Kefalet Sözleşmesini Düzenleyen Hükümler Işığında Bağımsız Garanti Sözleşmeleri

"Kefalet Sözleşmesini Düzenleyen Hükümler Işığında BAĞIMSIZ GARANTİ SÖZLEŞMELERİ



Hüseyin Murat DEVELİOĞLU



- Ortak Girişimlerin Kavramsal Temelleri

- Ortak Girişimlerin Tarihî Kökenleri Ve Gelişimi

- Ekonomik Açıdan Ortak Girişimler

- Ortak Girişim Kavramı Ve Ortak Girişimlerin Türleri

- Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerin Kavramsal Temelleri

- Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerin Hukuki Konumu Ve Temel Yapısı

- Hukuki Konumun Belirlenmesinde Temel Yaklaşımlar

- Ortaklıklar Hukuku’nda Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler

- Rekabet Hukuku’nda Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler

- Anonim Ortaklık Olarak Kurulan Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerin Hukukî Yapısı

- Anonim Ortaklık Olarak Kurulan Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimlerde Ortak Kontrol

- Kontrol Kavramı Ve Onun Bir Özel Türü Olarak Ortak Kontrol

- Çeşitli Disiplinlerin Verileri Işığında Kontrol Ve Ortak Kontrol Kavramlarına Kişisel Yaklaşımımız

- Ortak Kontrolü Sağlayan Araçlar

- Anonim Ortaklık Olarak Kurulan Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimleri İlgilendiren Başlıca Hukuki Sorunlar

