İşçinin Yetersizliği ve Davranışları Nedeniyle Geçerli Fesih
İlkiz ORHON
İÇİNDEKİLER
ÖZET 5
ABSTRACT 9
ÖNSÖZ 11
İÇİNDEKİLER 13
KISALTMALAR 17
GİRİŞ 19
BİRİNCİ BÖLÜM
İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ, İŞ GÜVENCESİ VE
İŞ GÜVENCESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER
I. İŞ SÖZLEŞMESİNİN FESHİ 21
A. İŞ SÖZLEŞMESİNİ SONA ERDİREN NEDENLER VE FESİH 21
B. FESİH TÜRLERİ 23
II. İŞ GÜVENCESİ KAVRAMI 26
III. İŞ GÜVENCESİNE İLİŞKİN DÜZENLEMELER 27
IV. İŞ GÜVENCESİ KAPSAMINDA OLAN İŞÇİLERİN İŞ SÖZLEŞMELERİNİN FESHİNİN KOŞULLARI 28
A. İŞ KANUNU KAPSAMINDA İŞÇİ SAYILMAK 28
B. İŞ SÖZLEŞMESİNİN İŞVEREN TARAFINDAN FESHEDİLMESİ 31
C. İŞÇİNİN EN AZ ALTI AYLIK KIDEMİNİN BULUNMASI 32
D. İŞYERİNDE EN AZ OTUZ İŞÇİ ÇALIŞMASI 34
E. İŞVEREN VEKİLLİĞİ SIFATININ BULUNMAMASI 36
F. BELİRSİZ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMESİ BULUNMASI 37
İKİNCİ BÖLÜM
İŞ GÜVENCESİ KAPSAMINDA OLAN İŞÇİLERİN
BELİRSİZ SÜRELİ İŞ SÖZLEŞMELERİNİN İŞÇİNİN YETERSİZLİĞİ
VE DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN GEÇERLİ
NEDENLERLE FESHİ
I. GENEL OLARAK GEÇERLİ NEDEN 39
II. GEÇERLİ NEDEN-HAKLI NEDEN AYRIMI 42
III. İŞÇİNİN YETERSİZLİĞİ VE DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN GEÇERLİ NEDENLER 45
A. İŞÇİNİN YETERSİZLİĞİNDEN KAYNAKLANAN NEDENLER 46
1. İşçinin Fiziki Yetersizliği 47
a. Hastalık 47
b. Yaşlılık ve Emeklilik 48
2. İşçinin Mesleki Yetersizliği 50
a. Verimlilik 51
b. Performans 52
B. İŞÇİNİN DAVRANIŞLARINDAN KAYNAKLANAN
NEDENLER 58
1. İşçinin İşvereni Yanılgıya Düşürmesi 58
2. İşçinin İşveren Aleyhine Söylemlerde Bulunması 59
3. İşçinin Geçimsiz Davranması 60
4. İşçinin Doğruluk ve Bağlılığa Aykırı Davranması 62
5. İşçinin İşe Gelmemesi Yahut Geç Gelmesi 65
6. İşçinin İşverenin Malına Zarar Vermesi 66
7. İşçinin İş Güvenliğini Tehlikeye Düşüren Davranışları 68
8. İşçinin Kısa Süre Tutuklu Kalması 69
9. İşçinin Ücretinin Haczi 70
10. İşçinin Görevini Yerine Getirmede Yetersiz Olması 71
11. İşçinin Cinsel Tacizi 73
12. İşçinin Diğer İşçilere Psikolojik Taciz (Mobbing) Uygulaması 74
13. İşçinin Alkol veya Uyuşturucu Madde Alması 75
14. İşçinin İş Saatlerinde Sıkça İnternete Girmesi 77
15. İşçinin Diğer İşçileri İşverene Karşı Kışkırtması 78
16. İşçinin Arkadaşlarından Borç Para İstemesi 79
17. İş İlişkisinin Devamı Açısından İşverende Şüphe Oluşması 80
