Gemi Rehni
"GEMİ REHNİ
Turgut KALPSÜZ
- Sicile Kayıtlı Olan Gemilerin Kanunî Rehni
- Sicile Kayıtlı Olan Gemilerin Akdi Rehni; Deniz Ödüncü, Gemi İpoteği, Gemi İpoteğinin Mahiyeti, Gemi İpoteğinin Tesisi, Tescil, Gemi İpoteğinin Şümulü, Gemi İpoteğinin Temin Ettiği Mütalebeler, Gemi İpoteğinin Derecesi, Gemi İpoteğinin Hükümleri, Gemi İpoteğinin Devri Ve İntikalı, Gemi İpoteğinin Takyidi, Gemi İpoteğinin Nevîleri, İpoteğin Sona Ermesi, İştirak Payının Rehni,
- Yapı Halinde Bulunan Gemiler Üzerinde İpotek; Yapı Halinde Bulunan Gemilere Uygulanacak Hükümler- Sicile Kayıtlı Olan Gemilerin Kanunî Rehni
- Sicile Kayıtlı Olan Gemilerin Akdi Rehni; Deniz Ödüncü, Gemi İpoteği, Gemi İpoteğinin Mahiyeti, Gemi İpoteğinin Tesisi, Tescil, Gemi İpoteğinin Şümulü, Gemi İpoteğinin Temin Ettiği Mütalebeler, Gemi İpoteğinin Derecesi, Gemi İpoteğinin Hükümleri, Gemi İpoteğinin Devri Ve İntikalı, Gemi İpoteğinin Takyidi, Gemi İpoteğinin Nevîleri, İpoteğin Sona Ermesi, İştirak Payının Rehni,
- Yapı Halinde Bulunan Gemiler Üzerinde İpotek; Yapı Halinde Bulunan Gemilere Uygulanacak Hükümler
İÇİNDEKİLER
BEŞİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ VII
DÖRDÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ IX
ÜÇÜNCÜ BASKIYA ÖNSÖZ XI
İKİNCİ BASKIYA ÖNSÖZ XIII
ÖNSÖZ XV
İÇİNDEKİLER XVII
LİTERATÜR LİSTESİ XXVII
GİRİŞ BİRİNCİ BÖLÜM
SİCİLE KAYITLI OLMAYAN GEMİLERİN REHNİ
- KAİDE 5
- ÖZELLİKLERİ 6
İKİNCİ BÖLÜM
SİCİLE KAYITLI OLAN GEMİLERİN REHNİ
BİRİNCİ KISIM
SİCİLE KAYITLI OLAN GEMİLERİN KANUNÎ REHNİ
- GEMİ ALACAKLISI HAKKININ SAĞLADIĞI KANUNÎ
REHİN HAKKI 12
- BİRLİKTE GEMİ İPOTEĞİNDE ALACAĞI ÖDEYEN GEMİ MALİKİNİN SAHİP OLDUĞU İPOTEK HAKKI. 16
III. TERSANE SAHİBİNİN KANUNÎ REHİN HAKKI 17
A- MAHİYETİ 18
B- DOĞUMU İÇİN GEREKLİ ŞARTLAR 21
C- TESİSİ 23
1) Tescili Talep Süresi 23
- Alacağın Kabulü veya Hüküm Altına Alınması 25
- Malik Tarafından Alacaklıya Kâfi Güvence
Verilmemiş Olması 28
D- TESCİLİ 28
E- SIRASI 32
F- BAHŞETTİĞİ ÖNCELİK 34
İKİNCİ KISIM SİCİLE KAYITLI OLAN GEMİLERİN AKDİ REHNİ
- DENİZ ÖDÜNCÜ. 39
- GEMİ İPOTEĞİ 40
A- GEMİ İPOTEĞİNİ DÜZENLEYEN HÜKÜMLER 40
- 1. Türk Ticaret Kanunu Hükümleri 40
- 2. Gemi Sicili Nizamnamesi Hükümleri 42
- 3. Türk Uluslararası Gemi Sicili ile İlgili Mevzuat 43
- 4. Gemiler Üzerindeki İmtiyazlı Alacaklar ve Gemi
İpotekleri Hakkındaki Milletlerarası Sözleşmeler 47
B- GEMİ İPOTEĞİNİN MAHİYETİ 54
- Teminat İpoteği Olması 58
- Sicilli Taşınır Rehni Niteliğinde Olmaması 59
- Sicilli Rehin Olması 59
- Ferî Bir Hak Olması 60
a-. Mevcudiyetinin Şahsî Alacağın Mevcudiyetine Bağlı Olması. 60
b-. Temin Ettiği Alacaktan Ayrı Olarak Devredilememesi 61
c-. Şahsî Def ilerin İpotek Alacaklısı ve İpoteği Ondaıı Deralanlara Karşı İleri Sürülebilmesi 62
d-. Alacağın Sona Ermesi ile İpoteğin de Düşmesi 63
e-. Alacağın Nev'inin ve Sebebinin İpoteğin Tesisinde Önemi
Olmaması 63
C- GEMİ İPOTEĞİNİN TESİSİ 64
1) Anlaşma 64
a-. Mahiyeti 64
b-. Tarafları 66