- Ortak Girişim Şirketinin Yönetimine Özgü Sorunlar

- Şirketler Topluluğu Hukuku Açısından Sermayeye Katılmalı Ortak Girişimler

- Hakim Paysahiplerinin Özel Sorumluluğu

- Temel Sözleşmenin Veya Ortak Girişim Şirketinin Sona Ermesi



Önsöz V

içindekiler. VII

Kısaltmalar. XXI

I- GİRİŞ 1

BlRlNCl KISIM KEFALET VE BAĞIMSIZ GARANTİ KAVRAMLARI,

HER İKİ SÖZLEŞMENİN ORTAK VE FARKLI ÖZELLİKLERİ VE YORUM KISTASLARI

BİRİNCİ BÖLÜM KEFALET VE BAĞIMSIZ GARANTİ KAVRAMLARI

§1. TERMİNOLOJİ 9

I. Geniş Anlamda “Garanti” Kavramı 10

II. “Teminat” Kavramı 11

I. Aynî Teminat 12

II. Kişisel Teminat 13

III. Bağımsız Garanti Sözleşmesinin Alt Tipleri Açısından

Sınırlandırılması 14

§2. TARİHÇE 17

2- Kefalet 17

3- Bağımsız Garanti 21

III. Kanun Koyucunun Kişisel Teminatları Düzenleme

Konusunda İzlediği Yol 27

§3. TANIMLAR VE UYGULAMA ALANLARI 31

I. Kefalet 31

I. Tanım ve Genel Bilgiler 31

II. Uygulama Alanı 33

II. Bağımsız Garanti 34

2- Tanım ve Genel Bilgiler 34

3- Uygulama Alanı 38

§4. KEFALET VE BAĞIMSIZ GARANTÎ TİPLERİNDEN

BAZILARI 39

a) Kefalet 39

I. Adi Kefalet 39

II. Müteselsil Kefalet 41

b) Bağımsız Garanti 44

a) Genel Olarak....... 44

b) Ödeme Talebinin Şekline Göre Yapılan Ayrım 51

a. Adi Garanti 52

b. îlk Talepte Ödeme Şartlı Garantiler 53

a. Genel Olarak 53

b. Efektif Klozlu îlk Talepte Ödeme Şartlı Garanti 56

c. Belgeli Garanti 59

d. Sui generis Garanti 61

§5. SÖZLEŞMELERİN TARAFLARI ARASINDAKİ HUKUKİ

İLİŞKİLER 62

I. Alacaklı ve Asıl Borçlu Arasındaki İlişkiler 63

A. Kefalet 63

B. Bağımsız Garanti 63

II. Garanti Veren ile Asıl Borçlu Arasındaki İlişkiler 67

A. Kefalet 67

B. Bağımsız Garanti 68

III. Garanti Veren ile Alacaklı İlişkileri 71

A. Kefalet 71

B. Bağımsız Garanti 72

IKÎNCÎ BÖLÜM

KEFALET VE BAĞIMSIZ GARANTİ SÖZLEŞMELERİNİN ORTAK VE FARKLI ÖZELLİKLERİ

§1. KEFALET VE BAĞIMSIZ GARANTİ SÖZLEŞMELERİNİN

ORTAK ÖZELLİKLERİ 79

I. Ekonomik işlev 79

I. Genel Olarak 79

II. Garanti Veren Tarafından Temin Edilen Riskler 82

III. Asıl Borcun Özellikleri 89

2- Asıl Borç ya Bir Para Borcudur ya da Para ile Değiştirilebilen Bir Borçtur 90

3- Asıl Borç Başkasının Borcudur 91

II. Tek Tarafa Borç Yükleyen Sözleşmeler 92

III. ikinci Derece (Tâlî) Borç Doğuran Sözleşmeler 97

IV. Şarta Bağlı Borç Doğuran Sözleşmeler 101

§2. KEFALET VE BAĞIMSIZ GARANTİ SÖZLEŞMELERİNİN

FARKLI ÖZELLİKLERİ 105

I. Fer’î veya Bağımsız Borç Doğuran Sözleşmeler 105

a) Genel Olarak 105

b) Kefalet 112

c) Bağımsız Garanti 114

d) Kefaletin Fer’îlik, Bağımsız Garantinin Bağımsızlık Özelliğinin Azaldığı veya Ortadan Kalktığı Haller 116

I. Kefaletin Asıl Sözleşmeye Nazaran Bağımsız Olduğu Haller 116

II. Bağımsız Garanti Sözleşmesinin Asıl Sözleşmeye

Bağımlı Olduğu Haller 121

e) Kefalet Sözleşmesinin Fer’î, Garanti Sözleşmesinin Bağımsız Olmasının Hukuki Sonuçlan r.... 124

