Prof. Dr. Doğan Soyaslan
İÇİNDEKİLER
ÖNSÖZ 7
İÇİNDEKİLER 9
GİRİŞ 23
CEZA HUKUKU YAPTIRIMLARI VE İNFAZI 23
BİRİNCİ BÖLÜM
CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ
I CEZALAR 25
A Karakterleri 25
1 Kanunsuz Ceza Olmaması 25
2 Eşitlik 26
3 Şahsîlik 28
B Cezanın Fonksiyonları 29
II GÜVENLİK TEDBİRLERİ 30
III CEZALAR VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN BİRBİRLERİNDEN
FARKLARI 31
IV CEZA İLE GÜVENLİK TEDBİRİNİN BİRBİRİNE YAKINLIKLARI 32
V CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN BİRLİKTE
MEVCUDİYETLERİ 33
VI CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN SINIFLANDIRILMASI 34
A Hukukî Sınıflandırmalar 34
1 Ağırlıklarına Göre Cezalar 34
2 Fonksiyonlarına Göre Cezalar 35
a) Asıl cezalar: 35
b) Fer’i cezalar: 35
10 İçindekiler
c) Tamamlayıcı (mütemmim) cezalar: 35
B Kriminolojik Açıdan Sınıflandırmalar36
1 Takip Edilen Amaca Göre Sınıflandırma36
2 Kullanılan Vasıtaya Göre Sınıflandırma36
VII CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİNİN ZAMAN BAKIMINDAN
UYGULANMASI 37
İKİNCİ BÖLÜM
CEZA VE GÜVENLİK TEDBİRLERİ VE
BUNLARIN İNFAZ REJİMLERİ
I ÖLÜM CEZASI 40
II HAPİS CEZALARI40
III HAPİSHANELERİN DOĞUŞU43
A Batılı Ülkelerde 43
B Türkiye’de 48
III GENEL OLARAK HAPİS CEZALARININ İNFAZ REJİMİ 51
IV TÜRKİYE’DE HAPİS CEZALARININ İNFAZI REJİMİ54
A Kapalı Cezaevleri 55
B Açık Cezaevleri 56
C Çocuk Eğitimevleri57
D Cezaevlerinde İş - İşsizlik58
VII KISA SÜRELİ HAPİS CEZALARI YERİNE UYGULANABİLECEK
CEZA VE TEDBİRLER, ÖZEL İNFAZ REJİMLERİ 59
VIII MALA İLİŞKİN CEZA - PARA CEZASI 62
IX ONUR KIRICI CEZA - HÜKMÜN İLANI67
X GÜVENLİK TEDBİRLERİ68
A Hak ve Özgürlüklere İlişkin Güvenlik Tedbirleri69
1 Erginlere İlişkin Güvenlik Tedbirleri69
a) Akıl hastaları, uyuşturucu ve alkol bağımlıları için hürriyetten
mahrum eden güvenlik tedbirleri69
İçindekiler 11
b) Hürriyeti kısıtlayıcı tedbirler 70
c) Haklardan mahrumiyeti gerektiren güvenlik tedbirleri 71
aa) Asıl cezanın infazıyla birlikte infaz edilen tedbirler 71
bb) Asıl cezanın infazından sonra da uygulanacak tedbirler 72
aaa) Kasıtlı suçlar 72
bbb) Taksirli suçlar 73
2 Küçük Suçlulara Uygulanan Güvenlik Tedbirleri 73
a) Güvenlik tedbiri seçimi 74
b) Küçüklere uygulanacak tedbirler 75
aa) Korumaya yönelik tedbirler 75
bb) Disiplin altına almaya yönelik tedbirler 75
B Mala İlişkin Güvenlik Tedbiri - Müsadere 76
1 Suç Araçları ve Suçtan Elde Edilen Eşyanın Müsaderesi 76
