Ad Hoc Dengeleme 76 Dengelemenin Teorisi 78 Prima Facie Yaklaşımı: Mutlak Haklar ve Nispi Haklar 78 İlke Olarak İnsan Hakları Normları: İnsan Hakları Optimizasyon Gereklilikleridir 84 Orantılılık İlkesinin Bir Unsuru Olarak Dengeleme 90 Orantılılık İlkesinin Felsefi Arka Planı, Tarihsel Gelişimi ve Anlamı 91 Orantılılık İlkesinin Bileşenleri 98 Meşru Amaç (Legitimate Aim) 98 Uygunluk ve Gereklilik (Suitability-Necessity) 101 Dengeleme ya da Dar Anlamda Orantılılık (Proportionality Stricto Sensu) 104 Dengelemenin Doğası: Tartım 104 Dengelemenin Bir Aşaması Olarak Pratik Uyuşum (Praktische Konkordanz) 111 Dengelemenin Ahlaki Niteliği 114 Bir Diskur Olarak Dengeleme 117
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ SİSTEMİNDE İNSAN HAKLARI ÇATIŞMALARI AVRUPA İNSAN HAKLARI SÖZLEŞMESİ SİSTEMİNDE HAKLARIN DÜZENLENİŞ BİÇİMİ 131 Sınırlandırma Hükmü İçeren Haklar 131 Sınırlılıkları Belirlenmiş Haklar (Limited Rights/Delimitation) 132 Standart Belirleme Yöntemi ile Düzenlenen Haklar 133 Bazı İstisnai Durumların Sözleşme’nin İhlali Anlamına Gelmediği Belirtilerek Düzenlenen Haklar 134 Meşru Amaçlar ile Sınırlandırılabileceği Açık Bir Biçimde Belirtilen Haklar (Qualified Rights- Sınırlandırılmış Haklar) 137 Sınırlandırma Hükmü İçermeyen Haklar 140 Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Metnindeki Durum 140 Mutlak Hak Tartışmalarında Önemli Bir Kavram: Hakkın Özü 141 Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin Mutlak Hak Yaklaşımı 145 Sözleşme’de Düzenlenen Haklar Arasında Hiyerarşi Tartışması 148
İçindekiler 11 AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNİN ÇATIŞAN İNSAN HAKLARINA YAKLAŞIMI 152 Lato Sensu İnsan Hakları Çatışmaları ve Mahkemenin Kullandığı Terminoloji 152 Stricto Sensu İnsan Hakları Çatışmaları 158 “Başkalarının Hak ve Özgürlüklerinin Korunması” 158 Mahkemenin Kullandığı Terminoloji 162
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ VE DENGELEME MAHKEMENİN DENGELEME YAKLAŞIMININ DAYANAĞI: “DENGE ARAYIŞI TÜM SÖZLEŞMEYE İÇKİNDİR” 167 MAHKEMENİN KULLANDIĞI DENGELEME DİLİ 171 “Adil Bir Denge Sağlamak (To Strike A Fair Balance)” 171 Aşırı Külfet (Excessive Burden) Yasağı 173 Dengeleme Uygulaması (Balancing Exercise): Bir Sonuç Değil Bir Süreç Olarak Dengeleme 176 MAHKEMENİN ORANTILILIK İNCELEMESİ VE DENGELEME ARASINDAKİ İLİŞKİ 182 TAKDİR MARJI DOKTRİNİ VE DENGELEME ARASINDAKİ İLİŞKİ 193 MAHKEMENİN İKİ DENGELEME PRATİĞİ 202 Kategorik Dengelemenin Örneği Olarak Holokost’u İnkar Davaları 202 Ad Hoc Dengelemenin Bir Örneği Olarak İfade Özgürlüğü ve Özel Hayata Saygı Hakkı Çatışmasının Dengelenmesi 217 Kimin Saygınlığı?: Politikacılar, Kamuya Mal Olmuş Kişiler, Kamu Görevlileri, Sıradan Kişiler ve Yargı Organları 223 İfadeye İlişkin Kriterler 232 İfadenin İçeriği: Olgular (Facts) ve Değer Yargıları (Value Judgments) 232 İfadenin Şekli, Bağlamı ve Etkisi. 239 Kamu Yararı 243 Uygulanan Yaptırımın Şiddeti 247
12 İçindekiler
BEŞİNCİ BÖLÜM AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ VE MUTLAK İNSAN HAKLARI ÇATIŞMALARI: DOĞASI GEREĞİ DENGELENEMEZ HAKLAR MUTLAK HAKLAR ARASINDAKİ ÇATIŞMALARIN ÇÖZÜMLENMESİ 251 Mutlak İnsan Hakları Arasındaki Çatışmalarının Bir Örneği Olarak Gäfgen ve Almanya Başvurusu 251 Başvuruya Konu Olan Olaylar 251 Dairenin Kararı 254 Büyük Dairenin Kararı 257 Gäfgen Kararının Mutlak İnsan Hakları Çatışması Bağlamında Ele Alınması 258 MUTLAK HAKLAR İLE MUTLAK OLMAYAN (NİSPİ) HAKLAR ARASINDAKİ ÇATIŞMALARIN ÇÖZÜMLENMESİ. 267 Kokkinakis v. Yunanistan Kararı 268 Larissis ve Diğerleri v. Yunanistan Kararı 271 SONUÇ 275 KAYNAKLAR 279