c-. Şekli 67
2- Tescil 69
a-. Mahiyeti 69
b-. Tescil talebi 71
c-. Talep Edebilecek Olan Kimseler 71
d-. Muhtevası 72
aa-) Genel Olarak .73
- Alacaklının adı ve soyadı 73
- Alacağın miktarı 74
- Taşınmaz rehninde 74
- Gemi ipoteğinde 77
- Alacağın faizinin nisbeti 80
- Talî edaların tutarı 80
- İpoteğin derecesi 81
bb-) Kıymetli evraka bağlı alacakları teminen tesis olunan
ipoteklerde 82
- 1. Tahvil sayısı, bedeli, ayırdedici işaretleri,
tüm alacağın miktarı 83
- 2. Borçlu ve alacaklıları birlikte temsile
yetkili bir temsilci 83
- 3. Tahvil sahipleri lehine bir rehin hakkı 84
e-. Vuku Bulacağı Yer 84
/-. Hükmü 86
D- GEMİ İPOTEĞİNİN ŞÜMULÜ 87
- Gemi 87
a-. Genel Olarak 87
b-. Gemi Payı 89
- Geminin Bütünleyici Parçası ve Eklentisi 91
a-. Bütünleyici Parça 91
b-. Eklenti 94
- Gemi Kirası ve Navlun 96
- Sigorta Tazminatı 98
a-. Gemi ipoteğinin Sigorta Tazminatına Şâmil Olmasının
Şartları 103
b-, İpotekli Alacaklıya Bahşedilen Sigortanın Sağladığı
Himayeyi Devam Ettirebilme imkânı 104
aa-) İpotekli alacaklının bu imkândan yararlanabilmesinin
şartı 105
bb-) İpotekli alacaklıya bahşedilmiş olan imkânlar 106
- Sigortacının primin ödenmediğini ve bir ödeme mühleti tayın edildiğini ihbar etmesi halinde 106
- Sigortacının verilen mehlin sonunda primin ödenmemesi sebebiyle sigorta mukavelesinin feshedildiğini ihbar etmesi halinde 107
- Sigortacının sigorta mukavelesinin vaktinden önce sona erdiğini veya sona ereceği tarihi
ihbar etmesi halinde 107
- Sigortacının sigorta bedelini azaltan veya tehlikenin şümulünü daraltan bir anlaşma
yaptığını ihbar etmesi halinde 108
- Sigortacının aşkın veya çifte sigorta sebebiyle sigorta mukavelesinin batıl olduğunu ihbar
etmesi halinde 109
c-. ipotekli Alacaklının Müstakil Olarak Sigorta Himayesinden
Yararlanması 109
aa-) Sigortalıya karşı borcundan kurtulan sigortacının ipotekli
alacaklıya karşı borçlu kalmakda devam etmesi 109
bb-) Rizikonun gerçekleşmesinden sonra mukaveleden cayan
sigortacının ipotekli alacaklıya karşı mesul olması 111
cc-) Sigortacının primi ve sair ödemeleri eda eden ipotekli alacaklıya karşı sigorta tazminatını ödeme borcunun devam etmesi 112
d-. Sigortacının ipotekli Alacaklıya Karşı da Tazminat Ödeme
Borcundan Kurtulması 113
aa-) Sigorta priminin süresi içinde ödenmemiş olması 113
bb-) Geminin denize ve yola elverişsiz olarak yola çıkmış
olması 114
cc-) Geminin bildirilen veya mutad olan rotadan ayrılması 114
e-. Sigorta Tazminatının Ödeneceği Kimse 115
aa-) Kaide 116
bb-) İstisnaları 117
- Gemi malikine geminin evvelki hale iadesi
için ödemede bulunulmuş olması 117
- Gemi malikine gemi alacaklılarına verilmesi maksadı ile ödemede bulunulmuş
olması 118
- Zararı haber alan ipotekli alacaklının, sigorta tazminatının sigortalıya ödenmesine itiraz etmemesi 121
/-. Sigortacının İpotekli Alacaklının Haklarına Halef Olması 121
5) Zaruret Halinde Satılan Geminin Bedeli 123
E- GEMİ İPOTEĞİNİN TEMİN ETTİĞİ MÜTALEBELER 124