2 Suçtan Elde Edilen Kazancın Müsaderesi 77
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
CEZAEVİNDEKİ İNSANLAR VE
CEZAEVİNE GİRMENİN SONUÇLARI – MAHPUSLUK
I HAPİS CEZASININ İNFAZININ BAŞLAMASI – CEZAEVİNE GİRİŞ 79
II CEZAEVİ NÜFUSU 80
III CEZAEVİNE GİRMENİN KİŞİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 83
IV CEZAEVİNE GİRMENİN AİLE ÜZERİNDE ETKİSİ 84
V CEZAEVİNE GİRMENİN DEVLET İÇİN SONUÇLARI 85
12 İçindekiler
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
İNFAZ MEVZUATININ
GENEL UYGULAYICISI - İNFAZ HÂKİMİ
I İNFAZ HÂKİMLİKLERİNİN KURULUŞU VE YETKİSİ87
II İNFAZ HÂKİMLERİNİN NİTELİKLERİ VE ATANMALARI 88
III İNFAZ HÂKİMLİKLERİNİN GÖREVLERİ 89
IV İNFAZ HÂKİMLİĞİNE ŞİKÂYET VE USULÜ90
V İNFAZ HÂKİMLİĞİNCE ŞİKÂYET ÜZERİNE VERİLEN
KARARLAR91
VI İNFAZ HÂKİMİNİN KARARINA İTİRAZ 92
BEŞİNCİ BÖLÜM
HÜKÜMLÜLERİN GÖZLEM VE
SINIFLANDIRILMASI – KURUMLARA YERLEŞTİRİLMESİ
I GÖZLEM VE SINIFLANDIRMA 95
II HÜKÜMLÜLERİN İNFAZ KURUMLARINA AYRILMALARI 95
III HÜKÜMLÜLERİN YÜKÜMLÜLÜKLERİ 96
A Kendilerinin ve Başkalarının Hayat ve Sağlıklarını Koruma
Yükümlülüğü97
B Çalışmak Yükümlülüğü98
1 Kurum İçinde Çalışma 98
2 Kurum Dışında Çalışma98
3 Kurum Hizmetinde Çalışma99
İçindekiler 13
ALTINCI BÖLÜM
İNFAZ HUKUKUNUN AMACI VE
TEMEL İLKELER
YEDİNCİ BÖLÜM
KISA SÜRELİ HAPİS CEZASINA
SEÇENEK YAPTIRIMLAR – ÖZEL İNFAZ ŞEKİLLERİ
I HAFTASONU VE GECELERİ İNFAZ 105
II KONUTTA İNFAZ 106
III GECELERİ, HAFTASONU VE KONUTTA İNFAZDAN
YARARLANAMAYACAK HÜKÜMLÜLER 108
SEKİZİNCİ BÖLÜM
İNFAZIN ERTELENMESİ
I HASTALARIN CEZASININ İNFAZININ ERTELENMESİ 112
A Akıl Hastalarının Cezasının Ertelenmesi 112
B Diğer Hastaların ve Engellilerin Cezasının İnfazının Ertelenmesi 113
C Hamilelik veya Doğum Nedeniyle Erteleme 113
II HAPİS CEZASININ HÜKÜMLÜNÜN İSTEMİYLE ERTELENMESİ 114
A İnfaz Başlamadan Önce Erteleme 114
B İnfaz Başladıktan Sonra Hükümlünün İstemiyle İnfazın Ertelenmesi 115
III CEZASININ İNFAZI ERTELENMEYECEK HÜKÜMLÜLER 116
IV MAHKEMECE İNFAZIN ERTELENMESİ VE DURDURULMASI 116
14 İçindekiler
DOKUZUNCU BÖLÜM
CEZA İNFAZ KURUMLARI
I KAPALI CEZA İNFAZ KURUMLARI118
A Erkekler İçin Kapalı İnfaz Kurumları119
1 Normal Güvenlikli Kapalı Cezaevleri119
2 Yüksek Güvenlikli Kapalı İnfaz Kurumları 119
B Kadınlar İçin Kapalı İnfaz Kurumları121
C Çocuk Kapalı İnfaz Kurumları 121
D Gençlik Kapalı Ceza İnfaz Kurumları 122
E Çocuk Eğitimevleri123
II AÇIK CEZA İNFAZ KURUMLARI123
