HUKUKUN KAYNAĞI OLARAK SÖZLEŞME
Yasemin IŞIKTAÇ
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ V
İÇİNDEKİLER VII
GİRİŞ 1
I SÖZLEŞMENİN SOSYOLOJİK TEMELLENDİRMESİ 11
A Genel Olarak 11
Kültürel Açıdan Sözleşmenin Temellendirilmesi 15
Psikanalitik Açıdan Sözleşmenin Temellendirilmesi 21
Simgesel Etkileşimcilik Açısından Sözleşmenin Temellendirilmesi 28
B İşbölümü Çatışma ve Sözleşme İlişkisi 33
İşbölümü Açısından Sözleşmenin Temellendirilmesi 33
Dayanışmanın Karşı Alanı: Hınç (Ressentiınent Groll) 48
Scheler ve Nietzsche'nin Yaklaşımı 48
Marcel Mauss'un Yaklaşımı 60
Alışveriş Kuramı 64
Nozick'in Yaklaşımı 68
3- Çatışma Açısından Sözleşmenin Temellendirilmesi 69
Genel Olarak 69
Luhmann'ın "Uygun Karmaşıklık" Kriteri 73
C Sosyolojik Tcmellendirmede Alternatif Model Olarak "Armağan Verme"
ile "Sözleşme"nin Karşılaştırılması 75
D Olumsallık Olarak Dayanışma 79
II SÖZLEŞMENİN TARİHSEL VE YAPISAL AÇIDAN ELE ALINIŞI 87
A Tarihsel Gelişim Açısından Sözleşme 87
I-Genel Olarak 87
Aristolelcsçi Sözleşme Anlayışı 88
Ortaçağ Sözleşme Anlayışı 91
Klasik Sözleşme Anlayışı 98
Genel Olarak 98
Değişen Temel Tulum Neydi? 100
i Amaçsal Akılcılık 100
ii Kurucu Akılcılık 107
iii Faydacı Birey Anlayışı I 12
c) Fayda-Toplam Fayda 115
i Faydanın Ölçülmesi 115
ii Fayda-Güven 118
iii Karar Verme Kriteri ve Tercihler Açısından 124
Maksimin Kuralı 126
Reflekssizlik Kuralı 126
iv Pareto Optimumu 127
v Doğal Düzen Olarak Piyasa 133
5-Yapısal Değişim 138
Ekonomi-Hukuk İlişkilerindeki Değişim 138
Bırakınız Yapsınlar, Bırakınız Geçsinler 150
6- Liberal Düşüncede Çağdaş Gelişmeler ve Sözleşme Anlayışına Etkileri 151
B Mülkiyet ve Sözleşme İlişkisi 161
Genel Olarak Mülkiyet-Sözleşme İlişkisi 161
Hukuksal Çerçeve ve Sözleşme ile Neyin Devredilebileceği Sorusunun
Cevabı Açısından Mülkiyet 164
a) Hukuksal Çerçeve 164
i İşgal Teorisi 172
ii Emek Teorisi 172
iii Analitik Mülkiyet Teorisi 174
b) Sözleşme ile Neyin Devredilebileceği Sorunu 175
C Hukukun Kaynağı Olarak Sözleşme 182
1- Genel Olarak Hukukta Kaynak 182
2-Yazılı Kaynaklar 188
3- Yazılı Olmayan Kaynaklar 188
Hukukun Genel İlkeleri 188
Örf ve Âdet Hukuku 190
4- Hukukun Diğer Kaynakları Olarak Mahkeme Kararlan ve Sözleşme 200
Hukukun Kaynağı Olarak Mahkeme Kararları 200
Sözleşmenin Hukukun Kaynağı Olması 202
5- Hukukun Gerçek Kaynağı Sorunu 205
III SÖZLEŞMENİN ANALİZİ 212
A Söz ve Sözleşme 216
B Sözleşmenin Etik Çerçevesi 216
C Sözleşmede Arka Plan Kuralları 217
Verilen Söze Bağlılık İlkesi 220
Verilen Sözün Niyetle İlişkisi İlkesi 226
Farkındahk İlkesi 228
Hakhlaştırma İlkesi 231
D Kamu Hukuku Açısından Sözleşme 237
1-Genel Olarak
2- Toplum Sözleşmesi 241
Hobbcs'ta Toplum Sözleşmesi 246
Rousseau: Genel İrade-Toplum Sözleşmesi 252
Lo >Ravvis: Yeni Toplum Sözleşmesi 257
E Özel Hukuk Açısından Sözleşme: Sözleşme Hukuku 266
1-Genel Olarak 266
2- Sözleşmenin Nitelendirilmesine İlişkin Teoriler 275
a) Sözleşmenin Taraflarına Dayanan Teoriler 275
i İrade Teorisi 275
ii Güven Teorisi 279
b) İlkelere Dayanan Teoriler 283
i Verimlilik Teorisi 283
ii İçerikse! Hakkaniyet Teorisi 286
c) Süreç (Usul) Temelli Teoriler 289
Özel Hukuk İlkeleri 293
Özel Hukukun ve Sözleşme Hukukunun Yeniden Temellendirilmesi 299
Karşılıklılık 308
Sözleşme Özgürlüğü 311
Sözleşme Özgürlüğü Kavramı ve Sınırları 311
Sözleşmenin Nispiliği İlkesi ve Sınırları 318
Sözle şmenin Hukuken Nitelendirilmesi 328
7- Uluslararası Alanda Sözleşme 328
Genel Olarak 328
Lex Mercatoria 333
Sözleşme-Haksız Fiil İlişkisi, Sınırlar, Sorunlar 336
Sözleşmenin Değişen Koşullara Uyarlanması 348
IV SÖZLEŞME HUKUKUNUN DEĞİŞİMİ 360
A Genel Olarak 360
B Adalelin Türleri Açısından Sözleşme Hukukunda Değişim 365
Sosyal Adalet Açısından 365
Proscdürcl Adalet Açısından 369
Yeniden Dağıtım Aracı Olarak Sözleşme 373
a) Doğal Üstünlük İlkesi 374
Özgürlük İlkesi 374
Toplanı Fayda İlkesi 375
Pareto İlkesi 380
C Yeniden Dağıtıma Yönelik Sözleşme Düzenekleri 385
1-Genel Olarak 385
Kronman'da Adil Dağıtım-Sözleşme İlişkisi 389
Verai Aracılığıyla Yeniden Daâıtım 391
Kirzner'de Adil Dağıtım-Sözleşme İlişkisi 398
NValzer'in Karmaşık Eşitlik İlkesi 399
Sosyalist Yeniden Dağıtım 401
Bowles-Gintis Alternatif Dağıtım Modeli 408
D Küreselleşme ve Sözleşme 417
1-Genel Olarak 417
Birey Açısından 418
Yeni Piyasa Koşulları 419
Ulus Kavramı Açısından 423
DİZİN 431
KAYNAKÇA 435
