Haksız Rekabetten Doğan Kanunlar İhtilafı
6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanununa Göre
HAKSIZ REKABETTEN DOĞAN KANUNLAR İHTİLAFI
BENGÜL KAYIŞ
- Haksız Rekabet Kavramı ve Haksız Rekabet Yolu İle İhlal Edilen Menfaatler
- Haksız Rekabet Eylemlerine Uygulanacak Hukukun Tespitine İlişkin Yaklaşımlar
- Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’a Göre Haksız Rekabet Eylemlerine Uygulanacak Hukukun Tespit
İÇİNDEKİLER 9
KISALTMALAR 15
GİRİŞ. 17
BİRİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ REKABET KAVRAMI VE HAKSIZ REKABET YOLU İLE İHLAL EDİLEN MENFAATLER
§ 1 Haksız Rekabet Kavramı 23
I- Rekabet Hukuku İçerisinde Haksız Rekabetin Yeri 23
II- Haksız Rekabetin Tanımı 28
I- Türk Hukukunda Haksız Rekabet Kavramı 28
1- 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda
Haksız Rekabet Kavramı 28
2- 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda
Haksız Rekabet Kavramı 30
3- 818 Sayılı Borçlar Kanunu’nda
Haksız Rekabet Kavramı 33
4- 6098 Sayılı Türk Borçlar Kanunu’nda
Haksız Rekabet Kavramı 35
5- İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun Bakımından Haksız Rekabet Kavramı 36
II- Uluslararası Hukukta Haksız Rekabet Kavramı 38
a) Uluslararası Sözleşmelerde Haksız Rekabet
Kavramı 38
b) Karşılaştırmalı Hukukta Haksız Rekabet Kavramı 39
a) Fransa 40
b) Avusturya 40
I- Almanya 40
II- İtalya . 41
III- Avrupa Birliği 41
III. Haksız Rekabetin Şartları 42
I- Haksız Rekabetin Varlığı tçin Zorunlu Olan Şartlar 43
1- Ekonomik Rekabet 43
2- Ekonomik Rekabet Hakkının Kötüye Kullanılması 43
II- Haksız Rekabetin Varlığı İçin Zorunlu Olmayan Şartlar... 45
a) Kusur 45
b) Zarar veya Zarar Tehlikesi 46
c) Haksız Rekabet Sebebiyle Somut Bir Yarar Sağlanmış Olması 46
d) Taraflar Arasında Rekabet İlişkisinin Varlığı 46
§ 2 Haksız Fiil Kuralları ile Haksız Rekabet Kurallarının
Karşılaştırılması 49
§ 3 Haksız Rekabet Hükümlerinin Amacı 52
a) Rakibin Korunması 52
b) Müşterilerin Korunması 53
c) Mesleki Menfaatlerin Korunması 53
d) Ekonominin Korunması 54
İKİNCİ BÖLÜM
HAKSIZ REKABET EYLEMLERİNE UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİNE İLİŞKİN YAKLAŞIMLAR
§4 Tarihi Gelişim 55
§ 5 Haksız Rekabete Uygulanacak Hukukun Tespitinde
İzlenebilecek Yöntemler 58
I. Olayın Meydana Geldiği Yer (İka Yeri) Hukuku (Lex Loci Delicti Commissi) 58
1- Fiilin İşlendiği Yeri İka Yeri Olarak
Kabul Eden Sistem 59
2- Zararın Meydana Geldiği Yeri İka Yeri Olarak
Kabul Eden Sistem 62
3- Mesafeli Haksız Fiillerde İka Yerinin Tespiti 64
I- Hakimin Hukuku (Lex Fori).. . 66
İH, Tarafların Tabiiyetleri veya Yerleşim Yeri Hukuku . 67
I- Olayla En Sıkı İlişkili Hukuk 71
II- Sonuç Yerinden Çıkan Özel Bağlama Kuralı:
Pazar Üzerine Etki Bağlama Kuralı 73
1- ‘Pazar Üzerine Etki’ Kavramı 73
2- Pazar Üzerine Etkinin Taşıması Gereken Özellikler.......... 76
a) Etkinin Doğrudan Olffltsı 76
b) Etkinin Öngörülebilir 78
c) Etkinin Esaslı Olması.... 79
d) Etkinin Pazar Üzerinde Ortaya Çıkrhası 80
