Açıklamalı - İçtihatlıHırsızlık ve Yağma Suçları
Ömer KARAÇAL ( Hakim BAM Daire Başkanı )
Fahri TURAN ( Hakim BAM Daire Üyesi )
İÇİNDEKİLER
TAKDİM 7
TAKDİM 9
ÖNSÖZ . 11
BİRİNCİ KISIM HIRSIZLIK SUÇU
BÖLÜM
I- GENEL BİLGİLER 25
II- HIRSIZLIK SUÇUNDA KORUNAN HUKUKİ YARAR 26
1) Mülkiyet Kavramı ve Unsurları . 26
2) Zilyetlik Kavramı ve Unsurları 28
3) Korunan Hukuki Yarar 37
III- HIRSIZLIK SUÇUNUN MADDİ UNSURU 41
1- FAİL . 41
2- MAĞDUR. 43
3- HIRSIZLIK SUÇUNUN KONUSU 47
a) Mal Kavramı 47
b) Taşınır Olması 65
c) Başkasına Ait Olması 66
4- HAREKET-SONUÇ 71
a) Rıza Olmaksızın Alma 72
b) Malı Bulunduğu Yerden Alma . 77
IV- HIRSIZLIK SUÇUNUN MANEVİ UNSURU . 81
V- HUKUKA AYKIRILIK UNSURU . 85
YARGITAY KARARLARI 90
VI- HIRSIZLIK SUÇUNUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ 138
1- Teşebbüs 138
2- İştirak 145
3- İçtima 148
4- Gönüllü Vazgeçme . 158
5- Hırsızlık Suçunun Benzer Suçlardan Ayrımı . 161
a) Güveni kötüye kullanma suçu . 162
b) Yağma suçu . 163
c) Dolandırıcılık suçu . 164
d) Mala zarar verme suçu 165
e) Kaybolmuş veya hata sonucu ele geçmiş eşya üzerinde tasarruf suçu 166
f) Karşılıksız yararlanma suçu 167
g) Suç eşyasının satın alınması veya kabul edilmesi suçu 168
YARGITAY KARARLARI. 168
VII- KOVUŞTURMA USULÜ VE YAPTIRIMI . 235
1- Soruşturma ve Yaptırım 235
- Tüzel Kişiler Hakkında Güvenlik Tedbiri Uygulanması. 240
2- Görevli ve Yetkili Mahkeme . 242
3- Zamanaşımı . 243
4- Hırsızlık suçlarında cezai sorumluluk (Kusurluluk) . 249
YARGITAY KARARLARI 252
BÖLÜM
I- HIRSIZLIK SUÇUNUN DAHA AĞIR CEZA GEREKTİREN NİTELİKLİ HALLERİ . 273
1- TCK’nın 142/1 maddesinde düzenlenen nitelikli haller; 273
a) Hırsızlık suçunun kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan ya da kamu yararına veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında işlenmesi (TCK m.142/1-a) . 273
a1) Hırsızlık suçunun kime ait olursa olsun kamu kurum ve kuruluşlarındaki eşya hakkında işlenmesi, 274
a2) Hırsızlık suçunun kime ait olursa olsun ibadete ayrılmış yerlerde bulunan eşya hakkında işlenmesi, 277
a3) Hırsızlık suçunun kime ait olursa olsun kamu yararına veya hizmetine tahsis edilen eşya hakkında işlenmesi, . 279
- TCK’nın 142/1-a maddesine ilişkin kararlar; . 281
b) Hırsızlık suçunun herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış eşya hakkında işlenmesi (TCK m.142/1-b) . 291
c) Hırsızlık suçunun halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde veya bunların belli varış veya kalkış yerlerinde bulunan eşya hakkında işlenmesi (TCK m.142/1-c) 292
c1) Hırsızlık suçunun halkın yararlanmasına sunulmuş ulaşım aracı içinde bulunan eşya hakkında işlenmesi, 292
c2) Hırsızlık suçunun ulaşım araçlarının belli varış veya kalkış yerlerinde bulunan eşya hakkında işlenmesi; . 295
- TCK’nın 142/1-c maddesine ilişkin kararlar; 298
d) Hırsızlık suçunun bir afet veya genel bir felaketin meydana getirebileceği zararları önlemek veya hafifletmek maksadıyla hazırlanan eşya hakkında işlenmesi (TCK m.142/1-d) . 306
- TCK’nın 142/1-d maddesine ilişkin kararlar; . 309
e) Hırsızlık suçunun adet veya tahsis veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında işlenmesi (TCK m.142/1-e) .311
e1) Otomobiller ve diğer araçlar 316
