevap Verme Sürelerinin Kısaltılabilmesi .79

Yürütmenin Durdurulmasında Harç Zorunluluğu80

Esasa İlişkin Şartlar .81

İdari İşlemin Uygulanması Halinde Telafisi Güç ve İmkansız Zarar

Doğması 82

İdari İşlemin Açıkça Hukuka Aykırı Olması.83

İKİNCİ BÖLÜM

VERGİLENDİRME İLİŞKİSİ VE YÜRÜTMENİN DURDURULMASI

VERGİ KAVRAMI 85

VERGİ HUKUKU 87

III. VERGİLENDİRME YETKİSİ . 88

VERGİLENDİRME SÜRECİ 90

Vergiyi Doğuran Olay90

Verginin Konusu .91

Verginin Matrahı 91

Verginin Tarhı.92

Verginin Tebliği.93

Verginin Tahakkuku94

Verginin Tahsili.95

VERGİ YARGILAMASI SÜRECİ 96

Vergi Yargısı Kavramı96

Vergi Yargılama Hukuku Kavramı 97

Vergi Yargısının Bağımsızlığı Sorunu.98

Vergi Uyuşmazlıklarının İdari Yargı Mercileri Tarafından Ele Alınması

Gerekliliği 98

Vergi Uyuşmazlıklarının Adli Yargı Mercileri Tarafından Ele Alınması

Gerekliliği 100

Vergi Yargısının Bağımsız Olması Gerektiği .101

Türk Vergi Yargısı Tarihsel Gelişimi 103

Osmanlı Dönemi103

1982 Öncesi Dönem 104

1982 Sonrası Dönem .105

VERGİ UYUŞMAZLIKLARINA KARŞI DAVA AÇILMASI . 105

VII. VERGİ UYUŞMAZLIĞINDA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KURUMUNUN

İŞLEYİŞİ 106

İdari Yargıda Yürütmenin Durdurulması Bakımından Ana Kural 106

İçindekiler 9

Vergi Mahkemesinde Yürütmenin Durdurulması Uygulaması .108

Tahsilatın Kendiliğinden Duracağı Haller.109

İkmalen, Resen ve İdarece Yapılan Tarhiyatlar ve Buna Bağlı

Cezalara Karşı Dava Açılması 110

Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalara Karşı Dava Açılması 112

Gümrük Vergi ve Cezalarına Dava Açılması 113

Vergi Yargısında Dava Açıldığında Yürütmenin Kendiliğinden

Durmayacağı Haller .115

Dava Konusu Edilmeyen Bölüm116

Davacının Bildirdiği Adrese Tebligatın Ulaşılamaması Nedeniyle

Dosyanın İşlemden Kaldırılması117

Mükellef Tarafından Verilen Beyannameye Dava Açılması 118

6183 sayılı Kanun Kapsamında Tahsilata Karşı Açılan Davalar .121

Ödeme Emri 123

Teminat İstenmesi.127

İhtiyati Tahakkuk .135

İhtiyati Haciz139

Resen, İkmalen ve İdarece Tarhiyat Üzerine Açılan Davanın

Reddi Üzerine Yapılan Tahsilat İşlemleri (İki Nolu İhbarname) .143

Vergiye Yargısındaki Özel Uyuşmazlıklarda Yürütmenin Durdurulması.144

Şikâyet Yoluyla Düzeltme ile İlgili Yapılan Başvurulara İlişkin Açılan

Davalar .144

Motorlu Taşıtlar Vergisi Tahakkukuna Dava Açılması.146

Emlak Vergisi Tahakkukuna Karşı Dava Açılması 149

Takdir Komisyonu Tarafından Belirlenen Emsal Değere Dava

Açılması 150

Tahakkuku Tahsile Bağlı Vergilere Karşı Açılan Davalar152

Stopaj Yoluyla Tahsil Edilen Vergilere Karşı Açılan Davalar153

Mükelleflerin Kod Listesine Alınmasına İlişkin Açılan Davalar154

Vergi Hukuku Alanındaki Düzenleyici İdari İşlemlere Açılan Davalar .157

VIII. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI TALEBİ SONUCUNDA VERİLEN KARARLAR .158

Yürütmenin Durdurulması İstemi Hakkında Karar Verilmesine Yer Olmadığı

Kararı 158

Yürütmenin Durdurulması İsteminin Savunma Alındıktan Sonra

İncelenmesi Kararı 159

Yürütmenin Durdurulması İsteminin Ara Karar veya Bilirkişi İncelemesi

Sonrası İncelenmesi Kararı .159

Yürütmenin Durdurulması İsteminin Savunma Alıncaya Kadar Kabul veya

Ara Kararın Gereği Yerine Getirilene Kadar Kabul Kararı160

Yürütmenin Durdurulması İsteminin Reddi Kararı161

Yürütmenin Durdurulması İsteminin Kabulü Kararı161

Yürütmenin Durdurulması İsteminin Kısmen Kabul Kısmen Reddi Kararı 162

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARINA İTİRAZ .162

İtirazın Şartları 163

Yürütmenin Durdurulması İstemi Hakkında Karar Verilmesi.163

10 İçindekiler

Karardan Olumsuz Etkilenenin Başvuru Hakkı 163

Yürütmenin Durdurulması Kararına İtirazın Süresi164

İtiraz Harcının Yatırılması 165

İtirazın Yapılacağı Yerler ve İtiraz Usulü .166

İtirazın Mümkün Olmadığı Haller .167

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

KANUN YOLLARI AŞAMASINDA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI

VE YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARININ İNFAZ SÜRECİ

KANUN YOLLARI AŞAMASINDA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI 169

Kanun Yolu Kavramı .169

İdari Yargıda Kanun Yolları .169

Olağan Kanun Yollarında Yürütmenin Durdurulması .172

Vergi Yargısında Dava Açılmakla Yürürlüğü Kendiliğinden Duran İşlemlerin

Olağan Kanun Yolundaki Denetimi.174

Olağan Kanun Yolunda Yürütmenin Durdurulması Kararlarının Kesinlik

Sorunu175

YÜRÜTMENİN DURDURULMASINA DAİR KARARIN UYGULANMA SÜRECİ. 177

İnfaz Zorunluluğu .177

İnfaz Süresi 181

Yürütmenin Durdurulması İsteminin Kabul Kararının Sonuçları.182

Bireysel İşlemlere Etkisi.184

Düzenleyici İşlemlere Etkisi .186

Yürütmenin Durdurulması İsteminin Reddi Kararının Sonuçları 188

III. YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARININ UYGULANMADIĞI HALLER . 189

Hiç Uygulamama 190

Geç Uygulama 191

Noksan Uygulama 192

Muvazaalı Uygulama 192

YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARLARININ UYGULANMAMASINDAN

DOĞAN SORUMLULUK. 193

İdarenin Sorumluluğu.194

Kamu Görevlisinin Sorumluluğu .196

Hukuki Sorumluluk 196

Cezai Sorumluluk.197

Disiplin Sorumluluğu .197

YARGI KARARLARININ UYGULANMAMASI DURUMUNDA BAŞVURU SÜRELERİ

VE DAVA AÇMA HAKKI. 199

SONUÇ . 201

KAYNAKÇA . 205