18. Dışarıdan Gelen Baskı ve Tehdit 80
IV. GEÇERLİ NEDENLE FESİHTE UYGULANAN İLKELER 81
A. FESHİN SON ÇARE OLMASI İLKESİ (ULTİMA RATİO) 81
B. SOSYAL SEÇİM İLKESİ 83
C. EŞİT İŞLEM İLKESİ 84
V. SÖZLEŞMENİN FESHİNDE USUL 86
A. FESHİN YAZILI YAPILMASI 87
B. FESİH NEDENİNİN AÇIK VE KESİN OLARAK BELİRTİLMESİ 89
C. İŞÇİNİN SAVUNMASINA BAŞVURULMASI 89
D. FESHİN ZAMANI 90
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DAVA ŞARTI OLARAK ARABULUCULUK VE
İŞE İADE DAVASI
I. ARABULUCULUK MÜESSESİ 93
A. GENEL OLARAK ARABULUCULUK KAVRAMI 93
B. ARABULUCULUK FAALİYETİYLE İLGİLİ TEMEL İLKELER 94
II. 7036 SAYILI KANUN KAPSAMINDA ARABULUCULUK 96
A. GENEL OLARAK 97
B. ARABULUCULUK KAPSAMINDAKİ UYUŞMAZLIKLAR VE ARABULUCUYA BAŞVURMA ZORUNLULUĞU 98
C. ARABULUCULUKTA USUL VE YETKİ 100
D. ARABULUCUNUN SEÇİMİ 101
E. ARABULUCUNUN ÜCRETİ 103
F. ARABULUCULUK FAALİYETİ SONUNDA TARAFLARIN ANLAŞMASI 103
G. ARABULUCULUK FAALİYETİ SONUNDA TARAFLARIN ANLAŞAMAMASI 104
H. UYUŞMAZLIĞIN ÖZEL HAKEME GÖTÜRÜLMESİ 106
III. İŞE İADE DAVASI, HÜKÜM VE SONUÇLARI 107
A. GENEL ANLAMDA İŞE İADE DAVASI 107
1. Davanın Konusu 107
2. Davanın Tarafları 108
3. Dava Açma Süresi ve İspat Yükü 110
4. Hukuki Niteliği 111
5. Yargılama Usulü 112
6. Davadan Feragat 113
B. İŞE İADE DAVASI DEVAM EDERKEN DAVA SONUCUNU ETKİLEYEBİLECEK DURUMLAR 114
1. Yargılama Esnasında İşçinin İşe Başlatılması 114
2. Yargılama Esnasında İşçinin Ölümü 115
3. Yargılama Esnasında İşçinin Emekli Olmaya Hak Kazanması 116
4. Yargılama Esnasında İşyerinin Kapanması 116
C. İŞE İADE DAVASININ HÜKÜM VE SONUÇLARI 117
1. Feshin Geçerli Olduğuna Karar Verilmesi 117
2. Feshin Geçersizliğine Karar Verilmesi 118
a. Genel Olarak 118
b. İşçinin İşe Başlama Başvurusu 119
aa. İşçinin İşverene Başvuruda Bulunmaması 120
bb. İşçinin Kararlaştırılan Tarihte İşe Başlamaması 120
cc. İşçinin Başvuruda Bulunması ve Bunun Üzerine İşverenin Onu İşe Davet Etmesine Rağmen İşe Başlamaması 121
dd. İşverenin İşçiyi İşe Başlatması 122
c. İşçinin İşe Başlatılmamasının Hüküm ve Sonuçları 124
aa. İş Güvencesi Tazminatı (İşe Başlatmama Tazminatı) 124
bb. Boşta Geçen Süreye Ait Ücret 127
cc. İşçinin İhbar ve Kıdem Tazminatı 128
aaa. İhbar Tazminatı 128
bbb. Kıdem Tazminatı 129
ccc. İşçinin İşe Başlatılması veya Başlatılmaması ya da Kararlaştırılan Tarihte İşçinin İşe Başlamaması Durumunda İhbar ve Kıdem Tazminatı 132
SONUÇ 135
KAYNAKÇA 139