a) Alacağın Doğumu ile ilgili Farklılıklar 124

b) Borcun İçeriği ile îlgili Farklılıklar 125

I. Asıl Sözleşmede Meydana Gelen Değişikliklerin Garanti Sözleşmeleri Üzerindeki Etkileri ile İlgili Farklılıklar .. 128

II. Asıl Borcun Sona Ermesinin Garanti Sözleşmesi Üzerindeki Etkileri ile ilgili Farklılıklar 129

n. Sebebe Bağlı veya Soyut Borçlar Yaratan Sözleşmeler 130

I. Kefalet 131

II. Bağımsız Garanti 132

III. Bağımsız Garantinin Soyut Bir Borç Doğurduğu Fikri ile

İlgili Eleştiriler 133

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

ALACAĞIN DOĞUMU İLE İLGİLİ ŞARTLARA İLİŞKİN FARKLILIKLAR

§1. GARANTİNİN ŞEKLİ 143

2- Kefalet 143

a) Adî Yazılı Şekil 150

b) Nitelikli Yazılı Şekil 152

c) Resmî Şekil 153

3- Bağımsız Garanti 154

§2. GARANTİNİN GEÇERLİLİĞİ İLE İLGİLİ ŞARTLAR 158

I. Geçerli Bir Borcun Varlığı 158

a) Kefalet 158

b) Bağımsız Garanti 162

II. Belirlenmiş veya Belirlenebilir Bir Borcun Yarlığı 163

a. Kefalet 163

b. Bağımsız Garanti 170

III. Garanti Verenin Sorumlu Olduğun Miktarın Rakamla

Belirtilmesi (CO m. 4931) 173

a. Kefalet 173

b. Bağımsız Garanti 177

I. Eşin Rızası 178

I. Kefalet 178

II. Bağımsız Garanti 183

II. Garanti Verene Konkordato Mehili Tanınması Halinde Hakimin îzni 183

2- Kefalet 183

3- Bağımsız Garanti 183

III. Kanuna, Ahlâka, Kamu Düzenine ve Kişilik Haklarına Aykırılık 184

a) Kefalet 184

b) Bağımsız Garanti 185

IV. Objektif imkânsızlık 189

I. Kefalet 189

II. Bağımsız Garanti 190

§3. ÎRADE SAKATLIĞI VE GABİN 194

I. Hata 195

a) Beyan Hatası 196

a. Sözleşmenin Tipinde Hata 196

a. Kefalet 196

b. Bağımsız Garanti 198

b. Şeyde ve Kişide Hata 198

I. Kefalet 199

II. Bağımsız Garanti 201

c. Miktarda Hata 202

A. Kefalet 203

B. Bağımsız Garanti 203

b) Temel Hatası 203

a. Kefalet 205

(aa) Genel Olarak r. 205

(bb) Kefalet Hukukunda Temel Hatası İlgili Özel

Hükümler (Lex specialis) 206

(aaa) CO m. 5101 206

(bbb) CO m. 497 m 207

b. Bağımsız Garanti 209

II. Hile 210

I. Kefalet 212

II. Bağımsız Garanti 215

I. Korkutma 216

2- Kefalet 216

3- Bağımsız Garanti 217

II. Gabin 218

a) Kefalet 222

b) Bağımsız Garanti 223

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM KEFALET VE BAĞIMSIZ GARANTÎ ÎLE ÎLGİLÎ YORUM

KURALLARI

§1. SÖZLEŞMENİN NÎTELÎĞÎNÎN DİLBİLGİSİ KURALLARI UYARINCA BELİRLENMESİ 227

I. Genel Olarak 227

II. Kefalet ve Bağımsız Garanti Sözleşmeleri ile İlgili Özellikler 229

§2. SÖZLEŞMENİN KLOZLARINDAN ÇIKARILAN YORUM

KURALLARI 236

I. Kefaletin Varlığına İşaret Ettiği Düşünülen Sözleşme

Klozları 237

a) Tartışma Definden ve Önce Rehnin Paraya Çevrilmesi

Def’inden Feragat 237

b) Rücû Hakkından Feragat 238

c) Teselsül Şartı * 239

d) Uygulanacak Hukuku Belirleyen Şart 240

e) Yetkili Mahkeme ve Hakem Şartı 240

I. Asıl Sözleşmeye Atıf Yapılması 241

II. Kanunlara Atıf Yapılması 247

I. Bağımsız Garantinin Varlığına işaret Ettiği Düşünülen Sözleşme Klozları : 247

2- îlk Talepte Ödeme Şartı 247

3- Teminat Sözleşmesinde Belirlenen Belgelerin İbrazı

Üzerine Ödeme Şartı 251

4- Gayri Kabili Rücû Borç Altına Girme 254

5- Şartsız Borç Altına Girme 254

6- Asıl Sözleşmeden Doğan Def’i ve İtirazlardan Feragat 256

7- MTO’nun Kurallarına Yollama Yapılması 260

§3. AMAÇSAL YORUM 261