e2) Motorsiklet, Elektrikli Bisiklet 318
- TCK’nın 142/1-e maddesine ilişkin kararlar; 319
2- TCK’nın 142/2 maddesinde düzenlenen nitelikli haller; . 353
a) Hırsızlık suçunun kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak işlenmesi, (TCK m.142/2-a) 353
a1) Hırsızlık suçunun kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından yararlanılarak işlenmesi, . 353
a2) Hırsızlık suçunun kişinin ölmesinden yararlanılarak işlenmesi, 357
- TCK’nın 142/2-a maddesine ilişkin kararlar; 358
b) Hırsızlık suçunun elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle işlenmesi, (TCK m.142/2-b) 367
b1) Hırsızlık suçunun elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle işlenmesi, 367
b2) Hırsızlık suçunun özel beceri ile hissettirmeden alınarak işlenmesi, . 368
b3) Hırsızlık suçunun elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle, beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda olan kimseye karşı işlenmesi (TCK m.142/2-son) . 371
- TCK’nın 142/2-b maddesine ilişkin kararlar; 373
- TCK’nun 142/2-son maddesine ilişkin kararlar; . 388
c) Hırsızlık suçunun doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak işlenmesi, (TCK m.142/2-c) 394
- TCK’nın 142/2-c maddesine ilişkin kararlar; . 395
d) Hırsızlık suçunun haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak veya kilitlenmesini engellemek suretiyle işlenmesi, (TCK m.142/2-d) 396
- TCK’nın 142/2-d maddesine ilişkin kararlar; . 401
e) Hırsızlık suçunun bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi, (TCK m.142/2-e) 419
- TCK’nın 142/2-e maddesine ilişkin kararlar; . 424
f) Hırsızlık suçunun tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak işlenmesi, (TCK m.142/2-f) . 435
f1) Hırsızlık suçunun tanınmamak için tedbir alarak işlenmesi, 436
f2) Hırsızlık suçunun yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak işlenmesi, . 437
- TCK’nın 142/2-f maddesine ilişkin kararlar; 440
g) Hırsızlık suçunun büyük veya küçük baş hayvan hakkında işlenmesi, (TCK m.142/2-g) . 446
- TCK’nın 142/2-g maddesine ilişkin kararlar; . 448
h) Hırsızlık suçunun herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında işlenmesi, (TCK m.142/2-h) . 451
h1) Hırsızlık suçunun herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında işlenmesi, 451
h2) Hırsızlık suçunun bina veya eklentileri içerisinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında işlenmesi, 454
- TCK’nın 142/2-h maddesine ilişkin kararlar; 457
3- Hırsızlık suçunun, sıvı veya gaz hâlindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi, (TCK m.142/3) 493
- TCK’nın 142/3 maddesine ilişkin kararlar; 495
4- Hırsızlık Suçunun İşlenmesi Amacıyla Konut Dokunulmazlığının İhlali ve Mala Zarar Verme Suçunun İşlenmesi (TCK m.142/4) 499
- TCK’nın 142/4 maddesine ilişkin kararlar; 503
5- Hırsızlık Suçunun İşlenmesi Sonucu haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı hizmetinin aksaması, (TCK m.142/5) . 508
- TCK’nın 142/5 maddesine ilişkin kararlar; 509
II- HIRSIZLIK SUÇUNUN GECE İŞLENMESİ; (TCK m.143) . 514
- TCK’nın 143 maddesine ilişkin kararlar; . 517
III- HIRSIZLIK SUÇUNUN DAHA AZ CEZA GEREKTİREN NİTELİKLİ HALLERİ (TCK m.144) . 519