- AnaPara 125
- Akdî Faiz 125
- Temerrüt Faizi 127
- Talî Edalar 128
- Sigorta Primleri ve Sigortacıya Yapılan Sair
Ödemeler 129
- Alacaklının İpotekli Geminin Muhafazası İçin Yapmış
Olduğu Masraflar 129
- Takip Masrafları 130
F- GEMİ İPOTEĞİNİN DERECESİ 131
G- GEMİ İPOTEĞİNİN HÜKÜMLERİ 136
1) Alacağın Muaccel Olmasından Önce 137
a-, İpoteğin İpotekli Alacaklıya Bahşettiği Haklar 137
aa-) Gemi malikine karşı 137
aa-) Sigorta priminin süresi içinde ödenmemiş olması 113
bb-) Geminin denize ve yola elverişsiz olarak yola çıkmış
olması 114
cc-) Geminin bildirilen veya mutad olan rotadan ayrılması 114
e-. Sigorta Tazminatının Ödeneceği Kimse 115
aa-) Kaide 116
bb-) İstisnaları 117
- Gemi malikine geminin evvelki hale iadesi
için ödemede bulunulmuş olması 117
- Gemi malikine gemi alacaklılarına verilmesi maksadı ile ödemede bulunulmuş
olması 118
- Zararı haber alan ipotekli alacaklının, sigorta tazminatının sigortalıya ödenmesine itiraz etmemesi 121
/-. Sigortacının İpotekli Alacaklının Haklarına Halef Olması 121
5) Zaruret Halinde Satılan Geminin Bedeli 123
E- GEMİ İPOTEĞİNİN TEMİN ETTİĞİ MÜTALEBELER 124
- AnaPara 125
- Akdî Faiz 125
- Temerrüt Faizi 127
- Talî Edalar 128
- Sigorta Primleri ve Sigortacıya Yapılan Sair
Ödemeler 129
- Alacaklının İpotekli Geminin Muhafazası İçin Yapmış
Olduğu Masraflar 129
- Takip Masrafları 130
F- GEMİ İPOTEĞİNİN DERECESİ 131
G- GEMİ İPOTEĞİNİN HÜKÜMLERİ 136
1) Alacağın Muaccel Olmasından Önce 137
a-, İpoteğin İpotekli Alacaklıya Bahşettiği Haklar 137
aa-) Gemi malikine karşı 137
- Rehnedilenin kötüleşmesi halinde 138
- Rehnedilenin kötüleşmesinden endişe
olunması halinde 140
bb-) Üçüncü şahıslara karşı 141
b-, İpoteğin Gemi Malikine Bahşettiği Haklar 141
aa-) İpotekli alacaklıya ihbarda bulunma hakkı 141
bb-) İpotekli alacaklıya karşı defi ileri sürme hakkı 142
2) Alacağın Muaccel Olmasından Sonra 143
a-, İpotekli Alacaklının Rehnedilenin Paraya Çevrilmesini
Talep Hakkı 143
aa-) Prensip 145
bb-) Gemilerin mahiyeti ile uzlaşacak şekilde uygulanması
gereken hükümler 146
- llâmsız takipte 146
- İlamlı takipte 148
- Özel ilâmh icra yolunda 148
- Haciz ve iflâs yoluyla takip yasağı bakımından 153
- Navlun borçluları ve sigortacının takipten haberdar edilmesi bakımından 154
cc-) Gemi ipoteğinde farklı şekilde düzenmiş olan hususlar 155
- 1. İpoteği derhal paraya çevirtme hakkı 155
- 2. Birlikte gemi ipoteğinin özelliği 155
- 3. Satış talebinde bulunulmasından önce başvurulabilecek tedbirler 156
- 4. Yola hazır geminin durumu 157
dd-) Rehin hakkının itiraz konusu yapılamaması 159
ee-) Geminin cebrî icra yoluyla satışına uygulanacak
hükümler 160
b-. Gemi Malikinin Borcu Ödeme Hakkı 160
c-. Üçüncü Şalısın Gemiyi İpotekten Kurtarma Hakkı 162
aa-) Gemi ipoteğinin şümulüne giren şeyler üzerinde bir hak
sahibi olanlar 163
bb-) Gemi ipoteğinin şümulüne giren şeylere zilyet olanlar 164
H- GEMİ İPOTEĞİNİN DEVRİ VE İNTİKALİ 164