A Cezası Doğrudan Açık Cezaevinde İnfaz Edilenler124
B İki Yıldan Fazla Hapse Mahkûm Olanlar 124
C İdare ve Gözlem Kurulu Kararı ve İnfaz Hâkiminin Onayı ile
Açık Ceza İnfaz Kurumuna Geçiş 125
D İdare ve Gözlem Kurulu Kararıyla Kapalı İnfaz Kurumuna Gönderme125
E İdare ve Gözlem Kurulu Kararı ile Kapalı Ceza İnfaz Kurumuna
Gönderme 126
III HÜKÜMLÜLERİN GRUPLANDIRILMASI 126
IV AĞIRLAŞTIRILMIŞ MÜEBBET HAPİS CEZASININ İNFAZI127
ONUNCU BÖLÜM
CEZA İNFAZ KURUMLARINDA DÜZEN VE
GÜVENLİK, HÜKÜMLÜNÜN HAKLARI
I DİSİPLİN CEZA VE TEDBİRLERİ, ÖDÜLLENDİRME130
A Yetişkinler İçin Disiplin Cezaları ve Tedbirleri131
1 Kınama132
2 Bazı Etkinliklere Katılmaktan Alıkoyma132
İçindekiler 15
3 Ücret Karşılığı Çalışılan İşten Yoksun Bırakma 133
4 Haberleşme veya İletişim Araçlarından Yoksun Bırakma veya
Kısıtlama 134
5 Ziyaretçi Kabulünden Yoksun Bırakma 134
6 Hücreye Koyma 135
B Çocuklar İçin Disiplin Cezaları ve Tedbirleri 138
II DİSİPLİN SORUŞTURMASI VE CEZALANDIRMA 144
III DİSİPLİN CEZASINI GEREKTİREN EYLEMİN TEKRARI
(Erginler İçin) 146
IV DİSİPLİN CEZALARININ İNFAZI 147
V ERGİNLER HAKKINDA VERİLEN DİSİPLİN CEZALARININ
KALDIRILMASI 147
VI ÇOCUK HÜKÜMLÜLER HAKKINDA VERİLEN DİSİPLİN
CEZALARININ KALDIRILMASI 148
VII DİSİPLİN SORUŞTURMASI DOLAYISIYLA İDARE
TARAFINDAN ALINACAK TEDBİRLER 149
VIII ZORLAYICI ARAÇLARIN KULLANILMASI 150
IX YETİŞKİN VE ÇOCUK HÜKÜMLÜLERİN ÖDÜLLENDİRİLMESİ 150
ONBİRİNCİ BÖLÜM
HÜKÜMLÜLERİN NAKİLLERİ
I KENDİ İSTEKLERİ İLE NAKİL 153
II DİSİPLİN NEDENİYLE NAKİL 154
III ZORUNLU NEDENLERLE NAKİL 155
IV HASTALIK NEDENİYLE NAKİL 155
V NAKİLLERDE ALINACAK TEDBİRLER 156
16 İçindekiler
ONİKİNCİ BÖLÜM
CEZA İNFAZ KURUMUNDA HÜKÜMLÜNÜN HAKLARI
I KURUM DIŞI İLE İLGİLİ HAKLARI 157
A Avukat ve Noterle Görüşme Hakkı 157
B Yabancı Ülke Vatandaşı Avukatların Hükümlülerle Görüşmesi160
C Kültür ve Sanat Etkinliklerine Katılma ve İfade Özgürlüğü161
D Kütüphaneden Yararlanma 161
E Süreli veya Süresiz Yayınlardan Yararlanma Hakkı 162
II GÜNLÜK YAŞAMINDA HAKLARI VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ 162
A Hükümlülerin Barındırılması ve Yatırılması 162
B Hükümlünün Bakıma Muhtaç Çocuklarının Barındırılması163
C Hükümlünün Telefon ile Haberleşme Hakkı 164
D Hükümlünün Radyo, Televizyon Yayınları ile İnternet
Olanaklarından Yararlanma Hakkı 165
E Hükümlünün Mektup, Faks ve Telgrafları Alma ve Gönderme Hakkı166
F Dışarıdan Gönderilen Hediyeyi Kabul Hakkı167
G Din ve Vicdan Özgürlüğü167