1- Hırsızlık Suçunun Paydaş veya Elbirliği İle Malik Olunan Mal Üzerinde İşlenmesi (TCK m. 144/1-a) 520
2- Hırsızlık Suçunun Hukuki Bir İlişkiye Dayanan Alacağı Tahsil Amacıyla İşlenmesi (TCK m.144/1-b) . 522
- TCK’nın 144/1-a maddesine ilişkin kararlar; . 525
- TCK’nın 144/1-b maddesine ilişkin kararlar; . 531
IV- HIRSIZLIK SUÇUNUN DEĞERİ AZ OLAN MAL ÜZERİNDE İŞLENMESİ, (TCK m.145) 545
- TCK’nın 145 maddesine ilişkin kararlar; . 553
V- KULLANMA HIRSIZLIĞI, (TCK m.146) 559
- TCK’nın 146 maddesine ilişkin kararlar; . 563
VI- HIRSIZLIK SUÇUNUN AĞIR VE ACİL BİR İHTİYACI KARŞILAMAK ÜZERE İŞLENMESİ (Zorunluluk Hali), (TCK m.147) . 574
- TCK’nın 147 maddesine ilişkin kararlar; . 576
BÖLÜM
I- HIRSIZLIK SUÇLARINDA ŞAHSİ CEZASIZLIK SEBEBİ VEYA CEZADA İNDİRİM YAPILMASINI GEREKTİREN ŞAHSİ SEBEPLER (Aile Bireyleri Arasında İşlenen Hırsızlık Suçu)(TCK m.167) 580
1- Şahsi Cezasızlık Sebepleri (TCK m.167/1) 581
a) Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin zararına işlenmesi, (TCK m.167/1-a) . 582
b) Üstsoy, altsoy, bu derecede kayın hısımlarından biri, evlat edinen veya evlatlık zararına işlenmesi, (TCK m.167/1-b) . 583
c) Aynı konutta beraber yaşayan kardeşler zararına işlenmesi, (TCK m.167/1-c) 585
2- Cezada İndirim Yapılmasını Gerektiren Şahsi Sebepler (TCK m.167/2) . 586
a) Haklarında ayrılık kararı verilmiş olan eşlerin birbirinin zararına işlemesi halinde: 586
b) Fail ile aynı konutta beraber yaşamayan kardeşlerin birbirinin zararına işlemesi halinde: . 587
c) Fail ile aynı konutta beraber yaşamakta olan, amca, dayı, hala, teyze, yeğen ve ikinci derece kayın hısımları: 588
- TCK’nın 167 maddesine ilişkin kararlar; . 589
II- ETKİN PİŞMANLIK (TCK m.168) . 599
- TCK’nın 168 maddesine ilişkin kararlar; 611
İKİNCİ KISIM YAĞMA SUÇU
BÖLÜM
I- GENEL BİLGİLER: . 639
1- TANIM: 639
2- KORUNAN HUKUKİ DEĞER: . 647
II- YAĞMA SUÇUNUN KONUSU: 653
1- GENEL OLARAK: . 653
2- MAL YAĞMASI: 655
a) Fiziksel varlığının bulunması: . 661
b) Üzerinde hâkimiyet kurulmuş veya hâkimiyet kurulmaya elverişli olması: . 669
c) İnsanın doğal vücut parçalarının ve organlarının dışında olması: 674
d) Bir değere sahip olması: 675
3- SENET YAĞMASI: 677
a) Mağdurun kendisini borç altına sokabilecek bir senedi vermeye zorlanması: . 700
b) Mağdurun başkasını borç altına sokabilecek bir senedi vermeye zorlanması: . 702
c) Mağdurun var olan bir senedin hükümsüz kaldığını açıklayan bir vesikayı vermeye zorlanması: . 702
c1) Bedelsizlik: . 703
c2) Takas ve ibra: 705
c3) Hükümsüzlük: . 705
d) Yukarıda belirtilen türden bir senedin fail tarafından alınmasına karşı koymamaya zorlanması: 709
e) Mağdurun ileride senet haline getirilebilecek bir kâğıdı imzalamaya zorlanması: 710
f) Mağdurun var olan bir senedi imha etmeye veya imhasına karşı koymamaya zorlanması: . 710
g) Taşınmazı devre zorlamak: 713
III- YAĞMA SUÇUNUN TEMEL UNSURLARI: 714
1- TİPE UYGUNLUK: . 714
a) Genel Olarak: 714
b) Yağma Suçuna İlişkin Kanuni Düzenleme: 720
c) Lehe Kanun Uygulaması: 721
2- MADDİ UNSUR: . 740
a) FAİL: 740
a1) Müşterek faillik: 755
a2) Dolaylı faillik: . 767
a3) Azmettirme: 772
a4) Yardım etme:. 787
a5) Bağlılık kuralı ve suça etki eden nedenlerin şeriklere sirayeti: . 796
a6) İştirak halinde işlenen suçlarda gönüllü vazgeçme: 804