a) Garanti Verenin Garanti Edilen Edimin Karşı Ediminin

İfa Edilmesine Olan Menfaati 262

b) Garanti Veren Tarafından Üstlenilen Riskten Doğan

Kıstas 270

c) Edimin Garanti Edilmesi veya Bir Edimin İfasının

Garanti Edilmesi 272

d) Garanti Edilen Borcun Kişiselleştirilmesi 273

V. Kişiye Yönelik îlgi, Sonuca Yönelik îlgi (İlginin

Borçlunun Kişiliğine Olması - İlginin Alacaklının

Kişiliğine Olması) 273

§4. KEFALET LEHİNE KARİNELER VE BU KARİNELERİN

İSTİSNALARI 275

I. Genel Olarak 275

II. Karineler 276

a) Kefalet Lehine Karine 276

b) Bağımsız Garanti Lehine Karine 279



§5. KEFALET VE BAĞIMSIZ GARANTİLER İLE İLGİLİ

YORUM KURALLARI ÜZERİNE BAZI DÜŞÜNCELER 284

ÎKİNCÎ KISIM

KEFALET VE BAĞIMSIZ GARANTİ SÖZLEŞMELERİNİN HÜKÜMLERİ VE SONA ERMESİ

BÎRÎNCÎ BÖLÜM GARANTİ VERENİN BORÇLARI İLE İLGİLİ FARKLILIKLAR

§1. GARANTİ VERENİN ALACAKLIYA KARŞI BORÇLARI ... 291

I. Genel Olarak . 291

II. Bir Miktar Para Ödeme Borcu 292

I. Kefalet 292

II. Bağımsız Garanti 294

III. Garanti Verenin Borcunun Kapsamı 300

2- Kefalet 300

3- Bağımsız Garanti 305

IV. Garanti Verenin Borçlu Olduğu Miktarda İndirim 306

a) Kefalet (Kanuni İndirim) 306

b) Bağımsız Garanti (Sözleşmesel İndirim) 309

V. Garanti Verenin Sorumluluğunun Gerçekleşmesinin

Şartları 310

A. Kefalet 310

I. Asıl Borca İlişkin Şartlar 310

II. Kefalete İlişkin Şartlar 312

III. Takibin Durması 313

IV. LP m. 303 (ÎİK m. 295) 315

B. Bağımsız Garanti 316

§2. GARANTİ VERENİN ASIL BORÇLUYA KARŞI

BORÇLARI 320

a) Genel Olarak .T. 320

b) Garanti Verme Borcu 321

A. Bağımsız Garanti 321

B. Kefalet 322

I. Garanti Borcunu Bizzat İfa Etme Yükümlülüğü 322

I. Bağımsız Garanti 322

II. Kefalet 323

II. Asıl Borçlunun Direktiflerine Uygun Davranma Borcu 323

2- Bağımsız Garanti 323

3- Kefalet 326

V. Lehtara Tavsiyede Bulunma Borcu 326

a) Bağımsız Garanti 326

b) Kefalet 328

I. Garanti Emrini Vereni Bilgilendirme Borcu 328

a) Bağımsız Garanti 328

b) Kefalet 330

II. Garantiden Doğan Borcun Ödenmesi Talep Edildiğinde Talep Şartlarının Gerçekleştiğini ve Gereken Belgelerin

İbraz Edildiğini inceleme Borcu 331

a. Bağımsız Garanti 331

b. Kefalet 340

III. Ödeme Talebinin Hakkın Kötüye Kullanılması Teşkil

Etmesi Halinde Ödeme Yapmama Borcu 340

a. Bağımsız Garanti 340

I. Genel Olarak 340

II. Ödeme Talebinin Hakkın Kötüye Kullanılması Teşkil

Ettiği Haller 350

b. Kefalet 355

ÎKÎNCt BÖLÜM

GARANTİ VERENİN HAKLARI İLE İLGİLİ FARKLILIKLAR

<»

§1. GARANTİ VERENÎN ALACAKLI KARŞISINDA

HAKLARI 357

I. Alacaklıya Defi ve İtirazlar İleri Sürme Hakkı 357

I. Karşılık Sözleşmesinden Doğan Defi ve İtirazlar 357

II. Asıl Sözleşmeden Doğan Defi ve İtirazlar 359

L Kefalet 359

2. Bağımsız garanti 367

III. Garanti Sözleşmesinden Doğan Defi ve İtirazlar 368

I. Genel olarak 368

II. Garanti Sözleşmesinin Kurulmasından Doğan Defi ve

İtirazlar 370

2- Kefalet 370

3- Bağımsız Garanti . 371

III. Ödeme Talebi ile İlgili Şartların Gerçekleşip

Gerçekleşmedikleri ile İlgili Defi ve İtirazlar 372

a) Kefalet „ 372

(aa) Tartışma Defi {Benâfice de discussion

personnelle, Eirırede der Vorausklage) 374

(aaa) Adi Kefalet 374

(bbb) Müteselsil Kefalet 376

(bb) Önce Rehnin Paraya Çevrilmesi def’i {Benâfice de discussion reelle, Einrede der vorausgehenden