3- Pazar Üzerine Etki Bağlamasının Ortaya Çıkardığı Bir Sorun: Ülke Dişilik Kavramı ve Türk Hukukunda Haksız Rekabet Kurallarının Ülke Dışı Uygulanması... 82
III- İşyerinin Bulunduğu Ülke Hukuku Bağlama Kuralı 93
a) İşyerinin Bulunduğu Ülke Hukukunun
Uygulanması İçin Ön Koşul 93
b) İşyerinin Bulunduğu Ülke Hukukunun Anlamı... 94
§6 Roma II Tüzüğü 99
1- Roma II Tüzüğü Hakkında Genel Değerlendirme . 99
2- Roma II Tüzüğü’ne Göre Haksız Fiilden Doğan
İhtilaflara Uygulanacak Hukuk 101
3- Roma II Tüzüğü’ne Göre Haksız Rekabetten
Doğan İhtilaflara Uygulanacak Hukukun Seçimi 103
a) Roma II Tüzüğü’ne Göre Haksız Rekabetten Doğan İhtilaflara Uygulanacak Hukuka İlişkin
6. Maddesinin Değerlendirilmesi 104
b) Roma II Tüzüğü’ne Göre Haksız Rekabetten Doğan İhtilaflara Uygulanacak Hukukun
Taraflarca Seçimi 109
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
MİLLETLERARASI ÖZEL HUKUK VE USUL HUKUKU HAKKINDA KANUN’A GÖRE HAKSIZ REKABET EYLEMLERİNE UYGULANACAK HUKUKUN TESPİTİ
§ 7 2675 Sayılı MÖHUK Döneminde Haksız Rekabet 111
§ 8 5718 Sayılı MÖHUK Döneminde Haksız Rekabet 114
I. Haksız Rekabete Uygulanacak Hukuk 114
I- ‘Piyasası Doğrudan Etkilenen Ülke Hukuku’
Bağlama Kuralının Değerlendirilmesi 115
II- ‘İşletmenin İşyerinin Bulunduğu Ülke Hukuku’
Bağlama Kuralının Değerlendirilmesi 117
III- Haksız Rekabete Uygulanacak Hukukun
Taraflarca Seçimi 119
IV- Haksız Rekabete Uygulanacak Hukukun Tespitinde ‘Daha Sıkı İlişkili Hukuk’ Bağlama Kuralının Değerlendirilmesi 120
I- Pazar Üzerine Etki Kıstasına Dayanan
İki Yanlı Bağlama Kuralına Geçiş Süreci 122
II- Pazar Üzerine Etki Kıstasına Dayanan Bağlama Kuralının Uygulama Alanını Sınırlayan
Sorunlar 123
1- Vasıflandırma 123
2- Kamu Düzeni “Ordre Public” 125
3- Atıf “Renvoi” 127
4- Etkinin Birden Çok Pazar Üzerinde Gerçekleşmesi 129
5- İrade Serbestisi. 130
6- Doğrudan Uygulanan Kurallar 131
6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenen
Haksız Rekabet Eylemleri ve Bu Eylemlere
Uygulanacak Hukukun Belirlenmesi 133
I. 6762 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda ve 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’ndaki Haksız Rekabet Hükümlerinin Genel Karşılaştırılması 133
II. 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’nda Düzenlenen Haksız Rekabet Eylemleri ve Bu Eylemlere Uygulanacak Hukukun Tespiti 134
I- Kötüleme (6102 S. TTK m. 55/1-a-l) 134
II- Gerçek Dışı veya Yanıltıcı Açıklamalarda Bulunma
(6102 S. TTK m. 55/l-a-2) 137
III- Paye, Diploma veya Ödül Almış Gibi Davranma
(6102 S. TTK m. 55/l-a-3) 149
IV- Karıştırılmaya Yol Açma (6102 S. TTK m. 55/1 -a-4) 150
V- Üçüncü Kişilerin Yardımcılarım Görevlerini
İhlal Etmeye Sevketme (6102 S. TTK m. 55/l-b-2) 158
VI- Rakibin Sırlarından Haksız Yere Yararlanmak ve Yaymak (6102 S. TTK m. 55/l-b-3, 55/1-d) 159
VII- İş Şartlarının İhlali (6102 S. TTK m. 55/1-e) 164
VIII- 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu ile Öngörülen
Yeni Haksız Rekabet Eylemleri 166
SONUÇ 173
KAYNAKLAR 177