- İpoteğin Devri 164
a-. İpoteğin Alacakla Birlikte Devri Prensibi 165
b-. Devrin Şekli 167
c-. İpoteğin Devrinde Def iler 168
aa-) Şahsî alacağa taallûk eden def iler 168
bb-) İpotek hakkına taallûk eden def iler 169
- İpoteğin İntikâli 171
İ- GEMİ İPOTEĞİNİN TADİLİ 174
- İpoteğin Muhtevasının Değiştirilmesi 174
- İpoteğin Derecesinin Değiştirilmesi 175
- Alacağın Tebdili 176
J- GEMİ İPOTEĞİNİN TAKY1r>İ 177
K- GEMİ İPOTEĞİNİN NEVİLERİ 178
- 1. Birlikte Gemi İpoteği 179
a-. Mahiyeti 179
aa-) Mehazdaki düzenlemeden farkı 179
bb-) Birlikte taşınmaz ipoteğinden farkı 180
b-. Tesisi 181
c-. Hükümleri 182
- 2. Azamî Had İpoteği 184
a-. Mahiyeti 184
b-. Tabi Olduğu Hükümler 184
aa-) Şümulü 186
bb-) Devri 187
- 3. Kıymetli Evraka Bağlı Alacaklar İçin Tesis Olunan
Gemi İpoteği 187
a-. Tahvillere Bağlı Alacağın Gemi İpoteği İle Temini 190
aa-) İşletmenin tahvil çıkarması yolu ile 190
bb-) Aracı bankanın tahvil çıkarması yolu ile 191
b-. Tahvil dışında kalan emre veya hamile yazılı senetlere
Bağlı Alacakların Gemi İpoteği ile Temini 192
İPOTEĞİN SONA ERMESİ 193
- Genel Olarak İpoteğin Sona Ermesini İntaç Eden
Sebepler 194
a-. Alacakla Birlikte İpoteğin Sona Ermesini intaç Eden
Sebepler 194
aa-) Alacağın sukutu 194
bb-) İpotek alacaklısı ve malik sıfatlarının birleşmesi 196
b-. Sadece İpoteğin Düşmesi Sonucunu Doğuran Sebepler 197
aa-) Alacaklının ipotekten feragati 197
bb-) İpoteğin malike karşı alacaklıya bahşettiği haklarınl99
zaman aşımına uğraması 199
cc-) İpoteğin süresinin dolması ; 200
dd-) Borçlunun talebi üzerine Tetkik Merciince ipotek
kaydının terkinine karar verilmiş olması 200
- Gemi İpoteğinin Deniz Ticareti Hukukuna Has
Sebeplerle Sona Ermesi 201
a-. Geminin Kurtarılamayacak Şekilde Batması 202
b-. Geminin Zabıt ve Müsaderesi 202
c-. Geminin Cebrî veya Zarurî Satışı 203
d-. Geminin Sicilden Terkini 204
aa-) Geminin tamir kabul etmez hale gelmiş olması
sebebiyle ipoteğin düşmesi 205
bb-) Geminin Türk Bayrağını çekme hakkını kaybetmiş
olması sebebiyle ipoteğin düşmesi 206
cc-) Geminin mevcut olmadığına veya denizcilikte
kullanılamayacak hale geldiğine kanaat getirilmiş olması sebebiyle ipoteğin düşmesi 207
dd-) Malik veya maliklerinin talebiyle geminin sicilden
terkini üzerine ipoteğin düşmesi 207
e-. Malikin Talebi Üzerine Mahkemece ipoteğin Düşmesine
Karar Verilmiş Olması 208
aa-) Gemi siciline yapılan son kayıttan itibaren 10 yılı aşkın
bir sürenin geçmesi halinde 209
bb-) Gemi siciline yapılan son kayıttan itibaren 10 yıllık bir
sürenin geçmemiş olması halinde 210
III- İŞTİRAK PAYININREHNİ 213
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
YAPI HALİNDE BULUNAN GEMİLER ÜZERİNDE İPOTEK
I- YAPI HALİNDE BULUNAN GEMİLERE UYGULANACAK
HÜKÜMLER 217
A- GEMİ İPOTEĞİ İLE İLGİLİ HÜKÜMLER 218
B- ÖZEL HÜKÜMLER 218
- Yapı İpoteğinin Konusu 219
- Yapı İpoteğinin Tesisi 219
- Yapı İpoteğinin Şümulü 219
- Yapı Tamamlandıktan Sonra Yapı İpoteğinin
Akibeti 221