Venvertung der Pfander) 376

(aaa) Adî kefalet 376

(bbb) Müteselsil Kefalet 377

(cc) Bölme def’i (Benâfice de division, Einrede der

Teilung) 378

(aaa) Adî Birlikte Kefalet 378

(bbb) Müteselsil Birlikte Kefalet 378

b) Bağımsız garanti. 378

IV. Garanti Sözleşmesinin Sona Ermesinden Doğan Defi ve

İtirazlar. * 381

I. Kefalet 381

II. Bağımsız garanti.... 382

II. Alacaklının Garanti Veren Karşısındaki Ödevleri 386

I. Genel Olarak 386

I. Kefalet 386

II. Bağımsız Garanti 389

II. Teminatları Koruma ve Garanti Verene Bu Teminatlarla, Haklarını Korumasını Sağlayacak Belgeleri Verme Ödevi... 393

2- Kefalet 393

3- Bağımsız Garanti 398

III. Ödemeyi Kabul Etme Borcu 400

a) Kefalet 400

b) Bağımsız Garanti 402

IV. Bilgi Verme Yükümlülüğü... 403

I. Kefalet 403

II. Bağımsız Garanti 406

§2. GARANTİ VERENİN ASIL BORÇLU KARŞISINDA

HAKLARI...........;....., 407

a) Genel Olarak . 407

a. Kefalet.... f 407

b. Bağımsız Garanti 410

b) Garanti Verenin Rücû Hakkı 410

a. Kefalet..... 410

I. Genel Rücû Hakkı 411

II. Özel Rücû Hakkı 416

b. Bağımsız Garanti 418

A. Vekaletsiz îş Görme 421

B. Sebepsiz Zenginleşme 424

III. Asıl Borçlunun Garanti Verene Karşı Borçları 426

A. Bağımsız Garanti 426

B. Kefalet 429

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM GARANTİ SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ

Sİ. ASIL BORCUN SONA ERMESİ 431

I. Kefalet 431

II. Bağımsız Garanti 436

§2. GARANTİ SÖZLEŞMESİNDEN DOĞAN BORCUN

SONA ERMESİ 440

I. Genel Olarak 440

2- Kefalet.... 440

3- Bağımsız Garanti 440

II. Belirli Süreli Garanti Sözleşmesinin Sona Ermesi 443

a) Kefalet 443

b) Bağımsız Garanti 447

III. Belirsiz Süreli Garanti Sözleşmelerinin Sona Ermesi 451

I. Kefalet 451

II. Bağımsız Garanti 453

IV. Kanuni Sürenin Dolmasıyla Sona Erme 455

a) Kefalet 455

b) Bağımsız Garanti 457

V. Sözleşmeden Dönme 458

a. Kefalet. 458

b. Bağımsız Garanti 459

a. Asıl Borçlu ve Garanti Veren Sıfatlarının Birleşmesi 459

I. Kefalet 459

II. Bağımsız Garanti 460

b. Zamanaşımı . 460

A. Kefalet 460

B. Bağımsız Garanti f. 461

§3. ALACAĞIN TEMLİKİ VE BORCUN NAKLİ HALİNDE

DURUM 463

I. Alacağın Temliki 463

I. Asıl Alacağın Temliki 464

I. Kefalet 464

II. Bağımsız Garanti 464

II. Garantiden Doğan Alacağın Temliki 467

2- Kefalet 467

3- Bağımsız Garanti 468

III. Asıl Borcun Nakli 473

a) Kefalet 473

b) Bağımsız Garanti 474

SONUÇ 476

BİBLİYOGRAFYA 481



"