H Hükümlünün Muayene ve Tedavisi168
I Hükümlünün Beslenmesi168
ONÜÇÜNCÜ BÖLÜM
HÜKÜMLÜLERE UYGULANAN PROGRAMLAR,
KURUM DIŞINA ÇIKIŞLAR
I İYİLEŞTİRME PROGRAMLARININ BELİRLENMESİ 171
II HÜKÜMLÜNÜN SAĞLIĞININ KORUNMASI VE TIBBİ
MÜDAHALELER 172
III HÜKÜMLÜNÜN KENDİSİNE VERİLEN YİYECEK İÇECEKLERİ
REDDETMESİ VE AÇLIK GREVİ173
İçindekiler 17
IV KURUM DIŞI İLE İLİŞKİLER 174
A Vatandaş Hükümlüyü Yakınların Ziyareti 175
B Yabancı Hükümlüleri Ziyaret 176
C Kurum, Kurul ve Kuruluşların Ziyareti – Bakanlığın İzni 176
D Ziyaret ve Görüşlerde Uyulacak Esaslar 177
V KURUMDA BOŞ ZAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ 179
ONDÖRDÜNCÜ BÖLÜM
KURUMDAN SALIVERMEYE HAZIRLAMA
I HÜKÜMLÜLERİN İYİ HALİNİN BELİRLENMESİ 181
II KURUM DIŞINA ÇIKMA HALLERİ 182
A Salıvermeye Hazırlık ve İş Bulmaya Yardım 183
B Duruşmalara Katılmak, Hastane İşlemleri, Aile Bireylerini
Ziyaret vb Sebepler 183
C Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde İşlenen Suçlarla İlgili Soruşturma
veya Kovuşturma 184
III İZİNLER 185
A Mazeret İzni 186
B Ölüm ve Ağır Hastalık İzni 186
C Aile Ziyaret İzni 187
D İş Arama İzni 188
E İzinden Dönmeme veya Geç Dönme 188
18 İçindekiler
ON BEŞİNCİ BÖLÜM
İNFAZLA İLGİLİ KARARLAR
I MAHKÛMİYET HÜKMÜNÜN YORUMUNDA VEYA
ÇEKTİRİLECEK CEZANIN HESABINDA DURAKSAMA 189
II BİRDEN FAZLA HÜKÜMDEKİ CEZALARIN TOPLANMASI190
III HASTANEDE GEÇEN SÜRENİN CEZADAN İNDİRİLMESİ 190
IV İNFAZ SIRASINDA VERİLECEK KARARLARIN MERCİİ VE
USULÜ 190
ONALTINCI BÖLÜM
İNFAZ KURUMUNA DIŞ YARDIMLAR VE HÜKÜMLÜLER
ARASI YARDIMLAŞMALAR
ONYEDİNCİ BÖLÜM
DENETİMLİ SERBESTLİK VE YARDIM MERKEZİ İLE
KORUMA KURULLARI
ONSEKİZİNCİ BÖLÜM
KOŞULLU SALIVERİLME
I ADİ SUÇLARDAN (ÖRGÜTLÜ OLMAYAN SUÇLARDAN)
HÜKÜMLÜLER198
A Cezasının Yarısını Çektikten Sonra Koşullu Salıverilenler198
B Cezasının Üçte İkisini Çektikten Sonra Koşullu Salıverilenler 198
C Birden Fazla Mahkûmiyeti Olanların Koşullu Salıverilmesi200
D Suç İşlemek İçin Örgüt Kurmak veya Yönetmek, Örgütlü
Suçlar-Örgüt Faaliyeti İçinde İşlenen Suçlar, Devlete Karşı
Suçlardan Mahkûm Olanlar200
E Terörle Mücadele Kanunu Kapsamında Hükümlüler 201
1 Ağırlaştırılmış Müebbet veya Müebbet Hapse Mahkûmlar 201
İçindekiler 19
2 Süreli Hapis Cezasına Mahkûm Olanlar 201
3 Koşullu Salıverilmeden Yararlanamayacak Olanlar 202
F Hükümlünün Denetim Altına Alınması 202
G Hükümlünün Denetimli Serbestlik Müdürlüğünün Denetimine
Verilmesi 203