b) MAĞDUR: . 810
c) FİİL: . 821
c1) Hareket: 824
c1a) Cebir: 824
c1b) Tehdit: . 844
c1c) Hırsızlık suçunun yağma suçuna dönüşmesi ve dolaylı yağma: . 867
c2) Netice ve Teşebbüs: . 879
c3) Nedensellik Bağı: 898
c4) Gönüllü Vazgeçme: . 904
3- MANEVİ UNSUR: . 907
a) KAST: 907
b) OLASI KAST: 920
c) TAKSİR VE BİLİNÇLİ TAKSİR: . 926
4- HUKUKA AYKIRILIK: 926
a) Kanunun Hükmünü Yerine Getirme: 927
b) Hakkın Kullanılması: 929
c) İlgilinin Rızası: . 930
d) Meşru Savunma: . 933
5- KUSURLULUK: 937
a) Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması: . 938
b) Yaş Küçüklüğü: . 939
c) Akıl Hastalığı: . 950
d) Sağır ve Dilsizlik: . 954
e) Geçici Nedenler, Alkol veya Uyuşturucu Madde Etkisinde Olma: 957
f) Cebir ve Şiddet veya Korkutma veya Tehdit Altında Olma: 959
g) Zorunluluk Hali: . 961
h) Hukuka Aykırı Ancak Bağlayıcı Emrin Yerine Getirilmesi: . 963
i) Haksız Tahrik: . 965
j) Hata: . 974
IV- YAĞMA SUÇUNUN YAPTIRIMI: 987
1- GENEL OLARAK: . 987
2- TEMEL CEZANIN BELİNLENMESİ: . 987
BÖLÜM
I- YAĞMA SUÇUNUN NİTELİKLİ HALLERİ . 993
a) Silahla yağma: 993
b) Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle yağma: 1002
c) Birden fazla kişi tarafından birlikte yağma: . 1005
d) Yol kesmek suretiyle ya da konutta, işyerinde veya bunların eklentilerinde yağma: 1008
d1) Yol kesmek suretiyle yağma: . 1008
d2) Konutta, işyerinde veya bunların eklentilerinde yağma: . 1010
e) Beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı yağma: 1025
f) Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak yağma: 1034
g) Suç örgütüne yarar sağlamak maksadıyla yağma: 1040
h) Gece vaktinde yağma: . 1041
II- DAHA AZ CEZAYI GEREKTİREN HALLER: . 1044
1- Hukuki ilişkiden kaynaklanan alacağın tahsili amacıyla yağma: 1044
2- Değer azlığı: . 1080
a) Malın değerinin az olması: 1083
b) Failin özgülenen kastının az olana yönelmesi: . 1086
c) Değer azlığı nedeniyle indirim yapılmasının hakkaniyete uygun olması: . 1090
III- RESMEN TESLİM OLUNAN MALA ZORLA EL KONULMASI: 1092
1- Rehinli mal: 1093
2- Hacizli mal: 1093
3- Elkonulmuş mal: . 1094
4- Resmen teslim: . 1095
IV- ETKİN PİŞMANLIK: 1097
1- Genel olarak: 1097
2- Etkin pişmanlığın koşulları: . 1109
a) Maddede sayılan suçlardan birinin işlenmesi: . 1109
b) Failin bizzat pişmanlık göstermesi: . 1110
c) Mağdurun uğradığı zararın aynen geri verme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi: . 1120
3- Kısmen geri verme veya tazmin: 1125
4- Mağdur dışındaki üçüncü kişilerin zararının giderilmesi: 1129
5- Etkin pişmanlığın aşamaları: 1130
6- Mağdurun iade veya tazmini kabul etmemesi: 1133
7- Mağdurun malın iadesini veya zararının tazminini istememesi: 1135
BÖLÜM
I- YAĞMA SUÇUNUN İŞLENMESİ SIRASINDA BAŞKA SUÇLARIN DA İŞLENMESİ: 1137
1- Kasten öldürme suçu: . 1137
2- Kasten yaralama suçu: 1138
3- Konut dokunulmazlığının ihlali suçu: . 1140
4- Mala zarar verme suçu: 1141
5- Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma suçu: . 1144
II- BENZER SUÇLARLA KARŞILAŞTIRILMASI: 1147
1- Şantaj Suçu: . 1147
2- İrtikâp Suçu: 1150
3- Belgeyi Bozmak, Yok Etmek veya Gizlemek Suçu: 1154
4- Hakkı Olmayan Yere Tecavüz Suçu: . 1156
5- Açığa İmzanın Kötüye Kullanılması Suçu: . 1158
EK I- . 1159
EK II- . 1163
KAYNAKÇA 1167