H İnfaz Hâkiminin Yükümlülükleri Kaldırması 204
I Ceza İnfaz Kurumunun İnfaz Hâkimine Rapor Göndermesi 204
J Koşullu Salıverme Kararının Geri Alınması 205
II MÜKERRİRLERİN KOŞULLU SALIVERİLMESİ 205
III ÇOCUĞA KARŞI İŞLENEN SUÇTAN AĞIRLAŞTIRILMIŞ
MÜEBBET VEYA MÜEBBET HAPSE MAHKÛM OLANLARIN
KOŞULLU SALIVERİLMESİ 207
IV BAZI SUÇLARDAN HÜKÜMLÜ OLANLARIN KOŞULLU
SALIVERİLMESİ 208
ONDOKUZUNCU BÖLÜM
CEZA YERİNE GEÇEN TEDBİRLER
I KAMUYA YARARLI BİR İŞTE ÇALIŞTIRMA 211
II DENETİMLİ SERBESTLİK TEDBİRİ UYGULANARAK
CEZANIN İNFAZI 211
A Denetimli Serbestlikten Küçük Çocuk Sahibi Annelerin, Hastaların,
Engellilerin ve Yaşlıların Yararlanması 212
B Denetimli Serbestlik İnfazına Tabi Tutulan Hükümlülere Yüklenen
Yükümlülükler 213
C Hükümlünün Açık Cezaevine Geri Gönderilmesi 213
D Hükümlünün Firar Etmiş Sayılması 214
E Koşullu Salıvermeye İlişkin Müdürlük Raporu 214
20 İçindekiler
YİRMİNCİ BÖLÜM
UYUŞTURUCU MADDE KULLANAN KULLANDIRTAN,
SATIN ALAN, SATAN, NAKLEDENLERE, BULUNDURANLARA
UYGULANACAK TEDBİRLER
YİRMİBİRİNCİ BÖLÜM
ASKER KİŞİLERİN CEZASININ İNFAZI
YİRMİ İKİNCİ BÖLÜM
TUTUKLULUK REJİMİ
I TUTUKLAMA KARARININ YERİNE GETİRİLDİĞİ KURUMLAR 219
A Tutukevine Kabul 220
B Tutukluların Odalara Ayrılması220
II TUTUKLULARIN HAKLARI220
III ÖLÜM NEDENİYLE ZİYARET İZNİ221
IV AĞIR HASTALIK NEDENİYLE ZİYARET İZNİ221
V ÖLÜM VEYA AĞIR HASTALIK ZİYARETİNDE BARINMA 222
VI TEHLİKELİ TUTUKLULARA UYGULANAN KISITLAYICI
ÖNLEMLER222
VII TUTUKLULARIN YÜKÜMLÜLÜKLERİ223
VIII DEVLETE KARŞI SUÇ İŞLEMEKTEN SANIK VE
HÜKÜMLÜLERİN DURUŞMA KIYAFETLERİ224
İçindekiler 21
YİRMİ ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
KİŞİ İLE DEVLET ARASINDAKİ CEZA İLİŞKİSİNİN
SONA ERMESİ
I ÖLÜM 226
II ŞİKÂYET, VAZGEÇME VE UZLAŞMA 226
A Şikâyet 226
B Şikâyetten Vazgeçme 227
C Uzlaşma 228
III KAMU DAVASININ AÇILMASININ ERTELENMESİ 228
IV HÜKMÜN AÇIKLANMASININ ERTELENMESİ 229
V GENEL VE ÖZEL AFLAR 230
A Genel Af 230
B Özel Af 231
VI DAVA VEYA CEZANIN DÜŞMESİNİN ETKİLERİ 232
VII ZAMANAŞIMI 232
A Dava Zamanaşımı 235
1 Dava Zamanaşımı Süreleri 236
2 Dava Zamanaşımının Durması 238
3 Dava Zamanaşımının Kesilmesi 239
4 Zamanaşımının Kesilmesinin Sonuçları 241
B Ceza Zamanaşımı 241
1 Ceza Zamanaşımı Süreleri 243
2 Ceza Zamanaşımının Durması 244
3 Ceza Zamanaşımının Kesilmesi 244
VIII ÖNÖDEME 245
1 Kamu Davası Açılmadan Yapılan Ödeme 247
2 Kamu Davası Açıldıktan Sonra Ödeme 247
IX ADLİ SİCİL 248
KAYNAKÇA 251
EKLER 253
